saving private ryan

• (bkz: normandiya çıkarması/#34593589)
• sinemada iki kez izlediğim tek film olup, yılda bir kez dvd' de izlediğim müthiş film.
  
  film gösterime girdiği zaman aldığı olumlu tepkilerin yanında, ingiliz ordusunu küstürmüşlüğü de vardır. normandiya çıkarmasında amerikalılar kadar olmasada aktif rol oynadığını iddia eden ingiliz komutanlar, tarihi çarpıttığını iddia ettikleri film yüzünden ingiliz öğrencilerinin şanlı (!) tarihleri yerine amerikan tarihine hayran kaldıklarını iddia ederler.
  
  filme gelecek olursak; savaşta yaşanan dramlara içeriden sert bir bakış atan film, bir asker için sekiz askerin ölüme gönderilmesini anlatır. askerler bir yandan görevin mantığını kavramaya çalışırlar, diğer yandan çıkılan yolda yüzük kardeşliği misali düşerler. gidilen yolun sonunda çok azı hayatta kalır ama en çok etkilenen kişi uğruna yollara düştükleri asker olacaktır. film günümüze döndüğünde yaşlanan asker sanıldığı gibi komutan değil "amaç" olan askerdir. ama sekiz asker içinden beni en çok upham ( yazıcı olan) etkilemiştir. etkiler doğru kelime değil aslında, düşündürür. her erkeğin asker olamayacağının sinema perdesine yansımasıdır ne yazık ki upham. silah arkadaşının, alman askeri tarafından (hemde infazını iptal ettirdiği alman askeri) kalbinden bıçaklanarak öldürülmesi sahnesinde (sinema tarihinin en gerçekçi, en rahatsız edici, gözleri kapattırıcı sahnelerinden birisidir) karşısında etkisiz kalır. sonra bir şekilde o almanı öldürünce benim içim rahatlamaz ne yazık ki. başından beri ölmesi gereken-ya da savaş meydanında bulunamaması gereken kendisidir.
  
  filmin tarihe ikinci etkisi de kanımca, spielberg' in düşüşe geçmesine sebebiyet veren film olarak hatırlanacak olmasıdır. yönetmen bu filmle 20 yy.da son sözünü söyleyip, 21.yy sinemasına hakim olan çizgi roman ve fantatik edebiyat uyarlamalarının gerisinde kalacaktır. bu durumu ne yazık ki kendisi de saklamıyor. son zamanlarda verdiği bir röportajda " seyirci iron man 3 filmine 25 $ bilet parası verebilir ama benim filmim lincoln' a en fazla 7 $ vereceklerdir." demiştir.
  
  tüm bu dramlarının yanında, filmi amerikan propaganda filmleri dışında tutabilirsek, sinema sanatının askerlere yaktıkları en güzel ağıtlarından biri olduğu rahatlıkla söylenebilir.
• çıkartma denen olayın ne kadar boktan ve zor oluğunu gösteren film, siz kıyıya varmak için bottan atlayıp suyun içinden ilerlemeye çalışırken bir yandan size ateş eden düşmana karşılık vermeye çalışacaksınız düşman mevzilerden vurulma tehlikesinden uzak iken siz açık hedefsiniz.
• ing. ryan'ı özel kaydetmek
• --- spoiler ---
  
  sanilanin aksine filmde esir alinip serbest birakilan alman askerle, mellish'i bicakla yavasca olduren asker ayni kisi degildir.
  (bkz: steamboat willie)
  
  --- spoiler ---
• ağır şekilde amerikan milliyetçiliği kokan ve o yüzden en iyi savaş filmi diye lanse edilmeye çalışılan boktan filmdir. daha iyileri için ise ;
  
  (bkz: platoon)
  (bkz: full metal jacket)
  (bkz: paths of glory)
  (bkz: dr. strangelove)
• upham denen amın feryadını yıl 2013 olmasına rağmen sikme isteğimin hala devam ettiği film. bizim şakirtlere izletmek lazım bu filmi, bakalım savaşa en önde gidebileceklerini idda edebilecekler mi ?
  
  ayrıca içerisinde toretto, walter white ve daniel faraday bulunduran filmdir.
• ne propagandası yaptı ya da ne mesaj verdi bilemem ama bundan daha gerçekçi savaş filmi de çekilmemiştir. depresif ergen ruh halinin ölüm arzusu eşliğinde hatim edildiği yıllar aslında gelişme çağında bir çocuk için savaşın ne kadar iğrenç olduğunu öğreten bir belgesel de sayılabilir. göğse saplanan bıçak, annesine uyuma numarası yaptığı için pişman olan asker, neredeyse tüm karakterlerin ölmesi, esir alınan asker - upham vasıtasıyla yarattığı ikilemler ve benzerleri unutulacak gibi değil. eğitim amaçlı bile izletilebilir; böylece adam öldürüp hayatta kalmanın bir counter strike meselesi olmadığı öğretilebilir.
• ön planda savaşı kaka gösterirken aslında alttan alta kahramanlığı ve militarizmi olumlayan, amerikan bayrağının soluk renkleriyle de olsa dalgalanması için onların gerekliliğini vurgulayan bir filmdir. savaşmaktan çekinin, ama savaş çıktığında da görevinizi -ne kadar saçma olursa olsun- sorgulamadan yerine getirmeyi unutmayın der.
• tartışmasız olarak, sinema tarihinin en gerçekçi savaş sahnelerine sahip olan film.
  
  öyle ki; filmin gösterime girdiği dönemde, filmi izleyen amerikalı savaş gazilerinde, travma sonrası stres bozukluğu görülmüş ve abd ordusunun gaziler departmanı bu şahıslara psikolojik destek vermeye başlamış. buna ek olarak, konuyla alakalı ücretsiz bir telefon yardım hattını da hizmete sokmuş.
  
  "aşırı gerçekçi" dedikleri bu olsa gerek.