• gulag takim adalari kitabini okuduktan sonra, stalin rejimi, katliamlari , toplu tutuklamalari,soy kirimi, sovyet kimligi yaratmak icin yok edilmeye cali$ilan halklari, ozgur du$unce ve her turlu alternatife olan du$manliklarini iyice goreceksiniz, bagnaz solcu gecinenler ne kadar reddetseler de anlatilanlarin hepsinin gercek oldugu sonradan kanitlanmi$tir. eger birisi size yalan olm bunlar inanma diyecek olursa ona soy isminin sonuna -ov , -inski gibisinden bir ek eklemeyi isteyip istemedigini sormalisiniz.
    her kitap fuarinda arkalarina stalin resmi asarak pos biyiklarini bura bura orada duran solcu gecinen pezevenklere dayak yeminim var, hitler resmi as daha iyi karde$im , kimi kandiriyosun sen, solcu fa$ist beyni yikanmi$ guce tapan ezik.
  • anti-stalinistti ama fasist derecesinde bir rus milliyetcisiydi. nobeli aldiktan sonra a.b.d'ye yerlesmistir. sovyetler dagildiktan sonra da hemen rusya'ya donmustur. 70'te anti-stalinist solijentsini ayakta alkislayan a.b.d universiteleri, rus milliyetcisi oldugunu cakar cakmaz soylem degistirmislerdir. ayrica, yalcin kucuk daha ileri gidip solijentsin'in yazar bile olmadigini iddia etmistir.
  • 13 yaşında bir çocuğa, bir mahkumun sibiryadaki hapishanede geçirdiği bir günü aradan 15 sene geçse de unutamayacağı çarpıcılıkta anlatan adam. bunu yapabilmek her babayiğidin harcı değildir. ona yazar değildir deniyorsa, kim yazar merak ediyor insan.
  • ölümünün ardından kendisi hakkında soru-cevap şeklinde yazılmış alev alatlı yazısını mutlaka herkes okumalı diye düşündüğüm büyük rus yazarı.

    aleksandr isayeviç soljenitsin'in anısına...

    1-solijenitsin’i nasıl bilirsiniz?

    - cesur, yüce gönüllü, soylu, ahlâkçı, muhteşem bir yazar. dostoyevskî’den bu yana rusya’nın en iyi romancısı. ilâhi komedi’yi gözlemleyen dante’nin en gerçekçi rakibi. nefretin ve zulmün cehenneme çevirdiği bir cinnet çukurunda telef olan milyonların hiç değilse insan olduklarının teslim edilmesini sağlayan, onlara isim veren bir yazar. bir dünya nöbetçisi. 1918’de, yirmi milyon insanın katledildiği içsavaş sırasında doğmuştu. yaşadıkları düşünülünce doksan yaşını bulmuş olması başlı başına bir mucizedir. yakınları “saşa’yı yaşatan sorumluluk duygusudur” derlerdi. kendisi de bir konuşmasında, “ölenler göreve çağırıyorlar,” demişti, “milyonlarca ölü... her gün, her birisi göreve çağırıyor. onlar ölü. sen yaşıyorsun. görevini yap. dünya olan biten herşeyi öğrenmeli. ölülere görev borcun var. görevini yap.” zamana karşı yarışıyordu: “bitirmeyi plânladığım işleri yaşam beklentimle ucu ucuna getirmeye çalışıyorum.” korkarım ki, insanlığın son “kâhin-yazar”ıdır. bir daha onun gibisi asla gelmeyecek.

    2- mussolini ve hitler totalitarizmin (daha doğrusu toplama kampı düzenlerinin) sembol isimleri olarak tarihe geçtiler. fakat stalin belli bir döneme kadar bu iki isimle aynı minvalde değerlendirilmedi. sanıyorum bu durumun değişmesinde ve stalin’in bir “toplama kampı babası” olarak ifşa edilmesinde solijenitsin’in ciddi bir etkisi oldu. peki solijenitsin’in totalitarizm eleştirisi sadece stalin ile sınırlı kaldı mı?

    -önce şunu söyleyeyim, soljenitsin’i bir rejim muhalifi veya stalin muarızı olarak değerlendirmek indirgemecilik olur. zaten toplama kampları stalin’le başlayıp, stalin’le de bitmedi. o’nun meselesi rusya’nın ve dünyanın çektiği acılardaki payını idrak etmeyen, kendilerini ıslah etmeye çalışmak şöyle dursun, özeleştiri gibi, nedamet gibi kavramları dahi olmayanlardır. müthiş bir gözlem yeteneği, olağanüstü hafıza, deneyimlerini hızla yazıya dökmek becerisi ve tutkunun bileşimi, soljenitsin’i siperde, hasta yatağında, muharebenin ortalık yerinde yazmaya, tarihe kayıt düşmeye yönelten dürtülerdi.

    3- solijenitsin’in abd’yi ve onun vietnam’a yaptığı müdahaleleri sıhhatli bir biçimde değerlendirebildiğini düşünüyor musunuz? başka bir ifadeyle solijenitsin’in sovyetler’e karşı yürüttüğü ateşli muhalefet kendisini abd’nin zulümlerine karşı belli noktalarda körleştirmiş olabilir mi?

    -hiç olur mu?! daha 1974 yılında harvard üniversitesinde yaptığı ağır bir konuşma vardır, harvard nutku diye geçer. (“eyy uhnem, eyy uhnem” de bulabilirsiniz ) rusya’da yaşanan cinnete karşın, amerikan toplumunu kendi ülkesine örnek gösteremeyeceğini söylediği ve ağır bir biçimde eleştirdiği konuşmadır. batı entelijensiyasının soljenitsin’den soğumaya durmasının başlangıcı da bu nutuktur. nitekim, zaman içinde, daha doğrusu çıkarlarına hizmet etmeyeceği ortaya çıktığında, “rus ayetullahı, yahudi düşmanı” gibisinden aşağılayıcı sıfatlar takmaktan da utanmadılar. soljenitsin’in güncele dönük bir politikacı değil, dünya nöbeti tutan bir yazar olduğunu unutmayalım. o’nun ilgilendiği toplumun bütününün ruh haliydi – bu bağlamda amerikalıların sınıfta kaldıklarını söylemekten hiçbir zaman kaçınmadı. harvard nutkunda, örneğin, “insan yaşamının nihai hedefi, ne serbest piyasa ekonomisi, ne de genel refah seviyesinin artmasıdır. ister en mükemmel yönetim sistemi, ister sanayi kalkınma gerçekleştirilsin, bir ulusun manevi enerjisi tükenmişse, o ulus çökmekten kurtulamaz” derken, batıyı uyarmaya çalışıyordu. amerikalıları gezegenin sonunu getirmesi mukadder vahşi kapitalizmin olmazsa olmazı “arsız tüketim”i meşrulaştırmakla suçlayan da soljenitsin’dir. arsız tüketici denilen yaratığın kendisine ‘hak’ olarak belletilen şeylerden, ne humanizma ne de tanrı adına feragat etmesinin söz konusu olmayacağını görüyordu. durum böyle olunca, “özgürlüklerin şer lehine bükülmesi kaçınılmazdır’ derdi.

    4- sizce solijenitsin için hukuk ve ahlak arasında nasıl bir gerilim söz konusu? solijenitsin, toplama kampından hukuka kaçan adam mı?

    bu sorunuza kendisi cevap versin. harvard nutkundan: “hayatını komünist rejimin egemen olduğu bir ülkede geçirmiş birisi olarak, size hiçbir nesnel hukuk ölçüsü olmayan bir toplumun gerçekten korkunç bir toplum olduğunu söyleyebilirim. ancak, yegâne ölçüsü yasalardan ibaret olan bir toplum da insanoğluna layık bir toplum değildir. yasaların harfi üzerine bina edilen, daha yükseğini hedeflemeyen bir toplum, insanoğlunun yüksek kapasitesini değerlendiremiyor demektir… yasaların haklı bulduğu birisinden daha başka birşeyler talep edilemez. yasaların onayladığı haklılığı kimse sorgulayamaz. kimse kimseden yasal haklarından feragat etmesini isteyemez, insaf telkin edemez. yasal haklardan isteyerek vazgeçmek, fedakârlık, kendi çıkarlarını düşünmemek en basitinden saçma görünür. gönüllü özveriye hemen hiç rastlanmaz... yeni bir enerji türünün kullanımını önlemek üzere haklarını satın bir petrol şirketi yasal olarak suçsuzdur. ürünün raf ömrünü uzatmak için içine zehir katan gıda üreticisi de yasal olarak suçsuzdur, çünkü insanlar söz konusu ürünü satın alıp almamakta özgürdürler… günümüz batı toplumunda iyilik yapmak özgürlüğünün kötülük yapmak özgürlüğü ile bir olduğu bir durum sergilenmektedir…” dediğim gibi, hal böyle olunca “özgürlüklerin şer lehine bükülmesi kaçınılmazdır’

    5- solijenitsin’in din ve geleneğe karşı olan yaklaşımı nedir?

    soljenitsin’in düşüncesinin özünde, rusya’nın ve dünyanın manevi seferberliği yatar. bundan kastı, yasaların “hak” olarak tanıdığından “gönüllü feragat” etme hasletidir. ne gibi, meselâ, su kullanımı kısıtlayan hiçbir yasa yokken bile kuraklığı akılda tutup, diş fırçalarken suyun boşa akmasına seyirci kalmamak gibi. bu basit örnekte “feragat edilen” tüketim özgürlüğüdür. soljenitsin’in deneyimi ona “gönüllü feragat”ın yasalar, antlaşmalar, helsinki vb.vb. kriterlerden üstün ve çok daha bağlayıcı olduğunu göstermiştir. “gönüllü feragat”ın kökleri ise dindedir, gelenektedir, örf ve adettedir. bu bağlamda, insanoğlunun yüksek kapasitesi değerlendirilecekse, manevi harcını, dilerseniz, bileşenlerini ihmal etmemek gerekir – diye düşünür.

    6- sizi en çok etkileyen romanının hangisi olduğunu ve neden sizi bu kadar etkilediğini anlatabilir misiniz?

    öyle bir şey yok – yani tek bir roman söz konusu değil. gulag takımadalarını yıllar önce okumuştum ama koyun kaval dinler gibi okumuştum besbelli, insan işin içine girmeden yazarın neyi işaret ettiğini, derinliğini anlayamıyor. rusya’nın başına gelenleri öğrendikçe, soljenitsin’den ne bulsam okumaya koyuldum, makaleler, söyleşiler, tv demeçleri – ne için çırpındığı gördüm. insanlığın yüz akı, aziz bir yaşam, saygı ile anılacak bir yaşam. toprağı bol olsun.

    kaynak: http://www.alevalatli.com/…nu.asp?sayfa=soljenitsin
  • "ağustos 1914" adlı eserinin sonunda birkaç boş sayfa vardır.bunun sebebi 1.dünya savaşını anlatan kitabını insanların anılarından ve bildiklerinden derleyerek yazmış olması ve eğer bildiğiniz bir şey varsa kendisiyle paylaşmanızı istemesidir.
  • kafası karışık, nereye gittiği belli olmayan ya da gittiği yerde pek bir hayır olmayan rusya'nın son pusulalarından biri, belki de sonuncusuydu. halkını, insanı ve dünyayı dert edinen, çözüm arayan rus yazarı ekolünün sonuncusuydu galiba.
  • "rusya'yı ele geçiren bolşevik liderlerin hiçbirinin rus olmadığını bilmelisiniz. aksine, hepsi ruslardan ve hristiyanlardan nefret eden insanlardı. etnik nefretleri nedeniyle milyonlarca rusu katlettiler, milyonlarcasına işkence ettiler ve bunu yaparken en küçük vicdan azabı bile hissetmediler. bugün bolşevizm'in gelmiş geçmiş en büyük insan kıyımına yol açtığını açıkça dile getiremezsiniz. bütün dünyanın bu devasa suça gösterdiği ilgisiz ve önemsemez tavır ise bütün medya gücünün hala katillerin elinde olduğunun açık bir kanıtıdır"
  • "çok eski çağlardan beri cesaretsizliğin, sonun başlangıcı olarak kabul edildiğini söylemeye gerek var mı acaba?"
  • ‘insanlar uzerinde ancak onlarin her seyini almadiginiz surece guc sahibi olabilirsiniz. bir adamin her seyini calarsaniz artik sizin gucunuz altinda degildir, tekrar ozgurdur.’
  • ekşi sözlük' te değişik isimler altında başlığı açılan rus yazar. hiç biri de tam olarak doğru değil. bu, büyük usta yazara alenen yapılmış kolaycılıktır. çok mu zor araştırıp, gerçek adı ile başlık açmak?

    ilgili başlıklar:

    (bkz: aleksandr soljenitsin)
    (bkz: aleksandır soljenitsin)
    (bkz: alexander soljenitsin)
    (bkz: aleksandr i solzhenitsyn)
hesabın var mı? giriş yap