umea

• isvec' in kuzeyinde küçük bir şehir, isvec' in büyüyen nadir şehirlerindenmiş. a' sının üstünde bir yuvarlak oldugundan, umeo diye okunuyor. aynı isimdeki üniversitesinin 3 ayri alanda eğitim veren, ürün tasarımı fakültesi ünlüdür.
• bir bayan futbol takımı. bu sene women's cup'ı finalde arsenal'e elenerek kaybettiler.
• küçük, sessiz, sakin, ıssız bir isveç şehri. üniversite ve öğrenciler olmasa zaten çekilmez. yazın sıkıntıdan geberirsiniz valla, şehirde sadece liseliler ve yaşlı isveçliler görürsünüz. kışın haftasonları eğlenceli geçer, bi sürü erasmus partileri, klüpler genelde dolu olur. giyiminize dikkat edin. mutlaka sıcak bir mont alın, yoksa -20 derecede donarsınız. mayısın ortalarına kadar bile havalar soğuk ve kuru geçer.
• nufüsu 110.000'dir. bu nufüsün 30.000'den biraz fazlası öğrencidir. tam bir öğrenci şehridir. ayrıca isveç'in en hızlı büyüyen şehri durumundadır.
• 2014 yılında avrupa kültür başkenti ünvanını riga ile birlikte paylaşacak olan kent.
• 2 aydan fazladır yaşadığım şehir. değil iki ay iki yılda kalsam asla alışamam sanırım buraya. soğuk, küçük ve uzak. insanı öldürebilecek bir sakinliğe sahip. tüm bunlara mukabil,insanı yardım severdir. sahip olduğu üniversite ise eğitim açısından çok çok iyidir. bir de yadırganmayacak bir türk popülasyonu vardır. umea türk topluluğu bile var.şaşırtıcı.
• iksu isminde kuzey avrupanın en büyük spor tesisine sahip şehirdir. hemen hemen 6 ayımı geçirdiğim, kalabalık şehirdeki insan yalnızlığını yaşatmayan insanı başta kendi kendisiyle birlikte kılan sıcacık şehir.gene gideceğim, bu sefer iki kişi olarak.
• yaklaşık 5 senedir yaşamakta olduğum küçük, eğlenceli, havası soğuk, insanları sıcacık sakin şehir.
  hemen söyliyeyim ve bu konu kapansın, ümeo diye okunur.
  buraya 2010’un eylül civarı üniversite okumaya geldim. eğitimime burada gastronomy okuyarak başlayıp sonradan ‘restaurant management’ okuyarak devam ettim.
  şu zamana kadar bir şey yazmadığım için kendimden utandığımı fark ettim ve türkçem bozulmadan bir an önce yazımı yazayım dedim. farklı başlıkları farklı anlarda yazdığım için birbiriyle aynı şeylerı yazdığım yerler çıkabilir kusura bakmayın. bu arada ingilizce klavye ile yazıp sonra bir siteden türkçe harflere çevirdiğim için bazı kelimeler yanlış olabilir.
  amacım elbette yeni gelen, gelecek olan, gelmeyi düşünenlere bir nebze burayı tanıtmak sebebi ne olursa olsun gelmenizin. türkçe pek kaynak bulunmuyor ve çoğu insan sadece duyduklarıyla yetinmek zorunda kalıyor.
  buraya gelmeden önce ben de bir çok kişi gibi ‘soğuk, dünyanın bir ucu, resmen kutup ya!’ gibi tavırlarla umeå’yu son çare olarak düşünmüştüm. iyi ki de diğer seçenekler olmamış ve buraya gelmişim..
  özellikle büyük şehirlerden buraya gelecek olanlar buranın temiz havasını, doğasını, ve sakinliğine bayılacaktır en azından beni en çok çeken ilk başta buydu.
  umeå üniversitesi avrupada sanırım yabancı öğrencilerle en iyi geçinen ülke seçildi.
  
  şimdi konu başlıklarına ayırıp rehber tarzında yazmayı düşünüyorum(halen karar veremedim nasıl yazacağımı ama rehber sanırım daha iyi olacak..)
  
  ---bostaden !!!
  
  en önemli konu başlıklarından biridir bu. şimdi bostaden umeå nun en önemli firmalarından biridir. şehrin büyük ihtimalle %60 bostadenin evleriyle donatılmıştır. bunlar genelde yurt vs ama hepsi kiradır.
  özellikle master veya phd veya erasmuş dışında umeåya gelecekler için söylüyorum, daha bu yazıyı okumaya başladığınız an girin ve bu siteden hemen bir hesap alın kendinize(http://www.bostaden.umea.se/…l-page/create-new-user).
  erasmuşla gelecek öğrencilerin zaten okul aracığılı ile evleri hazırlanmış olacaklar, ancak freemover yani master gibi gelenler için bu siteden evlere başvurmanız gerekicek.
  sistem şöyle, bostaden sitesine kayıt olma tarihinize göre odalara/yurtlara başvurup sıraya giriyorsunuz. yani sizin hesabınız 2015 ekim ise, 2015 eylülden biri sizinle aynı eve başvurduysa o alır siz alamazsınız. şimdi 2010 dan hesapları olanlar vs de oluyor elbette. ve her yeni ev aldığınızda bu hesap sıfırlanıyor yani isterseniz 30 yıllık hesabınız olsun yeni eve geçince hop 2015e sıfırlanıyor.
  yani ne kadar erken hesabınızı açarsanız sizin için iyidir. diyelim ki seneye gelmeyi düşünüyorsun veya emin değilsiniz belki 3 sene içinde gelmeyi düşünüyorsunuz, olsun, siteye başvurun. dursun bir köşede, senede 1 kere online olmanız gerek giriş yapıp o kadar onun dışında kalır o. eğer hesabınız zaten 1seneden geç ise, ev bulmada zorluk yaşamazsınız.
  bu sitede her gün ne yazık ki ev bakmanız gerekicek. ama size tavsiyem moralinizi kaybetmeyin, başvurun!. bir hesap sadece 3 eve başvurabilir, sonra geri çekebilirler. yani 2010 dan biri başvurdu diye ümidini yitirme adam geri çekebilir sonra sıra sana gelebilir!!
  ve şiddetle size ålidhem i öneriyorum eve başvurma için, veya belki berghem eğer şanslı iseniz.
  
  ---umeå üniversitesi buddy program;
  
  üniversitenin yabancı öğrenciler için geliştirdiği yıllardır uyguladığı ‘buddy’ programı gerçekten anti-sosyal insanlar için bile cezbedici program.
  şehirde daha önce bulunmuş ve genellikle isveçli olan ‘buddy’ler ve onların grupları oluyor yaklaşık 16 gruba ayrılıyorlar ve tüm gelen yabancı öğrenciler, en azından kendilerini buddy programına kayıt edenler rastgele bir şekilde gruplara dağıtılıyorlar. bunun amacı da tahmin edebileceğiniz gibi başka insanlarla kaynaşmak kendi türk,portekiz,hintli gruplarına bağlı olmamak.
  çünkü genelde yurtdışına giden öğrenciler, ve ne yazık ki özellikle türk öğrenciler kaynaşmak yerine tanıştığı tüm türklere yapışıp kimseyle tanışmadan, ingilizcesini geliştirmeden ülkelerine dönüyorlar.
  buraya daha çok erasmuslu türk öğrenciler geldiği için böyle bir genelleme yapma gereği duydum. yoksa master için gelenler, doktora için gelenlerin zaten ingilizce geliştirmesine gerek yok.
  neyse, gruplara katılıyorsunuz hangi grupta olduğunuz zaten üniversitenin facebook sayfasından yayınlandıktan sonra zaten etkinlik günü, tanışma günü vs. diye görüyorsunuz ve gidip tanışıyorsunuz.
  size tavsiyem, kafanızdaki türk sisteminin size zorla uydurduğu komplekslerinizi ve ‘türk kafanızı bir kenara bırakmalısınız(herkeste olmak zorunda değil o yüzden bende yok diye heveslenmeyin, ben genel olarak yazıyorum, mesela bende biraz vardı ilk başlarda).
  çünkü tanışmak için grup olarak sizinle bir takım oyunlar oynanacak. yani isminizi söyleyip isminizin ilk harfiyle başlayan bir hayvan söyleyip o sesi yapmanız istenebilir. bu tarz şeyler. her şey tamamen eğlence amaçlı ve kimse dışardan nasıl göründüğünün umrunda değil. ‘off bu ne ya çok ezik, çocuksu yaa..’ gibi düşünceleriniz varsa gerçekten dışardan siz gülünç duruma düşersiniz.. ama tabi seçenek sizin.
  
  bu buddy grupların kendi facebook grup sayfaları kuruluyor ve burada yapılalacak olan etkinlikleri görüyürsünüz. bunları çoğunlukla buddyler yani seçilmiş buddy group liderleri yapıyor. bu buddy grup liderleri elbette ücret falan almıyor hepsi tamamen eğlence amaçlı.
  buddy grupların ilk oyunlarından biri genelde şehrin farklı yerlerine gidip size ‘görev’ olarak verilmiş objelerle foto çekilmeniz. mesela şehir merkezine inip şehrin sembolü olan kalp ile foto çekiniz.
  bu tarz şeyler, bunları genelde tüm buddy grouplara veriliyor sonra birinci seçiliyor vs vs.
  eğer ki buddy grubunu sevmedin ki çok normal bazı baddy grupları gerçekten kötü olabiliyor tamamen ordaki insanlara bağlı. bazıları çok pasif bazıları çok aktif.. eğer ki değiştirmek istiyorsun, genelde buddy program liderine söyleyip arkadaşınınkine katılabiliyorsun. ama bu official yol, onun dışında kimse sana gelemezsin diyemez etkinliklere. sadece git sen fark etmez..
  
  --- party ve içki
  partyler genelde 3 e ayrılıyor. ya da 3 aşama gelişiyor diyelim.
  pre-party , party, after-party.
  
  prepartyler genelde ya bir koridorda(büyük ihtimalle sizin kalacağınız yer yani 9 odalı tek mutfaklı küçük ‘evler’ bunlara koridor deniyor) ya da birinin evinde party vermesiyle oluyor.
  prepartylere siz kendi içkiniz ile gidiyorsunuz (kesinlikle bunu unutmayın) hatta zorunda olmasanız da bir paket cips alırsanız çok büyük bir artı olabilir.
  sizin de bildiğiniz gibi isveç gayet pahalı bir ülke. ama yine de norveç olmadığı için şanslısınız.
  -
  burada içkiler sadece ‘systembolaget’ adı verilen ‘tekel’ içki dükkanından alınabiliyor. umeå´da yaklaşık 3 tane systembolaget var ve genelde hafta içi 4-5 e kadar açık ve pazarları kapalı oluyor. sadece buradan içki alabiliyorsunuz yani %3,5 in üstündeki içkileri. ve yaşınızın 20 olması lazım ve mutlaka yanınızda kimlik olması lazım bu da çok önemli. kimlik dediğim tabi tc kimlik değil, pasaport. avrupadan geliyorsanız, ehliyetiniz de olur. türkiyedeki ehliyet oluyor mu bilmiyorum, denemedim(ehliyetim yok evet..).
  hatta bazen 2 kişiyseniz yanınızdaki arkadaşınıza da soruyorlar haberiniz olsun.
  içkilere konan vergiler yüzünden her şey pahalı olduğu gibi içkiler de ayrı bir pahalı elbette.
  -
  prepartylerde kendi aldığınız içkilere sadık kalmanız iyidir, tabi ki sorarlarsa ister misin diye alabilirsin ama içkisiz gidip başka birinin içkisini içerseniz gerçekten damga yersiniz sizden pek hoşnut kalmazlar. en azından gidersiniz süpermarketten 3,5lik bira alırsınız en kötü ihtimal. bu arada markette de soruyorlar kimlik ona göre..
  
  bu partyler genelde yaklaşık 10’a kadar sürer. 9-10 idealdir. o zamana kadar herkes tabiri caiz ise ”tıpsy” olur veya sarhoş da olabilirler, sonradan klübe veya pub a gidilir. şimdi prepartylerin asıl amacı, dışarıda publarda içmek çok pahalı olduğundan, içkileri evde içip pubda 1 tane içkiyle yetinmek, ya da hiç içmemek sadece dans edip eğlenmek.
  publar eğer öğrenci pubları değil ise, genelde fiyatlar 45-50kr arası değişiyor yani en ucuz bira olarak.
  ama systembolaget’ten alacağınız en ucuz bira da yaklaşık 9 kron oluyor yani uçurumlar var arada. işte bu yüzden tüm isveçte preparty sistemi var.
  afterparty ler ise, klüpten/pubtan çıktıktan sonra eğer içmeye devam edilmek isteniyorsa, genelde birisi bende afterparty hadi falan diye gaza getirip milleti toplayıp gidiliyor. içki olur olmaz amaç muhabbet vs. genelde preparty de farklı insanlarla içip sonra puba gidip farklı insanlarla takılıp sonra da afterparty’e farklı insanlarla gidiliyor. yani sosyallığın dibine vurmuş oluyorsunuz, daha ne?
  
  ---yurtlar, koridorlar, evler vs.
  
  (yukarda yazdığımın biraz daha açılımı olan yazıdır bu, aynı kelimeleri kullanmış olabilirim kusura bakmayın)
  en mühim konulardan biridir bu. erasmuş öğrencilerinin genelde evleri hazır oluyor. bu evler ”bostaden” firması tarafından hazırlanılmış küçük odalar. ev oda vs diyorum ama aldanmayın size şöyle söylim, bir 2 katlı ev düşünün, bunu 9 a ayırmışlar 9 oda 1 mutfak. bu odaların hepsinin kendi anahtarları var(kaybederseniz yaklaşık 300 lira ödemek zorundasınız). mutfağı 9 kişiyle paylaşıyorsunuz eğer tüm odalar dolu ise tabii. bu odalarda erasmuslu da olabilir, master da olabilir, phd de olabilir ama genelde öğrenci ağırlıklı.
  mutfakların genelde kendi ”common” dedikleri yani ortak kullanılabilen tava çatal bıçak tarzı gereçleri oluyor ancak sizin tabii ki de kendi rafınız oluyor mutfakta. burayı ister kitlersiniz ister kitlemezsiniz size kalmış. bu raflara işte makarna şeker tuz falan koyabilirsiniz. hatta küçük çekmeceniz bile oluyor. genelde 2 raf, ortada çekmece. sonra bir de buzdolabından küçük bir bölüm ayrılıyor size buzdolabı ve buzluktan.
  şimdi size ev dedim size ama genelde bölgeye göre değişiyor. bazen bu apartman oluyor ve tam manasıyla koridorlar oluyor bu koridorlar da yaklaşık 9 kişiye bölünüyor odalar var ayrı ayrı, mutfak aynı. tuvaletiniz de oluyor.
  
  öğrenci yurtları genelde şu bölgelerde oluyor :
  ålidhem, mariehem, berghem, carlshem.
  ålidhem açık ara en iyisi. okula yakın, tüm partiler burda oluyor hatta küçük güzel bir pub i da var. süpermarket dolu mutlaka burdan almanızı tavsiye ederim seçerken odanızı.
  ålidhem kendi içindede bir kaç bölmeye ayrılıyor ama genelde erasmuş öğrencileri için en yaygını pedagoggränd ve fysikgränd. fysikgränd de ben yaklaşık 4 sene kaldım, bu dediğim ev örnekleri orda var. küçük 2 katlı evler var onunda bisikletler için garaj var. 9 oda 1 mutfak.
  pedagogrändlerde ise genelde atıyorum 5 katlı bir bina ve asansörü var, her katta 2 koridor var. zil var. bu kapılar genelde dışarı kapısı kapanıyor yaklaşık 8 den sonra.
  fysikgränddeki evlerin dış kapıları hep kapalı oraya anahtarla girmeniz gerekiyor ama pedagogdaki gibi asansör vs uğraşmadan hemen yalın ayak bile inip kapıyı açabilirsiniz.
  postalar direk kapıdan atılıyor siz içerden bakabiliyorsunuz. buraya da kilit koyabilirsiniz ama kimse sizin postanıza bakmaz emin olun ?.
  
  şimdi isveçliler sabahları pek sosyal olmayı sevmezler genelde sadece içerlerken oluyorlar aslında ama özellikle sabahları sadece ”hey” demeniz yeterli. eğer babanızın işinden, kız arkadaşınızdan, yök türkiyedeki sorunlardan falan bahsedecekseniz hiç yormayın kendinizi. ayıp olmasın diye dinliyor gibi yaparlar ama aslında kimsenin umrunda olmaz. he oturup soruyorlarsa nasılsın vs gibi o zaman istediğiniz gibi konuşun ama genelde günaydına bile gerek yoktur. ”hey” deseniz yeter. sonra kahvaltınızı hazırlayın ve gidin. kimi isveçli televizyon vs izler yine de konuşmayın. ama normal saatlerde yani 12 den sonra, yemek yaparken vs. sosyalmanızda hiç bir anormallik yok. eğer onlar konuşmuyorsa onların asosyelliğidir elbet.
  onun dışında, 12 den sonra pek bangır bangır müzik dinlememenizi tavsiye ederim.
  
  evinize mutlaka ısıtıcı alın, genelde kışın soğuk oluyor, ısıtıcılar da çok ucuz yani 30 liraya alırsınız bir tane ve mis gibi ışıtır odanızı.
  gelelim koridorlardaki laundry yani çamaşır yıkama olaylarına.
  fysikgrändde genellikle hep aşağıda olur yani aynı odanızı kitlediğiniz, dışarı kapıyı açtığınız, bisiklet bagajını açtığınız anahtar ile siz aşağı depo ve ”laundry” ye inen yeri açabiliyorsunuz.
  buralarda rezervasyon sistemi ile çalışıyor. genelde sabah 7den akşam 10 a kadar yapabiliyorsunuz sadece. bir çizelge var ve oraya isminizi yazıyorsunuz.
  atıyorum george michael 29a(fysikgränddeki bina) ,sonra saatini yazıyorsunuz, bu saatler genelde değişiyor fysikgrändde belki 2 saattir. 10-12 diye.
  o saatler arasında sizindir orası.
  yalnız, ben uzun zamandır oralarda olmadığım için ve benim son zamanlarıma doğru sistemler değiştiği için , pedagogdaki sistem yani küçük elektrikli anahtar sistemi ile giriş yapılıp öyle de çamaşır saatinizi rezerve edebilirsiniz sanırım. bu değişiyor yani fysikgränd 29a ile fysikgränd 3a arasında çok fark var var.
  burada ayrıntıya inemeyeceğim ne yazık ki, zaten siz geldiğinizde mutlaka biri gösterir.
  tek söyleyeceğim, bedava her şey. yalnız çamaşır suyu vs kendiniz almalısınız.
  
  ---üniversite ve kampüs;
  
  şimdi oturup herkesin bölümünün yerini vs söyliyemeyeceğim çünkü siteden girip rahatça bunları bulabilirsiniz. ama şöyle kısaca cafeleri söyleyebilirim.
  lindelhallen kampüsün ana binasında yani kütüphanenin bulunduğu binanın üst katında olan büyük kahve içme yeridir veya isveççe ”fıka” yapılacak yerdir.
  kahveler kampüsün neresine giderseniz gidin 10sek yani 3,5 lira civarındadır. eğer 1 saat içinde tekrar doldurmak isterseniz 5sek verirsiniz, bazen o kahveyi veren kişiye göre bazen bedava da alabilirsiniz. buralarda nescafe falan bulmak çok zor yani makineden dolduruyorsunuz tüm kahveler filtredir.
  isveçte şu bedava olduğundan ve siz eğer çayı seviyorsanız, çayı yanınıza alın, şu sıcak da olsa bedavadır.
  ama yine de size termoslarınızla kahve getirmenizi tavsiye ederim. ekonomik bakımdan.
  isveçte isveçliler genelde ”lunch box” dedikleri şeyleri hazırlarlar tüm hafta için, ve kampüste toplam 50 den fazla mikrodalga fırın vardır her yerdediler o yüzden çok rahat bunları ışıtırsınız. hatta öğle zamanı kuyruk bile oluyor. ekonomik yol izlemek istiyorsanız bunu tavsiye ederim. onun dışında kafelerde sandwich ler 50kr dan başlıyor yaklaşık. kolalar 10 kron.
  bazı bölümlerin kendi kahve makinaları oluyor. galiba kimyanın ki bedava mesela, benim arkadaşlarla oraya gidip kahve alıp dışarı çıkmışlığımız da olmuştur zamanında ?.
  size zaten yeterince bilgi verecekler o yüzden burayı pek uzatmayacağım. sadece ınternational office in yerini çok iyi bilmeniz lazım bunu kesinlikle araştırın. burası sizin gelir gelmez anahtarı alacağınız ve giderken de anahtarı bırakacağınız yerdir. ve herhangi bir konuda sorun yasadağınızda ulaşacağınız yerdir.
  ha, unutmadan, gelir gelmez size tavsiyem ne kadar kalacaksanız ona göre ya 2 veya 1 dönemlik öğrenci kartınızı alın. çoğu yerde indirimlerle karşılaşacaksınız ve tabi publara girerken indirim veya bazı publar bu kartsız gidilmiyor.
  
  ---otobüsler;
  
  otobüs kartı almadığınızı göz önünde bulundurursak, biletlerinizi isterseniz telefonunuza buranın otobüs şirketinin applicationini indirip(smart phonelar için tabi) biletinizi ordan alıp otobüste okutabilirsiniz, veya direk kredi kartıyla ödeyebilirsiniz. genelde kredi kartıyla ödediğiniz de yalkaşık 3 4 lira daha fazla ödüyorsunuz.
  telefonla alındığında fiyatlar şöyle ; öğrenci ve 20-25 yaş arası 19 sek, 19 yasına kadar 14 sek, normal yani 25 yaş üstü ve öğrenci olmayanlar için 25sek.
  otobüslerde wi-fi vardır ve bu aldığınız bilet nasıl alırsanız alın, 1 saat içinde tekrar istediğiniz kadar kullanabilirsiniz. yani kartla alacaksanız fişinizi atmayın hemen, dursun belki şehre iner dönersiniz hemen.
  genelde otobüsler hafta içi(cuma hariç, isveçte haftasonu dendi mi genelde cuma-cumartesi-pazardır ama tabi cuma tatil değil sadece geceleri çıkıldığı için) saat 11.30 da akşam en son otobüs vardır. cuma ve cumartesi en son otobüsler 2.30 a kadardır yani şehirden ålidheme genel olarak.
  
  ålidheme gidip gelen otobüsler ; 5 ve 8dir. ayrıca 9 numaralı otobüs de fysikgränd in arkasından geçer.
  bunun yanında 7 numara mariehem’e gider.
  80 numaralı otobüs havalanına gider gelir.
  8 ve 5 ile de ersboda ya gidebilirsiniz burada büyük marketler vardır.
  
  ---şehir merkezi genel bilgi;
  şimdi otobüsle veya bisikletle ineceğiniz şehir merkezinde(vasaplan durak ismi otobüsle), bir kaç temel bilgi vericem, bir kaç mağaza bilgisi vs.
  
  -clas ohlson ile başlıyayım. burası küçük bir bauhaus gibi düşünün, elektronik eşyalar, bisiklet eşyaları , mutfak eşyaları vs vs. var. şehir merkezinde, tartışmasız en ucuz yer burası yani bu tür eşyalar için. sitesinde girip bakabilirsiniz ancak isveççe.
  
  -city info var şehrin ortasında, oraya gidip sorularınızı sorabilirsiniz ne yapılır ne edilir kitapçıklar bir kaç hediyelik eşya vs.
  -ütopia alışveriş merkezi; burada adından da anlaşılacağı gibi alışveriş merkezi, ama tabi türkiyedeki gereksiz büyük avmleri düşünmeyin komik kalır ama en azından daha gerekli olduğu kesindir. burada h&m gibi farklı farklı kıyafet mağazaları, kahve içebileceğiniz starbucs tarzı ”espresso house” var. hatta isveçin en büyük fast food zincirlerinden biri olan max var. max mc donald’s dan çok daha iyidir tavsiye ederim ama elbette biraz daha pahalı.. gece klübünden çıkanların vazgeçilmez mekanıdır.
  -lagerhaus; burasını da ev & mutfak eşyaları mekan gibi bi düşünün ama biraz daha hediyelik olanı. böyle ”komik” yazılı bardaklar, bar malzemeleri, bardak çanak vs tarzı şeyler var. hediye almak istiyorsanız bakmanızı tavsiye ederim.
  -sf bio, sinema. sadece 1 tane sinema bulunmaktadır. tüm isveçte zaten 1 tane sinema şirketi var o da sf dir. filmler isveççe altyazı ile olur, ve ara yoktur. bu çok önemli önceden bilmeniz sizin yararınıza.. bileti ya girişte makinadan alabilirsiniz ya da içeri girip cips, popcorn aldığınız yerden de alabiliyorsunuz.
  -telia; buradan telefonunuza sim kartı alabilirsiniz. hatta isterseniz telefon bile alabilirsiniz. teliayı genelde tavsiye ederim, çünkü çoğu umeålu telia kullanır hatta onların ”halebop” diye bir alt grubu var bu genelde öğrenciler için ucuz
  şehirde 2 tane binası var biri mvg denen alışveriş merkezinin içinde giriş katında biri de stadıum un karşısında.
  
  -stadıum; türkiyede bilmiyorum gittiniz mi hiç, orada da olan ınter sport diye bir mağaza var, onun başka versiyonu. kısaca sporla ilgili tüm malzemeler bulunur. ayakkabılar vs.
  
  -skocentrum; ucuz ayakkabılar için ideal
  -apotek; isveç genelinde 2 tane eczane firması vardır biri apotek diğeri de ålidhemde de bulunan kronans apotek dir. burada bir sürü reçetesiz ilaç alabilirsiniz. reçete için ”vårdcentral” denen yere gitmeniz gerek o ayrı bir konu elbet.
  -akademibokhandel; yani kırtasiye ve kitap yeri, bu da mvg nin altkatında yer alır.
  
  -forexbank; burası döviz çevirmek için iyi bir yerdir. isterseniz western union ile para yollayacaksanız burayı da kullanabilirsiniz.
  
  -nordea/swedbank, bu iki ayrı bankadir, master olarak gelecekler için size tavsiyem nordea’dan banka hesabı açtırmanız. ben ilk geldiğim senelerde işbankası hesabı açıp ordan swift denen özellik ile isveçteki nordea bankama para yolluyordum döviz olarak geliyordu. çok da az para kesiyorlar , tavsiye ederim. nordea olmak zorunda değil, swedbank da olur.
  
  -ersboda; burası şehir merkezi değil hatta kısmen uzaktır. şehirden uzaktır 15,20 dakka sürer. 8 veya 5 numaralı otobüsle gidebilirsiniz. burası küçük bir semt gibidir. büyük alışveriş süpermarketler bulunur. onun dışında en önemli olarak yatak,yorgan yastık vs. alabilirsiniz buradan. burada jysk diye bir yer vardır burayı tavsiye ederim. onun dışında biltema diye bir yer vardır buradan da araba için, bisiklet için gereçleri alabilirsiniz. bisiklet de burdan alabilirsiniz çok pahalı değil ancak ikinci el almanızı tavsiye ederim eğer uzun kalmayacaksanız.
  burada araba da kiralanıyor rentawreck firması var.
  aynı zamanda ”migrationverket” denen yani göçmenlik ofisi buradadır. vize uzatma vs. burdan yapabilirsiniz.
  
  ---bisiklet;
  bisiklet olmazsa olmazıdır umeånun. yaz kış mutlaka bulunması gerek. bunu kesinlikle herhangi bir mağazadan değil de, benim facebook grubumdan almanızı tavsiye ederim. kesinlikle bir kar sağlamıyorum sadece insanlar satıyor grupta, grubu da facebookta ararsınız ”umeå ınternational bıke market”. ayrıca yazının en altında önemli linklerin arasında da koyacağım.
  
  ---spor!;
  umarım spor yapmayı seviyorsunuzdur çünkü burada tam istediğiniz şeyler var. umeånun neredeyse %80 spor ile uğraşıyor dolaylı yoldan. çünkü kuzey avrupanın en büyük spor merkezi umeåda.
  ”iksu” spor için ideal. burada farklı üyelikler bulunuyor, gold, silver ve sadece gym.
  size tavsiyem gold kart almanız. gold kart, istediğiniz derslere girebiliyorsunuz yani bu yoga olur, taekwando olur, dans olur, yüzme havuzunu kullanabiliyorsunuz ve istediğiniz saatlerde girip çıkabiliyorsunuz elbette açılış kapanış saatleri arasında. silver biraz daha limitli, gym de zaten sadece gym.
  iksuda büyük havuzdan, jakuzi , saunaya, kumlu ”beach volleyböll” sahasından büyük basket sahasına ve tabi baya da büyük bir gyme kadar her şey mevcut. internette iksu diye ararsanız hemen karşınıza çıkar zaten.
  fiyatlar genelde değişiyor o yüzden yazamayacağım ama en iyisi , size tavsiyem gidip sormanız. çünkü öğrenciyseniz farklı, öğrenci kartınız var ise farklıdır.
  hatta medical olan bölümde okuyorsanız hiç başvurmayın bile okulunuz size ayarlıyor ama hangi bölümler geçerli tam bilmiyorum.
  
  ---restoranlar, gece klüpleri ve publar;
  
  şimdi restoranlar gerçekten çok pahalı. yani fastfoodlar bile bu kadar pahalıyken restoranlar gerçekten baya pahalı ama sorun etmiyorsanız ne güzel.
  gece klüpleri genelde girişe para vermek zorunda olduğunuz zamanlar oluyor veya olmuyor bazen giriş bedava ama vestiyere para vermek zorunda oluyorsunuz bu da 20 sek civarı. vestiyerlere ceketinizi verdiğinizde size küçük bir numara verecekler, bunu kaybetmeyin. yoksa kaybedersiniz herkesin gitmesini beklemek zorunda kalırsınız bu da gerçekten can sıkıcı bir şey.
  kesinlikle içki götürmemenizi tavsiye ederim yasak ve cezası olabilir yani sizi içeri almazlar ama belki adamın o anki durumuna göre, polis vs de çağırabilir eğer içerideyseniz.
  mekanlara girişte sırada beklerken de içki içmek yasak ama önünü dışında, şehir merkezi dışında dışarıda içmek serbest. yani ålidhemde dışarda içki içebilirsiniz.
  eğer çok sarhoşsanız barmenin size içki vermemesi muhtemel, hatta çok çok sarhoşsanız güvenlik sizi ya atar ya da polis çağırır eve gidemeyecek durumda olduğunuzu düşünürse. geceyi nezarethanede geçirmek istemiyorsanız bence hiç abartmayın derim. ama bir cezası vs yoktur, yani sicilinize vs işlemez sabah yollarlar sizi, ama gereksiz tabii.
  -rex bar & grill ; burası genelde hafta içleri saat 11 ile 14 arası lunch hizmeti sunan, akşamları 5’ten sonra restorana dönen, västerbotten eyaletinin defalarca en iyi bari olarak seçilen mekan, fransız restoranıdır. cuma günleri 2 ye kadar açıktır ve pub’a dönüşür. 2015 ağustostunda bir kaç değişikliğe uğrayacaktır. planlamaya göre alt katta pub/bar olacak sadece bira ve bir kaç basit kokteyl vs. üst katta giriş katında ana bar vardır ünlü olan da bu bardır. türkiyedeki gibi barlar aklınıza gelmesin , burası daha çok tada odaklanır. yani renkleri farklı, jelibonlu içecekler vs yerine dünyaca ünlü kokteyllerin değişik varyasyonları, kendi her çalışan barmenin uğraşarak hazırladıkları kendi tarifleri vs yer alır. ama tabi aklınıza gelen diğer her türlü kokteyl de mevcuttur.
  ben burada garson / şarap garsonu olarak görev yapmaktayım, söyliyeyim dedim..
  -lokal bar ; burası ålidhemin merkezinde bulunan normal zamanlarda pub/bar olarak çalışan, aynı zamanda maçları vs de izleyebileceğiniz bir yerdir. cuma cumartesileri veya onların kendi karar verdikleri günlerde gece klübü olur, dans pisti vs.
  -guitars, burası da güzel 3 katlı bir bardır. yemekleri fena değil diye duydum ancak yemedim. bar olarak basit bir bar yani çok değişik kokteylleri yok. aynı zamanda burası gitar müzesidir.
  -båten; genelde sadece yaz sezonları açık olan bot üzerinde bir restoran/bar idir. güzel kokteyllerinin yanında hamburgerleri ile de meşhurdur.
  -bishop’s arms; bir pub zinciridir. sanırım 20 yasında olmanız gerek girebilmeniz ve içki içebilmeniz için. tam emin değilim. yalnız burası sakin kafayla içip takılmak için güzel bir yer. güzel bira çeşitleri vardır.
  burada şimdi yazacağım publar da aynı özelliklere sahiptir, pek farkları yoktur;
  lottaş, pipes of scotland.
  öğrenci pubları da mevcut. bunlara girebilmeniz için üniversitenin içinden öğrenci kartı almanız lazım. ama çok değiştikleri için güncel bilgi sahibi değilim o yüzden öğrenci publarını geçeceğim..
  umeå bu kadar değil tabi eş geçtiğim, unuttuğum yerler de mevcut pub olarak restoran olarak. bazılarını yazmıyorum bile.
  
  ---süpermarketler;
  ica ve coop isveçin önde gelen market zincirleridir. bir nevi migros gibi düşünün. ikisi de farklı şeylerde ucuz farklı şeylerde pahalıdır. yani bunun ortası zor.
  ama bu ikisi yanında, ålidhemde bulunan lidl i size tavsiye ederim. lidl biraz gelişmiş bim gibi düşünün. alman şirketidir ve baya ucuz şeyler bulundurur. size burayı tavsiye ederim ama bazı şeyleri bulamazsınız.
  bu arada türk malzemeleri istiyorsanız mutlaka şehir dışındaki ”willy’s” e gidin.
  aynı zamanda strompilen denen bir yer vardır, şehirden 5 otobüsüyle gidilir, burası da baya büyük carrefour gibi ica maxi vardır. burada da çok şey bulabilirsiniz.
  ama domuz eti yemeyenler için biraz zor olacaktır. şahsen ben yediğim için fark etmiyor ama sizin alacağınız şeylerin arkasına bakmanız gerek.
  şöyle diyebilirim, eğer notkott yazıyorsa bu dana etidir, kalkon; hindi, kyckling; tavuk, älg; geyik, fisk; balık, lamm; kuzu etidir. gris; domuz etidir.
  bunlara dikkat etmenizde yarar var.
  ama eğer daha önce hiç yememiş ama denemekte sorun yaşamam sorun değil diyenlere farklı tatlarla denemenizi tavsiye ederim. yani bir pizzada veya sandwich veya burger arasında, sonradan etin kendisi. yani belki sevmezseniz vs. diye. ama zamanla alışıyor insan ?.
  ica’da posta ofisi bulunur, buradan belirli saatler içinde istediğinizi yollayıp alabilirsiniz.
  ayrıca küçük bir tavsiye, eğer ålidhem ica nın telefon uygulamasını indirirseniz günlük indirimleri vs tavsiye edebilirsiniz. bu arada ica ve coop dan telefonunuza para yatırabilirsiniz.
  
  bunun yanında marketlerde poşetler 2kron dur, isterseniz evden çantayla gidin her seferinde boşuna para vermeyin.
  alacağınız büyük şişe kola, fanta gibi plastik şişelerin hepsi depozitoludur bu da 2kron dur.arada sek kr yazıyorum hepsi aynı bu arada..
  şimdi çok kola vs içiyorsanız, bunların şişelerini evde saklayın. markete girmeden önce dışarıda bunları geri dönüşüm yapabileceğiniz yerler oluyor burada kaç şişe verdiyseniz ona göre paranızı alabilirsiniz. yalnız yanlışlıkla kızılhaç a yollamayın paranızı 2 düğme oluyor, dikkatli olun. size fis verecektir onu da ica da kullanabilirsiniz veya direk nakit olarak da alabilirsiniz.
  
  ica ålidhem saat sabah 08 den akşam 23’e kadar açıktır. ve en ucuz icalardan biridir. bunun yanında ica berghem, ica mariehem en pahalı icalardır. en ucuzu sanırsam ica maxi.
  
  bu arada ålidhemde oturanlar için, bir çin marketi vardır pedagoggränd in ortalarında arka taraflarında, burası da çoğu günler 12 ye kadar açık. hani olur da kola kriziniz, cips kriziniz gelirse. burada 3,5lik biralar da satıyorlar.
  
  ---hava şartları vs.:
  tavsiyem, daha ucuza alabiliyorsanız kaztuyu bir mont alın türkiyeden, ama buradakiler de gayet ucuz. burdan da alabilirsiniz, sonra giderken satabilirsiniz.
  ama mutlaka içlik alın ve bot getirin. onun dışında nasıl giyiniyorsanız öyle gelin. ben genelde çok çok soğuk olduğu zamanlar yani -25 -30 , her yer bembeyaz ve temiz olduğu için yani yolları temizliyorlar, gayet converse ile yürüyorum her yerde sorun olmuyor. ama bot şart. ne yapacağınıza bağlı.
  burası baya kuzey olduğu için, genelde kuzey ışıkları baya belirgin oluyor. kuzey ışıklarını bilmiyorsanız google dan bakınız. genelde nydala golüne gidilir ve burada ateş yakılıp kuzey ışıkları beklenir. kuzey ışıklarını buradan takip edebilirsiniz (http://www.gi.alaska.edu/auroraforeçast/europe).
  genelde buddy groupların etkinlikleri olur veya farklı insanlar onlarla gidersiniz izlersiniz sonra eve dönersiniz. ama kesinlikle değer görmeye.
  bu yazıya aklıma geldikçe editleyebilirim sanırım o yüzden şimdilik yeter diye düşünüyorum.
  
  ayrıca aklınıza takılan sorular için size mailimi vereceğim ve elimden geldiğince yardım etmeye çalışacağım. belki gelince görüşe de biliriz yeni gelenlerle bir gün ayarlanabilir vs vs.
  
  biraz işinize yarayacağını düşündüğüm linklerle devam edicem.
  mail adresim; orcunerdal@gmail.com (maili atmadan önce başlık yazmanızı tavsiye ederim, spam diye gidebilir)
  
  umarim yardimci olur, ve dedigim gibi lütfen cekinmeyin yazin.
  yalniz facebooktan eklerseniz kabul etmeyecegim ama cok isterseniz oradan da yazabilirsiniz.
  
  rica ederim!
  
  linkler;
  -bostaden ev/oda sağlayan site(hemen kayıt olun eğer erasmus değiliseniz) ;
  http://www.bostaden.umea.se/
  
  -umeå üniversitesinin resmi facebook sayfası;
  https://www.facebook.com/umeauniv?fref=ts
  
  -kampus haritasi (buraya alacaginiz derslerin sinif numaralarini da yazarsaniz bulursunuz)
  http://www.umu.se/english/about-umu/campus-maps
  
  -universitenin benimle yaptiklari reportaj linki(tamamen gereksizdir)
  http://www.umu.se/…tion/student-stories/orcun-erdal
  
  -universitenin kutuphanesinin linki(gider gitmez uye olun)
  http://www.ub.umu.se/
  
  -umeå ebay sayfasi, yani ikinci el satim yapanlar ;
  https://www.facebook.com/groups/umeaebay2013/
  
  -ikinci el bisikletlerin alinip satildigi facebook sayfasi ;
  https://www.facebook.com/groups/umeabikemarket/
  
  -buddy program facebook sayfasi;
  https://www.facebook.com/umeauniv.buddy?fref=ts
  
  -umeå turkiye facebook grubu;
  https://www.facebook.com/…oups/34970709675/?fref=ts
  
  -ıksu spor center;
  http://www.iksu.se/
  
  -kuzey isiklarinin tahminleri icin ;
  http://www.gi.alaska.edu/auroraforecast/europe
  
  -kuzey isiklarini izlemeye gidenlerin facebook sayfasi;
  https://www.facebook.com/…1544222352474252/?fref=ts
  
  -olur da ev bulamazsaniz buradan anons verin;
  https://www.facebook.com/…1547952138750214/?fref=ts
  
  -rex bar’in sayfasi, likelayin bulunsun ;
  https://www.facebook.com/rexnattklubb?fref=ts
  
  -lokal bar’in ;
  https://www.facebook.com/lokalumeaa?fref=ts
  
  -2015e kadar olsa da belki ismini falan degistirirler diye bu siteyi de vereyim;
  https://www.facebook.com/groups/erasmusumea2014/
  
  -güzel bir umeå videosu;
  https://www.youtube.com/watch?v=w6cijwpd3be
  
  kisacasi, eger facebookunuz yoksa hemen acin ?
  
  -orcun erdal
  umeå’dan bildirdi
• kuzey ışıklarını izlemek için gitmeyi düşündüğüm fakat gidiş yolu ve konaklama hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığım bir isveç şehri.
• meshuggah'nın kurulduğu şehirdir aynı zamanda.