villeman og magnhild

• nordavind albümünde stormun villemann adıyla seslendirdiği şarkı (norveç halk ezgisi olsa gerek). storm versiyonunun daha güzel olduğunu düşünmekteyim.
• yalnızca norveç değil birçok kuzey halkının da kültüründe farklı adlarla yer alan bir ballad.
  
  şurada bu ballad hakkında bir tartışma var. kararı siz verin. ama ben in extremo'dan dinledim ve sevdim. gerisi size kalmış.
• yaklaşık bir haftadır takıntı halinde dinlediğim iskandinav halk şarkısı. aynı zamanda isveççe "harpans kraft", danca da "harpens kraft" (arpin gücü) olarak biliniyormuş.
  
  şarkı bir halk efsanesinin son dizelerinden oluşuyor, şiirin bir de baş kısmı var. öyküsü şöyle:
  
  köylü (villeman), magnhild ("büyük savaş") adında bir kızla evlenmek ister. fakat kız doğduğunda bildirilen bir kehanete göre magnhild düğün gününün sabahında dereye düşüp ölecektir, bu yüzden de villeman ile evlenmekte tereddüt eder. villeman da "lafı mı olur" der ve hemen derenin üstüne bir köprü inşa ettirir. bunun üzerine magnhild onunla evlenmeyi kabul eder.
  
  düğün günü sabahı villeman kızı getirmeleri için adamlarını gönderir ama adamlar bir geyik görüp peşine düşer, magnhild de tek başına köprüyü geçerken bindiği atın ayağı tökezler ve kehanet gerçekleşir. kız iskandinav mitolojisinde çok çeşidi bulunan bir su cininin kollarına düşer.
  
  villeman bunun üzerine hemen altın arpini kapar (bir emirle köprü yaptıran adamın altından bir arpi olmasını da garipsemiyoruz tabii) ve derenin yanına gider. işte şarkı da burada başlar (copy-paste değil, eski norveççeden el emeği göz nuru çeviri):
  
  "villemann gjekk seg te storan å,
  köylü derenin yanına gitti
  hei fagraste lindelauvi alle
  tüm ıhlamur ağaçlarının en güzeli (iskandinav edebiyatında ıhlamur genellikle genç kızları sembolize ettiğinden bu ıhlamur magnhild oluyor)
  der han ville gullharpa slå
  orada altın arpini çalmak istiyordu
  (in extremo versiyonunda bu dize "villeman kann gullharpa slå = köylü altın arpi çalabiliyordu" şeklinde geçiyor)
  for de runerne de lyster han å vinne
  çünkü kehanetler ona oyunlar oynamıştı (rune = runik alfabedeki harfler, aynı zamanda kehanet anlamına da geliyor)
  
  villemann gjenge for straumen å stå,
  köylü gidip derenin önünde durdu
  mesterleg kunne han gullharpa slå
  altın arpi ustaca çalıyordu
  
  han leika med lente, han leika med list,
  bir yavaş çaldı, bir maharetli çaldı
  og fugelen tagna på grønande kvist
  yeşeren dallardaki kuşlar bile sustu
  
  han leika med lente, han leika med gny,
  bir yavaş çaldı, bir coşkuyla çaldı
  han leika magnhild av nykkens arm
  çalışıyla magnhild'i su cininin kollarından söküp aldı
  men då steig trolli upp or djupaste sjø,
  ama troll suların en derinlerinden yükseldi
  det gjalla i berg og det runga i sky
  sesiyle dağlar inledi, bulutlar yankılandı
  
  då slo han si harpe til bonns i sin harm,
  bunun üzerine köylü arpine tüm gücüyle vurdu
  og utvinner krafti av trollenes arm
  ve trolün kollarındaki gücü çekip aldı"
  
  şarkı almanya ve diğer kuzey avrupa ülkelerindeki noel pazarlarında en bet sesli amatör gruplarca katledilse de, düzgün söyleyen bir folk grubundan dinlediğinizde tadına doyum olmaz. ama şarkının zirvesi in extremo'nun canlı konser performansındaki hali olsa gerek, vokalist micha sözlerini alman aksanıyla ezip dökse de, insanın dinledikçe yeniden dinleyesi geliyor.
• bu sene şampiyon olduğumuzda alexander sorloth un törene çıkarken çalacak olan şarkıdır
• bir çok versiyonu bulunan norveç halk şarkısı. en beğendiğim versiyonu ise https://www.youtube.com/watch?v=svfuexoyyli