2023 depremi skandallar listesi
-
afetin yıkıcılığını arttıran nedenlerden, bunların faillerinden ve sorumluluk alanlarından başlayarak süreci yöneten aktörlerin yaptığı açıklamalara, görevlerini hangi bakımlardan ihmal ettiklerine, afetle mücadele edilirken yurttaşı aşağılamalarına* ve insanların moralini bozacak beyanlarına, ne varsa işte artık bunların kaydını içeren listedir.
edit: canıyla birlikte haysiyetiyle de oynanan biz sıradan insanların kimin yakasına yapışacağımızı bilmeye ihtiyacımız var. o yüzden bu kayıtları tutarak çok önemli bir iş yapıyoruz arkadaşlar.
(bkz: günü geldiğinde tuttuğumuz defteri açacağız)
.
.
.
-------------------
6 şubat 2023
herkesin olan biteni idrak etmeye çalıştığı gece saatlerinde tek gündemi yaklaşan seçimler olan iktidar paralize olmuştu. afad'ın 19 saat sonra gönüllü çağrısı yapması bile tek başına sıkı bir göstergeydi. yetkililerden açıklama bekleniyordu. hava soğuktu ve bölgeden çok kısıtlı miktarda haber alınabiliyordu. güç bela gelen volkan demirel'in yardım çağrısı‘na benzer haberlerse pek iç açıcı görünmüyordu.
alışageldiğimiz afetlerde gsm şirketlerinin acizliği örüntüsü yine tekrarlandı. gsm operatörleri deprem bölgesinde neden yok sorusu ortada kaldı ve özellikle depremden sonraki üç gün boyunca bu problem kronikleşerek varlığını sürdürecekti.
sabah saatlerinde cumhurbaşkanı erdoğan’ın, adana, malatya, gaziantep, diyarbakır, hatay, adıyaman, osmaniye ve şanlıurfa valileri ile telefonda görüştüğü halde yalnızca gaziantep, malatya, şanlıurfa belediye başkanlarını aradığının duyurulması, buna karşın rte'nin muhalefet belediyelerini aramaması, cumhurbaşkanının depremde bile particilik yapması olarak yorumlandı.
afad yetkilisi orhan tatar’ın, “cumhurbaşkanımızın talimatıyla bölgeye gidiyoruz“ açıklaması oldukça tepki çekti. saniyelerin bile kıymetli olduğu bir zamanda bu sadakat gösterisine kimsenin tahammülü yoktu. ancak gösteri bir kere başlamıştı. 6 şubat 2023 diyanet başkanı erbaş açıklaması’yla camilerden sala okunacağı duyurulduğunda, enkaz altında küçücük bir umuda tutunmaya ihtiyacı olan insanlara ölümü çağrıştıracağı eleştirileri bile dikkate alınmadı. ayrıca arama-kurtarma faaliyetleri sırasında enkazdan gelecek yaşam belirtisi olacak zayıf sesleri bastıracağı için de bu karar hatalıydı.
depremde acil müdahale hakkında deneyimi olan hemen herkes, birbirinden bağımsız olarak tsk seferber edilsin çağrısı’nda bulunuyordu. akşam saatlerinde millî savunma bakanı hulusi akar’ın toplam 3 bin 500 personelin görevlendirildiği açıklaması resmi kanallardan duyuruldu*. ancak bu sayının yalnızca 2022 katar dünya kupası için görevlendirilen polis sayısı kadar olduğu ve tsk’nın geç ve yetersiz kaldığı itirazları yükseldi*. diğer taraftan tsk'nın ilk etapta komando birlikleriyle sahaya çıkmasının yardım amaçlı değil, asayiş amaçlı olduğu anlaşıldı.
akp'li ömer çelik'in enkaz alanında gülümsemesi haberiyle birlikte kalbi bölgede atan bütün yurttaşları derin bir öfke sardı. bunu perçinleyen hadise ise çelik’in, “cumhur ittifakı olarak sahadayız” açıklaması oldu. deprem sonrası siyaset yapmayın söylemi’nin yalnızca belli bir kesimi hedeflediği de daha ilk anda kendini açık etti. akp’lilerin halden anlamaz tavırlarının en çarpıcı örneklerinden biri de “adıyaman yalnız değil. adıyaman’ın arkasında reis var. adıyaman reis’in sevdalı olduğu bir şehirdir. ölenleri geri getiremeyiz. üzüntümüz sonsuz. lakin adıyaman’ımızı yeniden onaracak reis’imiz var bizim teyzeminoğlu…” şeklinde 6 şubat 2023 mehmet metiner'in attığı tweet‘te kendini açığa vurdu.
6 şubat 2023 iskenderun limanı yangını hem yangının ortaya çıkışı, hem müdahalenin geciktirilmesi yönüyle büyük bir şaibeyi sürekli gündemde tutacaktı. limak holding’e ait limakport’un gerekli altyapı ve güvenlik önlemi olmadan kabul ettiği imo’lu konteynerlerden kaynaklandığı iddiası halen en geçerli argüman.. buradaki yangının lojistiği sekteye uğratmasının kayıpları dramatik bir biçimde arttırdığı hakkında çok konuşuldu. yangının mevcut uluslararası uyuşturucu trafiğinin açığa çıkmaması için bilerek çıkarıldığı gibi ileri iddialar bile dile getirildi. nihayet 10 şubat’ta söndürülecek olan yangın hadisesi halen büyük bir muamma olarak varlığını sürdürüyor.
afetten etkilenen bölgede yardım çığlıkları yükselmeye devam ederken ve 6 şubat 2023 hatay'da yaşanan afad rezaleti hakkında henüz konuşmaya başlamışken, akşam saatlerinde afad başkanı yunus sezer’in ağzından afad'ın ulaşılmayan bölge yok açıklaması duyuldu. ilerleyen günlerde bunun ne kadar büyük bir yalan olduğu defalarca kez ortaya çıkacaktı.
böylece hep birlikte, 6 şubat 2023 türkiye çaresizliği diye bir gün yaşadık.
-------------------
7 şubat 2023
7 şubat 2023, hiç kimsenin hiçbir şey bilmemesi‘nin ezici duygusuyla başlamıştı.
bu ikinci günün sabahında depremde madencilere izin verilmemesi haberleri teyitli olarak paylaşılmaya başlandı. enerji ve tabii kaynaklar bakanlığı ise, ancak öğle saatlerinde 2103 madencinin afet alanına intikal edebildiğini duyurdu. oysa madenciler daha deprem olduğu haberi ilk duyulduğunda afet alanına gitmeye gönüllü olduklarını açık kaynaklarda dile getirmişlerdi. bu gecikmenin nasıl bir zaafiyetten kaynaklandığı bugün bile açığa çıkabilmiş değil. intikaller sırasında havayolu yerine ekseriyetle karayolunun kullanılması tercihi ise çok değerli olan zamanın boşa harcanması anlamına gelmişti.
hava çok soğuktu. pek çok yerde deprem anından itibaren aralıksız kar yağışı devam ediyordu. günün henüz erken saatlerinde enkaz altındakilerin donarak ölmesi hakkında ilk tanıklıklar paylaşılmaya başlandı. özellikle adıyaman'a halen deprem yardımının gitmemesi ve hatay'a deprem yardımı yapılmaması derin bir umutsuzluk sebebi olmuştu. zaten 1,5 hafta sonra, 18 şubat 2023 afet valisinin iddiaları‘yla bu tablo devlet tarafından da tescillenmiş olacaktı.
çevre ve şehircilik bakanı murat kurum'un canlı yayında yaptığı “afad dışında bir organizasyona müsaade etmeyeceğiz“ açıklamasıyla sürecin murat edilen yönetilme tarzı belirginleşmiş oldu. bu tek merkezden müdahale fantezisi yüzünden o kadar insan öldü ki!
7 şubat 2023 fahrettin altun tweet'iyle sahada yönetilemeyen afetin algıda yönetilmesi için dezenformasyon bildirim servisi ismiyle müsemma mobil uygulama üzerinden muhbir vatandaş göreve çağrıldı. ilk [#148767103 gözdağı] ise akademisyen özgün emre koç'un "halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek" iddiasıyla gözaltına alınması sayesinde verildi. aynı anda hatay'da cenazelerin yerlerde olması propaganda bakanı tarafından umursanıyor görünmüyordu.
devam eden saatlerde türkiye'ye kurtarma ekibi gönderen ülkeler listesi‘nden de takip edilebilecek profesyonel ekiplerin türkiye’ye giriş yapmaya başladığına tanık olduk. ancak öylesine büyük bir koordinasyon zaafiyeti vardı ki süreç zaman içinde yabancı kurtarma ekiplerinin birer birer kaçması’na evrilecekti*. yabancı ekipleri yönlendirecek çevirmenlerin bile alana yönlendirilmediği; sağlıkçılar, doktorlar, gönüllü itfaiye erleri ve madencilerin de depremin ilk kritik dakikalarında koordinasyon eksikliği nedeniyle bekletildiği konuşuldu. tsk afete henüz beklenen oranda müdahale etmemiş, bunun yerine kuvvet kademelerini rojava'da bulunan tel abyad kentini topçu ateşi ile vurmaya seferber etmişti.
öğle saatlerinde adıyaman valisinin, yardım isteyenlere gülmesi‘ne tanık olduk. yardımların geciktiğini haykıran yurttaşın çaresizliğine karşı vali mahmut çuhadar tarafından gösterilen bu duyarsızlık izleyenlerin kanını dondurdu. bu aynı zamanda, devlet görevlileri tarafından maruz bırakılacağımız muamelenin de ilk ciddi örneğiydi.
saat 14.30’da halka sesleniş konuşması yapmak için kameraların karşısına geçen cumhurbaşkanı erdoğan, öfkeden mosmor olmuş suratıyla “günü geldiğinde tuttuğumuz defteri açacağız” diyerek yardımların yetersizliğine itiraz eden yurttaşı tehdit etti. 7 şubat 2023 10 ilde 3 ay ohal ilan edilmesi kararı bunu takip etti.
“deprem veya binalar öldürmez, allah öldürür. o da eceli geleni. depremde ölenler aynı anda mars'ta bile olsalar yine öleceklerdi.” diyen bilecik şeyh edebali üniversitesi’nden türk fizik profesörü ali ihsan göker'in açıklaması‘yla aynı saatlerde habertürk canlı yayınına katılan kocaeli üniversitesi afet yönetimi bölümü öğretim üyesi doç. dr. serpil gerdan‘ın “ilk 72 saat vatandaş devlete yük olmamalıdır“ sözleriyle akademya ideolojik aygıt olma hususiyetini bilerek ya da bilmeyerek mükemmelen ifa ediyordu.
deprem şehitleri ifadesinin ilk kez kullanıldığı 7 şubat 2023 nureddin nebati açıklamaları’nda "burada asıl sıkıntı sosyal medyadaki yanlış haberler. binalarda şehitlerimiz var, yaralılar da var. (...) onların (yaralıların) birçoğu deprem binalarından değil, depremden kaçarken yaralananlar vesaire" şeklinde hiçbir tutar yanı olmayan pür manipülatif beyanlar dinledik.
saat 18.30 civarında "hiçbir afette milletimize mahçup olmadık" diyerek söze giren içişleri bakanı süleyman soylu’nun “afad dışında başka yere yardım provokasyondur“ açıklamasına canlı yayında şahit olduk.
takip eden dakikalarda adıyaman'da, trt'nin çekime başlamak için afad'ı beklemesi de büyük bir tepkiye yol açtı. iktidarın yüzü olarak konumlandırılmış kurumların etkinliğini gösterebilmek için girişilen bu tür kurgu haberlere daha sonraki günlerde de sıkça rastlayacaktık. daha vahim olanı peş peşe sansür hadiselerinin yaşanıyor olmasıydı. bunlardan, 7 şubat 2023 habertürk sansür rezaleti ve ntv'nin nerde bu devlet isyanında yayını kesmesi en ikonik örnekler olarak hatırlanacaktı.
adana'da bölgenin en büyük inşaat şirketlerinden olan dizmanlar inşaatın, hasarlı binalara sıva yapması yurttaşın güvenini sarsan bir başka sembolik hadise olarak kayıtlara geçti. hdp'li belediyenin deprem yardımına el konulması ve battal ilgezdi'nin kolilere adini yazdirmasi gibi birçok başka rezalet de bugün yaşandı.
-------------------
8 şubat 2023
adıyaman'da ulaştırma bakanına halkın tepkisi ile dikkat çeken günde* devletin afete müdahalesi halen oldukça sınırlıydı. ulaştırma ve altyapı bakanı adil karaismailoğlu: "kurtarma çalışmaları yavaş yavaş düzene girdi" açıklamasında bulundu. evet, "yavaş yavaş" dedi.
valilik izni alamadığı için istanbul havalimanında bekleyen vinç operatörleri hadisesi, bu ağırdan alma tutumunun sembolik bir örneği olarak gösterilebilir. ayrıca afad'ın, onlarca vinç ve kepçeyi bekletmesi gibi bir hadise de gündeme geldi. bir başka örnek de 8 şubat 2023 gökhan zan'ın afad isyanıydı.
gsm operatörlerinin hizmet verememesi nedeniyle kesilen iletişimi tahkim etmek için teklifte bulunduğu halde, hükümetin starlink'e gerek yok demesi önemli bir kırılma anıydı. turkcell'in dronecell'leri nerede sorusunun cevabını ise kimse bilmiyordu.
günün ilk saatlerinde devletin en yüksek bütçeli kurumlarından biri olan diyanet'in , deprem bölgesine mobil mescit yollaması (bir karşılaştırma için bkz: 2023 afad bütçesi vs diyanet bütçesi) haberiyle şaşaladık. aynı saatlerde başta milano başkonsolosluğu olmak üzere türkiye’nin çeşitli dış temsilcilikleri yurt dışı yardım isteklerini diyanete yönlendirmek‘le meşguldü. aynı saatlerde adalet bakanı bekir bozdağ’ın, savunma hakkının korunması için baroların talep ettiği ertelemeyi yalnızca afet bölgesiyle sınırlı tutmasına tepki yağıyordu.
bu tür afetlerde erken müdahale etme kapasitesini sürekli canlı tutmaktan sorumlu kızılay'ın, çadır üretimi için usta araması ılanlarına denk geldik.birkaç gündür afete hazırlıklı olunmadığına dair iyimserliğini yitirmeye başlamış kuşkularımız yerini derin bir karamsarlığa bıraktı.
katmerli sahtekarlıklar dizisi belediyelerin topladığı yardımlara henüz il sınırındayken valilik tabelasının asılmasıyla başlayıp, afet alanında bunun parti tabelasıyla değiştirilmesi şeklinde ilerliyordu. muğla valiliğinin yardım tırına çökmesi hadisesii bu bakımdan sembolik bir örnek olarak karşımızda duruyor. bu noktada, valiliğin pankartını söküp akp pankartı asmak şeklinde cereyan eden sahtekarlıklar dizisinin ilk kez bugün ayyuka çıktığını belirtelim. muğla, bodrum, menemen gibi birçok kentten gelen yardımlar, el çabukluğuyla parti tarafından sağlanmış gibi sosyal medyaya servis edildi. bu sahtekarlıklardan alevi dernekleri ve tmmob da payına düşeni aldı.
diğer taraftan yardım faaliyetlerini yerinde koordine etmek üzere bölgede bulunan siyasetçilere karşı da provokasyonlar hayat geçirildi. bunlardan en çarpıcı olanı, nursel reyhanlıoğlu isimli eski akp milletvekilinin imamoğlu'na hakaret etmesi’ydi.
8 şubat 2023 borsa'da işlemlerin durdurulması hamlesi yapılana kadar borsada inanılmaz spekülasyonlarla küçük yatırımcı soyuldu ve spk buna sessiz kalmayı tercih etti. borsanın 14 şubat 2023 tarihine kadar kapatılması kararıyla birlikteborsada demir çelik çimento hisselerinin uçması hadisesinden mülhem, deprem borsası diye nurtopu gibi bir kavramımız oldu.
öğle saatlerinde hatay havalimanı'nın onarılmaya başlanması‘na tanık olduk. ankara büyükşehir belediyesi başkanı mansur yavaş ve iga arasında süren örtük polemik, ileride hatay havalimanını kim onarıyor sorusunu gündeme getirecekti. diğer taraftan sanayi ve teknoloji bakanı mustafa varank’ın depremzedeler için yollanacak battaniyeler hakkında konuşurken: “uşak’taki üreticilerimiz 1 milyona yakın battaniyeyi bu bölgeye gönderiyor. bu da aslında türkiye’nin üreten bir ülke olduğunun göstergesi. türkiye’yi üreterek büyüyen bir ülke olma yolunda hükûmet olarak desteklemeye devam edeceğiz.”* demesi tepki çekti.
cumhurbaşkanı erdoğan öğleden sonra ziyaret ettiği afet alanında kendisinden açıklama bekleyen depremzedelere, “bunlar kader planının içerisinde olan şeyler” diyerek devletin mesleye yaklaşımının ana omurgasını tarif etti ve haysiyetsiz namussuzlar asker polis gelmedi diyor sözüyle de itirazı kriminalleştiriyordu. aynı dakikalarda 8 şubat 2023 twitter'a erişimin kesilmesi haberiyle dehşete düştük. arama-kurtarma faaliyetleri için aktif olarak kullanılan temel iletişim platformunun btk tarafından kesilmesi yüzünden kaç kişinin hayatını kaybettiğini maalesef asla bilemeyeceğiz.
afet alanında fotoğraf vermek isteyen spor bakanı gibi kifayetsizler yüzünden bakan konvoyunun deprem yardımlarını engellemesi durumu söz konusu oldu. deprem bölgesine giden diğer bakanlardan milli savunma bakanı hulusi akar, içişleri bakan yardımcısı mehmet ersoy ile sağlık bakanı fahrettin koca’nın haluk levent’le birlikte verdikleri görüntü devletin içine düştüğü derin zaafiyeti gözler önüne serdi ve bakanların haluk levent'ten bilgi alması şeklindeki bir başlıkla siyasi tarihimize geçti.
akşamüzeri gazeteci fatih altaylı’nın cengiz, limak, kalyon, rönesans, albayrak, ciner gibi yaşadığımız yıkımın müsebbibi olan kirli sermayeyi aklamak için giriştiği olağanüstü çabaya tanık olduk.
bu arada sahibinin medya kuruluşları deprem alanına ulaşmış, yüksek reyting getirecek risksiz kareler yakalamaya çalışırken kimsesiz bırakılmış yurttaş sesini yükseltiyordu. bu sırada show tv muhabiri tuğba södekoğlu muhtemelen rejinin kulaklıktan yönlendirmesiyle bir tercih yaptı ve enkazda ailesini arayan küçük kızın susturulması gibi bir rezalete imza attı.
-------------------
9 şubat 2023
25 şubat’ta kızılay'ın ahbap'a 46 milyon liralık çadır satması haberiyle açığa çıkan çadır satma hadisesi bugün gerçekleşmişti. afet bölgesinde yurttaş soğuktan donarken, kızılay’ın elindeki çadırları satmakla meşgul olduğu açığa çıkacaktı.
her ne kadar yetersiz olsa da bugünden itibaren sistematik kurtarma faaliyetlerine tanık olmaya başladığımızı sanıyorduk. fakat hemen sonra ortalık, 3 gündür hayatta olan kişiye gitmeyen afad haberiyle çalkalandı. bunu, içerisinde canlı olan binadan para kasası çıkarmak haberi takip etti. oğlunun cenazesini motosikletle taşıyan babanın fotoğrafını görüp gözyaşı döktük. sonra akşam haberlerine canlı yayınla bağlanan habertürk muhabiri gazeteci mehmet akif ersoy'un vahim iddiası duyuldu. buna göre, "diyorlar ki, arama kurtarma yapıyoruz. kazıyoruz, çocuğumuza ulaşıyoruz. gelip kameraları çağırıyorlar ve 'siz çekilin, işiniz bitti' diyorlar." tüm medya rezaletinin ortasında altın gibi parlayan bir gazetecinin, 9 şubat 2023 dilara gönder'in istifası da anılmayı hak ediyor.
afad’ın adının karıştığı bir başka skandal ise 9 şubat 2023 aytun çıray iddiaları’nda dile getiriliyordu. bunu tamamlayıcı bir başka örnek olarak 300 kişilik afad ekibinin bekletildiği iddiası da oldukça çarpıcıydı. ayrıca elektrik mühendisleri odası'nın çadır/konteyner kentlerin elektrifikasyonu için gönüllü destek verme taleplerinin afad tarafından reddedilmesi kurumun mevzuatla tanımlı sorumluluklarını yerine getiremediği izlenimi veriyordu.
bakanların haluk levent'ten bilgi alması hadisesinden sonra dernek akp’li troller eliyle sistematik bir itibarsızlaştırma operasyonuna maruz kaldı. hatta ciddi ciddi ahbap.org'a siber saldırı yapılması gibi bir garabet yaşandı. böylece takip eden günlerde de ahbap'a çökmek ifadesinde karşılığını bulan kolektif endişe hep canlı kaldı.
tekbirci tabir edilen bazı spesifik kişilerin, enkazdan yaralı çıkarırken tekbir getirmek gibi bir ritüel geliştirdikleri görüldü. korkmuş ve ağır travma geçirmiş kazazedelerin bu seslerden nasıl etkileneceklerinin dikkate alınmaması ise, tepki çekti.
iyi parti genel başkanı meral akşener'in, “bugün, devletin sesini duyma günümüz. bugün hepimizin susma günü. allah, yardımcımız olsun.” açıklaması tepki çekti*.
9 şubat 2023 kızılayın tüzük değişikliği ile kızılay’ın depremin dördüncü günü insanlar enkaz altındayken, kasasındaki paraları kızılay portföy üzerinden nasıl değerlendireceğine yönelik yaptığı iç tüzük değişikliği daha sonra yaşanacak skandallarda yeniden gündeme gelecekti.
-------------------
10 şubat 2023
afet bölgesini ziyarete giden konvoyuyla recep tayyip erdoğan'ın antakya yolunu kitlemesiyle yardımlar maalesef gecikti.
cumhurbaşkanı erdoğan açıklama yaparken, dekor olarak kürsü çevresine yerleştirilen çocuklardan birinin başındaki kapüşonu indiren ulaştırma ve altyapı `bakanı adil karaismailoğlu'nun depremzede çocuğa hareketi` yurttaş ve devlet elitinin kopukluğunun ölçüsü hakkında fikir verdi. diğer taraftan dozerler münasip yerinize girsin diyen akp'li fazıl duygun’un hadsizce savurduğu küfürleri boşlukta yankılandı.
depremin dördüncü gününde “elbistan'da kurtarma bitti dozerler girecek“ açıklaması yapan belediye başkanı mehmet gürbüz tepkiler üzerine paylaşımını sildi.
aksaray'dan gelen vali beyin tanıdığı varmış diyerek enkaz kurtarma çalışmasını yarıda bırakıp valinin yakınını kurtarmaya giden afad ekibi
aynı gün geciken müdahaleler nedeniyle adalet bakanı bekir bozdağ'ın diyarbakır'da yuhalanması hadisesine tanık olduk. ancak beklendiği üzere bekir bozdağ'ı yuhalayanların gözaltına alınması durumu gecikmeden gerçekleşti.
kendi sorumluluğunu örtbas etmek için lütfü savaş isimli hatay bel.başkanının, rönesans rezidans savunması dikkat çekici bir diğer ayrıntıydı.
artık vakayı adiyeden sayılmaya başlandığı için yeterince dikkat çekmeyen 10 şubat 2023 trt'nin vatandaşa sansür uygulaması hadisesi de not edilmeyi hak ediyor.
-------------------
11 şubat 2023
istanbul'da yoksul öğrenciler adıyaman’a göndermek için hilti, kürek ararken, hazırlıklarının çok önceden başladığını anladığımız akp'nin yaptığı asrın felaketi propagandası teşhirleri sosyal medyada paylaşıldı.
aynı gün kızılayın t.e.b seyyar eczanelerine çökmesi haberi dolaşıma girdi. devamında afad'ın insan yerine banka kasalarını çıkarması’na tanık olmak zorunda bırakıldık. 11 şubat 2023 hicret vakfının hırsızlık yapması iddiası, bu hengamede gündem bile olamadı.
yök öğleden sonra, 2023 bahar döneminin uzaktan eğitimle tamamlanması kararı almıştı. bu kararın üzerinden henüz birkaç saat geçmemişken ülke genelinde kyk yurtlarının boşaltılması haberleri dolaşıma girdi.
hatay'da merkez ilçe ve diğer tüm ilçelerin bina analiz raporlarının arsivlendigi tek katlı binanın, 11 şubat 2023 hatay'da delillerin yok edilmesi amacına matuf olarak valilik kararı ile yıkıldığı görüldü.
akşamüzeri, rte'nin deprem dolayısıyla 1 yıl süre istemesi‘ne tanık olduk. biraz kapalı bir şekilde seçimlerin erteleneceğini ima eden bu açıklama tepki çekti. diğer taraftan 11 şubat 2023 nebati'nin yer kapma çabası düşülen pespayeliği iyiden açık etti.
cumhurbaşkanı erdoğan tarafından, depremzedelere kira yardımı 15 bin lira olarak açıklandı. konteyner kentler dışında barınacak ev sahiplerine 5 bin lira, kiracı olanlara ise aylık 2 bin lira düzenli ödeme yapılacak.
ümit özgağgillerin* kışkırtmasıyla, kardeşi sabri güreşçi ile birlikte 10.30 civarında hatay büyükburç mahallesi’nden jandarma ekiplerince “yağmacı” diye gözaltına alınan ahmet güreşçi, depremde işkenceyle öldürülen depremzede olarak kayıtlara geçti.
11 şubat 2023 erdoğan'ın saçını taraması görüntülerine mahçup bir tebessümle yasaklı şakalar yapıldı.
-------------------
12 şubat 2023
asrın felaketi söylemi tüm iktidar mahfilleri tarafından benimsenmiş ve farklı mecralarda tekrarlanmaya başlanmıştı. hatta bizzat kızılay başkanı kerem kınık‘ın ağzından “9 saat arayla 2 bin hiroşima bombası yedik“ açıklaması duyuldu. diğer taraftan yaşadığımız gerçek yeterince sarih değilmiş gibi başka felaketlere referans veren kızılay başkanının konteyner şovuna maruz kaldık. depremden önce olası bir afet için elinde yeterince stok bulundurmadığı* anlaşılan kurumun malatya’daki fabrikasında rönesans holding için ürettiği konteynerler önünde yaptığı gösteri utanç vericiydi.
enkazda canlı insan varken afad'tan talimat geldiği iddiasıyla ekskavatörlerin çalıştırılması tepki çekti. birkaç saat arayla 12 şubat 2023 öldürülen yağmacılar haberleri ajanslara düşmeye başladı. 12 şubat 2023 iki suriye sınır kapısının açılması iddialarıyla birlikte ümit özdağgillerin ırkçı kışkırtmalarıyla deprem bölgesinde halk ve güvenlik güçleri tarafından yağmacı oldukları gerekçesiyle lince uğrayan insan görüntüleri peş peşe sosyal medyadan paylaşıldı. diğer taraftan afet alanında yetersiz kaldığı eleştirilerine maruz kalan tsk’nın 1500 adet unimog'u satıp askeri tırla sevk etmek gibi bir çılgınlığa müsaade ettiği görüldü.
kendisinden hesap soran depremzedenin üzerine yürüyen milletvekili oya eronat’ın "sen kimsin" diye soran kibirli tavrı tepki çekti.
yaşadığı rezilliği ve mağduriyeti anlatmaya çalışan bir depremzededen sertaç murat koç isimli tv100 muhabirinin mikrofonu gizlemesi, basın tarihine bir başka kara leke olarak geçti.
-------------------
13 şubat 2023
sabah saatlerinde sağlık bakanı fahrettin koca'nın depremzedeye tavrı dert anlatan kimsesiz yurttaş karşısında kibirli devletin soğuk yüzünün bir örneği oldu. ancak bu kibirli yüz bazen numan kurtulmuş'un deprem bölgesinde gülmesi örneğinden görüleceği üzere, başka şekiller de alabiliyordu. afad'ın yayınladığı skandal stk listesi da kamu kurumlarına güveni zedeleyen bir başka önemli detaydı. paltosuz çocuklar paltolu akp'liler fotoğrafı ise bu genel tavrın şahikası olarak şimdiden tarihe geçti. ancak bu kadarla sınırlı değildi elbet. mehmet tahmazoğlu isimli akp'li başkanın, depremzedeyi gözaltına aldırması’na da şahitlik etmek zorunda kaldık.
öğleden sonra, adıyaman'da arama kurtarma çalışmalarına katılan tayvan ekibinin deprem bölgesinden çekilmesi hakkında haberler düşmeye başladı. china times'ın haberinde, ekipte bulunan bir uzmanın "bütün işi tayvanlı ekip yaptı ama türk ekip, itibarını iyileştirmek için kendi yapmış gibi gösterdi. bize oyuncak muamelesi yapıldı ve çok üzüldük." ifadelerine yer verildi. diğer taraftan hükümetin ispanyol arama kurtarma ekibini kovması gibi bir haber dolaşıma girdi.
zonguldaklı madencilerin enkazdan biz çıkarıyoruz afad gelip reklam yapıyor açıklaması da bu ahlak dışı tutumun münferit olmadığının delili sayabiliriz.
güncel felaketi geleceğe havale ederek uzun vadeli dehşetli bir felaketi garantileyecek bir eylem olarak 13 şubat 2023 mileyha sulağına moloz yığılması hadisesine tanıklık ettik.
kızılayın deprem reklamı için para harcaması ise, kurumun kamu yararı sorumluluğunu tamamen göz ardı ederek kar amacı güden olağan bir piyasa aktörü gibi davranma tavrını ne kadar içselleştirdiğini göstermesi açısından ibretlikti.
ets tur'un kurucusu ve pek çok büyük otelin sahibi olan kültür ve turizm bakanı mehmet nuri ersoy'un, bakanlık üzerinden otellere bir bildiri göndererek, kendilerinden bir yönlendirme gelmediği sürece depremzede misafir kabul etmemelerini ilettiği söylentisi dolaşıma girdi. 2023 bahar döneminin uzaktan eğitimle tamamlanması ve kyk yurtlarının boşaltılması kararlarının arkasında bu motivasyonun bulunduğu dillendirildi.
akşam saatlerinde rte'nin deprem dolayısıyla 1 yıl süre istemesi‘nden kendine fayda devşirme maksadı ve ‘depremde seçim konuşmak çok ayıptır’ ön açıklamasıyla bülent arınç'ın seçim ertelensin tweet'i gündeme düştü.
birkaç suriyeli sığınmacının hırsızlık yapıtıkları gerekçesiyle polis tarafından işkenceye maruz kaldığı görüldü*.
-------------------
14 şubat 2023
kızılay'ın hiç ortada gözükmemesi ile ilgili yaygın toplumsal kanaat yüksek sesli bir itiraza dönüştü..
afad koordinasyon merkezinde bulunan cumhurbaşkanı erdoğan’ın canlı yayınla, yıkılan binalar %98 oranında 1999 öncesidir açıklamasına karşılık 6 şubat 2023 depremde yeni binaların da yıkılması hakkında pek çok haber dolaşıma girdi. bu haberler cumhurbaşkanının argümanını açıkça yalanlıyordu.
-------------------
15 şubat 2023
devlet nerede diyen kişiyi ifadeye çağırmak gibi, varlığını ıspatlama refleksi gösteren bir devleti şaşkınlıkla izledik. öğleden sonra ise deprem yardım merkezine kayyum atanması rezaleti ayyuka çıktı.
15 şubat 2023 bağış sirki* ile suça bulaşmış oligarklar başta olmak üzere prime-time’da ucuza reklam yapmak isteyen envai çeşit soytarının yüklenmesiyle devasa miktarda bağış toplandı. sayıştay denetimine tabi kamu kurum ve kuruluşlarının bağışlarıyla önemli bir yekun denetim dışına çıkarılmış oldu*.
15 şubat 2023 akp'li ömer çelik'in fişleme itirafı ile daha önce cumhurbaşkanı erdoğan’ın “günü geldiğinde tuttuğumuz defteri açacağız” söylemine yaslanarak el yükselttiğini gördük. bu tehdit daha sonra mhp genel başkanı devlet bahçeli ağzıyla bir kez daha yinelenecektir.
-------------------
16 şubat 2023
günün daha ilk saatlerinde afad ve madencilerin kavgası diye bir hadiseden söz edilmeye başlandı. daha sonra, zonguldak'lı madencilerin kendi çabalarıyla enkaz altından çıkardıkları bir depremzedeyle fotoğraf vermek isteyen afad görevlilerine itiraz etmeleri nedeniyle itilip kakıldıkları anlaşıldı. aynı gün afad'ın canlı olan enkaz kalmadı açıklaması dile getirildi. henüz gün bitmeden, devleti aciz gösterdikleri gerekçesiyle tkp'nin deprem bölgesinde gözaltına alınmasına tanık olduk*. sonrasında, deprem bölgesinde günlerdir büyük bir özveriyle çalışan bir avukatın kan donduran deprem izlenimleri dolaşıma girdi. avukat alperen cihan çetinkaya’nın hatay özelindeki izlenimleri yaşanan yönetim krizini açıklıkla gözler önüne seriyordu.
-------------------
17 şubat 2023
içişleri bakanı süleyman soylu’nun, “bizim hazırlığımız istanbul depremiydi” demesi herkesi yutkundurdu.
fakat birden boğazları düğümleyen çok daha sert bir gündemimiz oluverdi: tarikatların kaçırdığı depremzede çocuklar. sonraki günlerde aile bakanının yalanlamalarına karşın hadisenin gerçekliği defalarca kez ıspatlanacaktı. ancak siyasal islam henüz son sözünü söylememişti. depremzede evlatlıkla evlenilebilir açıklamasıyla yine güne damga vurmayı başardılar.
meksika arama kurtarma e. ekipmanlarının çalınması, bir başka utanç verici haber olarak dolaşıma girdi.
-------------------
18 şubat 2023
18 şubat 2023 afet valisinin iddiaları‘yla devletin arama-kurtarma ve yardım faaliyetlerinde geciktiği tescillenmiş oldu. buna karşın aynı saatlerde cumhurbaşkanı yardımcısı fuat oktay, “ölümüne yardıma giden güvenlik güçlerine dil uzatan haysiyetsizler var” açıklamasıyla akp'nin yaptığı asrın felaketi propagandası‘na uygun bir şekilde tehditkar söylemi sürdürüyordu. zaafiyet eleştirilerini ise “biz 04.17 itibariyle buradaydık cbmiz de buradaydı” sözleriyle inkar ediyordu. ancak aynı gün biz sıradan ölümlüler depremde bacağını kaybeden çocuğun çadırda olmasına kahroluyorduk.
fuat oktay’ın temsil ettiği söylemin hakimiyeti her kademede hissediliyordu. akşam saatlerinde 35 kıbrıslı öğrenci ve velinin, 30 turizm rehberinin öldüğü isias oteli davasına gizlilik kararı getirilmesi’ne tanık olduk. böyle bir anda bu kararın hangi saiklerle alındığı günlerce tartışılacaktı.
-------------------
19 şubat 2023
barınma çadırlarının yetersizliği konuşulurken nurdağı müftülüğü’nün 4-6 yaş çocuklar için kuran kursu çadırı açtığı görüntüler sosyal medyada paylaşılmaya başlandı*.
depremde yıkılmamış olmasına rağmen hasarlı olduğu gerekçesiyle yıktırılan elbistan belediye binası'nda bulunan resmi evrakın yıkım kararı öncesinde emniyete alınmaması, bir delil karartma ithamına neden oldu. elbistan belediye başkanı mehmet gürbüz'ün bu ithama herhangi bir yanıt vermemiş olması ise tepkiyle karşılandı.
akp’li fatih dörtkardeş tarafından lüks arabasıyla yalın ayaklı çocuklara kek dağıtılması, devletin fotoğrafı başlığıyla servis edildi.
a haber'in deprem çadırı güzelleme tiyatrosu’na tanık olduğumuz gün, çevre ve şehircilik bakan yardımcısı mehmet emin birpınar'ın, sismik izolator şakası yapıp gelen tepkiler üzerine attığı tiviti alelacele silmesi* de yine unutulmaması gereken bir rezalet olarak kayıtlara geçti.
-------------------
20 şubat 2023
15 günde afetzedelere çadır sağlayamayan devlet’in neliği hakkında konuşurken tele 1'in 3 gün süreyle karartılması haberini aldık. aynı anda diyanet'in bölgeye 15 bin kutsal kitap göndermesi hakkında haberler dolaşıma girdi.
18 şubat 2023 afet valisinin iddiaları‘yla hatırladığımız afet valisi osman bilgin’in memurlar işçiler maaşlarını almasınlar nolcek ki açıklaması geniş bir infial yarattı ve deprem vergileri nerede sorusu yeniden gündem oldu.
akp'li vekilin yaptığı kahramanmaraş kent planı, devleti yöneten kadroların mekan tahayyülüne yoğun eleştiriler getirilmesine yol açtı. önündeki a4 kağıda ayaküstü konut alanları tanımlayan ahmet özdemir’in tuhaf hareketleri, sonraki gün erdoğan’ın depremde zarar gören yapı stoğunun yeniden imarına ilişkin yapacağı açıklamadan haberdar olmasına yoğurulacaktı.
öte yandan afad’ın, “deniz 50 cm yükselebilir” açıklamasına karşın samandağ'daki denizin yanındaki çadırkent‘in konumlanışı, genel savrukluğun bir sembolü olarak halen alanda görülüyordu.
-------------------
21 şubat 2023
deprem sonrası şehrin dört bir yanını geçmiş olsun osmaniye reklamlarıyla donatan belediye başkanı kadir kara’nın, osmaniye'de bahçeli ve erdoğan için asfalt döktürdüğü görüldü.
rte'nin deprem dolayısıyla 1 yıl süre istemesi‘nden ve bülent arınç'ın seçim ertelensin tweet'inden sonra, erdoğan’ın bir kez daha daha önce söyledim 1 yıl bize müsaade edeceksiniz dediği açıklaması dolaşıma girdi. talep edici ifade yerini bir anda buyurgan bir üsluba bırakmıştı. bu gergin ruh hali yüzünden ortam buz kesmişti.
erdoğan’ın kızılay’ın sahada etkinlik gösteremediği eleştirilerini yöneltenlere be ahlaksız be namussuz adi şeklinde küfretmesi infial yarattı. bu küfre karşı toplumsal itirazın yükseldiği mecralardan biri olan ekşi sözlük’ün apar topar erişime engellendiğine şahit olduk*.
depremde zarar gören yapı stoğunun yeniden imarına ilişkin ilk somut açıklama da bugün dile getirildi. erdoğan: "(deprem bölgesi) şehir merkezlerimizde inşa edeceğimiz 200 bin konuttan jeoloji ve zemin etütleri tamamlanan yerlerdeki ilk sözleşmeleri imzaladık." dedi.
a haber'in bina depremde düzeldi haberi de propaganda uğruna seviyenin nerelere düşürülebileceğiyle alakalı ibretlik bir vaka olarak belirmişken, ararken çekelim ağlıyorsunuz ya diyen iha muhabiri yeni bir dip eşik tarif etti.
-------------------
22 şubat 2023
bütün nüfuzuna rağmen antakya’da yıkılan evi için vinç ve kepçe bulamadığından iki kardeşi ve çok sayıda yakın akrabasını kaybeden akp’li eski adalet bakanı sadullah ergin, “4. günün sabahına kadar sesimizi duyuramadık” açıklamasıyla gazete pencere’ye manşet oldu.
nüfuzun işe yaradığı bir örnek için de aynı gün, şanlıurfa’da hasarsız villasının bahçesine afad çadırı kurulan akp'li yönetici sertaç kaya'ya bakmamız gerekti.
gelecekte 22 şubat 2023 rtük cezaları‘nın verildiği tarih olarak hatırlayacağımız utanç verici sansür kararları da bugün alındı.
ayrıca, depremde ölen çocuklar için asılan balonların fotoğrafına "bebelere balon" yazan ruh sağlığı bozuk burak ünver adlı kızılay özel kalem müdürünün skandal tweet'leri utanç verici bir başka detay olarak kayıtlara geçti.
-------------------
23 şubat 2023
23 şubat 2023 tcmb faiz kararı ile afet alanındaki inşaat faaliyetlerinin teşviki için faizler yarım puan aşağı indirildi.
-------------------
24 şubat 2023
geceyarısı yayımlanan 24 şubat 2023 cumhurbaşkanlığı kararnamesi* ile yapılaşmaya ilişkin bütün yasal mevzuat bir anda askıya alınıp merkezi idareye istisnai yetkiler verildi. felaket kapitalizminin deprem sonrası yeniden imar faaliyetlerini, orman ve meraların yapılaşmaya açılması gibi ileri müdahalalerle nasıl vahşice icra etmeye teşne olduğunu göstermesi bakımından tarihi bir karar olarak orada öylece duruyor..
hacmi 6 milyar olan 3770 konutluk afet alanının yeniden imarı için açılan ihalelerin ilk dalgası hakkında çiğdem toker'in yazısı çıktı.
-------------------
25 şubat 2023
gece saatlerinde gazeteci murat ağırel’in, kızılay'ın ahbap'a 46 milyon liralık çadır satması haberiyle sarsıldık. ahbap derneği ve kızılay başkanı kerem kınık da yaptıkları açıklamalarla cumhuriyet'in haberini doğruladılar.
-------------------
26 şubat 2023
taraftarlar stadyumda hükümet istifa sloganı attığı için mhp genel başkanı devlet bahçeli, maçların seyircisiz oynanması gerektiğini savundu ve genel başkan yardımcısı semih yalçın ile birlikte, beşiktaş futbol kulübü üyeliğinden istifa ettiğini duyurdu. devamında 26 şubat 2023 mhp'lilerin bjk'den istifa etmeleri gibi bir furya açığa çıktı.
-------------------
27 şubat 2023
“adıyaman'da depremin ardından ilk birkaç gün istediğimiz çalışmaları yapamadık. bu yüzden sizden helallik istiyorum. gereğini yapacağımızdan kimsenin şüphesi olmasın." şeklindeki sözleriyle 27 şubat 2023 erdoğan'ın yine helallik istemesi absürdlüğüyle karşı karşıya kaldık. tiksinç bir detay olarak ise rte'nin deprem bölgesinde elden para dağıtması hep hatırlanacaktır.
27 şubat 2023 haluk levent ile çalar saat programı'nda yapılan açıklamalardan kızılay'ın ahbap'a barbunya ve fasulye satması hadisesi açığa çıktı. kızılay'ın satmadığı pek bir şey olmadığını öğrenmiş olduk. ancak akşamüstü, kızılay başkanı kerem kınık'ın "çadır satışından haberim yoktu, arkadaşlarım insiyatif almış" sözü tartışıldı. dün ve önceki gün bambaşka konuştuğunu görmüştük. hatta bu satışların akılcı, ahlaki ve yasal olduğunu söylemiş, aksini düşüneni kötü niyetli olmakla suçlamıştı. bir başka skandal açıklaması ise asker-sivil ilişkileri hakkındaydı: "afet operasyonunun içinde askeri konumlandırmazsanız yanlış yaparsınız. kendi içerinizde sivil asker işbirliği mekanizmanız geçmiş dönemlerde çökertildiği için bu mekanizmadan faydalanamıyorsunuz."
hamisi devlet bahçeli'nin izinden giden içişleri bakanı süleyman soylu'nun spor kulüplerini tehdit etmesi ile #hükümetistifa akımının ne denli yoğun bir korkuya neden olduğu anlaşıldı. diğer taraftan, mhp genel başkanı devlet bahçeli'nin memleketi osmaniye'de bekletilen çadırları soran gazeteciler tutuklandı.
ahmet zeki üçok'un iddiası'na göre bir an önce depreme müdahale edilmesi gerektiğini söylediğinde üstlerinden beklemede kalmaları talimatını alan 2. ordu komutanının, depremden sonra ağlaması hadisesi vuku buldu.
akşamdan sonra bir başka tiksinç olayda, kahramanmaraş büyükşehir belediye başkanı akp'li hayrettin güngör'ün canlı yayında ezan okunmasını beklemek şovuna maruz kaldık.
yanısıra sağlık bakanı fahrettin koca'nın reklam ajansına yaptırdığı klip'te kişisel kahramanlık hikayesi sinyallediği bir anlatı dolaşıma sokuldu.
-------------------
28 şubat 2023
sabah saatlerinde beraberindeki bir grup gazeteciyle beraber depremden etkilenen il ve ilçelerde incelemelerde bulun milli savunma'dan sorumlu bakan akar'ın, asker 4.30'da hazırdı demesi tartışmalara yol açtı. açıklamasının devamında, askerin kışladan geç çıkarılması eleştirilerine ise, "uzaktan ahkâm kesmekle olmuyor; hududu kim koruyacak, suriye'yi mi boşaltacağız, ırak'ı mı boşaltacağız?" şeklinde yanıt verdi.
cumhurbaşkanı erdoğan, 15 bin liralık depremzedelere kira yardımı ödemelerine bugün itibarıyla başlanacağını duyurdu. öte yandan çevre bakanlığı görevlisinin, "erdoğan ve bahçeli'nin teşrifi ve 80-100 milyar dolar arasında bir kaynak tahsisi ile, mart'ta kurbanlar kesilip inşaata başlanıyor" açıklaması duyuldu. böylece felaket kapitalizmi, depremin ekonomiye can verecek olması ihtimalini şimdiden büyük bir sevinçe karşıladığını hiç gizlememiş oldu.
28 şubat 2023 kayseri il güvenlik kurulu kararı ile süper lig'in 24. haftasında oynanacak 4 mart 2023 kayserispor fenerbahçe maçı'na fenerbahçeli taraftarların alınmayacağı duyuruldu. diğer taraftan hükümet istifa tezahüratlarına ceza verilmesi iddiası gündeme geldi.
kızılay'ın adının karıştığı skandallar zincirinden sonra "çadır satışından haberim yoktu" diyerek daha önceki açıklamasını tevil etmeye çalışan kızılay başkanının, görevden alınacağı iddiası gündeme geldi. ancak ‘vicdanının rahat olup olmadığı, istifa edip etmeyeceği’ sorusuna kızılay başkanının goygoy yapmayın açıklaması'yla yanıt vermesi tepki çekti.
deprem’den 22 gün sonra sevgi parkı’na gelen hatay vali yardımcı harun kaya'nın polis ve afad ekiplerine verdiği, "18.00'e kadar burayı boşaltacaksınız" talimatıyla birlikte 28 şubat 2023 sevgi parkı tahliyesi ve afad'ın dayanışma çadırlarını kaldırtması süreci başlamış oldu.
arkasına devletin bütün imkanlarını almış ama samimiyet namına bir şey sunamadıkları için teveccüh görmeyen çatık kaşlı islamcıları yine mağdur halde görme imkanımız oldu. antakya'da aşevi açan kilisenin hacıları mağdur etmesi diye de bilinir.
28 şubat 2023 bahçeli'nin vatandaşı azarlamasının ardından mahir ünal ve süleyman soylu'nun halkı sakinleştirmeye çalıştığı görüldü.
28 şubat 2023 övgün ahmet ercan iddiaları dolaşıma girdikten sonra, birkaç saat içinde "prof. dr. ahmet ercan, ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ten gözaltına alındı " haberi geldi.
-------------------
1 mart 2023
depremin finansmanı için meclisten ek bütçe de çıkarabileceği halde, cumhurbaşkanlığı tarafından afet yeniden imar fonu adı verilen bir fon kurulacağı duyuruldu. şeffaf ve denetlenebilir olmayan, yürütmenin elini güçlendirecek, sayıştay ve meclis denetimini neredeyse imkansız hale getireceği için bu uygulamanın eleştirildiğini gördük.
hacmi 7 milyar olan 4119 konutluk afet alanının yeniden imarı için açılan ihalelerin ikinci dalgası hakkında çiğdem toker'in yazısı çıktı.
1 mart 2023 erdoğan açıklamalarında tehdit dilinin yeniden devreye girdiğini şu sözlerinden anlıyoruz: "kızılay ve afad'ın eleştirildiği bir dönemde sivil yardım kuruluşlarına yapılan hakaretleri asla unutmadığımızı ilerde hesabını sormak için kayıtlara aldığımızı belirtmek istiyorum. (...) söylenen her şeyi şimdilik not ediyoruz. vakti gelince bu notları açıklayacağız."
koordinasyondan sorumlu tekel olan afad'tan bir görevlinin depremzedeye, yüzüğünü sat su al demek hadsizliği yaptığını öğrendik.
28 şubat 2023 erdoğan'ın konteynere sığınması görüntüleri ortaya çıktı.
-------------------
2 mart 2023
hatay samandağlı bir depremzede, kızılay tarafından kendilerine herhangi bir yardım ulaştırılmadığını, kullandıkları çadırı da kızılay’ın sattığı kişilerden satın aldıklarını iddia etti. aynı gün, kızılay'ın, bağışlanan 2 tır dolusu giysiyi satması hadisesi patlak verdi.
daha önce gündeme gelen kızılayın t.e.b seyyar eczanelerine çökmesi olayına 20 şubat'ta, sağlık bakanının yapılan ilaç hizmetine çökmesi güncellemesi gelmişti. ancak bugün bu tavrın imadan sıyrılıp açık bir gaspa dönüştüğüne tanık olduk.
defne, sevgi parkı'na gelen asker ve polislerin çadırları toplamaya ve burada yaşayan halkı zorla çıkarmaya çalıştığı görüldü.
aile ve sosyal hizmetler bakanı derya yanık, tarikatların kaçırdığı depremzede çocuklar hakkında sorulan soruya, "önemli bir kısmının sağlık kuruluşlarında olduğunu varsayıyoruz" şeklinde yanıt verdi*.
erişim engeli getirilmesi kararına itirazı haklı gören ankara 4. sulh ceza hakimliği 2 mart 2023 ekşi sözlük engelinin kaldırılmasına hükmetti.
akp'li bülent turan kızılay'ın afet çadırlarını satması hakkında "keşke böyle ağır ve acılı bir günde satış yapmasaydı" yorumunda bulundu.
-------------------
3 mart 2023
hatay'da çadır olmadığı için seraya sığınan 11 depremzedenin sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenerek hayatını kaybettiği ortaya çıktı.
3 mart 2023 6'lı masa'nın dağılması ile birlikte 6 şubat 2023 kahramanmaraş depreminin unutulması söz konusu oldu. oysa #hataydasuyok etiketiyle twitter üzerinden paylaşılan tanıklıklar çok çarpıcı.
aile bakanı'nın kayıp çocuklar açıklamasının ardından deprem bölgesine gittiği ve burada ok fırlattığı görüldü.
akif beki, ilk etapta yollanan toplam 15 bin bm çadırlarına afad logosunun basılmak istenmesiısrarı nedeniyle bekletildiği ve dağıtılmadığını iddia etti.
2019'dan beri kızılay hakkında haber yaptığını söyleyen gazeteci ismail arı, haber teyidi için ulaşmak istediği neredeyse tüm kızılay yöneticilerinin hem gazetenin* sabit hattını hem de kendisinin kişisel cep telefonu numarasını engellediğini duyurdu.
türkiye ulusal risk kalkanı modeli toplantısı'nda konuşan çevre, şehircilik ve iklim değişikliği bakanı murat kurum: ""21 bin konut için sözleşme tamam, 405 bin afet konutu yapılacak" açıklamasında bulundu.
-------------------
4 mart 2023
chp genel merkezinde kılıçdaroğlu'na destek için bir araya gelen büyükşehir belediye başkanları arasında hatay büyükşehir belediye başkanı lütfü savaş yer almadı. deprem felaketindeki kusurları nedeniyle davet edilmediği iddia edilse de, savaş yaptığı açıklamada kendi rızasıyla gitmediğini ima etti.
hatay'da dayanışmanın merkezi noktalarından biri haline gelen sevgi parkının polis müdahalesi sonrası son halinin paylaşıldığı fotoğrafta bir bankın polis şeridiyle çevrildiği görülüyor.
#hataydasuyok etiketiyle twitter üzerinden yapılan çağrılardan sonra, kızılay'ın su bağışı istediği duyurusu tepki çekti. diğer taraftan hatay valiliği bu konuda "kara propaganda" yapanlar hakkında cezai işlemlere başvuracağı tehdidinde bulundu.
depremin ilk günlerinde yardım için milano'dan yollanan ve piyasa değeri 40 milyon lirayı bulan woolrich ve primadonna marka bot ve kabanların afad'ın adana deposunda bekletildiği iddia edildi.
ülke enelinde 450 şubesi bulunan mado'nun sahibi erdal kambur'un kendisine ait marsu marka paket suları stoklamasına yöneltilen eleştiriler üzerine ağlayarak çorba sırasına girmek zorunda kaldığını anlattığı videosu sosyal medyada paylaşılmaya başlandı.
adıyaman'ın çingeneleri, yardım dağıtımı sırasında kendilerine ayrımcılık yapıldığını ifade ettiler.
tekirdağ’dan takviye kuvvet olarak gönderildiği afet bölgesinde deprem yardımlarını çalan emniyet müdürü yadigar ışık hakkında adli ve idari soruşturma başlatıldı.
-------------------
9 mart 2023
bir aydır deprem bölgesinde haber yapan gazeteci fırat bulut, geldiği ankara esenboğa havalimanı’nda gözaltına alındığını duyurdu.
ulaştırma ve altyapı bakanı adil karaismailoğlu, "deprem bölgesinde mobil baz istasyonu problemini çözdük ama eksiklikleri de gördük. gsm şirketlerine yönelik gerekli soruşturmaları başlattık, gereği yapılacak" açıklamasında bulundu.
-------------------
10 mart 2023
çadırları logo bastırmak için bursa'ya göndermek şeklinde cereyan eden bursa milli eğitim'in çadır skandalı ortaya çıktı. iki gün sonra bursa il milli eğitim müdürünün görevden alınması haberini alacaktık.
deprem bölgesindeki sağlam okullara, binası yıkılan valilik ve kaymakamlık birimlerinin yerleştirildiği haberi dolaşıma girdi. aynı saatlerde, hatay’da depremzedeler için kurulan çadırların karşısına showroom açıp, 80-90 bin liraya konteyner satan bir şirketten haberdar olduk.
-------------------
11 mart 2023
depremzedeler çadır beklerken, toki'den müteahhitlere 46 milyarlık ihale verildiği ortaya çıktı.
-------------------
12 mart 2023
"bu insanlar depremde hayatta kaldı ama hijyenden ve salgın hastalıktan ölecek. feryat ediyor, yetkililere sesleniyoruz. çok zor değil. çadırları yok, lavaboları yok, duşları yok" açıklaması yapan samandağ belediye başkanı'nın isyanı* karşılık bulmadı.
tsk'nin 1999 depreminde 10528 kişiyi kurtarması gerçeği akıllardayken, milli savunma bakanı hulusi akar'ın beyanlarından anladığımız kadarıyla, 6 şubat depremleri sonrasında sadece 327 kişiyi kurtardığı bilgisiyle başa çıkmaya çalıştık.
içişleri bakanı süleyman soylu'nun kahvaltılık ihtiyacı açıklaması günün en çok konuşulan olayı oldu. diğer taraftan samandağ belediye başkanı refik eryılmaz, depremzedeler için çadır gönderilmesi çağrısını yineledi.
arama kurtarma faaliyetleri sırasında yurttaşın afad’ın kontrolündeki vinçlere, saat başı 10 bin lira ödemek zorunda kaldığı iddia edildi.
-------------------
13 mart 2023
içişleri baknı süleyman soylu'nun, kahvaltılık ihtiyacı açıklaması, onyıllardır toplanan deprem vergileri ve yapılan yardım kampanyaları ile uluslararası beğışların nerede olduğu sorusunu yeniden hatırlattı.
-------------------
14 mart 2023
depremzedeleri ziyareti sırasında 14 mart 2023 chp malatya il başkanı'na saldırı gerçekleşti.
iskenderun mustafa kemal mahallesinde rotary tarafından kurulan çadır kentin kaldırılması ve yerine afad çadırlarının kurulması talimatı geldi.
hatay’da durdurulan bir araçta sakarya emniyeti'nde görevli komiser yardımcısı hasan güven ve istanbul emniyetinde görevli bekçi sergen öksüz'ün çantalarında çok sayıda ziynet eşyası, yüklü miktarda para, elektronik cihazlar ve cep telefonları ele geçirildi.
6 şubat depremlerine ilişkin, bağımsız 100'den fazla araştırmacının hazırladığı bir rapor yayımlandı.
-------------------
15 mart 2023
15 mart 2023 şanlıurfa sel felaketinde en az 15 yurttaşın hayatını kaybettiği bildirildi. yanlış yer seçimi ve temel altyapı eksikliği nedeniyle depremzedelerin geçici olarak yerleştirildiği çadırlar ve konteynerler sular altında kaldı. akp cenahında mesele, "asrın yağış felaketi" söylemiyle yine bir propaganda faaliyetine indirgendi.
çadır ve malzeme satışı skandalının ayyuka çıkması ve kızılay’ın bağlı 11 şirketiyle yürüttüğü diğer şaibeli faaliyetler nedeniyle kızılhaç'ın kızılay'ın statüsünü değiştirmesidoğrusu* olasılığı gündeme geldi.
akp'den milletvekili aday adayı olmak için hatay valisinin istifa etmesi* infial yarattı.
-------------------
21 mart 2023
afet ve acil durum yönetimi başkanlığı*nın, ankara'daki merkez binasındaki evrak bölümünde sabaha karşı şüpheli bir yangın çıktı*. savcılık soruşturma başlattı.
adli tıp kurumu’nda mühendis olarak çalışan ve 11 yakınını depremde kaybeden mesut polat’ın, whatsapp durum mesajına “adıyaman’dan helallik istiyor, helallik vermiyorum” diye yazması üzerine* adalet bakanlığı tarafından görevden uzaklaştırıldığı duyuruldu.
-------------------
24 mart 2023
depremden sonra talep edilen konteyner verilmeyince ahırda kalmak zorunda kalan akciğer kanseri şehmus kurt, enfeksiyon kapması ardından yaşamını yitirdi
---------------------------------------------
"depremde kurtarmanın gecikmesi nedeniyle ölümlerin yaşandığını kanıtlamanın yollarından biri otopsiydi. binlerce ölüm için otopsi yapılmadan matbu, "ezilme" nedeniyle ölümün meydana geldiği belgesi verildiği ortaya çıktı. günlerce enkazda kalanlar için de aynı belge verildi"
adli tıp uzmanları derneği’nin deprem bölgesine yönelik hazırladığı rapor, ölenlerin kimliklendirmesinde yaşanan sıkıntıyı ortaya koydu. kayıtlardaki farklılık nedeniyle sadece maraş’ta 425 kişinin mezarı açıldı. -
bu yazacağıma skandal demeyelim çaresizlik diyelim,
08.02.2023 tarihi ile beraber geçen saat ve malum soğuktan dolayı enkaz altındakilerden büyük oranda ümitler kesildi ama sahadaki görevlilerin önceliği ise ses geliyor mu ?
ses gelen yerlere gidip hala yaşayanları kurtarmak.
ama ne yazık ki hala enkaz başında bekleyen yakınların gelin burada ses var diye kurtarma ekiplerini çağırıp boşa zaman kaybettirmesidir.
öncellikle bebek var çocuk var ses duyduk diyerek aslında hiç çocuk yada bebek olmayan hatta ses olmayan enkazlara şu an ekipleri yönlendiriyor olmaları.
buna kızmıyorum ama şu an dakikaların saniyelerin önemi var.
edit : ses olmayan enkazlarda çalışma yapmıyor şu an kurtarma ekipleri. 08.02.2023 // 07:37 -
depremde iskenderun'daydım deprem sabah 4 sularında oldu hepinize mesaj geldi devlet erki buraya dün gece ulaştı en büyük skandal bu insanlar 30 saat enkaz altında kaldı çoğu yaşayan dondu veya öldü.
-
bu kadar binanın yıkılması en büyük skandaldır! ama elle tutulur bir şey de yok her yer skandal
-
-
asla unutulmamasi gereken listedir.
1- (bkz: 6 şubat 2023 enkaz altındakilerle dalga geçilmesi)
atatv44 isimli discord grubu üyelerinin enkaz altindaki yardim bekleyen vatandaslari arayarak dalga gecme hadisesi. video
2- (bkz: 7 şubat 2023 depremzedelerle dalga geçen iki kişi)
usttekine benzer bir baska vaka. video
3- (bkz: depreme sevinen adam)
nasil insan lan bunlar. gorsel gorsel
3- (bkz: 7 kere deprem olsa da altılı masaya oy yok)
pacalarindan cehalet akan bir secmen. video
4- (bkz: tuğba södekoğlu) (bkz: enkazda ailesini arayan küçük kızın susturulması)
turk medyasinin tarihinde gorup gorebilecegin en buyuk terbiyesizliklerinden birine imza atmis, enkazdan kurtulan fakat hala kiz kardesi yardima muhtac olan bir vatandasin konusmasinin bitmesine izin vermeden, yayinin ortasinda kizi birakip gitmistir. video
5- (bkz: 8 şubat 2023 enkazdaki babasıyla dalga geçen kız)
ilgi cekmek icin yapmayacaklari sey kalmadi artik bu insanlarin. video
6- (bkz: 7 şubat 2023 gaziantep'te ekmeği 14tl'ye satmak)
boyle bir zamani firsata cevirmeye calisan bu insanlari unutmayalim. video
7- (bkz: kübra par)
omurgasiz. video
8- (bkz: 46 d 5964)
a101'i yagmalayan aracin plakasi. video
9- (bkz: 8 şubat halk tv rezaleti)
yagmalardan bahseden kisinin apar topar yayindan alinmasi. video
10- (bkz: 6 şubat 2023 hatay'daki yağma)
kansizlar. video
11- (bkz: 8 şubat ntv rezaleti)
arka plandaki depremzedelerin sesini kesen bir medya kurulusu. video
12- (bkz: haberturk)
hangi birini yazalim. talimatlar disinda agzini acamayan bir kurum. yine bir vatandasinin sesinin kesilmesi olayi: video
13- (bkz: diyanet'in deprem bölgesine mobil mescit yollaması)
onca butceye ragmen once sela okutup, sonra da mobil mescit gonderen bir kurulus.
14- (bkz: 6 şubat 2023 depremi haksız fiyat artışı)
su durumda bile ticari kazanc kaygisi tasiyan firmalarin sirali listesi.
15- (bkz: 8 şubat 2023 twitter'a erişimin kesildiği iddiası) (bkz: 8 şubat 2023 sosyal medya bant daraltması)
artik bu kadari da fazla. kaynak kaynak
16- (bkz: efes ve tuborg montlarını afad'ın reddetmesi)
kepazelik. kaynak
herhangi bir yorum ihtiyaci barindirmayan skandallar:
(bkz: afad dışında başka yere yardım provokasyondur)
(bkz: 6 şubat 2023 diyanet başkanı erbaş açıklaması)
(bkz: 7 şubat 2023 nureddin nebati açıklamaları)
(bkz: 8 şubat 2023 mustafa varank'ın saçmalaması)
(bkz: 7 şubat 2023 prompter açıklamaları)
(bkz: evlerin yağmalanmaya başlaması)
yaziklar olsun hepinize.
duzeltme: gelen mesajlar uzerine yapilan eklemeler:
- (bkz: adıyaman valisinin yardım isteyenlere gülmesi)
yardim isteyen halka karsi gulen bir vali. video
- (bkz: akp'li canikli'nin depremzedeye olan tepkisizliği)
akp'li nureddin canikli'nin bir vatandasin tepkileri sirasinda cocuk gibi telefonuyla ugrasmasi. video
entry sonrasi yasanan skandallar:
(bkz: 11 şubat 2023 nebati'nin yer kapma çabası)
(bkz: 11 şubat 2023 hatay'da delillerin yok edilmesi)
(bkz: depremzedelerle dalga geçen genç kızlar)
(bkz: devletin yaralı ablamı kaybetmesi)
(bkz: enkazdan çıkardığı kızla şov peşinde koşan adam) -
erdoğan'ın 7 şubatta halkına yaptığı nefret dolu tehdit açıklamaları
-
-
afad başkan özgeçmişi
ismail palakoğlu -
her depremde her felakette bağış hesapları anında açılıyor. haluk levent sanatçı olarak devam etseydi hayatına biz ne yapacaktık? kimseye yardım edilmeyecek miydi?
ediyoruz edeceğiz de fakat vatandaşlar niye yardım etmek zorunda?
bu ülkenin gemisi yok mu malzemesi yok mu? nasıl yağdıramadılar 3 günde oraya? aklımı kaybediyorum artık.
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap