ilginçlik yarı ömrü

• bir nesne, olay, olgu, kisi veya herhangi bir zimbirtinin ilgi cekiciliginin ne kadar zamanda yarilandigini belirten deger. simdi efendim elbet ilk kez karsi karsiya geldiginiz birsey size epey ilginc gelebilecekken, karsilasmanizin uzerinden belli bir zaman gectikten sonra ilgincligini yitirecektir. ornegin cocukken size dunyanin en eglenceli nesnesi gorunen bir sehpa, buyudugunuzde ayaklarinizi ustune koyacaginiz ezik ve ihmal edilebilir bir nesne olacaktir. yillar yili hergun gorustugunuz sehpa ile iliskiniz kisa surede heyecanini kaybedip, siz artik o sehpanin ustune cikip koltuklara atlayamayacak esseklikte ebatlara ulastiginizda o sehpa cekiciligini hizla yitirir.
  
  ilginclik yari omru, kimyadaki yari omrun aksine tamamen sizle iliskilidir, ozneldir, gorecelidir. hadi tamamen demeyelim, ilginize konu olanin da katkisi vardir elbet, ama maymun istahli ile vefaliyi ayirt eden, o konuya kendi kendinize atadiginiz ilginclik yari omrudur. bir seyin yuksek bir ilginclik yari omrune sahip olmasi icin her zaman algiya hitap etmesi icab olunmadigi gibi zaman ve mekana bagli olarak da degiskendir. su noktada hurriyet gazetesinden bahsetmemek ayip kacacaktir. zira enlemesine boylamasina bos bir nesriyat olan hurriyet gazetesi, keyifle oturup gazete okumak istediginiz bir gun takriben 5 dk. icinde tukenecek, sizi uc renkli noktalariyla^* ve tirtikli yirtma yerleriyle basbasa birakacaktir. salon sartlarinda yari omru 2.5 hadi tas catlasin 3 sn. civarlarinda olan hurriyet ve benzerlerinin tuvalet ortaminda yurdum insaninin perspektifinde ilginclik yari omrunun dakikalari astigi, saatlerden tastigi gozlemlenebilir.
  
  bir de zamandan bagimsiz olarak ilgincligi yarilanan kimseler vardir ki o bambaska bir vak'adir. karsinizda susarak otururken epey ilginc, hatta gizemli gelebilen kisi agzini acip konusmaya basladiginda ilgincligi logaritmik olarak azalabilir ornegin. eeohohm diyerek bogazinizi temizleyip kafanizi baska bir yone cevirdiginizde kiside epsilon orjinallik kalmistir.
  
  ornekleri inceledigimizde ilginclik yari omrunun tamamen belirsizlik ilkesiyle calistigini soyleyebiliriz. boyle tirt bir finale gitmemin sebebi de klavyenin kendi perspektifimde gittikce siradanlasmasi, gozumun seyirmeye, agzimin kopurmeye baslamasi gibi nedenlere baglanabilir tabii..
• gün geçtikçe şaşırma duygusunun yitirilmesi buna örnektir. (bkz: ben bu filmi daha once gormustum)