uygarlık din ve toplum

• (bkz: öteki yayınevi)nden çıkan ve içinde grup psiklojisi, bir yanılsamanın geleceği, uyarlık ve hoşnutsuzlukları ve diğer çalışmaların bulunduğu bir sigmund freud eseri.
  insanda var olan çatışma ve öldürme içgüdüsü konusundaki şu paragraf çok hoşuma gitti.
  
  "savaş sırasında dünya vatandaşlarımızın uygarca olmayan davranışları karşısında duyduğumuz utanç ve acı verici hayal kırıklığı yersizdir. bunlar, boyun eğdiğimiz bir yanılsamaya dayanmaktadır. gerçekte vatandaşlarımız korktuğumuz kadar derine batmamıştır, çünkü hiçbir zaman inandığımız kadar yükseğe çıkmamıştır. olan şey, kendi ahlak kısıtlamalarını karşılıklı olarak yürürlükten kaldıran insanlığın ortak bireylerinin, yani halkların ve devletlerin doğal olarak sıradan vatandaşları bir süre için uygarlığın sabit baskısından uzaklaşmaya özendirmesi ve kontrol altında tuttukları içgüdüleri geçici bir doyum vermesidir. bu belki de kendi ulusları bünyesinde kendi ahlak normları açısından bir ihlal anlamına gelmemiştir."