yumuşak kat göçmesi ^*

• belki eski yonetmelige gore belkide baska bir nedenden olsa gerek yapıda olusması beklenen plastik mafsalların kolonlarda olusması sonucu bazı katlarda daha deformasyon olusmadan herhangi bir katın aniden gocerek binanın yıkılmasıdır. depremden once 12 katlı olan binanız depremden sonra 11 kata dusuyorsa ve hafif arsanın dısına cıkıyorsa binanizin fotografını cekip ders notu olarak universitelerde okutacaklar demektir
• (bkz: araba devrilince akıl veren cok olur)
• klasik sebebi zemin katın ticari amaçla kullanılmasıdır. normal katlar boşluklu fabrika tuğlasıyla da yapılmış olsa çerçeve alanının büyük kısmı kapalıdır, zemin kattaysa kolonlar kendi başlarına melül melül durmaktadırlar. yatay yükler karşısndaysa (deprem örneğin) üst katlar o ana kadar taşıyıcı kabul edilmeyen tuğlaların gayretiyle fazla bir deplasman göstermezken (hareket edemezken) zemin kat tüm deprem yükünü (tümüne yakınını) tek başına üstlenmeye kalkar, yapamaz tabii çoğu durumda. alt katı dükkan, depo, atölye gibi duvarla kapatmayan apartman binalarında hemen eksizsiz görülen bir düzensizliğin sonucudur bu göçme türü
• yapının katları arasındaki rijitlik farklılıklarının deprem esnasında binayı ayakta tutamaması durumudur.
  
  örneğin zemin katı dükkan olarak olarak kullanılan bir binada, zemin katta, müteakip katlara kıyasla daha az tuğla duvar olması, veyahut mimari kaygılar nedeniyle binanın ön cephesinde hiç deprem perdesi yerleştirilmemesi gibi hatalar, deprem gibi sismik hareketler esnasında yumuşak kat göçmesi'ne sebebiyet verirler.
• her ne kadar betonarme yapılar sektörüne uzak da olsam, bir inşaat mühendisi olarak bu olay bana çok saçma geldi. ne yani bodrum kat kolon ve perdeleri deprem anında tüm yükü taşıyamıyor mu? kısa kolon konusu benim deprem dersinde proje konumdu. o olay ataletten kaynaklanan bir olay. fakat bu? aynı şeyden mi bahsediyoruz acaba? bilemediğim konudur.
• görsel
  görsel
  
  özellikle depremin yarattığı yanal etkiyi sönümlemesi için yapılması gereken perde duvarların yapılmaması, yapı denetim sisteminin yozlaşması, belediyelerin işi savsaklaması, bina zemin katlarının ticari kaygıyla duvarsız inşa edilmesi, mimari projelerin bina statiğini umursamadan yapılması deprem etkisiyle yıkımların baş sebebidir.
  6 şubat 2023 tarihinde kahramanmaraş merkezli gerçekleşen deprem anında yıkılırken çekilmiş videoların neredeyse hepsinde yanal deprem kuvvetlerini sönümlemesi için yapılması zorunlu perde duvarların bulunmadığı apaçık görülüyor. bu durumda asli sorumluların kim olduğu apaçık ortada.
  sorumlular hesap vermediği gibi, utanmadan duyu sömürüleri yapmakta olayların üstünü kapatmaktadır.
  mimarlar, müteahhitler inşaat mühendislerini dinlemiyorlar.
  her ilde inşaat fakültesi açılmış, kalitesiz ve çok sayıda mühendis yetişmesinin önü açılmış, inşaat mühendisliğinin itibarı yerle bir edilmiştir. inşaat mühendisliği çok çok önemlidir.
  karayollarında, avm projelerinde, sel taşkın koruma projelendirme işlerinde çalışmış bir mühendis olarak söylemeliyim ki, bu mühendislik dalı kasıtlı olarak yozlaştırılmıştır, allahı para olmuş bütün siyasi yapılar, sorumlular hesap vermelidir.
• kahramanmaraş depremi sonrası çöken yeni binaların çoğunun çökme sebebi gibi gözüken durum.
• https://twitter.com/…?s=46&t=vhnmnckwfjjuovdfxe-swa
• rijitliği daha düşük olan katın daha fazla deplasman yapması sonucu olan göçmedir. katlar arası rijitlik farklılığından oluşur. genelde zemin katlarda oluşur. yumuşak katın daha yüksek tasarlanması, diğer katların yumuşak kata göre daha fazla duvar alanına sahip olması vb. nedenlerle oluşur.
• nasıl yüksekten atladığınızda dizlerinizi bükerek daha yumuşak bir şekilde yere düşüyorsanız, binalar da depremde yanal deformasyonlar yaparak enerjiyi sönümler ve depremden gelen kuvvetleri azaltır.
  
  ancak binalarda, özellikle orta yükseklikteki konut tipi yapılarda, tuğla duvarlar arada herhangi bir boşluk bırakmadan taşıyıcı betonarme elemanlara bağlanırsa binanın istenilen düzeyde esnemesine izin vermiyor. bu da binaya daha çok deprem yükü gelmesine neden oluyor. aynı yüksekten atladığınızda dizlerinizi bükmeden dimdik atladığınızda olduğu gibi.
  
  buna ilave olarak bir de en alt katta dükkanlar varsa ve üst katlarda ördüğünüz tuğla duvarları en alt katta yapmadığınızda (tuğla yerine cam ile kapatıldığı için) bu sefer üstteki rijit yapıdan gelen ve esnemediği için azaltılamamış deprem yükü en alttaki kolonlara devasa bir yük bindiriyor. bu da binaların komple göçmesine sebebiyet veriyor.
  
  burada çözüm tuğla duvar ile betonarme elemanlar arasına 20-30mm boşluk bırakarak binanın esnemesine ve bu sayede deprem enerjisini sönümlemesine izin vermek. ancak yapılan bir çok yeni binada dahi böyle bir boşluk bırakılmıyor maalesef.
  
  maraş depreminde gelen görüntülerden bir çok binanın bu şekilde yıkıldığını tahmin ediyorum. tabii ki uzmanlar araştırıp bu konuda haklı olup olmadığımızı daha detaylı analiz edeceklerdir.