• birinci bölüm
    genel hükümler

    kapsam

    madde 1-" devletin bütün mallarının yönetim ve muhasebesi bu kanuna tabidir."

    devletin mal varliği

    madde 2-"devletin mal varlığı; devletçe salınan ve alınan her türlü vergi ve resim ile devlete ait nakit, hisse senedi, her türlü taşınır ve taşınmaz eşya, mal, kıymet ve bunların gelirleri, kiraları ile satış bedellerinden oluşur."

    hesap dönemi

    madde 3-" devlet mallarının hesabı, yönetim dönemi ve mali yıl itibariyle görülür."

    yönetim dönemi hesabi

    madde 4- "yönetim dönemi, saymanların bir mali yıl başından sonuna kadar bütçe içi gelirler ve giderler ile bütçe dışı emanet ve göndermelerle ilgili olarak yaptıkları bütün işlemleri kapsar."

    bütçe yili

    madde 5- "(değişik: 2493-16.7.1981 tarih ve 2493 sayılı kanunla değişik şekli) bütçe yılı takvim yılıdır."

    bütçenin tanimi

    madde 6- "bütçe, devlet daire ve kurumlarının yıllık gelir ve gider tahminlerini gösteren ve bunların uygulanmasına ve yürütülmesine izin veren bir kanundur."

    devlet masraflari

    madde 7- "devlet gideri, bütçe içinde, devlet adına yapılan veya özel bir kanunla yapılması öngörülen bir hizmet ve husus karşılığı olmak üzere devletin zimmetinde gerçekleşen borçtur."

    tahakkuk memurlari

    madde 8- "kanun ve tüzüklere uygun olarak devlet gelirlerini gerçekleştirip, tahsil edilebilir duruma getirenlere gelir tahakkuk memuru ve devlet giderlerini mevzuata uygun biçimde gerçekleştirenlere de gider tahakkuk memuru denir."

    saymanin tanimi

    madde 9- "gelirleri toplama, nakit ve malları saklama, giderleri hak sahiplerine ödeme ve teslim ve bu işlerle ilgili her türlü göndermeler ile bunlara bağlı bütün nakit ve mal işlemlerini yapan ve sayıştay a yönetim dönemi hesabı verenlere sayman denir."

    ita amiri

    madde 10- "devlet hizmetlerine ilişkin giderlerin geçici yada kesin olarak ödenmesi hakkında saymanlara yazılı emir ve izin verenlere ita amiri denir."

    görevler ve görevliler

    madde 11- “gelirleri ve hasılatı tarh ve tahakkuk ettirip toplanabilir duruma getirmek gelir tahakkuk memurlarına, giderleri tahakkuk ettirmek gider tahakkuk memurlarına, tahakkuk eden giderleri ödetmek ita amirlerine ve gelir toplama ve gider ödeme işlerini yürütme saymanlara verilmiş görevlerdir.”

    sayman mutemedi

    madde 12- “veznedar, tahsil memuru, tahsildar, ambar memuru, tevzi memuru, konsolos, kançılar gibi unvanlarla sayman adına ve hesabına geçici olarak değerleri almaya ve sarf etmeye mezun olan memurlara sayman mutemedi denir.”

    sorumluluklar ve merkezde sorumluluk üstlenme

    madde 13- "gelir ve gider tahakkuk memurları ile saymanlar düzenledikleri belgelerin doğruluğundan ve kanunlara uygunluğundan sorumludurlar. memurların kanuna aykırılığını ileri sürüp yapılmasından sakındıkları ödemelerin yerine getirilmesi ita amirleri tarafından yazılı olarak tebliğ edilirse, sorumluluk emri veren ita amirlerine ait olur.

    ikinci derece ita amirleri ile gelir ve gider tahakkuk memurlarının yanlışlıklarından doğan zararı ödeme ile yükümlü tutulmaları sayıştayca yargılama yoluyla verilecek karara bağlıdır. ancak hüküm çıkana kadar tahakkuk etmiş zararın güvenlik altına alınmasına gerek görülürse, hazine adına sayıştaya başvurma tarihinden başlayarak ençok bir hafta içinde icra dairesinden ihtiyatı haciz kararı istenmek kaydıyla bu memurların maaşlarının alıkonulması ve mallarının başkasına satılmasına veya yer değiştirilmesine engel olma konusunda maliye bakanlığı yetkilidir.

    birinci derecede ita amiri bulunan bakanların sorumluluklarını tayin büyük millet meclisine aittir."

    sayman ve sayman mutemetlerinin sorumluluğu

    madde 14-"saymanlar, aldıkları ve elden çıkardıkları nakit ve mallardan ve görevlerine ilişkin her türlü işlemlerden sorumlu olup hesaplarını bu kanunda yazılı esaslar çerçevesinde sayıştaya vermekle yükümlüdürler.

    onikinci maddede sözü edilen sayman mutemetleri hesaplarını bağlı oldukları saymana vererek beraatlarını ondan alırlar."

    birleşemeyecek görevler ve saymanlik sifati

    madde 15- “defterdar, muhasebe müdürü gibi memuriyet ünvanlarının saymanlık niteliğine etkisi yoktur. ita amirliği ve saymanlık ve tahakkuk memurluklarından ikisi bir kişide birleşemez.”

    hazine birliği ve saymanlik kurma yetkisi

    madde 16- "tüm gelirler hazine veznelerine girer ve giderler bu veznelerden ödenir. bakanlıkların özel gelirleri ve vezneleri yoktur. bununla birlikte, gereken yerlerde vezne açılması ve sayman görevlendirilmesi veya sayman adına almaya yetkili memur bulundurulması, tahsil ve ödemelerin herhangi bir vasıta ile sağlanması ve yürütülmesi gibi özel tedbirler almaya maliye bakanı yetkilidir."

    yetkisiz tahsil ve tediye yasaği

    madde 17- "hazineye ait veya hazinenin sorumluluğu altında bulunan gelir, hasılat ve emanet, yasal yetkisi olmayan hiçbir idare veya memur tarafından alınamaz ve sarfedilemez. genel bütçe içindeki dairelere ait taşınır mal ve eşya, mal memurları hazır bulunmadıkça satılamaz."

    vezne ve ambarda saklama zorunluğu
    madde 18- "her nakit saymanının belli bir veznesi ve her mal saymanının da belli bir veya daha fazla ambarı bulunur. saymanlar her ne adla olursa olsun kendilerine verilen nakit ve malları buralarda saklamaya mecbur ve kayıplardan sorumludurlar.

    hırsızlık nedeniyle veya zor durum altında kayıp ortaya çıkması üzerine saymanın durumu derhal en yakın amirine haber vermesi ve sorumluluktan kurtulmak için sekiz gün içinde baş vurması gerekir. bu takdirde saymanın beraatı veya sorumluluğu, bağlı olduğu bakanlığın görüşü alınarak, sayıştayca hükme bağlanır."

    hesap sorumluluğu

    madde 19- "her sayman yalnız kendi dönemine ait hesaptan sorumludur. ancak, kendisine hesap vermekle yükümlü olanların hesabına bakmayan veya kendinden öncekinden devren aldığı hesabın eksikliklerini göstermeyen sayman bunlara gelecek mali sorumluluğu- borçlulara ve sebep olanlara rücu hakkı bulunmak üzere üstlenmiş olur."

    devlet alacağinin takip ve tahsil sorumluluğu

    madde 20- "her sayman yönetim dönemi içinde tahsili kendisine verilmiş gelirlerin ve kişi borçları hesabında kayıtlı tutarların izlenmesi ve tahsili ile yükümlü olup sayıştaya hesap verirken veya kendisinden sonra gelene devirde artıkların ayrıntılarını ve tahsil edilmemesi nedenlerini göstermek zorundadır. takip edilmemek yüzünden tahsili imkansız hale gelen veya zaman aşımına uğrayan tutarların, kusurlu bulunan saymana tazmin ettirilmesine sayıştayca hükmolunur.

    tahrir işlemleri yapılmamış ve tamamlanmamış yerlerde bina ve arazi vergileriyle bunların ekleri hakkında sayıştay ile maliye bakanlığınca birlikte düzenlenecek bir yönetmelik uyarınca ayrı işlem uygulanması mümkündür."

    yetkisiz tahsil ve tediyenin cezasi

    madde 21- "saymanlık sıfatına ve yetkisine sahip olmaksızın kamuya ait mal ve değerleri herhangi bir şekilde alan ve verenlere ceza kanununun, yetki ve izin dışında resmi sıfatı takınanlar hakkındaki, hükümleri uygulanır."

    ilkeler ve yaptirimlar

    madde 22- (değişik:3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) "bütçe ödeneklerinin verimli ve tutumlu olarak kullanılmasını sağlamak amacıyla aşağıdaki ilkeler gözetilir ve yaptırımlar uygulanır:

    a) tahakkuk memurları ödeneklerin zamanında ve yerinde kullanılmasından, giderin gerçek gereksinme karşılığı olmasından, programlanmış hizmetlerin zamanında yerine getirilmesinden sorumlu, ita amirleri de bu hususları gözetmekle yükümlüdürler.

    bu kanunun uygulanmasında hangi görevlilerin gider tahakkuk memuru sayılacağı, bütçe kanunlarındaki ayırım da gözönünde bulundurularak maliye ve gümrük bakanlığınca belli edilir. tahakkuk memuru sayılanlara ita amirliği yetkisinin verilmesi durumunda tahakkuk memurluğu görevi yetki kademesindeki en yakın yönetici tarafından yürütülür. bu durumda ita amiri ve tahakkuk memuru yukarıdaki hususlardan birlikte sorumlu olurlar.

    b) a) bir giderin yapılmasına gerek gösteren görevliler, giderlerin gerçek gereksinme karşılığı olmasından tahakkuk memuru ile birlikte,

    b) bir mal veya hizmetin alınmasında görevli olanlar ilgili usul hükümleri çerçevesinde, belli nitelikteki mal veya hizmetin en uygun bedelle elde edilmesinden, belli bir bedelle amaca uygun nitelikte en fazla mal veya hizmetin sağlanmasından doğrudan doğruya sorumludurlar.

    c) alınmayan mal yada hizmetin alınmış; mevcut olmayan inşaat, onarım ve üretimi var ya da bitmiş gibi göstererek gerçek dışı belge düzenlemek suretiyle devletin mal varlığından bir eksilmeye neden olanlar ile bu ve benzeri gerçekleştirme ve diğer kanıtlayıcı belgeleri bilerek imza ya da onaylamış bulunanlar hakkında ceza kanunlarının bu eylemlere ilişkin hükümleri uygulanır.

    d) yukarıdaki fıkralarda belirtilen hükümlere aykırı işlerin ve davranışlardan doğan devlet zararı, sorumlularına ödettirilir. şu kadar ki,suç konusu teşkil etmemek kaydıyla bu işlem ve davranışlar devlete ait bir hizmet ve girişimin gerçekleştirilmesi ya da tamamlanması gibi iyi niyetli bir amaca dayandığı ve hizmet yapılmış ya da mal teslim alınmış bulunduğu takdirde, sayıştayın, maliye ve gümrük bakanlığının ya da ilgili dairenin istemi üzerine, atamaya yetkili merci veya kurullar tarafından sorumlularının birer aylıklarının ceza olarak kesilmesine; tekrarlanması durumunda bunların ilgili hizmetlerde bir daha çalıştırılmamak üzere görevlerinin değiştirilmesine ya da memurluktan çıkarılmasına kanun, tüzük ve yönetmeliklerinde bu cezayı vermeye yetkili kılınmış merci ya da kurullarca karar verilir. bu kanunun sorumluluk üstlenme ile ilgili hükümleri saklı kalmak üzere, gözetim yükümlülüğünü yerine getirmeyen ikinci derece ita amirlerinin birer aylıklarının kesilmesine sayıştayın veya maliye ve gümrük bakanlığının istemi üzerine içişleri bakanlığınca karar verilir. birinci derece ita amiri olan bakanlar hakkında 13 üncü madde uyarınca işlem yapılır.

    e) adı ne olursa olsun bir komisyon veya kurul gibi bir organ ya da uzman bir görevli tarafından düzenlenen keşif, hakediş, tutanak, rapor, karar ve benzeri belgelere dayanılarak yapılan ödemelerde sayıştayca saptanacak sorumluluğa tahakkuk memuru ve saymanla birlikte, sözkonusu belgeleri düzenleyen ve onaylayan kişiler de katılır."

    taşinmaz mallarin yönetimi

    madde 23- "devlete ait bütün taşınmaz mallar tapu idaresince hazine adına tescil edilir ve maliye bakanlığı tarafından yönetilir. bunlardan bir daireye tahsisi gerekenler, kullanıldıkları sürece o daireye kirasız olarak verilebilir."

    taşinmaz mallarin satişi

    madde 24- (değişik: 3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) "devlete ait taşınmaz mallardan değeri yılları bütçe kanunlarında saptanan alt sınırdan düşük olanlar maliye ve gümrük bakanlığınca (harp gemileri milli savunma bakanlığınca), alt ve üst sınırlar arasında kalanlar bakanlar kurulunca satılır; üst sınırı aşanların satışı yasa ile olur."

    taşinmaz mallarin kaydi

    madde 25- "gerek maliye bakanlığı tarafından idare edilsin ve gerek belli bir daireye tahsis edilmiş bulunsun, bütün taşınmaz malların tür ve değerlerini gösterir ayrıntılı bir büyük defteri maliye bakanlığı tarafından tutulur."

    gider artirici ve gelir azaltici kanun teklifleri

    madde 26- "gelirleri azaltma veya giderleri artırma sonucunu verebilecek konularda bakanlıklarca düzenlenecek kanun tasarıları ile özel idare ve belediyelerin gelirlerine ilişkin kanun tasarıları maliye bakanlığının uygun görüşü alınarak hazırlanır.”

    devlet ihalelerine katilmayi yasaklama

    madde 27- "devlet taahhütlerinde ihmali ve kötü niyeti belgeyle tespit edilen kişiler ve ortaklıkların devlet işleriyle ilgili teklifleri bakanlıklarca red edilir. bu durum diğer bakanlıklara ve kuruluşlara duyurulur."

    ikinci bölüm

    devlet bütçesi

    genel bütçe kanunu

    madde 28- (değişik:3483- 26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) "her mali yılda devletçe toplanacak gelirler ile ödenecek giderler bütçe kanununda belli edilir. bütçeler kalkınma plan ve programlarının gerekleri ile fayda ve maliyet unsurları gözönünde tutularak verimlilik ve tutumluluk ilkelerine göre hazırlanır ve uygulanır. gelir tahsilatı, ödemeler dengesi ve genel ekonomik koşullar gözönünde tutularak ödeneklerin her yıl bütçe kanunlarında gösterilen oranlara kadar ki kısmını kullandırmamaya bakanlar kurulu yetkilidir."

    bütçenin şekli

    madde 29- (değişik: 3483- - 26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) "bütçe kanunu bir metinden ve ekli cetvellerinden oluşur. eklenmesi öngörülen cetveller ilgili bütçe kanunlarının metinlerinde gösterilir."

    bütçe kanununun ihtiva edeceği hükümler

    madde 30- "genel bütçe kanununun metninde aşağıdaki maddeler yer alır.

    a) gider ödenekleri toplamı,
    b) gelir tahminleri toplamı,
    c) bütçe açığı varsa ne şekilde kapatılacağı,
    d) bütçe yılına ait bulunan ve o yılın gelir ve giderlerini ilgilendiren hükümler.

    genel bütçe kanununa konulacak maddeler bu çerçeve ile sınırlıdır. hükmü bir yılı aşkın sürelere geçici maddeler bu kanuna konulamaz.”

    gider cetvellerinin biçimi

    madde 31- (değişik:3483- 26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) "gider cetvelleri daireler ve bölümler olarak düzenlenir, birbiriyle ilgili ve bağlantılı giderler bir bölüm oluşturur. bölümlerin düzeni, yılları bütçe kanunlarında belirtilir."

    ayni bölümde yer almayacak ödenekler

    madde 32- (değişik:3483- 26.10.1988 tarih ve sayılı kanunun 2. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.)

    borçlanma ve kefalet yetkisi

    madde 33- "özel bir kanunla veya genel bütçe kanununda belirtilmiş bir izne dayanmadıkça kısa süreli bile olsa hiçbir istikraz yapılamayacağı gibi maliye hazinesi adına kefil de olunamaz."

    bütçenin hazirlanmasi

    madde 34- (değişik: 3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) "bakanlıklardan her biri kendi bütçesini hazırlayarak temmuz ayı sonuna kadar maliye ve gümrük bakanlığına gönderir. maliye ve gümrük bakanı da kendi bakanlığının gider bütçesi ile gelir bütçesini hazırlayıp ötekilerle birleştirerek devletin bir yıllık genel bütçe tasarısını meydana getirir. bu tasarı bakanlar kurulunca incelenip onaylandıktan sonra mali yıl başından en az 75 gün önce, türkiye büyük millet meclisine sunulur."

    bütçenin mecliste görüşülmesi

    madde 35- "meclis genel bütçe kanununun metnini madde madde; gelir ve gider cetvellerini bölüm bölüm görüşür. bütçe kanunu mali yılın başından evvel resmi gazete ile yayımlanır."

    ek ve olağanüstü ödenek

    madde 36- "tertibi bütçede bulunup yetersizliğinden dolayı ilave olarak alınan ödeneğe “ek ödenek” denir. bütçenin hazırlanması ve kabulü sırasında öngörülmeyen yeni bir hizmet için alınan ödenek de “olağanüstü ödenek” olarak adlandırılır. gerek ek ödenek ve gerek olağanüstü ödenek ancak mali yıl içinde alınabilir."

    yedek ödenek

    madde 37- (değişik:3483 –26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) "bütçe kanunlarında belirtilecek hizmet ve amaçlar için genel ve katma bütçelere gerektiğinde aktarma yapılmak üzere maliye ve gümrük bakanlığı bütçesinin ilgili tertiplerinde yedek ödenek bulundurulabilir.

    bu ödeneklerden aktarma yapmaya maliye bakanı yetkilidir. "

    düşünülmeyen giderler ödeneği

    madde 38- "düşünülmeyen giderler bölümüne bütçenin hazırlanması sırasında öngörülemeyen ve tahmin edilemeyen ve bütçelerde tertipleri bulunmayan hizmetlerin karşılığı konulur."

    üçüncü bölüm
    gelir bütçesi

    gelirlerin yasal dayanaklari

    madde 39-"kanuna dayanmadıkça hiçbir vergi, resim (ve harç) salınamaz ve alınamaz. vergi, resim (ve harçlara) ilişkin tarh ve toplama usulleri kanun ve tüzüklere göre düzenlenir. genel bütçe kanunu her yıl vergi, resim (ve harçların) toplanmasına izin verir."

    gelirlerin yili

    madde 40- "bir mali yıl içinde tahakkuk eden gelirler ve hasılat o yıl bütçesinin gelirini oluşturur. ancak mali yıl sonunda kalan (tahakkuk) artığı gelecek yıl bütçesine mal edilir."

    gayrisafilik prensibi

    madde 41- "gelirler ve hasılat, bütçeye tamamen gayrisafi olarak gelir yazılır. bunların toplama ve yönetim giderleri ilgili ödeneklerden karşılanır."

    izin dişi gelir toplamanin cezasi

    madde 42- "genel bütçe kanunuyla verilen izin dışında her ne ad ile olursa olsun devlet adına ve hesabına vergi ve resim toplanması için emir verenler, tahakkuk belgeleri ve tarifeler düzenleyenler ve fiilen tahsilat yapanlar ceza kanunu uyarınca cezalandırılırlar."

    ayliklardan kesintilerin merkezde yapilmasi

    madde 43- (27.2.1951 tarih ve 5746 sayılı kanunla kaldırılmıştır.)

    zamanaşimina uğrayan gelirlerin silinmesi

    madde 44- "(değişik: 3321-14.1.1938 yirminci maddenin saymanların sorumluluğu hakkındaki hükmü saklı kalmak üzere, kanunları gereğince zamanaşımına uğrayan gelir artıklarının kayıtları maliye bakanlığınca silinir."

    dördüncü bölüm

    gider bütçesi

    harcama yetkisinin siniri

    madde 45-"devlet hizmetlerinin gerekli kıldığı giderler her yılın bütçesine konulan ödeneklerle belli edilir. yapılması bir kanunla emrolunan hizmetlerin karşılığının kesinlikle ilgili yılın bütçesine alınması gerekir."

    ödeneğin yillik olmasi ilkesi

    madde 46- "bir yılın bütçesi ile verilen ödenek ancak o yıl içinde yapılan iş ve hizmetlerin karşılığıdır. yılı içinde yapılmayan hizmetlere ait ödenekler yıl sonunda iptal edilir. gelecek yıllara devredilmesi şart kılınan ödenek usulü kaldırılmıştır."

    giderin yili

    madde 47- "bir kanun ya da yasal izne dayanan bir sözleşme ile belli edilmedikçe giderin yılı hizmetin yapılış tarihine göre saptanır. ancak, birikmiş zat maaşları bağlandıkları yıl bütçesinden verilir. düşünülmeyen giderler hakkındaki bakanlar kurulu kararları alındıkları yıl bütçesi ile ilgilendirilir.

    zat maaşları borçları da bu maddedeki esaslara göre içinde bulunan yıl bütçesinden verilir."

    ödenek üstü harcama yetkisi

    madde 48- "aşağıdaki fıkralarda gösterilen hizmetlerden her birinin yılı bütçesine konulmuş ödenekleri yetmediği takdirde ilave olarak harcanmasına gerek görülecek tutarı ödemeye maliye bakanı yetkilidir. bu şekilde ortaya çıkacak ödenek farkı yüzüncü maddede yazılı kesinhesapta ayrıca gösterilir:

    (a) belirli satış aidatı,
    (b) oranı kanunla saptanmış ödenti ve ikramiyeler,
    (c) geri verilecek paralar,
    (d) mahkeme harçları,
    (h) devlete ait bina ve arazi vergileri,
    (v) emekli, dul ve yetim aylıkları."

    döner sermaye

    madde 49- "genel bütçe içinde yönetilen sınai ve ticari kurum ve idarelerin ilk madde ve malzeme alım bedelleri ile uzman ve işçi ücretleri döner sermaye adıyla bütçelere konulan ödenekler ile karşılanır ve ödenir. bu kurum ve idarelerin döner sermaye ödeneklerinden kullanılmayan tutarlar yıl sonunda yok edilir; kullanılan sermayeden doğan gelir fazlaları da gelir yazılır."

    ertesi yila geçici yüklenme

    madde 50- "(değişik: 5209-25.5.1948) bakanlar bütçe ile verilen ödeneklerden fazla yüklenme ve harcamalarda bulunamayacakları gibi bu ödenekleri özel gelirlerle de çoğaltamazlar. ancak sürekli hizmetlerden harp kuvvetlerinin yiyecek, giyecek, donatım, silahlanma ihtiyaçları ile bunlarla ilgili maddelerin yaptırma işleri; okul, cezaevi ve hastanelerin yiyecek ihtiyaçları; yapı, onarma ve taahhüde bağlanacak her çeşit taşıma ve 6150 sayılı kanun gereğince yaptırılacak etüd ve proje işleri için yılları bütçelerindeki ödeneklerin yarısını geçmemek üzere ve bakanlar kurulu kararı ile gelecek yıla geçici yüklenmelere girişilmesi caizdir."

    gelecek yillara geçici yüklenme

    madde 51- hükmü birden çok yıllara geçici inşaat ve imalat taahhütleri, her yıl harcanacak miktarın karşılığı o yılın bütçesine konulmak şartıyla bir kanun çıkartılmasına bağlıdır.

    dişişleri bakanliğina taninan yetki

    madde 52- "yıllık ödeme tutarı bütçeye konulmuş ödeneğini aşmamak ve gelecek yıllar bütçelerinin ödeneklerini çoğaltma sonucu vermemek şartıyla elçilik veya konsolosluklar için uzun süreli kira sözleşmeleri yapılması ve dışişleri bakanlığı bütçesinin kira bedeli tertibine konulmuş ödenekten taksitle ödenmek üzere bina satın alınarak uzun süreli taahhütlere girişilmesi mümkündür."

    eşya ve levazim devri

    madde 53- "bir bakanlıktan diğer bakanlığa verilen eşya ve malzeme bedelleri bunları alan bakanlığın ödeneğine mahsup edilir ve karşılığı gelir kaydolunur."

    üretimden kurumunca tüketim

    madde 54-"örnek çiftlikler, haralar ve ağıllar gibi kurumların ürünlerinden tüketimde kullanılacak olanların bedelleri tüketim günündeki fiyatlarıyla ödeneklerine mahsup edilir ve karşılığı gelir kaydolunur."

    şartli bağiş ve yardimlar

    madde 55- "kamu yararına ait hizmetlerde kullanılmak üzere yapılan bağış ve yardımlar gelir bütçesinde özel bir bölüme konulup şart kılındığı hizmetin gider bütçesinde ödeneği varsa bu ödeneğe eklenir, yoksa ayrı bir bölüme kaydolunarak şart kılınan yere harcanır. bu tür ödeneğin yıl sonunda kalan tutarı ertesi yıllarda açılacak özel bir bölüme aktarılıp sarfedilir."

    ödenek işlemlerinde yetkiler

    madde 56- (değişik:3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli)"bütçeler ve bölümler arasında ödenek aktarması yasa ile olur. ancak, harcamalarda tasarrufu sağlamak, dengeli ve etkili bir bütçe politikasını gerçekleştirmek üzere bu tür aktarmaları yapmaya ve yeni tertipler açmaya, bütçe kanunlarıyla maliye ve gümrük bakanı yetkili kılınabilir.

    bölüm içi aktarmalar maliye ve gümrük bakanının izniyle yapılır."

    ödenek aktarmalarinda yasaklar

    madde 57- "maaş ve ücret tertiplerinden (diğer) gider tertiplerine ve aktarma yapılmış tertiplerden diğer tertiplere ödenek nakledilemeyeceği gibi, yedek ödenekten aktarılan tertiplerden de aktarma yapılamaz."

    genel seferberlik ve savaş durumunda harcama yetkisi:

    madde 58- "genel seferberlik veya savaş ilanı durumunda milli savunma bakanlığı bütçesindeki mevcut ödenekler, bu bakanlık ile daireler için hükmen birleştirilir ve genel toplamı aşmamak üzere ihtiyaca göre bu ödeneklerden bölüm ve maddelere bakılmaksızın harcama yapılabilir. bu halde, yapılan harcama tahakkukuna göre bölümlerine kaydolunur. en az bir tümenin ya da ona eşit bir deniz gücünün devletçe seferi duruma getirilmesinde o tümene veya deniz gücüne gönderilmiş bulunan ödenekler de aynı şekilde kullanılabilir. ancak, bütçelerin genel toplamı içinde yetinilmesi mümkün olmadığı ve hemen ödenek alınmasına olanak bulunmadığı takdirde, ilk fırsatta ödenek alınmak üzere bu bütçelere konulmuş ödenekler genel toplamı yüzde onbeşe kadar aşılabilir. seferberliği ilan olunan kıtalara ait askerler, hayvanlar ve malzemenin tertip yerlerine gönderilmeleri ve beslenmeleri için gerekli paralar mal sandıklarınca avans olarak mutemetlere verilip en çok bir ay içinde yollanacak ödeme emirleri üzerine ödeneğine aktarılıp mahsup edilir."

    düşünülmeyen giderler ve ilama bağli borçlar

    madde 59- (değişik:3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli)"maliye ve gümrük bakanlığı bütçesinin düşünülmeyen giderler karşılığı tertibinde yer alan ödenekten, bütçenin hazırlanması sırasında öngörülmeyen ve bütçede tertipleri bulunmayan, ancak yerine getirilmesi zorunluluğu bakanlar kurulunca kararlaştırılan olağanüstü hizmet ve giderleri karşılamak amacıyla ilgili kuruluş hizmet programlarında gerekli tertipleri açarak aktarma yapmaya ve bu tertiplerden yapılacak ödemelerin esaslarını gerektiğinde saptamaya maliye ve gümrük bakanı yetkilidir ilgili ya da "geçen ve eski yıllar borçları" tertiplerinden ödenemeyen ilama bağlı borçlar maliye ve gümrük bakanlığı bütçesi ile katma bütçelerde yer alan ilama bağlı borçlar tertiplerinden ödenir. bu tertiplerdeki ödenekleri, yetmemesi halinde, artırmaya maliye ve gümrük bakanı yetkilidir."

    emekli ayliklarinin bağlanmasi

    madde 60- (8.6.1949 gün ve 5434 sayılı kanunla yürürlükten kaldırılmıştır).

    sözleşmelerin sayiştayca tescili

    madde 61- "merkezde onbin lirayı aşan gideri gerektirir bütün sözleşmeler yürürlüğe konulmadan önce sayıştayca tescil edilir. ancak, acele ve gizli olması nedeniyle açık eksiltmeden istisna edilmesi bakanlar kurulunca kararlaştırılan konular ile yabancı ülkelerde yapılacak alımlara ilişkin sözleşmeler bu hükümden müstesnadır.

    yüklenme yetkisinin devri

    madde 62- (değişik:3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) bakanlar, ikinci derece ita amirlerinin merkezden izin almaksızın hangi tür ve tutardaki sözleşmeleri yapmaya yetkili olduklarını mali yıl başında duyururlar.

    sözleşmelerin maliye bakanliğina ve sayiştaya gönderilmesi

    madde 63- "merkez ve illerde yapılacak sözleşmeler ile dayanaklarının birer örneklerinin yedi gün içinde ve doğrudan doğruya maliye bakanlığına ve sayıştaya gönderilmesi zorunludur."

    sözleşmelerin bağittan önce incelenmesi

    madde 64- (değişik: 3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) "harcamayı gerektirecek taahhüt ve sözleşme tasarıları vize için maliye ve gümrük bakanlığına gönderilir. maliye ve gümrük bakanlığı vizesinden ayrık tutulacak taahhüt ve sözleşmeler yılları bütçe kanunlarında belirtilir.
    maliye ve gümrük bakanlığına gelen taahhüt ve sözleşme tasarılarından uygun görülenler 1 gün içinde vize edilir. uygun görülmeyenler aynı süre içinde gerekçeli olarak ilgili kuruluşa gönderilir. aykırılık ya da eksiklikler sözkonusu gerekçe doğrultusunda giderildikten sonra maliye ve gümrük bakanlığına ikinci kez gelen taahhüt ve sözleşme tasarıları bu noktalardan incelenir ve tatil günleri sayılmamak üzere 5 gün içinde vize edilir; uygun bulunmazsa geri çevrilir. geri çevirmelerde, yasaların açıkca yasaklamadığı konularda ilgili ita amirlerinin sorumluluk üstlenmesi durumunda, 832 sayılı sayıştay kanununun ilgili hükümleri saklı kalmak üzere, taahhüt ve sözleşmeler imzalanabilir."

    aylik belgelerin merkeze gönderilmesi

    madde 65- "saymanlarca yapılan giderlere ilişkin kanıtlayıcı belgelerin aylık cetvellerle birlikte, giderin yapıldığı aysonundan başlayarak otuz gün içinde merkeze gönderilmesi zorunludur. bu belgelerin merkeze varışlarından başlayarak en çok iki ay içinde incelenerek noksanı bulunanların geri gönderilmesi ve uygun görülenlerin sayıştaya verilmesi gerekir. gelir ve bütçe dışı bütün işlemlerin kanıtlayıcı belgeleri de aynı süre ve şartlar içinde kayıt örnekleriyle birlikte sayıştaya gönderilir."

    sayiştay inceleme süresi

    madde 66- "sayıştaya verilen ve hatalı bulunmayan belgelerden ödeme ve verile emirleri ile avans ve kredi belgelerinin ve 61 inci maddede yazılı sözleşmelerin en çok üç, diğerlerinin onbeş gün içinde sayıştayca incelenmesi ve sonuçlandırılması zorunludur."

    sayiştayca incelenen belgelerin saymanlara ulaştirilmasi

    madde 67-"sayıştayca tasdik edilen veya geri çevrilen belgelerin işlemleri muhasebe müdürleri tarafından ençok yedi gün içinde tamamlanıp ilgili saymana tebliğ edilmesi veya geri çevrilmesi gerekir."

    nakit planlamasi

    madde 68-"merkez ve illerde, kolordular ve saymanlık kuruluşu olan bağımsız tümenler ve birliklerde, bütçe ödeneklerinden yapılacak ödeme tutarını gösterir bir cetvel üç ayda bir bakanlıklarca düzenlenip hazineye verilir. cetvel kapsamında değişiklik olması durumunda ayrıca bilgi verilmesi gerekir."

    beşinci bölüm

    giderlerin tahakkuku

    masraf tahakkuk işleminin tamamlanmasi

    madde 69-"devlet hazinesi hesabına bir giderin tahakkuku ancak bir bakanın veya bakan adına görev yapmaya yetkili kılınan bir memurun onayı ile tamamlanır."

    harcama belgelerinin şekil ve türleri

    madde 70- "gelir ve giderlerin tahakkukuna ait kanıtlayıcı belgelerin şekil ve türleri ve bunlara ilişkin değişiklikler mali danışma kurulunca tayin ve tespit olunur."

    ita amirlerinde yetki devri

    madde 71- "bakanlar kendi bütçelerinin ita amirleridir. bakanlar veya yetkili kıldıkları memurlar bütçeleri içinde yapmak istedikleri giderler için merkez saymanları adına verile emirleri düzenlerler.

    gider tahakkuk ettikçe o yerdeki saymanın veznesinden ödenmek üzere her bakan ikinci derece ita amirlerine izin verebilir. bu izinler ödeme emirleri ile tebliğ olunur. ödeme emirlerinin ikinci derece ita amirlerine tebliğinden önce maliye bakanlığınca ençok iki gün içinde vize edilmesi gerekir."

    verile ve ödeme emirlerinde asgari şekil şarti

    madde 72- " verile ve ödeme emirlerinde bütçe yılı ile bölüm ve maddesinin gösterilmesi zorunludur. bu belgeler ita amiri ile bütçe dairesi başkanı veya saymanlar tarafından imza edilir."

    verile emirlerine bağlanacak belgeler

    madde 73- "verile emirlerine ihtiva ettikleri giderlerin yüklenme ve gerçekleştirilmesine ilişkin bütün kanıtlayıcı belgelerin asıl veya onaylanmış örnekleri bağlanır. ancak gizli işlemlere ilişkin belgeler yalnız sayıştay başkanına ibraz edilir."

    ödemeden önce sayiştayca vize

    madde 74-"merkez dairelerinin, bu kanuna bağlı cetvelde gösterilen belirli giderler dışında, ödemeye ilişkin verile emirleri ile avans ve kredi senetleri ve ikinci derece ita amirlerine verilen ödeme emirleri kesinlikle sayıştayın vizesine tabidir. sayıştayca vize edilmedikçe bu belgelerde öngörülen ödemeler saymanlar tarafından yapılamaz."

    sayiştay incelemesi

    madde 75-"sayıştayın verile, ödeme ve kredi emirleriyle tescil ve tahsis için kendisine gönderilen belgeler üzerinde yapacağı inceleme;

    a- maddi hata bulunmaması,
    b- ödenek ve kadro içinde olması,
    c- bütçedeki tertibine uygunluğu,
    d- kanun, tüzük ve kararlara uygunluğu, konularını kapsar."

    maddede, vize veya tescil edilmek üzere gönderilen verile ve ödeme emirleri, avans ve kredi senetleri ile diğer belgeler üzerinde sayıştayca hangi noktalardan inceleme yapılacağı belirtilmektedir. inceleme sonunda uygun bulunmayan durumlarda ne gibi işlemler yapılacağı hususu da 76 ncı maddede düzenlenmiştir.

    bu düzenlemenin nedeni genel muhasebe kanununun diğer bazı maddelerinde olduğu gibi, bu hususları kavrayan özel bir sayıştay kanununun bulunmaması idi.

    bugün için, 1260 sayılı kanunla değişik 832 sayılı sayıştay kanununun 32 ve 33.maddeleri genel muhasebe kanununun 7 ve 76 ncı maddelerinin düzenlediği konuları kendi açısından kavramış bulunduğundan sözkonusu iki maddenin uygulama alanı kalmamıştır.

    sayiştay incelemesinin sonuçlari

    madde 76-"sayıştayın tescilinden veya vizesinden kaçınıp gerekçeli bir yazı ile dairesine geri çevirdiği belgelerden, maddi hataya ve ödenek yetersizliğine veya kadro üstü atama va çalıştırmalara ilişkin olanlar hakkındaki iadesi kesindir.

    tertibe, kanun, tüzük ve kararlara uygun bulunmaması dolayısıyla sayıştayca geri çevrilen belgeler hakkında bakan tarafından sorumluluğun üstlenildiğini belirtir biçimde yapılacak başvurma üzerine durum sayıştayca yeniden incelenir. sayıştayca kaçınmada direnildiği ve bakanlar kurulunca durum incelenip bakanın görüşüne katılındığını gösterir karar alınarak sayıştaya bildirildiği takdirde, ihtiyati kayıtla vize işlemi yapılır.

    sayıştay bu şekilde ihtiyati kayıtla vize ettiği belgeler ile diğer işlemler ve yolsuzluklar hakkında üç ayda bir sunacağı raporla türkiye büyük millet meclisine bilgi verir."

    örtülü ödenek, haber alma ödeneği

    madde 77- "(değişik: 205-19.2.1963 )başbakanlık bütçesine konulan örtülü ödenek:

    a) kapalı istihbarat ve kapalı savunma hizmetleri için,
    b) devletin yüksek güvenliği ve yüksek menfaatlerinin istekleri için,
    c) siyasi, sosyal konularla, kültürel ve devlet itibarı alanlarında ve olağanüstü hizmetlerin sağlanmasında hükümet icapları sayılan maksat ve gayeler için, sarf edilir.

    örtülü ödeneğin sarf yerinin ve hesaplarının nasıl tutulup tasfiye edileceğinin ve hangi vesikaların halef olan zata devrolunacağının tayin ve takdiri başbakana aittir.

    örtülü ödenek, başbakanın ve ailesinin şahsi masraflarına ve siyasi partilerin idare, propaganda ve seçim ihtiyaçlarına sarf olunamaz.

    gümrük müsteşarlığı, emniyet genel müdürlüğü ve jandarma genel komutanlığı bütçelerinin haber alma ödenekleri, hizmetin gerektirdiği ve ilgili bakanın takdir edeceği gizli istihbarat işlerine sarf edilir.

    başbakanlık bütçesindeki örtülü ödenek ile diğer bakanlık ve dairelerin bütçelerindeki haber alma ödeneklerinden yapılacak harcamalar, başbakan, maliye bakanı ve sorumlu bakan tarafından imza edilmiş kararnameye dayanılarak tahakkuk ettirilir. merkez saymanlığınca bu ödemelerin yapılması, kararnameyi imza eden bakanların yerlerini muhafaza etmelerine bağlıdır.

    başbakanlığa veya ilgili bakanlıklara yeni atanmalar yapıldığında, evvelce görülmüş hizmetlerin karşılığının ödenmesi, yeni atananların takdirine bağlıdır."

    taşra harcamalarinin merkezde mahsubu

    madde 78- "ödeme emirlerine dayanılarak illerde saymanlar tarafından yapılacak ilişkin belgeler ödemeden sonra merkez muhasebe müdürleri tarafından mahsup verile emrine bağlanarak sayıştaya vize ettirilir. bu şekilde yapılmış ödemelerden uygun görülmeyen kısımlara ait sorumluluk 19 uncu madde hükmüne göre belirlenir."

    yurt dişi özlük haklarinin tahakkuku

    madde 79-"yabancı ülkelerde görev yapan veya eğitim ve incelemede bulunan askeri ve sivil bütün memur ve işçiler ile öğrencilerin aylık ve ödenekleri, her aya ait hakedişler o ay girer girmez peşin olarak verilmek üzere üç ay önce ve üç aylığı birlikte tahakkuk ettirilebilir."

    altinci bölüm

    giderlerin ödenmesi

    maliye bakaninin ödemeyi mümkün kilma görevi

    madde 80- "maliye bakanı sayıştayca vize edilen verile, ödeme ve kredi emirlerinin ita amiri tarafından tayin edilen süre ve yerde ödenmesi hazırlıklarını tamamlar."

    sayman incelemesi

    madde 81-"saymanlarca bütçeye ilişkin bir giderin ödenmesinin, ita amiri tarafından imzalanmış bir verile emri veya kredi senedine dayanması gerekir. saymanların verile emirlerinde yapacakları inceleme:

    a- giderin kendisine verilen yetki içinde olması,
    b- giderin bütçedeki tertibine uygunluğu,
    c- verile emrine bağlı yüklenme ve gerçekleştirme belgelerinin tamam olması,
    d- maddi hata bulunmaması,
    h- giderin kanunlar, tüzükler ve kararlar hükümlerine uygunluğu,
    v- hak sahibinin kimliği,

    hususlarına aittir.

    merkez saymanları sayıştayca vize edilmiş belgelerde (b) ve (h) fıkralarının incelenmesinden ve uygulanmasından sorumlu değildir."

    taşrada sorumluluk üstlenme

    madde 82-"ödenek yetersizliği, atama ve çalıştırmaların kadro üstü olması, yüklenme ve gerçekleştirme belgelerinin noksanı, maddi hata ve hak sahibinin kimliği dolayısıyla kabul edilmeyen verile emirlerinin ödenmesine saymanlar zorlanamaz.

    illerdeki saymanların kanun, tüzük ve tertibe uygunluk hakkında ileri sürecekleri itirazlar üzerine ikinci derece ita amirleri tarafından yazılı olarak sorumluluk üstlenildiği takdirde sayman ödemeyi yapmaya zorunludur. bu durumda sorumluluk üstlenme yazıları verile emrine bağlanır."

    yedinci bölüm

    avans ve krediler

    avans verilecek ve kredi açilacak durumlar

    madde 83- (değişik: 3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli)" aşağıda koşulları belirtilen durumlarda avans verilebilir, kredi açtırılabilir.

    a- bütçe içi avans ve krediler:

    a) tahakkuk ve verile emri işlemlerinin tamamlanması beklenilemeyecek ivedi ve çeşitli giderler için ita amirlerinin gösterecekleri lüzum üzerine, görevlendirecekleri mutemetlere, üst sınırları yılları bütçe kanunlarıyla saptanacak tutarlarda avans verilebilir. avansın sınırlandırılmasına maliye bakanı yetkilidir.

    türkiye büyük millet meclisi başkanlık divanı kararıyla cumhurbaşkanlığı daire mutemetlerine ve maliye bakanlığınca, bakanlar kurulu kararına dayanılarak, askeri daireler mutemetleri ile elçiler, konsoloslar, müşavirler ve ataşelere bu tutarın üzerinde avans verilebilir.

    b) verilebilme koşulları (a) fıkrasında belirlenen avans sınırlarını aşan giderler için dairesinin göstereceği lüzum ve maliye bakanlığının izni üzerine, ita amiri mutemetleri adına banka veya saymanlık nezdinde kredi açılabilir. banka veya saymanlık, mutemedin göstereceği yere veya alacaklıya doğrudan doğruya ödeme yapar.

    c) yabancı ülkelerde yapılacak satınalmalar için görevlendirilen mutemetler adına gerektiğinde, maliye bakanlığınca, yerel bankalardan birinde kredi açtırılır.

    d) yabancı ülkelerden yapılacak satınalmalar için, dairesinin göstereceği lüzum ve maliye bakanlığının izniyle, milli bankalar nezdinde akreditif karşılığı kredi açtırılır.

    açılmış akreditiflere ilişkin kredi artıkları ertesi yıla devredilmekle birlikte ödenekleri iptal olunur. devredilen kredi artıklarının karşılığı, yeni yılda maliye ve gümrük bakanlığınca ilgili kuruluş bütçesinde açılacak özel bir tertibe ödenek kaydolunur.

    yılı için geçerli sözleşmeler ile gelecek yıl ya da yıllara geçerli sözleşmelerin bitim tarihlerinde henüz bir kısım hizmet yerine getirilememiş, ancak, ilgili idarece ek süre verilmiş ve bu süre ertesi mali yıla taşmış ise; yıl sonunda taahhüt artığı devredilir ve bu tutarlara ilişkin ödenekler hakkında akreditiflerle ilgili hükümler uygulanır. devredilen taahhüt artığı karşılığı hizmet ek süre içinde yerine getirilerek kanıtlayıcı belgeleri saymanlığa verildiğinde, tutarı hizmetin yapıldığı yıl bütçesine gider kaydıyla ödenir.

    e) görevlilere geçici ya da sürekli görev yollukları karşılığı avans verilebilir. bu avansların tutarı ve mahsup süreleri özel yasalarındaki hükümlere tabidir.

    b- bütçe dışı avanslar:

    a) taahhüt tutarının üçte birine kadar bakanlar kurulunca kararlaştırılan oranlarda, hizmet yerine getirildikçe mahsubu yapılmak üzere, müteahhitlere, teminat karşılığı bütçe dışı avans verilebilir. bu avansların verilebilmesi sözleşmelerinde öngörülmüş olması koşuluna bağlıdır.

    b) özel yasalarında hüküm bulunması durumunda bütçe dışı avans verilebilir."

    mutemet görevlendirme ve avans verilmesinde esaslar

    madde 84-(değişik:3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli)" bütçe içi avans ve krediler karşılığı ödeme emirleri ilgili tertipte saklı tutulur.

    her birim için yalnız bir mutemet görevlendirilebilir. hangi örgüt kademelerinin birim sayılacağı bütçe kanunlarındaki ayırıma paralel olarak maliye ve gümrük bakanlığınca belli edilir. bir bütün oluşturan ve ayrı ayrı yerlerde bulunan askeri birimler ile kurumların herbiri için ayrı mutemet görevlendirilebilir.

    bir mutemede verilecek avanslar, toplamı 83 üncü maddede belirlenen tutarları aşmamak koşuluyla, çeşitli tertiplerden olabilir."

    avanslardan harcama yapilmasi

    madde 85-"avans ve kredi senetleri sayıştaydan önce maliye bakanlığınca vize edilir. avans ve kredi akçeleri hangi iş için verilmiş ise yalnız o işte ve ita amirinin yazılı izni ile harcanarak kullanılır."

    avans ve kredilerin mahsup süresi:

    madde 86- (değişik 3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli)"her mutemet aldığı avanstan harcadığı tutarlara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri en çok bir ay, adına açılan kredilerden harcadığı tutarlara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri ise en çok üç ay içinde saymana vermekle yükümlüdür. bu süreler içinde getirilecek harcama belgeleri tutarında yeniden avans verilmesi veya kredi açılması olanaklıdır. bu biçimde mahsup işlemi yapılmadıkça aynı iş için yeniden avans verilemez, kredi açılamaz. mutemet, işin tamamlanmasından sonra, yukarıdaki bir ve üç aylık sürelerin bitimini beklemeksizin, avans ve kredi artığını iade etmek ve hesabını kapatmak zorundadır. süresi içinde mahsup edilmeyen avanslar için mutemetler hakkında 6183 sayılı amme alacaklarının tahsil usulü hakkında kanun hükümleri uygulanır."

    mutemetlerin yalniz saymanliktan para alabilecekleri

    madde 87- "mutemetler bütçeye ait harcamalar için sayman veznesinden başka hiçbir yerden, hiçbir adla para alamazlar. aksi halde haklarında 21 inci madde hükmü uygulanır."

    yil sonunda avans hesabini kapatma zorunluluğu

    madde 88- "her mutemet yılın son gününde avans akçesinden üstünde kalan tutarın tamamını, henüz mahsubunu yaptıramadığı harcama belgeleriyle birlikte, saymana geri verip hesabını kapatmakla, sayman da bu hesabı aramakla yükümlüdürler. aksi takdirde mutemet zimmet suçunu işlemiş sayılarak hangi sınıf ve meslekten olursa olsun maliye bakanının talebi üzerine asli görevinden ihraç edileceği gibi sayman da devlet memurları kanununa göre cezalandırılır. mutemet üzerinde kalan tutar amme alacaklarının tahsil usulü hakkındaki kanuna göre faiziyle birlikte tahsil edilir."

    avansin başka bir mutemete devri

    madde 89- "bir mutemet üzerindeki avans akçesinden bir kısmını ita amirinin yazılı izni ile ikinci bir mutemede verebilir. bu durumda ikinci mutemetten alacağı belgeyi ita amirinin izin yazısıyla birlikte saymana vererek zimmetini devreder. ikinci mutemet de hesabını, avansın alındığı tarihten itibaren üç ay içinde saymana vermekle yükümlüdür. mutemet hakkındaki diğer hükümler bu ikinci mutemet için de aynen geçerlidir."

    avanslarin harcama ve mahsubunda sorumluluk üstlenme

    madde 90-"avans akçesinden yapılacak harcama hakkında mutemetlerin kanun, tüzük ve kararlara aykırılıktan dolayı ileri sürecekleri itirazlar üzerine ita amiri yazılı olarak sorumluluğu üstlendiği takdirde mutemetler bu gideri ödemek zorunda olup doğabilecek sorumluluk ita amirine ait olur. mutemedin itirazı olmaksızın yapılan harcama sayman tarafından yürürlükteki hükümlere aykırılık nedeniyle kabul edilmediği takdirde sorumluluk ita amiriyle mutemete ait olur. ancak bu durumda, ita amiri tarafından sorumluluk üstlenilerek harcamanın mahsubu için ısrar edildiği takdirde sayman harcamanın mahsubunu yapar. bu halde de sorumluluk yalnızca ita amirinin olur."

    sekizinci bölüm

    mali yil sonunda kalan borçlar

    bütçe emaneti

    madde 91- "bütçe harcamalarından mali yıl sonuna kadar verile emrine bağlandığı halde sayman tarafından ödenememiş olan tutarlar mali yıl sonunda bütçeye gider yazılarak emanet hesabına alınır."

    geçen yillar borçlari

    madde 92- (değişik: 3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) "mali yılın sonuna kadar ödenemediği gibi emanet hesabına da alınamayan borçların ödenmesine ilişkin hükümler bütçe kanunlarında gösterilir."

    devlet borçlarinda zamanaşimi

    madde 93-"ilgili olduğu bütçe yılının sonundan başlayarak beş yıl içinde alacaklıları tarafından, geçerli bir mazerete dayanmaksızın, yazılı talep ve takip edilmediğinden veya belgeleri verilmediğinden dolayı ödenemeyen borçlar zamanaşımına uğrayarak devlet lehine düşer. emanet hesabına alındığı halde, bu süre içinde talep edilmeyen tutarlar hazine adına çeşitli gelirlere irat kaydedilir. ancak, kuponların ve çekilişte isabet eden senetlerin ödenmesi için zamanaşımı süresi her bir istikrazın yapılmasına yetki veren kanun ve sözleşmelerde belirtilmiş ise bu süre esas alınır."

    zamanaşimina uğrayan alacaklar için dava yolu

    madde 94- "beş yıl içinde istenmemesi nedeniyle zamanaşımına uğrayan borçlar hakkında, hak sahipleri tarafından ileri sürülecek mazeretleri değerlendirecek organ adliye mahkemeleridir. mahkemeden alınacak ilam gereğince mazeretlerini ispat edenlerin alacakları 59 uncu madde hükmüne göre ödenir."

    dokuzuncu bölüm

    mal muhasebesi

    mal muhasebesinin kapsami

    madde 95- "mal muhasebesinin kapsadığı maddeler:

    a- üretimde kullanılan ilk maddeler,
    b- tüketime mahsus her türlü eşya ve maddeler,
    c- yapı ve tesislere ait her türlü madde ve malzeme,
    d- tıbbi maddeler,
    h- demirbaş ve döşemedir."

    mal saymaninin sorumluluğu

    madde 96-"devletçe idare edilen ambar, imalathane, ocak,tersane ve benzeri müesseselerden her birinde bulunacak her türlü madde, eşya ve malzeme ile daire ve kurumlardaki demirbaş eşya ve döşeme bir mal saymanına teslim edilir. sayman bu malların iyi saklanmasından ve giriş ve çıkışlarından sorumludur. ancak, malların niteliğinden ileri gelen ve usulüne göre tespit edilen eksilmelerden dolayı mal saymanı sorumlu tutulmaz."

    mal saymanlarinin dairelerine hesap vermesi

    madde 97- "her mal saymanı; bağlı olduğu daireye, kendisine teslim edilmiş olan malların türleri itibariyle giriş ve çıkışlarını gösterir bir hesap vermekle yükümlüdür."

    el konulan mallarin hesabi

    madde 98-"adliye icra daireleri ile zabıta ve diğer daireler tarafından kişilere ait olarak el konulan malların muhasebesi de bir saymanın yönetimine ve sayıştayın denetimine tabidir."

    askeri malzemenin denetimi

    madde 99-"(değişik: 2586-12.11.1934) devletin kara,deniz, hava ve jandarma savunma kuvvetlerine ait teçhizat, harp malzemesi, giyecek, yakacak ve yiyecekler ile askeri fabrika ve bunlara bağlı kuruluşlar milli savunma ve içişleri bakanlıklarınca düzenlenip bakanlar kurulunca onaylanacak yönetmeliğe göre denetim ve gözetime tabi olup bunlar için kesinhesap düzenlenmeyeceği gibi sayıştaya hesap da verilmez."

    onuncu bölüm

    bütçe hesabinin kesilmesi

    kesinhesap kanunu

    madde 100-"bütçe hesabının kesilmesi kesinhesap kanunu ile olur. kesinhesap kanunu maddeler halinde düzenlenmiş bir metinle gelir ve gider cetvellerinden oluşur. şekil ve bölümleme genel bütçe kanununa tam olarak paralel olur."

    kesinhesaplarda süreler

    madde 101- ((değişik:3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) "bakanlardan her biri kendi bütçesine ait gider kesinhesap cetvelini mali yılın bitiminden itibaren engeç beş ay içinde maliye ve gümrük bakanlığına gönderir. maliye ve gümrük bakanı kendi bakanlığına ait gider kesinhesap cetvelini aynı süre içinde hazırlamakla beraber devletin genel gelir ve giderlerini kapsayan hazine genel hesabını ve kesinhesap kanun tasarılarını düzenleyerek mali yılın bitiminden itibaren en geç yedi ay sonunda türkiye büyük millet meclisine sevk edilmek üzere bakanlar kuruluna sunar.

    hazine genel hesabı ve kesinhesap kanun tasarılarının bir örneği de bu süre içinde sayıştay başkanlığına gönderilir.

    görevden ayrılan bakana ait kesinhesap yerine gelen bakan tarafından verilir."

    gelir kesinhesap cetveli

    madde 102- "gelir kesinhesap cetvelinde:

    1- gelir tahminleri,
    2- yılına ait tahakkuklar,
    3- eski yıldan devreden tahakkuk artıkları,
    4- yılı içinde yapılan tahsilat,
    5- ertesi yıla devredilen tahakkuk artıkları,
    gösterilir."

    gider kesinhesap cetveli

    madde 103- "gider kesinhesap cetvelinde:

    1- bütçe ile verilen ödenekler,
    2- yılı içinde eklenen ödenekler,
    3- yılı içinde gerçekleşen giderler,
    4- yılı içinde ödenen veya emanet hesabına alınan giderler,
    5- mali yıl sonunda kalan borçlar,
    6- kullanılmayıp iptal edilen ödenek artıkları,

    gösterilir.

    her bakanlık kendi bütçesine ait kesinhesaba ödeneğin kullanılması ve hizmetin görülmesi hakkında bir açıklama ekler."

    hazine genel hesabi

    madde 104- "hazine genel hesabı aşağıdaki kısımlardan oluşur:

    a- kesinhesap kanun tasarısının metni,
    b- gerekçe,
    c- bütçe içinde ve dışında alınan ve ödenen tutarların mizanı,
    d- gelir kesinhesap cetveli ve açıklaması,
    h- bakanlıklar kesinhesap cetvelleriyle açıklamaları,
    v- her il ve kuruluşun, bütçedeki türlerine göre, gelirleri ve daireler itibariyle giderleri."

    mal kesinhesap cetvelinin hazirlanmasi

    madde 105- "bakanlar bakanlıklarına ait mallar için de, yukarıdaki maddelerde yazılı süreler ve esaslar çerçevesinde, kesinhesap düzenleyip bir örneğini türkiye millet meclisine sunarlar. birer örneğini de maliye bakanlığı ile sayıştaya gönderirler."

    mal kesinhesap cetvelinin şekli

    madde 106- "mal kesinhesap cetvelinde;

    1. cins ve değerleri itibariyle önceki yıldan devreden mallar,
    2. yılı içinde alınan mallar,
    3. yılı içinde tüketilen mallar,
    4. mali yıl sonundaki mevcutlar,

    gösterilir."

    genel uygunluk bildirimi

    madde 107- (değişik:3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) "sayıştay, kesinhesap kanun tasarılarının kendilerine verilmesinden itibaren engeç yetmişbeş gün içinde,hazine genel hesabı üzerindeki genel uygunluk bildirimini türkiye büyük millet meclisine sunar."

    mahsup dönemi

    madde 108- (değişik:3483-26.10.1988 sayılı kanunla değişik şekli) "mali yılın bitimine kadar fiilen yapılmış olan ödemelerden mahsup edilememiş olanların mahsup işlemlerine saymanlarca mali yılın bitiminden itibaren bir ay süre ile devam edilebilir.

    bu süreyi uzatmaya maliye ve gümrük bakanı yetkilidir."

    onbirinci bölüm

    bakanlik muhasebeleri

    bakanlik muhasebe müdürlüklerinin (bütçe dairesi) başkanliklarinin görevleri

    madde 109-"her bakanlıkta bir muhasebe müdürlüğü bulunur. bu müdürlükler:

    a- bakanlık bütçesini hazırlamak,

    b- merkezin tahakkuk ettirilmiş giderlerini verile emrine bağlamak,
    c- görevli bulunduğu bakanlığa ait olup devlet kuruluşları, şirketler ve kişilerden alınması gereken hertürlü gelirleri tahakkuk ettirmek,
    d- ödeme emirleriyle avans ve kredi senetlerini düzenlemek,
    v- bakan gider kesinhesabını düzenlemek,
    z- bakanlığın diğer hesap işlemlerini yürütmek, ile yükümlüdür."

    muhasebe müdürlerinin (bütçe dairesi başkanlarinin) yüklenme belgelerini incelemesi

    madde 110- "muhasebe müdürleri her türlü gider yüklenme belgelerini uygulanmadan önce görüp bütçe, kanunlar ve diğer mevzuata uygunluğu açısından bakana görüş bildirmeye ve bakanlıkça bu görüş dikkate alınmadığı takdirde 24 saat içinde durumu maliye bakanına duyurmaya mecburdur."

    ayri bütçesi olan idarelerde muhasebe müdürü (bütçe dairesi başkani)

    madde 111- "kuruluş itibariyle bir bakanlığa bağlı olmakla beraber ödenekleri bakanlık bütçesinde ayrı cetveller halinde yer alan genel idarelerde de aynı görevlerle yükümlü ve aynı şartlara tabi bir muhasebe müdürü bulunur."

    dişişleri bakanliği muhasebe müdürünün (bütçe dairesi) saymanlik görevi

    madde 112- "konsolos hesaplarının getirtilmesi,incelenmesi, birleştirilmesi ve sayman sıfatıyla sayıştaya hesap verilmesi görevleri dışişleri bakanlığı muhasebe müdürüne aittir."

    muntazam borçlar ve taahhütler saymanliği

    madde 113-"devletin muntazam borçlarına ait işlemleri yapmak üzere maliye bir sayman bulunur. bu sayman;

    1- yapılan istikraz ve alınan avanslar ile ihraç edilen hazine bono ve tahvillerinin hesaplarını izlemek,

    2- ödenecek taksit ve kuponları tahakkuk ettirerek verile emrine bağlamak, ile yükümlü olup sayıştay a usulüne uygun olarak yönetim dönemi hesabı verir."

    gelir saymanliği

    madde 114- muhasebe müdürleri tarafından tahakkuk ettirilecek olan her türlü izleme ve tahsilinden sorumlu olmak üzere, maliye bakanlığınca bir veya birkaç gelir. saymanı atanır.

    bunlar da diğer saymanlar gibi sayıştay a hesap vermekle yükümlüdürler."

    onikinci bölüm

    katma ve özel bütçeler

    katma ve özel bütçe tanimlari

    madde 115-"giderleri özel gelirlerle karşılanan ve genel bütçe dışında yürütülen bütçelere "katma bütçe", yerel gider ve geliri kapsayan bütçelere "özel bütçe" denir."

    katma bütçenin hazirlanmasi

    madde 116- "katma bütçeler her yıl dairelerince düzenlenerek bağlı bulundukları bakanın imzasıyla incelenmek üzere maliye bakanlığına gönderilir. bu bütçeler maliye bakanlığı tarafından 34 üncü madde uyarınca büyük millet meclisine sunulur."

    katma bütçelerin ita amirleri

    madde 117-"katma bütçelerin genel müdürleri bağlı oldukları bakan adına ikinci derecede ita amiri sıfatıyla işlemleri yürütürler."

    uygulanacak hükümlerde öncelik

    madde 118- "katma ve özel bütçelerin hesapları ve işlemleri özel kanunlarındaki hükümler saklı kalmak üzere bu kanun hükümlerine tabidir."

    özel idare ve belediye hesaplarinin sayiştayca incelenmesi

    madde 119-"özel idare ve belediye saymanlarının hesaplarını, haklarındaki kararın tebliği tarihinden başlayarak bir ay içinde gerek ilgilinin ve gerek idarenin başvurması üzerine ikinci derecede incelemek ve hükme bağlamak sayıştaya aittir."

    onüçüncü bölüm

    sayman hesaplarinin düzenlenmesi ve sayiştaya verilmesi

    saymanlarin sayiştaya yillik hesap verme yükümlülüğü

    madde 120-"her sayman hesabını yıldan yıla sayıştaya vermekle yükümlüdür. bir mali yılın sona ermesinden önce görevden ayrılan sayman, yıl sonunda sayıştaya verilmek üzere, hesabını yerine gelene devreder."

    hesap veremeyen veya vermeyen saymanin hesabinin devri

    madde 121-"ölen veya kendinden sonraki saymana hesap vermekten kaçınan saymanın hesabı, maliye bakanlığınca oluşturulacak bir kurul aracılığı ile devrolunur."

    yönetim dönemi hesabinin verilme süresi

    madde 122-"saymanlar bir mali yıla ait yönetim dönemi hesaplarını, belge ve cetvelleriyle birlikte, o yılın bitiminden başlayarak yedi ay sonuna kadar sayıştaya vermekle yükümlüdürler. bu süre içinde hesap vermeyen sayman, sayıştay tarafından, ödenekleriyle beraber, aylığının yarısına kadar para cezası ile cezalandırılır. sayman, belli edilecek süre içinde yine hesap vermekten veya kanıtlayıcı belge ibrazından kaçındığı takdirde, sayıştayın istemi üzerine bağlı bulunduğu bakanlıkça görevinden alınır ve bu hesap önceki madde uyarınca yeni sayman tarafından verilir."

    gelir ve gider saymanlarinin yönetim dönemi hesabi

    madde 123- "nakit saymanları tarafından sayıştaya verilecek yönetim dönemi hesabı aşağıdaki madde ve cetvelleri kapsar:

    a- geçen yıldan aktarılan mevcut, o yıl içinde yapılan her türlü tahsilat ve ödemeler ile ertesi yıla aktarılan mevcut,
    b- geçen yıldan aktarılan gelir tahakkuk artıkları ile o yıl içindeki tahakkuklar, tahsilat ve ertesi yıla aktarılan artıkların tutarı,
    c- her daire bütçesinden bir yıl içinde alınan ödeme emirleri ile bunlara dayanılarak yapılan ödemeler,
    d- gelecek yıla aktarılacak, mali yılda tahakkuk eden kişi borçları ile avans artıklarının dökümü,
    h- ödeme emirlerine dayanılarak yapılan ve uygun bulunmaması nedeniyle özel hesaba kaydolunan harcamaların dökümü.

    cetvellerin, bütçeye ilişkin hesaplarda bütçeye paralel olması; gerekli açıklamalar ve kanıtlayıcı belgeleriyle birlikte verilmesi gerekir. artıklar, çeşitlerine göre, gerekçe ve belgeleriyle gösterilip açıklanır. merkez ve katma bütçe nakit saymanları ile gümrükler ve posta telgraf gibi bağımsız kuruluşu bulunan dairelerin muhasebe müdürleri bir yıllık bütçe tahakkuk ve ödemelerini
    göstermek üzere bölüm ve madde itibariyle ayrıca bir cetvel düzenlemek ve vermekle
    yükümlüdürler."

    mal yönetim dönemi hesabi

    madde 124-" mal saymanlarının idare hesapları:

    a- geçen yıldan devredilen mallarla yılı içindeki girişleri,
    b- mali yıl içindeki çıkışlarla gelecek yıla devredilecek malları,
    c- yılı içindeki değişimleri,
    d- kayıpları ve fire miktarlarını,
    h- sayım sonucu çıkan noksan veya fazlaları, gösterir cetveller ile diğer bilgileri kapsar. bu cetveller açıklamalar ve kanıtlayıcı belgeleriyle birlikte sayıştaya verilir."

    ondördüncü bölüm

    çeşitli maddeler

    saymanlik işlemlerinde suç unsuru bulunmasi

    madde 125-"bir saymanın sayıştayca bakılan hesabı arasında suç sayılan bir işlem tespit edildiği takdirde, hesabın bu kısmı ayrılarak genel hükümler açısından kovuşturma yapılmak üzere dairesine gönderilir. mahkemece verilen hüküm sayıştayın hesap yönünden inceleme yapmasına ve hüküm vermesine engel değildir.

    zimmetler doğuş tarihinden ve tazminler sayıştayca hüküm verildiği tarihten başlayarak faize tabi olur."

    sayman kefilinin sorumluluğu ve hükmen onanma

    madde 126-"bir sayman hakkında sayıştayca veya diğer bir mahkeme tarafından verilen zimmet ilamı kefalet tutarıyla kayıtlı olmak üzere kefil için de geçerlidir. saymanların hesapları sayıştaya veriliş tarihinden başlayarak iki yıl içinde bakılmadığı takdirde hükmen onanmış sayılır."

    cumhuriyet senatosu, millet meclisi, cumhurbaşkanliği ve sayiştayin bütçeleri

    madde 127-"türkiye büyük millet meclisi, cumhurbaşkanlığı ve sayıştayın giderleri bu kanuna göre tahakkuk ettirilerek ödenir. maliye bakanlığı ile sayıştayın bunlar üzerinde hiçbir inceleme hakları yoktur.

    genel bütçenin düzenlenmesi sırasında idare amirleri bu bütçelere ait rakamları maliye bakanlığına bildirir. her yıl sonunda düzenlenecek kesinhesap cetvellerinin bir örneği hazine genel hesabına dahil edilmek üzere maliye bakanlığına gönderilir."

    meclisler saymanlarinin nakit ihtiyacinin karşilanmasi

    madde 128- "türkiye büyük millet meclisi cumhurbaşkanlığı ve sayıştay bütçelerindeki ödenekler idare amirlerinden biriyle meclis saymanı tarafından birlikte imzalanan makbuz karşılığında hazineden verilir."

    mali danişma kurulu

    madde 129- ( 20.8.1993 gün ve 516 sayılı k.h.k ile kaldırıldı.)

    mali danişma kurulunun görevleri

    madde 130- (20.8.1993 gün ve 516 sayılı k.h.k ile kaldırıldı.)

    görevlilerin zimmetlerinin silinmesi

    madde 131- (20.8.1993 gün ve 516 sayılı k.h.k ile kaldırıldı.)

    kurulun toplanti ücreti

    madde 132- (20.8.1993 gün ve 516 sayılı k.h.k ile kaldırıldı.)

    tahsili imkansiz kişi borçlarinin silinmesi

    madde 133- "zor durum nedeniyle izlenmesine ve tahsiline olanak kalmayan zimmetlerin silinmesi mali danışma kurulunun görüşü alınarak türkiye büyük millet meclisine sunulur."

    saymanlarin atanmasinda usul

    madde 134- "merkez daireleri muhasebe müdürleriyle memurları ve bütün nakit saymanları ile ilçe malmüdürleri muhasebat genel müdürünün teklifiyle maliye bakanı tarafından; mal saymanları ise dairelerince atanır."

    yapim işlerinde artiş ve eksilişler

    madde 135-"inşaata ilişkin bir sözleşmenin uygulanması sırasında değişiklik zorunluluğu doğduğu ve bunun sonucunda yapım veya malzemenin artırılması veya eksiltilmesi gerektiği takdirde, müteahhit sözleşme tutarına göre yüzde yirmi oranındaki değişiklikleri aynı şartlar içinde yapmak zorunluluğundadır. bu durumda yapılan fazla işin bedeli ayrıca eklenir ve noksanının karşılığı düşülür. bu oranları aşan değişiklikler için yeniden sözleşme yapılması gerekir."

    madde 136- yürürlükten kaldirilmiştir.

    madde 137- yürürlükten kaldirilmiştir.

    belgelerin sayiştayca saklanmasi

    madde 138-"sayıştaya verilecek tahsis belgeleriyle verile emirleri, gelir ve nakit işlemlerine ilişkin bütün belgeler sayıştayda saklanır. bunların saklanma süreleri ile yok edilme usulleri sayıştayın görüşü alınarak hükümetce hazırlanacak tüzükte belli edilir."

    muhasebe sistemini kurma ve uygulama

    madde 139-"bu kanunun hükümleri çerçevesinde hesap planının düzenlenmesi ve işlemlerin uygulanma biçimi hakkında yönetmelik hazırlanmasına ve bu kanunda geçen hesap usullerine ait esasların kısmen ya da tamamen uygulanma zaman ve yerinin belirtilmesine maliye bakanı yetkilidir. ancak bu konularda sayıştayın görüşü alınmak gerekir."

    ek madde 1- (18/6/1934 - 2518 sayılı ek kanunun 1 inci maddesi hükmü olup, ek madde haline getirilmiştir.)
    1050 numaralı muhasebei umumiye kanununun 50 nci maddesinin ikinci fıkrası ile 51 ve 52 nci maddeleri hükümleri ve 48 inci madde ile mevzu istisnalar haricinde devlet namına her hangi bir taahhüde girişilmeden evvel tahakkuk memurları seneleri bütçesinde kendi daire ve kıt'ası için ayrılmış tahsisat mevcut ve kifayet edecek miktarda olup olmadığını tetkik ve amiri itaya tahriren bildirmeğe ve amiri italar da bunu aramağa mecburdurlar. kafi derecede tahsisat temin edilmedikçe taahhüt evrakı tanzim olunamaz ve mukaveleye girişilemez.

    ek madde 2 - (18/6/1934 - 2518 sayılı ek kanunun 2 nci maddesi hükmü olup, ek madde haline getirilmiştir.)
    tahsisat mevcut olmadığının birinci madde mucibince amiri itaya tahriren bildirilmemesi veya tahsisat yok iken mevcutmuş gibi gösterilmesi sebebiyle her hangi bir taahhüde girişilmesi halinde tahakkuk memurları doğrudan doğruya hazineye karşı şahsen mesul tutulurlar. tahsisat olmadığı amiri itaya tahriren bildirilmesine rağmen veya amiri itaca tahsisat olup olmadığının araştırılmasına lüzum görülmeden girişilen taahhütlerden doğan şahsi mesuliyet amiri itaya racidir. bu suretle tahsisat harici yapılan taahhüdat neticesinde tediye vukubulmuş ise kanunen muhasibi mesule teveccüh eden masuliyette amiri ita ve tahakkuk memurları da müşterektirler (1).

    birinci fıkradaki tahakkuk memurlariyle ikinci derece amiri itaların ve muhasiplerin tahsisat haricindeki taahhüt ve tediyelerinden dolayı tazmin ile mesuliyetlerine divanı muhasebatça hükmolunur. tahsisat harici taahhüt birinci derece amiri itanın tahriri emrine müstenit ise keyfiyet divanı muhasebatça üç aylık raporlarla büyük millet meclisine arzolunur.

    ek madde 3 - (17/1/1938 - 3325 sayılı ek kanunun 1 inci maddesi hükmü olup, ek madde olarak numarası teselsül ettirilmiştir.)
    mukavelenamelari mucibince imtiyazlı şirketlerle muteahhidlerden teftiş mukabili alınan mebaliğin bütçe haricinde sarfı ve kadroda gösterilmeksizin bu kabil şirket ve müteahhidler nezdinde komiser veya fen memuru istihdamı caiz değildir. ancak yeni akdolunan mukavelat dolayısile bir mali sene zarfında işe başlayan şirket ve müteahhidlerden teftiş mukabili alınacak mebaliğ bir taraftan varidat bütçesindeki tertibi mahsusuna irad kayıd diğer taraftan bu mebaliği tecavüz etmemek üzere icra vekilleri heyetince tasdik olunacak kadro dairesinde komiser veya fen memuru bittayin ücretleri mensub oldukları daire bütçesinin müstahdemini daime tertiblerine tahsisat olarak ilave ve tesviye olunur. bunlardan müteakib mali sene bütçesinin tanziminden evvel tayin olunanların o sene kadrolarına ve bütçesinin tanziminden sonra tayin olunanların ikinci müteakib sene kadrolarına ithali mecburidir.

    madde 4 - (17/1/1938-3325 sayılı ek kanunun 2 nci maddesi hükmü olup, ek madde olarak numarası teselsül ettirilmiştir.)
    varidat bütçesinde nazım varidat unvanı altında bir kısım açılmıştır. bu kısma maliye vekaletince hususi kanunları mucibince diğer devlet daireleri nam ve hesabına cibayet edilip bu dairelere verilecek varidat kaydolunur.

    nazım varidat hesabında kayıdlı varidat maliye vekaleti masraf bütçesinde açılmış olan hususi fasıldan alakadar dairelere tediye edilir.

    ek madde 5 - (17/1/1938-3325 sayılı ek kanunun 3 üncü maddesi hükmü olup, ek madde olarak numarası teselsül ettirilmiştir.)
    daire bütçelerinde seferberlik adile birer rakamsız fasıl açılır. bu fasıllara seferberlik hizmetleri için icab eden tahsisat icra vekilleri heyeti kararı ile diğer fasıllardan münakale yapılmak suretiyle temin olunur. bu maddenin hükmü mülhak bütçelere de şamildir.

    ek madde 6 - (16/7/1956 - 6813 sayılı ek kanunun 1 inci maddesi hükmü olup, ek madde olarak numarası teselsül ettirilmiştir.)
    ziraat vekaleti bütçesinin "zirai mücadele umumi masrafları", "kimyevi madde ecza ve ilaçlar" ve "ziraat işleri muvakkat memuriyet harcırahı" tertiplerine konulan tahsisatın yetmemesi ve derhal munzam tahsisat istihsali kabil olamaması halinde türkiye büyük millet meclisinin ilk toplantısını takibeden 10 gün içinde tetkikine sunulmak ve bu tertiplerdeki tahsisatın birer mislini geçmemek ve karşılığı gösterilmek şartıyla tahsisat kaydetmeye icra vekilleri heyeti salahiyetlidir.

    ek madde 7 - (16/7/1981-2493 sayılı ek kanunun ek 1 inci maddesi hükmü olup, ek madde olarak numarası teselsül ettirilmiştir.)
    bütçe uygulaması ile ilgili olarak diğer kanunlarda bütçe yılı veya mali yıl için mart ayının birinci gününden başlayıp şubat ayının sonuncu günü bitmek üzere tespit edilmiş dönemler takvim yılı olarak değiştirilmiştir.

    fonların ödenek ve gelirleri
    ek madde 8 - (ek: 1/8/1996-4160/1md)
    kanun, kanun hükmünde kararname, yönetmelik ve diğer mevzuatla kurulmuş olan fonların her türlü gelirleri hazine adına açılan bir müşterek fon hesabında toplanır.
    yılları bütçe kanunları ile hangi fonların bütçe kapsamına dahil edileceği belli edilir. bütçe kapsamı içine alınan fonlar hizmetlerini bütçenin (a) cetveline konulan ödeneklerle yerine getirirler. bunların gelirleri genel bütçe geliri olarak (b) cetveline gelir kaydedilir. ancak bu gelirlerden kredi ana para geri dönüşleri, kredi faizleri, borçlanma ve satış hasılatı ile üniversite araştırma fonlarının döner sermayeden aldıkları paylar bütçenin (b) işaretli cetveline gelir kaydedilmeden doğrudan müşterek fon hesabından ilgili fonun gider hesabına aktarılır. kapsam dışında bırakılan fonların gelirleri ve harcamaları bütçe ile ilişkilendirilmez. ancak, bunların müşterek fon hesabında toplanan gelirlerinden maliye bakanı ve hazine müsteşarlığının bağlı olduğu bakanın birlikte teklifi üzerine başbakanın onayı ile belirlenecek oran ve miktarlarda kesinti yapılarak genel bütçeye gelir kaydedilebilir.
    tüm fonlar hizmet ve harcamalarını kendi mevzuatlarında yer alan esas ve usullere göre yürütürler. fon gelirlerinin tahsili, takibi, gelir kaydı, muhasebeleştirilmesi ve denetimine ilişkin süre, esas ve usuller maliye bakanlığı ile hazine müsteşar lığınca müştereken tespit edilir.
    kanun ve kanun hükmünde kararname ile kurulanlar hariç olmak üzere, hizmet alanı kalmayan fonlar maliye bakanı ve hazine müsteşarlığının bağlı olduğu bakanın müşterek teklifi ve başbakan onayı ile tasfiye edilebilir. bunların tasfiyesine ilişkin her türlü düzenlemeleri yapmaya maliye bakanı ile hazine müsteşarlığının bağlı olduğu bakan
    yetkilidir.

    döner sermaye gelirleri
    ek madde 9 - (ek: 1/8/1996-4160/1 md.)
    genel bütçeye dahil dairelere ve katma bütçeli idarelere bağlı döner sermayeli işletmelerin (iş yurtları ve benzeri kuruluşlar dahil) aylık gayrisafi hasılatının % 10'u (genel ve katma bütçeli daire ve idarelere bağlı hastanelerin döner sermayeli işletmeleri için % 9'u) en geç ertesi ayın 20'sine kadar genel bütçeye irat kaydedilmek üzere ilgili saymanlıklara yatırılır. zorunlu hallerde maliye bakanlığınca ek süre verilebilir.

    bu şekilde hesaplanan tutarın % 30'una kadar olan kısmının hasılatın tahakkukunda, kalan kısmının da tahsilinde ödettirilmesine maliye bakanı yetkilidir.

    yıl sonu karları ile aylık gayrisafi hasılat üzerinden genel bütçeye aktarılacak miktarlar zamanında yatırılmadığı takdirde, 6183 sayılı kanundaki usullere göre, yıllık % 12 zamlı olarak tahsil edilir. hesaplanan zam, döner sermayelerin ita amiri ve saymanlarından yarı yarıya alınır. ancak, maliye bakanlığınca verilmiş ek süreler için zam uygulanmaz.

    genel bütçeye dahil dairelere ve katma bütçeli idarelere bağlı döner sermayeli işletmelerden gerekli görülenlerin birleştirilmesine, devredilmesine ve tasfiye edilmesine maliye bakanı yetkilidir.

    döner sermayeli işletmelerin aylık gayrisafi hasılatından irat kaydedilecek oranı % 30'a kadar yükseltmeye maliye bakanı yetkilidir.

    genel bütçeye dahil dairelerin ve katma bütçeli idarelerin, özel kanunlarında bu kanuna tabi olmayacağı belirtilen döner sermaye işletmeleri hakkında da bu madde hükümleri uygulanır.

    ek madde 10 - (ek: 1/8/1996-4160/1 md.)

    ilgili yıl bütçe kanunları ile çeşitli kanunlarla genel bütçe gelirlerinden kamu kurum ve kuruluşlarına aktarılması öngörülen paraların kanuni oran ve miktarları o mali yıl için yeniden belirlenebilir.

    ek madde 11 - (ek:1/8/1996-4160/1 md.)

    baraj, liman, havalimanı, enerji santralı, tesis gibi taşınmaz mal ve sair varlıklar kullanan kamu kurum ve kuruluşlarının gayrisafi hasılatlarından, bu kullanım karşılığı olarak belirli bir oran dahilinde bir bedel tahsil edilerek genel bütçeye irat kaydedilebilir.

    hangi kurum ve kuruluşlardan ne oranda pay alınacağı her yıl bütçe kanunları ile tespit edilir.

    bu payların takip, tahsil ve denetimine ilişkin esas ve usulleri belirlemeye maliye bakanlığı ile hazine müsteşarlığı yetkilidir.

    geçici maddeler

    geçici madde 1 - bu kanunun 48 ve 92 nci maddeleri hükmü 1928 senesi haziran'ından itibaren mer'idir.

    geçici madde 2 - 1927 senei maliye bütçesinin vilayat memurin maaşat ve tahsisatı fevkaladesinden yapılacak tasarrufat karşılık ittihaz edilerek senei mezküre muhasebei umumiye kadrosunda muharrer maaş nispetleri dairesinde merkez teşkilatının tevsiine maliye vekili mezundur.

    divanı muhasebatın kablessarf vizesinden müstesna sarfiyatı mukannene cetveli:

    1 - memurin maaşat ve muhassasatı,
    2 - müstahdemini daime ücuratı,
    3 - muhassasatı zatiye maaşatı,
    4 - düyunu umumiye itfa ve faiz bedelleri,
    5 - mahkeme harçları,
    6 - mukannen aidatı bey'iye,
    7 - nispeti kanunla muayyen aidat ve ikramiyeler,
    8 - iki dairei resmiye arasında veya hazineye mütaallik irat ve masraf suretiyle yapılan sarfiyat,
    9 - vergi, resim ve sair namlarla resmi daireler namına yapılan tevkifat,
    10 - divanı muhasebatça müseccel mukavelenamelere müsteniden vuku bulacak bedelatı icare tediyatı,
    11 - sınai ve ticari müesseseler ve imalathanelerin mütedavil sermayeden vuku bulan sarfiyatı,
    12 - reddiyat.

    geçici madde 3 - (ek: 16/7/1981 - 2493/3 md.)

    1982 mali yılı 1 mart 1982 tarihinde başlayıp 31 aralık 1982 tarihinde biter.
    geçici madde 4 - (ek: 16/7/1981 - 2493/3 md.)

    bu kanunun uygulaması ile ilgili olarak geçiş döneminde gerekli düzenlemeleri yapmaya ve tedbirleri almaya maliye bakanı yetkilidir.

    madde 141 - bu kanun 1927 senesi haziran iptidasından itibaren mer'idir.

    madde 142 - bu kanunun icrasına icra vekilleri heyeti memurdur.
hesabın var mı? giriş yap