almanlar kış yüzünden yenildi safsatası

• 2. dünya savaşının en yaygın şehir efsanelerinden biridir. napolyon'unda başına gelenlerden de yola çıkılarak moskova savaşının kaybedilme sebebinin kış olduğu söylenir ve yazın saldırsalar alırlardı abi sonucuna varılır. özellikle modern film ve oyunları gerçek sanan genç dimağlar realiteyi anlayamıyor belli ki . ne napolyon ne hitler kış yüzünden falan yenilmedi. kış faktörü eşit derecede rusları da etkiliyordu her iki durumda da. sonbahar yağmurları da kış soğuğu da her iki orduya kabus yaşatmıştır. almanların asıl problemi soğuk değil lojistiktir. cephenin en önündeki muharip alman birliklerine yeterince hızlı takviye yapılamadığı için büyük rus karşı saldırısı karşısında rzhev hattına geri çekilmişler ve oradaki rezerv birlikler sayesinde 1941-42 kışında cephe stabilize olmuştur. yine sanıldığının aksine rusya ve doğu avrupanın genelinde en iyi savaşılacak aylar yaz ve kış aylarıdır. yazın fazlaca yağmur yağmaz kışın ise toprak donduğu için hızlı ilerlenir. doğu avrupada en zor ilerleme son ve ilk bahar aylarındadır zira bu dönemler çok yağmur yağar ve yollar aşırı çamur hale gelir. barbarossa harekatında alman ilerleyişinin en yavaşladığı dönem kış değil sonbahar olmuştur. fransızların seferi haziranda başlamış ve en büyük kayıplarını nispeten çok sert olmayan sonbahar aylarında vermişlerdir. napolyonun ordusunun en büyük sorunu soğuk değil rus vur kaç taktikleri ve yanmış toprak politikası yüzünden ordusuna yiyecek sağlayamamış olmasıdır. napolyon döneminde ordular genelde yiyecek ihtiyaçlarının büyük kısmını savaştıkları yerlerdeki köy ve kasabalardan karşılarlardı çünkü yanlarında taşımazlardı. fransızların çoğu soğuktan değil açlıktan öldü. napolyon hedefi moskovaya ulaştığında halen 14 eylüldü.
  1941 moskova savaşını merak edenler için
  https://www.youtube.com/…fss8&ab_channel=muskegoncc
  https://www.youtube.com/watch?v=fv0ussbefce
  napolyon'un rusya seferindeki kayıpları ve yaşanan onlarca savaş basit bir wiki aramasıyla bile ulaşılabilir. genelde "ruslar hiç bişey yapmadı napolyon içeri girip soğuktan askerleri kaybedince geri çekildi" gibi yanlış anlaşılma var. ruslar da gayet ağır kayıplar vermiştir.
  https://en.wikipedia.org/…french_invasion_of_russia
  yine kış yüzünden rusya fethedilmez diyen arkadaşlar galiba batu kağanın rusyaya yönelik seferini kışın başlatıp rusların resmen içinden geçtiğini bilmiyorlar.
  https://en.wikipedia.org/…l_invasion_of_kievan_rus'
• tarih hocalarının dersi özet geçip eve hemen gitmek için ürettiği bir yalandan ibaret durum
• an army marches on his stomach derler.
  
  osmanli da viyana kapilarina dayanmak icin istanbul'dan 200000 askerle yola cikti, 1590larda hala kocaman ordularla kuzey macaristan uzerinde moravya ve bohemya'ya girmeye calisti, ama sonucta ne oldu? gittigin yerde askerlerini besleyemezsen, durup dinlenmelerini emrettiginde cevre koylerden ihtiyaclarini gideremezlerse ac kalirsin, zaten 3 ay gidis 3 ay donus, sonbahar yagmurlari siddetlendiginde, kar da yagmaya basladiginda dimdizlak kalirsin. bugun on bin paladin basip misak-i milli'yi gerceklestirelim diyen arkadaslara yapilacak en buyuk elestiri de budur zaten, bir digeri de fiili durumu yasallastiracak diplomatik gucumuzun olmamasi.
• general winter'a haksızlık etmeyin.
• ne yani stalingrad önlerinde tankları donmadı mı?
• (bkz: #134373404)
• prometheusnsbm yazarımızın temelde haklı olduğu bir nokta. ben de biraz -kendimce ufak düzeltmelerle- katkıda bulunayım
  
  - esasen kış mevsiminin alman yenilgisinde etkisi olduğu muhakkak. alman genelkurmayı makro planlamasını soğuklar bastırmadan petrole ulaşmak üzerine yapmıştı. ancak malum, balkanların ve yunanistan'ın işgali harekatın başlangıç aşamasını erteledi biliyorsunuz.
  
  - sovyetler elbette almanlar ile aynı kış şartlarında savaştı. fark şu ki ev sahibi taraf bu iklime misafirlere göre çok daha alışık idi. özelikle alman generaller, işgal ettikleri bölgelerdeki bitmek tükenmek bilmeyen beyaz örtünün, yine yerel halkın, özellikle köylülerin umursamaz, her şeye alışık davranışlarının kendilerini moral olarak olumsuz etkilediğinden bahseder.
  
  - burada şunu belirtelim ki orduların temel savaş becerilerinden biri de coğrafyadan faydalanmayı bilmekti. sovyet tarafı partizan savaşı vasıtası ile zaten almanları yavaşlatmaya başlamıştı. bunu yaparken kışın gelmesinin lehlerine olacaklarını biliyorlardı.
  
  - üstüne amanlar'ın stalingrad'da olduğu gibi ordularını şehir savaşına sokmaları her şeyin tuzu biberi olmuştur. sovyet tarafı derin savaş doktrinini kullanırken kıştan faydalanmayı bilmiş, almanlar ise düşmana yardım etmek için tüm stratejik hataları yapmışlardır.
  
  - dolayısı ile almanlar sadece kış yüzünden kaybetti demek cephede vatan savunması için hayatını kaybeden askerlere haksızlıktır. kış etkili olmuştur şüphesiz ama tek sebep olamaz.