project for the new american century

• son ayağı iran olan proje.
• yeni amerikan yüz yılı projesi
  
  1997 yılında amerikan girişim enstitüsünün (the american enterprise ınstitute) washington'da kurduğu düşünce örgütü. 2006 yılında faaliyetlerine son vermiştir.
  
  kurucuları william kristol ve robert kagan'dır. yapının üyeleri ağırlıklı olarak yeni muhafazakarlardır. mesela, başkan regan yönetiminde görev yapmış, başkan'ın yürüttüğü şahin politikada (yüksek düzeyde silahlanma, saldırgan dış politika...) önemli katkıları olan bürokratlar, politikacılar, akademisyenler ... ünlülerdir. bu geleneğin iki önemli ismi olan (bush yönetimi) başkan yardımcısı dick cheney ve savunma bakan yardımcısı wolfowitz . 1992 yılında pentagon için hazırladıkları belgede şu tespitleri yaparlar:
  1. abd, tehlikeli bir dünyada yaşamaktadır.
  2. dünya politikasının ana gündemi ve aktörleri globalleşme ve devlet-dışı aktörler değil, şahsi çıkarları olan ulus-devletler ve devletler arası ilişkilerdir.
  3. askerî güç, temel güç unsurudur ve abd, sahip olduğu askeri gücü gerekirse tek yanlı olarak kullanarak diğer ülkelere liderlik etmelidir.
  4. çok taraflı uluslararası kurumlar ve anlaşmalar, abd çıkarları açısından ne önemlidir ne de gereklidir. bu kurum ve anlaşmalar, abd’nin çıkarlarına uyduğu müddetçe iyidir
  5. abd, eşsiz bir süper güçtür ve diğer ülkeler de onu öyle görmektedirler. abd, bilardo masasındaki en büyük toptur, istediği yerde ve zamanda diğer topları harekete geçirme yeteneğine sahiptir.
  6. abd, sahip olduğu olağanüstü büyük askerî, ekonomik ve siyasi gücünü aktif bir şekilde kullanarak dünyanın kritik alanlarında demokrasinin gelişmesi için müdahalelerde bulunarak dünyayı yeniden dizayn etmelidir.
  
  kuruluş daha sonraları; kendi geleneklerinden olmayan başkanları ve halk kitlelerini etkilemek için de rapolar yayımlar. mesela, haziran 1997'de clinton'ın pasif dış siyasetini eleştirmek için ilkeler beyannamesi (statement of principles) adlı çalışmayı yayımlarlar. belgede;
  1. savunma harcamaları önemli ölçüde artırılmalı.
  2. abd’nin demokratik müttefikleriyle olan bağları güçlendirilirken abd’nin çıkarlarına ve değerlerine düşman olan rejimlere karşı mücadele edilmeli.
  3. dışarıda siyasi ve ekonomik özgürlük mücadelesi artırılmalı, demokrasinin yayılması için çalışılmalı.
  4. abd’nin güvenliğine, zenginliğine ve ilkelerine uyumlu bir uluslararası düzeninin kurulması ve genişlemesi sürecinde amerika’nın büyük bir rolünün ve sorumluluğunun olduğu kabul edilmeli.
  
  fikirleri savunulur.
  
  bir de bunların adı hep 11 eylül saldırılarıyla anılır. 2000 tarihli bir rapolarında (“amerikan savunmasını yeniden inşa etmek: yeni bir yüzyıl için stratejiler, kuvvetler ve kaynaklar) yukarıda paylaştığım rapolardaki gibi "abi süper güç olmalıyız, silah yığalım, orduyu güçlendireli. orta doğu'da lider olmalıyız ..." gibi önerilerde bulunurlar. daha sonra halkın ve yöneticilerin bu fikirleri benimsemesi için bazı şok edici olayların yaşanması gerektiğini söylerler:
  
  "öyle bir olay ki “...felaket içeren ve katalizör rolü oynayacak bir facia- yeni pearl harbor gibi”.
  
  2006'da faaliyetlerine son verirler ama amerika'da muhafazakarlık asla ölmez.
• (1997-2006) abd'nin dış ve savunma politikasını belirleyen düşünce kuruluşu. savaş konusunda ne söylediklerine dair ufak bir alıntı denk geldi, paylaşıyım:
  
  "...savaş sanatı... bugünkünden çok farklı olacak. savaş muhtemelen yeni boyutlarda gerçekleşecek. belirli genotipleri 'hedef alabilen' gelişmiş biyolojik savaş biçimleri, biyolojik savaşı terör alanından siyasi açıdan yararlı bir araca dönüştürebilir."