• insan hakları, thomas paine 1791 yılında yazmıştır.
  • iki kısımdan müteşekkildir: 1791 yılında yayımlanan birinci kısmı veraset yoluyla babadan oğula geçen her türlü iktidar biçimlerine saldırırken 1792'de yayımlanan ikinci kısmı ise her insanın doğuştan gelen ekonomik ve politik hakara sahip olduğunu, dolayısıyla yoksulların "lütuf" değil "hak" talep ettiğini belirtiyor ve nitekim bu iddiasıyla o dönem için görülmemiş bir ilgiye mazhar olarak bir yıl içinde 200.000 kopya satıyordu. aslına bakılırsa piyasa ilişkilerine olan inancı ve özel mülkiyet tarafgirliğiyle thomas paine'in öyle pek de sosyalist falan olduğunu söylenemese de ok yaydan çıkmıştı bir kere ve bunun baş müsebbiblerinden biri de paine olarak biliniyordu. nitekim çok geçmeden halkı isyana teşvikten içeri atıldı, kitabın basımı yasaklandı, habeas corpus askıya alındı, gazeteci ve yazarlar tutuklandı.
  • thomas paine tarafından yazılmıştır. paine'i bu kitabı yazmaya yönelten şey, burke'nin ingiliz parlamentosunda fransız devrimi ve ulusal meclis aleyhindeki coşkulu konuşmasıdır. bu paine göre bir saldırıdır ve dünyanın geri kalanı için bir aldatmayı içermektedir. azıcık da konusunu anlatayım mı? anlatim ya sıkılıyorum zaten... şimdi efenim kitap "ihtilal" üzerinden anlatılıyor. demin de belirttiğim gibi burke'ye karşı bir tepki söz konusu. burke'ye göre, ihtilal aklanabilir bir şey değildir. halk hükümete karşı ayaklanamaz. çünkü onlar üzerinde bir yasa vardır. bu krallıktır. burke'nin savundukları; muhafazakarlık, geçmiş değerler, ebedi sonsuz barış, tanrısal erk (kral). paine bunların hepsine karşı çıkar ama en çok karşı çıktığı şey ebedi sonsuz yasadır. (ölülerin yönetimi altında olmak) yani geçmişin şimdi için söz sahibi olmasına, hayalet kavramların, değerlerin iş görüyor olmasına karşı çıkar. "neden ölüler yaşayanların hayatlarını belirleyebilsin ki?" paine'e göre, insan ve hükümet arasındaki iletişim bu yüzden kurulamaz. çünkü dünya değişiyor bu değişen dünyaya değişen prensipler gerekli... evet bir yasa olmalı ama bu yasa sorgulanabilen bir yasa olmalıdır bunu sağlayacak, değiştirecek olan hükümetler değil halkın kendisi olacaktır. halkın hakları vardır. paine bu noktada haklar konusunu anlatmaya başlıyor. ama dur onu birazdan yazayım şimdi şunu atlamamam gerekiyor sözleşmeci devletler arasında sözleşme yöneten ve yönetilen arasında yapılıyormuş gibi geliyor ancak paine bunu kabul etmiyor o insanların birbirlerine verdikleri sözleri temele alıyor. "bir insanın özgürlüğü sevmesi için onu bilmesi yeterlidir. bizi biraraya getiren de birbirimizin özgürlüğünü tanımamızdır. bunun için birbirimize söz verdik." o halde haklarımız vardır
    "doğal hak insana özgü bir şeydir." çerçevesi ise söyledir: yaşam hakkı dolayısıyla yaşamak için mücadele etmek, başkasının hakkını tanımak, özgür bir şekilde düşünebilmek, kendi mutluluğu ve huzuru için çalışmak... doğal hakları medeni haklar izlemektedir çünkü doğal haklar kendi başlarına eksiktirler. medeni haklar ise doğal haklardan beslenen, daha doğru bir ifadeyle doğal haklardan çıkarlar. bu haklar bir ferde bağlı kaldıklarında eksiktirler ve herhangi bir yarar sağlamazlar. ancak bir merkez etrafında birleştikleri takdirde güçlenirler. işte tam da bu nedenle hükumetlere ihtiyaç vardır. ( hükumetler her ne şekilde olursa olsun doğal hakları ihlal edemezler.)
    neyse şimdi iki bölümden oluşan kitabın birinci bölümünde bunlardan bahsederken ikinci bölümünde insan hakları evrensel beyannamesi üzerine yaptığı yorumlar yer alıyor genel anlamda her maddeye olumlu yorumlar yapıyor eleştirdiği nokta bunun bir beyanname olduğu, bir ödevler bildirgesi olmadığı yönünde...
  • thomas paine'in türkçesi insan hakları olan ölümsüz eserinin adı. söz konusu eser yaklaşık 230 yıl önce yazılmasına rağmen sanki bugüne dairmiş gibi güncelliğini korumaktadır.

    eserde monarşiyi savunan mr. burke adlı kendisi gibi ingiliz olan arkadaşına tanıdığımız birinin oğluna anlatır gibi anlatarak, monarşinin insan doğasına uygun olmadığını, temsili yönetimin doğru yönetim şekli olduğunu anlatır paine abimiz.

    aynı zamanda fransız devrimi ve amerikanın kuruluşundaki deneyimleri üzerinden topyekün yönetim sistemleri, iktidar ve vergi gibi insan var oldukça tartışılacak konuları çok yalın ve sade tartışmıştır.
  • europa universalis 4 isimli oyunun 9. genişleme paketidir.

    https://eu4.paradoxwikis.com/rights_of_man
hesabın var mı? giriş yap