ane gibi yar bağdat gibi diyar olmaz

• buradaki "ane" bağdat yakınlarında bulunan bir uçurumdur, zaten takibeden "yar" da manita olan yar değil uçurumdan hallice olan yardır.
• ane diye bir uçurum olmadığından, birisinin insanları kandırmak için uydurduğunu düşündüğüm atasözü. yok ane bağdat yakınlarında bir uçurummuş da vs. birisi uydurmuş işte.
  
  bir allahın kulu da dememiş ki "kardeşim nerede bu ane". cumhuriyet gazetesi arşivlerinde 1935 yılında dahi "ana gibi yar, bağdat gibi diyar olmaz" şeklinde kullanımı mevcut.
• toplanın, bütün sırrı çözüyorum.
  
  öncelikle tanım ile başlayayım; çok güzel anlamı olan bir atasözü.
  
  bu atasözünün anlamını öğrenmek için öncelikle tarihe bir bakış atmak gereklidir. bağdat, eskiden bir ilim ve bilim merkezidir. dünyanın en büyük kütüphanelerinden birine sahiptir. şehirde başka yerde görülmeyen bir bilim havası mevcuttur. hatta rivayetlere göre, sora sora bağdat bulunur atasözü de buradan gelmektedir. yani “sorular sorarak bilime ulaşırsın, bilim yaparsın” gibi bir anlam da çıkarılabilir.
  
  şimdi elimizde olan bu bilginin ışığından yola çıkarak, ane uçurumunun çok tehlikeli ve çetin bir uçurum olduğu, ancak sonunda bağdat gibi bir diyara varıldığını, yani bilgiye giden yolun çetin ve amansız zorluklarla dolu olduğunu, ama sonunda da eşsiz bir şeyi, bilgiyi elde ettiğimizi çıkartabiliriz.
  
  sevgili sunay akın da ane uçurumunu, hapse atılmak, dışlanmak, baskı görmek olarak tasavvur etmişti.
  
  işte bu yüzden ane gibi yar(uçurum), ama bağdat gibi de diyar olmaz.
• an itibariyle yıkıldığımı hissetiren atasözü. senelerce meğerse, ne kadar yanlış düşünmüşüm.
• açıklama:
  atasözünde geçen "ana", bağdat'taki ane yarının kulaktan kulağa geçerek devşirilmiş halidir. aynı şekilde "yar" de, -"ane" ana olarak algılandığı için- sevdicek sanılmıştır. aksi yöndeki iddialar, talihsiz açıklamalar kurumumuzu zedelemek milli birlik ve beraberliğimize leke sürmek yönündedir.
  
  "milli savunma bakanlığı"
• öğrendiğimde bunca yıldır nasıl da yanlış bildiğimize şaşırdığım deyim.
  insan gerçekten hayret ediyor
• linkteki bağlantıdan da görüleceği üzere tdk'da 'ana' olarak geçmektedir.
  yanlış bilinen atasözü demek yanlış olacaktır.
  zamanla değişime uğramış atasözü daha doğru bir deyimdir.
• ana gibi yâr olmaz, bağdat gibi diyar olmaz sözünün yanlış kullanımı.
  
  tdk
• bilemedim. eşek hoş laftan ne anlar veya küt böreği tarzı bir trolleme olduğunu düşünüyorum. atasözünün anlamı ne, bağdat sevgisi mi? öyleyse bundan bize ne? neden kullanalım. sunay akın cümle içinde kullansın bakalım sıkıysa.
  
  ana gibi yar, anne sevgisi anlamında kullanılıyor ve gayet de rağbet görüyor. tdk haklı, sunay akın da kelime oyunu yapmış bence.
  
  yok diyorsanız bu atasözünün aslı şudur. buyrun bunu yayın bundan sonra:
  (bkz: menderes gibi nehir izmir gibi şehir olmaz)
• anneler değil midir her türlü durumda insanın yanında olan... katıksızca, yürekten ve karşılıksız seven, her zaman kalbi bizimle çarpan... dönüp dolaşıp başımızı yasladığımız başka biri daha var mıdır ? bu kadar güvenle sığınabildiğimiz biri ? ne yar^*, ne de eş...
  her ne kadar bu ata sözünün çoğumuzun bildiği anlamından çok uzak olduğunu öğrenmiş olsak da ana gibi yar olmaz demeye devam edelim biz. zira çok daha anlamlı.