• sosyalist federal yugoslavya cumhuriyeti olarak adlandırılan ve slovenya, hırvatistan, bosna-hersek, karadağ, sırbistan, makedonya federal cumhuriyetleri ve sirbistan cumhuriyeti içindeki vojvodina ve kosova otonom bölgelerinden oluşan yugoslavya nın 1991-92 arasında parçalanması ve sonrasında iç savaşa sürüklenmesidir. tabi bunun her tarihsel gelişme gibi bir gelişim süreci vardır.

    1980 de tito nun ölümünde sonra ekonomik problemler temelli başlayan ve bunun bir sonucu olan federal cumhuriyetlerde yükselen milliyetçiliğin sonucunda gelinen noktadır. bu ekonomik tartışmaların en önemli dayanak noktası federal cumhuriyetler arasındakki bütçe paylaşımıydı. hiperenflasyon ile birlikte varlıklı cumhuriyetler hırvatistan ve slovenya daha çok pay almaları gerektigi, ekonomik olarak zayıf cumhuriyetler sırbistan ve makedonya ise eşit paylar alınması gerektigi ile ilgili tartışmalar arttı. bu anlaşmazlık siyasi olarak çözüme kavuşturulamadı.

    bu ortamda sirp bilim ve sanat akademisi sanu-memarandum sırpların aşagılandıgını hatta kosova da genosid e maruz kaldıklarını iddia etti. bu hem sırplar hem de diger milletler arasında milliyetçiliğin artmasına neden oldu.özellikle slobodan milosevic, ki "984 ten beri belgrad bölgesi yönetcisi ve 1987 den beri komünist sırp birliği sözcüsüydü, bu ortamdan yararlanarak miliyetçiliği arttırdı.
    1989 milosevics yugoslavya cumhuriyetine başkan oldu. anayasada değişiklik yaparak kosova ve vojvodina otonom devletlerini kaldırarak yugoslavya ya bagladı

    avrupa da o dönem yükselen milliyetçi partiler gibi yugoslavya da da birçok milliyetçi parti kuruldu. 1990 da yapılan ilk seçimlerde bu milliyetçi partiler başa geçti. ayrıca ekonomik olarak durum kötüye gitmekteydi. enflasyon üç haneli rakamlardaydı ve bu dönemde hırvatistan ve slovenya hazineye para aktarmamaya başladı. 25 ocak 1991 slovenya ve hırvatistan bagımsızlıgını ilan etti. fakat bunu yugoslavya cumhuriyeti, milosevic inde etkisi ile, yugoslavya ordusu ile önlemeye çalıştı. haziran 1991 slovenya da yugoslavya ordusu ve slovenya silahlı güçlere karşılaştı.bu yugoslavya nın diger bölgelerine, özellikle bosna kosova gibi halkın etnik olarak karışık oldugu bölgelere yayıldı. bu savaşlar sadece bosna da 100 bine yakın insanın ölmesine neden öldü.

    19 kasım 1991 de makedonya bagımsızlıgını ilan etti.
    haziran 1992 de hırvatistan ve slovenya nın bagımsızlıgı avrupa birligi tarafindan tanındı. mart başında ise bosna hersek bagımsızlıgını ilan etti. fakat bunun ardından bosnali sirplar ve bosnali hirvatlar ve boşnaklar arasında ayrılıklar başladı. 27 nisan da sirbistan ve karadag yugoslavya cumhuriyeti olarak birleştigini ilan etti. yugoslavya ordusu(çogunlugu sırplardan oluşan ve miloşevic in etkisindeki) 2 mayıs ta 1425 gün sürecek saraybosna kuşatması başladı.

    1 nisan 1992 de nato keşif uçagı bosna hersek üzerine uçarken düşürüldü. hirvat güçleri 9 nisanda mostar köprüsünü yıktı.

    28 şubatta 1994 te ilk nato saldırıları başladı. 10-11 nisanda amerikan uçakları gorazde deki sırp mevzilerini bombaladı.

    11 haziran 1995 te birleşmiş milletler güçleri srebneritsa yi ele geçirdi. fakat aynı gün srebneritsa katliamı oldu.
    21 şubatta rusya bosna hersek i tanıdı.
    21 kasım da dayton antlaşması ile bosna hersek bagımsız kendi içinde otonom bir devlet olarak tanındı*.
    (bkz: kosova savası)
  • disguised as democratic, avrupa'nın bağrında özyönetime izin vermemesi.
  • (bkz: josip broz tito)
  • tito'nun ölümünden sonraki dönemde oluşan yönetim boşluğunun şu anki ab dönem başkanlığı gibi bir metodla federe devletlerin dönüşümlü yönetimiyle aşılması fikrinin pratikte işlememesiyle başlayan katastrofi. hırvatistan'ın bağımsızlığını deklare etmesinde ağa babası almanya'nın tesiri büyüktür. bağımsızlığın ilan edildiği gece hırvat televizyonu ''sağol, varol almanya..'' gibisinden şarkılar yayınlıyordu, onlar almanya'ya ''nemaçka'' gibi bir şey diyorlar. bir de zamanının meşhur dinamo zagreb - partizan (kızılyıldız da olabilir) maçı unutulmaz; çıkan olayların toplumlarda yarattığı infial futbolun yalnızca futbol olmadığını aşikar etmişti bir kez daha..
  • slovenya, hırvatistan, bosna-hersek, karadağ, sırbistan, makedonya dan sonra kosova nın da bağımsızlığını ilan etmesiyle parçalanmış yugoslavya iyice bi parça pinçik olmuştur.
  • (bkz: türkiye'nin parçalanması)
  • (bkz: banu avar)
  • türkiye'de şu anda olan şeylerin önceki gesterimi. ne demişti tito, "yugoslavya kristal bir küre, bir kere parçalanırsa bir daha toparlanmaz". mebusluk için ayrılıkçıların peşine takılan "sosyalistlere" duyurulur.
  • maalesef birçok ülkelerin bölünmesinde başarılı bir rol model oluşturmaktadır. tito'nun ölümünden sonraki yıllarda ekonomik dar boğazdan faydalanarak; ülkede dili,dini ve etnik grubu ne olursa olsun sorunsuzca yaşayan insanlar özgürlük adı altında kışkırtılmaya başlanmış , ayrılıkçı gruplara destekler verilerek etnik kargaşa yaratılmıştır. devamında, yeni anayasalarında desteğini alarak federal yönetim sistemi odaklı küçük devlet yapılandırmalarıyla ,topraklar bölünüp küçük devletler kurulmuştur.ne yazık ki, bölünen tek topraklar olmamıştır; birçok insanlar bu uğurda yaşamlarını kaybetmişler ve geride etnik milliyetçiliğin sebep olduğu ,kin ve nefret duygularıyla bezeli kutuplaşmış, insan kitleleri bırakmıştır.
  • (bkz: 13 mayıs 1990 dinamo zagreb kızılyıldız maçı)
hesabın var mı? giriş yap