tusaş

• (bkz: a400m)
• üretimle ilgili bir bölüm öğrencisiyseniz staj imkanları gerçekten çok faydalı olabilecek kurum. her alanda üretim süreçleri içinde bulunabilirsiniz, ` :geçen yıl`gördüğüm kadarıyla çalışanları da gayet iyi insanlardı [stajyerleri başından savan pek insan görmedim]. büyük, kurumsal bir firmanın işleyişini görmek de güzel bir deneyim oluyor ayrıca.
  
  tüm bu anlattıklarıma rağmen bir bilgisayar mühendisliği stajyeri olarak aslında staj alanımla` :yazılım bölümü` üretim bölümünün hiç bir alakası yoktu ve sanırım tai'de teknik işlerle en az uğraşan stajyer bölümü bizimkiydi. gerçi çevre mühendisliğinden bir arkadaş bol bol piknik yaptıklarından, endüstri mühendisliğinden başka bir arkadaş ise fotokopi çekmekten bıktığını söylemişti.
  
  ankara dışından gelen öğrenciler için misafirhanesi de var [biraz pahalıydı sanırım ben kalmadım] ama tabi şehire baya uzak doğal olarak.[uçak üretiyor adamlar normaldir] bir de ilk üç gün verilen eğitimler birazcık sıkıcı olabiliyor` :ki eskiden bir haftaymış` ama yine de staj için gayet güzel bir yer.
• 2005 yılından itibaren hisselerin tamamı türkiye'ye ait olan şirket.
  %55 tskgv, %45 ssm, temsili bir miktarda hisse de yönetim kurulundaki şahıslara aittir.
  
  ilk yatırım olarak 4.2 milyar dolar harcanmıştır. sadece f-16 düşünülerek yapılan bu yatirim ileride alinacak olan yüzlerce projeye de yatirim olmustur.
  mart ayında türk hava kuvvetleri için 30 adet f-16 block 50+ uçak üretimi başlamıştır. aynı zamanda türk hava kuvvetlerinin f-16'ları modernize edilmektedir.
  ekim ayında pakistan f-16 modernizasyonu başlayacaktır. bu süre zarfında diğer ülkelerin de modernizasyon işleri alınacağına kesin gözüyle bakılmaktadır.
  
  kısacası; "şu kadar paraya olacak şeye şu kadar para verilmiştir" demek bilgisizlikten öteye geçmez. üretimi safhasında yer almasaydı türkiye, şu anda bu modernizasyon projelerini alamayacaktı ve 95'ten sonra alınan bunca projeyi de.
• ana sayfası çok ama çok ağır yüklendiği hatta yüklenemediği için sıkılıp kapatılan bir web sitesine sahip cmmi 3'e sahip kurum.
• tüm hisseleri tusaş-türk havacılık ve uzay sanayii a.ş. tarafından satın alınmış(tabii tusaş da hisselerinin nerdeyse tamamına tskgv ve ssm in sahip olduğu bir şirkettir) yöneticilerin tusaş,tüm çalışanların tai olarak adlandırdırdığı şirket türkiyede havacılık alanında faaliyet gösteren en büyük şirkettir. an itibariyle personel sayısı 3381 dir ve bunun 1417 sinin mühendis olduğunu düşündüğümüzde türkiyede çok az şirkette yakalayabileceğiniz bir oranda mühendislik faaliyeti içinde olunduğunu anlayabilirsiniz.mühendis ihtiyacının her ne kadar komple havacılık ve uzay mühendisliği ve uçak mühendisliğinden karşılandığı düşünülse de mühendislerin yarısından çoğu makine mühendisidir.tabii çoğu da odtü mezunudur,hatta odtü mezunu olmayan bulmak zordur.
  
  ilk başta tek amacı f-16 üretimi olsa da şu an gelinen noktada bir uçağı baştan sona üretmek büyük bir hayal değildir.uçağın aviyonik ekipman,motor gibi tasarımı ve üretimi ayrıca uzmanlık ve yatırım gerektiren parçalarının tüm dünyadaki uçak üreticilerinin yaptığı gibi başka şirketlerden temin edilmesi normaldir.kimsenin çıkıp da "bir uçağın tamamını üretemedikten sonra ne anlamı var..." tarzı yorumlar yapmaması gerekir.özellikle türkiyedeki en gelişmiş kompozit üretim tesisiyle ve yine çok az yerde bulunabilecek üretim tezgahlarıyla gövde ve hareketli parçaların üretimi yapılabilmektedir.şu an sıfırdan bir uçak üretme anlamında iki büyük projesi mevcuttur(bkz: anka) (bkz: hürkuş) bu uçaklarla gerek türk hava kuvvetleri gerekse dünyadaki diğer devletlerin insansız hava aracı ve eğitim(başlangıç ve temel eğitim) uçağı ihtiyaçlarının karşılanması yönünde sipariş alınması beklenmektedir.mevcut olarak tasarımı tamamlanmış üretimi yapılan da ihalar bulunmaktadır.(bkz: gözcü) (bkz: turna) şirket geçmişte pakistan için f-16 modernizasyonu yaparak uluslararası pazarda da iş yapma kabiliyetini ortaya koymuştur.
  
  şirket şu an dünyada havacılık sektörüne hakim bir çok firmayla sadece üretim yada tasarım-üretim ortaklıklı projede beraber çalışmaktadır (bkz: a400m) (bkz: f-35) (bkz: a350) (bkz: b787) türk hava kuvvetleriyle askeri uçaklara aviyonik modernizasyon projelerine imza atmıştır (bkz: c130) (bkz: t-38),deniz kuvvetleri komutanlığı için de meltem-ii ve meltem-iii projeleri ile cn-235 ve atr-72 uçaklarına deniz karakol ve deniz gözetleme uçağı kabiliyeti kazandırılmaktadır.
• açılımının "türk amerikan iş birliği"^* şeklinde olduğunu sanan insancıklar tarafından "türk amerikan iş birliği şirketine" ibaresi ile başlayan bir sürü iş başvurusu gönderildiğini^* eğitim departmanı şefinden öğrendiğim havacılık şirketi.
  
  doğrusu elbette: turkish aerospace industries, inc. (tai - türk havacılık ve uzay sanayii aş.)
  
  genel bilgi olarak şunlar söylenebilir:
  
  ciddi bir alt yapıya sahip bi kere, yatırımlara da devam ediyorlar. tasarıma üretimden çok ağırlık vermişler son yıllarda. tasarım alanında çalışan mühendis sayısı, üretim alanında çalışanlardan çok daha fazla. temmuz ortalarında, tasarıma verdikleri ağırlığın meyvesini aldılar zaten (bkz: anka).
  
  ayrıca stajyer adayları için, kişisel gözlemlerimi de paylaşmak isterim:
  
  staj için elbette ki torpil burada da şarttır. güvenlik sahiden de abartılmıştır, ama gereklidir bence. 4. ana jet üssü komutanlığı hemen dibinde olduğundan uçak gümbürtüsünden durulmaz bazen, ama alışılır buna da. lakin bir mesai saati vardır ki işte ona alışılamaz: 7:30 da başlar. servisle gidip geliyorsanız, (ki özel araba ve servis dışında zaten geç kalmamanızın bir yolu yoktur) servisi kaçırdığınız anda yandınız demektir, en az iki saat geç kalırsınız.
  
  bilgisayar mühendisliği ve benzeri bölümlerde okuyan insanlar için kısa dönem stajda iyi olabilir belki ama uzun dönem stajda sıkıntıdan patlanılır kesinlikle. yapacak birşey yoktur çünkü. sistem bölümündeki çalışanlar, yazılım bölümündeki çalışanlara nazaran daha yoğun sanırım. ama yazılım kısmı pek birşey yapıyor gibi durmuyordu, şirket içi bilgi sistemleri falan hariç. onlar bol bol ay çekirdeği çitliyorlar.
  
  bilgisayar mühendisliği dışındaki bölümler için^**** çok daha iyi bir staj yeri olduğunun kanaatindeyim.
  
  yine de şöyle bir aylık bir dönem için harika, nasıl geçtiğini anlamazsınız bile. bi kere çok güzel bir bahçesi var; çam ağaçları, banklar falan... çay molalarını 15 dk dan 1 saate çıkarıp o banklarda 51 oynayabilirsiniz. aynı yerde bir de havuz bulunuyor, içinde ördekler çiftleştiği. yemekleri de iyi, yeniyor yani. servis düzeni çok iyi.
  
  hatırladıkça güldüğüm iki şey var:
  birincisi: girişe yakın bir mekan vardı, güzel poğaçalar satan, ismi tosun's cafe (tosun'un yeri denmesinin bile daha iyi olacağını düşünmüşümdür hep).
  ve ikincisi: yazılım bölümünde günde iki kez ücretsiz çay dağıtan amcamız, çayın geldiğini haber vermek için kübiklere doğru "eveeet!" derdi sadece, beklenti dolu bir ses tonuyla^**.
• stajer iseniz 10 nolu binadaki çaycı ali dayı ile ingilizceye yeni bir soluk getirebilirsiniz.
• odtülülerin sıklıkla istihdam edildiği bir kurum. benim aklıma her zaman 3 silahşölerin 4 kişi olmasını getirir. nasıl athos, porthos, aramis veeee d'artagnan ise, ankarada da aselsan roketsan havelsan veeee tai vardır mühendislere kucak açan.
• burada staj yapan arkadaşlarımdan öğrendiğim kadarıyla burada montaj ve üretimi yapılan uçakların içerisindeki elektronik paneller ve tüm elektrik aksamın üretimi teide yapılıyor. hatta tei'de üretilmiş panellere tai'deki mühendislerin müdahalesi yasak, tai'de bu parçaların sadece montajı yapılabiliyor. o yüzdendir ki tai'de elektrik-elektronik mühendisliği ve bilgisayar mühendisliği bölümlerinin öğrenebileceği çok fazla şey yoktur.
  
  ben de 1 yıl sonra bir elektrik-elektronik mühendisliği öğrencisi olarak tei'de meslek stajımı yapmayı planlıyorum. bu iki bölümden birinde okuyan şahıslardan tai'ye staja gitmeyi düşünmekte olup da tavsiyemi dinleyerek tei'de karar kılan arkadaşlar olursa kendilerine peşin peşin "ne demek kardeşim, rica ederim" diyorum.
  
  haydi hayırlı stajlar.
  
  edit: sirt kasiyicinın uyarısıyla yukarıda yazılanların yanlış olduğu konusunda bir edit çakmam gerekti. zira kendisinin söylediğine göre tei'de elektronik sistem üretimi yokmuş. tei uçak motor parçası üretimi ve bazı motorların bakımını yapıyormuş. proje oldukça da f 110 motoru montajı varmış. kendisine en derinlerden bir adet rispekt çekiyorum, "söylentiye dayalı bilgilerle bu kadar olur" diyorum. kısfmet.
• lockheed martin'in yapacağı 7 milyar dolarlık yatırımla f-35'in sırt kısmında yer alacak 400 kadar parçanın üretileceği havacılık şirketi.