covid-19

• covid pozitif olup yemekli misafir ağırladım diyeni de gördük..sonra neden bu haldeyiz?
  (bkz: (#116190862) buyurun..)
• hastahanede yaptırılan covid testi sonunda sadece pozitif olanlara mı sms geliyor? yoksa negatif olanlara da sms geliyor mu diye merak ettiğim bir konu var? negatif çıkıp da sms gelen var mı acaba?
  
  edit:evet negatif çıkana test sonucu sms atılmıyormus. yaşandı görüldü bizzat.
• (bkz: long covid)
  long covid ve pots
  (bkz: pots)
  (bkz: postural tachycardia syndrome)
  (bkz: dysautonomia)
  (bkz: supraventricular tachycardia)
  (bkz: bir uzman bile görse biri daha kurtulur)
  bu herkeste olacak diye bir şey yok.
  long covid pots demek değil.
  long covid virüsu yaygin olarak iki haftada atlatan insanlardan farkli olarak, daha uzun sure semptom gostermeye devam eden hastalarin durumu icin kullanılan bir terim.
  pots, bazı hastaların covid sonrası yaşadığı durumlardan sadece birisi, herkeste görülmüyor. long covid dediğimiz şey, bazen bir hasta için uzun süre geçmeyen yorgunluk olabilir. ayrıca bu bir sistem, aradan iki üç tane benzer semptomu seçip bende bu var diyemezsiniz. gelen mesajlar uzerine en basta boyle bir duzenleme yoluna gittim.
  iyilesebileceginiz bir rahatsizlik, lutfen yazinin geri kalanini bunu dusunerek okuyun.
  ( en son edit: bana mesaj atıyorsunuz ancak diğer her hastalıkta olduğu gibi internet teşhis ve tedavi yeri değil. lütfen şikayetleriniz için bir uzmana görünün. bir uzmanın kişiye göre testlerle teşhis etmesi gereken bir durum. her long-covid pots demek değil. her covid'ten uzun süre iyileşmeyen pots semptomları göstermiyor. bir virüsün herkesi ne kadar farklı etkilediğini görüyorsunuz. herkesin sonrasında yaşadığı durumlar da farklı farklı. ben buraya sadece virüsü atlatıp da şikayetlerinin bilincinde olmayan insanlara bir kapı açmak ve türkiye'de yaşayan uzmanları durumun üzerine gitmeleri, araştırmaları niyetiyle bu giriyi düzenledim. birçok insan aylar sonra bir doktor tarafından fark ediliyor. şüpheniz varsa doktora gidin, bu bir tedavi girisi değil, sadece tanımlamaya çalışma çabası. )
  
  pots, birçok ülkede özellikle ilk dalgada covid hastası olup da sonrasında aylardır geçmeyen kalp çarpıntısı, yorgunluk, kas ağrıları, uyku problemi, baş dönmesi, kafa bulanıklığı, dikkat toplayamama, sindirim sistemi bozuklukları, depresyon, anksiyeteden muzdarip olanların yaşadığı hastalık. covid'ten önce de vardı, covid'ten sonra da olacak. sebebi bilinmemekle birlikte genelde virüs yoluyla hasta olan insanlarda ortaya çıkıyor. bir otonom sinir sistemi bozukluğu. herkeste olacak diye bir şey olmadığı gibi, bünye de seçmiyor, zira benim diyen maraton koşucuları ve sporcular bile bu hastalığa yakalanabiliyor. kişiden kişiye derecesi ve semptomlar farklılık gösterebiliyor.
  
  burada bir tane bile acil doktoru, kardiyoloji uzmanı, pratisyen hekim, aile hekimi biri bile şunu görse ve kendisine hastalık sonrası buna benzer şikayetlerle gelecek bir hastaya yardımcı olsa yeridir. okyanusa bir taş atıyorum şu an. çünkü genelde anksiyete ile karıştırılan bu hastalığı doktorlar yaygın olarak bilmiyor ve hastayı aylarca yıllarca süründürüp durumdan daha muzdarip hale gelmesine sebep oluyor.
  ( edit: saçma mesajlar atmayın lütfen. burada yeni keşfedilen bir şeyi değil, çok eskiden beri var olan ancak yaygın bilinmeyen bir durumu aktarıyorum. bunu grip atlatan bir bünye de yaşayabilir. covid-19 da bir virüs ve bazı insanları bu şekilde etkileyebiliyor. çok yayıldığı için bu hastalığa yakalanan insan sayısı da normalden fazla olacak şekilde giderek artıyor. ancak aynı şey uzmanlar için geçerli değil, yaygın olarak ilk akıllarına gelen durum değil, basit bir tilt masası testi ile anlaşılsa da tilt masası testi yapmak her doktorun aklına gelmiyor. sürekli titreme, kalp çarpıntısı, bacaklarda tuhaf tuhaf sıcaklıklar, sindirim sistemi bozuklukları,...bana ne oluyor diye gittiğiniz kalp doktorunda, kalbine baktık bir şey yok diyip sizi geri yollayan doktorlarla karşı karşıya kalabilirsiniz. yıllarca doktor doktor gezip derdine çare bulamayanların olduğu yerde hazır derlenmiş toparlanmış bilgi veriyoruz yine de yaranamıyoruz. potsbaşlığının kendisine bakarsanız, teşhis edilemeyen hastaların hezeyanını görebilirsiniz. doktor bilirse anksiyeteden ayırmak kolay. burada sinir sistemi ile bozulan bir kan dolaşımı rahatsızlığından bahsediyoruz. )
  
  en basit tespit etme yöntemi 'tilt masası' testi. hasta bir yatay pozisyonda, bir de dikey pozisyonda kan basıncı ve kalp atış hızı ölçülecek şekilde test ediliyor. dikey pozisyonda kalp ritmi taşikardi olacak şekilde artıyor, adı buradan geliyor. kısacası otonom sinir sistemi bozukluğu nedeniyle kan dolaşımı sekteye uğruyor. bacaklarda kan toplanması görülüyor. ( edit: örneğin, alt bacaklarda kan dolaşımının sağlıklı olmaması nedeniyle yanma, sıcaklık hissedebiliyor hastalar. kan dolaşımına yardımcı olması için özel çoraplar mevcut, kompresyon çorabı olarak geçiyor. ) böbrekler normalden daha fazla adrenalin salgılıyor ve bu da kas ağrılarına ve titremelere sebep oluyor ve kişinin kendini normalden daha yorgun hissetmesine ve anksiyete hissetmesine. hastalara genelde uyandıklarında yataktan kalkarken kalp çarpıntısı hissedip hissetmedikleri de sorulur. çünkü beyin anksiyete yaşamaya ve kan dolaşımını sekteye uğratmaya uyanır uyanmaz başlıyor. ( şuraya da edit: ciddi anlamda dinlenir ve yatar halde 60-80 atarken, ayağa kalkıldığı gibi hızla dakikalar içerisinde 130-60...taşikardi olabiliyor kalp; derecesi, ritmin yüksekliği ve ne kadar sürede etkilediği kişiden kişiye değişiyor. bazı insanlar bayılabiliyor. sebepsiz yere bayılmalarda da tilt masası testiyle bu hastalığa bakılıyormuş.)
  
  bu kişiler sağlıklı uyku uyuyamadıkları için de gün içinde kendini normalden daha fazla yorgun hissediyor. çünkü, otonom sinir sistemi hep alarm halde ve uyku halinde de en ufak bir uyaran bile saniyelik de olsa uyanmalarına ve kendileri bile fark etmeden uykularının da sekteye uğramasına sebep oluyor. yaşadıkları ağrılar ve kalp çarpıntıları, anksiyete de uykuya geçişlerinde sıkıntı yaşatıyor.
  
  kişi sürekli alarm modunda olduğu için sıcaktan daha da etkilenir hale geliyor ve sıcak ortamlar pots semptomlarını tetikliyor. sıcak banyo, sıcak duş, sıcak hava, yaz ayları semptomları kötüleştiriyor. kişinin susuz kalmaması, uzun süre aç kalmaması, az az ve sürekli beslenmesi ve bol bol su alması gerekiyor. ve de tuz. ne kadar tuzlu beslenebileceklerini, electrolyte tablet kullanmaları gerekip gerekmediğini kişiye özel yapılan testler sonrası doktorun belirlemesi gerekiyor. ( edit: bir anda tek oturuşta çok yememesi gerekiyor bu hastaların, az az ve sık sık yemek yemeyi açalım.)
  
  kesin bir tedavisi olmamakla birlikte hastanın kesinlikle bir kardiyoloji uzmanı ile çalışıp, gerekli testler yapıldıktan sonra kendisine yönelik bir tedavinin içine girmesi gerekiyor. beta blocker ya da antidepressants haplarla kişiye özel yöntemler uygulanıyor. sonradan editbu iyilestirilebilen bir rahatsizlik. lutfen tedavi icin doktora basvurun ve bu rahatsizliga sahip oldugunuzu dusunuyorsaniz iyileseceginize inanin.
  
  en büyük yardımcı olacak şeyse egzersiz. kişinin bacaklarını ve bedenini güçlendirici birtakım egzersizler yapması gerekiyor. hastaların en çok zorlandığı kısımlar da burası, çünkü kimisinde ayağa kalktığı gibi, kimisinde de bir süre ayakta kaldıkça üç buçuk atan bir kalp olduğu için ve genelde kendilerini hep yorgun ve ağrılı hissettikleri için özel egzersiz programlarıyla ufak ufak da olsa hareketlenmeleri gerekiyor. egzersiz yapmadıkça hastalık her geçen gün daha yorucu hale geliyor öte yandan. yataktan kalkamayacak durumda olunsa bile geliştirilen birtakım yatar ya da oturur pozisyonda yapılabilecek aktiviteler mevcut. burada bahsedilen ağrılar ve yorgunluk kişiden kişiye değişebilir, herkes sürekli yatakta kalacak şekilde yaşamıyor bu hastalığı. edit yine de bu egzersizleri normalde yapabileceginiz egzersizler gibi dusunmeyin. ayaga kalktiginizda bile sorun yasayan bir bedene hicbir sey yokmus gibi saatlerce yurutup, icinde bulundugu fiziksel durumu daha da zorlastirici egzersizler yapamazsiniz. gercekten agir agir, duzenli, belli bir tempoda ve o tempo da kisiye gore ayarlanmis, onceligi core ve bacak guclendirmek olan egzersizler olmali. pots and exercise gibi aramalar yaparsaniz internette bircok pilates videosu mevcut. oradan baslamak gerekiyor. nefes egzersizleri de vucudun yasadigi anksiyeteyi yonetme ve yatistirmada yardimci olabilir.
  ( edit: genelde egzersizi sabah uyandıktan sonra erken saatlerde değil, akşama doğru yapılmasını öneriyor uzmanlar. normalden daha ağır geleceği için, egzersizin sabahtan kişiyi tüketmemesi ve bütün gün uzanacak, dinlenecek halde bırakmaması için. ayrıca ileri saatlerde yapılan egzersiz kişinin uyku uyumasına da yardım ediyor. )
  
  ( edit: bu egzersiz konusunu pots basligindaki giride daha uzun anlattim ancak mesaj da geldigi icin ve bu yazi eski bir yazi olsa da denk gelip bunu da okuyanlar oldugu icin guncel bir sekilde yeniden yazayim. egzersiz konusu iki yonlu bir konu, normalde kondisyon kazandirarak iyi geliyor, ancak virus sonrasi da agir egzersizler, yorucu etkinlikler asla yapmamak ve bol bol dinlenmek gerekiyor. covid sonrasi degil de, normalde kendiliginden pots gelisen hastalar icin bir 'levine protokolu' var, bu oldukca agir bir program, long covid ve pots hastalari o hareketleri bile tolere edemiyor ve yapmamasi gerekiyor. burada bahsedilen egzersizler, yatay pozisyonlarda yapilmasi gereken, bedeni calistirirken ayni zamanda rahatlatabilecek pilates, yoga gibi ama vucuda yuklenilmeden yapilmasi gereken, surekli yatma ya da uzanma ihtiyacindan kaynakli dogabilecek kondisyon kaybini onleme uzerine olan tekrar soyluyorum yatay sekilde yapilmasi gereken egzersizler, fizik tedavi gibi dusunun; agir kas calistirici, ayakta ve yorucu, vucudun tolere edemeyecegi her turlu etkinlikten uzak durun. zamanla kondisyon kazandirmayi ve bedeninizin ne kadar hareketi tolere edebilecegini takip edin, yuklenmeyin, zamanla yatay pozisyonlarda yaptiginiz hareketlerle guc ve kondisyon kazandikca - inanin her gun az az bile yapsaniz zamanla bu gerceklesecek-, ondan sonra ayakta ve daha tempolu denilebilecek hareketleri tekrar gundeme alirsiniz, buradaki vakit gunler, haftalar degil, aylar olabilir; aylarca sabirla nefes egzersizlerini ve yatay pozisyonlarda bedeni rahatlatici yoga, pilates gibi egzersizleri surdurun, vazgecmeyin, hareketsiz de kalmayin. )
  
  kaliteli uyku uyuyabilmek de hastaların gün içinde daha az yorgun hissetmelerine sebep olacağı için york'ta yaşayan bir kardiyoloji doktorunun uyku üzerine serisinin ilk linkini bırakıyorum buraya, devamı ve başka birçok bilgi kanalında mevcut.
  pots ve uyku
  
  ( en sonradan edit: mesaj üzerine, burada bahsettiğim bu durum psikolojik bir değişiklik değil ne yazık ki. otonom sinir sistemi bozukluğu, beynin etkilendiği, fiziksel bir durum. bu kısmın altını çizmek isterim. her ne kadar bazı kişilerde tedavisinde antideprasanlar kullanılsa da, psikolog ile değil, bu hastalığı bilen bir kardiyoloji uzmanı ile çözebileceğiniz bir sorun. edit: neden kardiyolog dedigimi potsbasligindaki yazida anlattim, yoksa bu konuda uzman nöroloji uzmanları da var. ya da bazı ülkelerde fizik tedavisi yapan uzmanlar. umarım birileri görür ve bu hastalığın üzerine gider. bahsettiğim hastalıkta kişi elinde olmadan sempatik sinir sistemenin en basit bir uyaranla bile vücudu alarma sokmasını yaşıyor, parasempatik sistemi eskisi gibi devreye girip durumu dengeleyemiyor, ayağa kalkmak bile kalp ritmini artıran bir uyarana dönüşüyor. tedavi sürecinde hasta en çok otonom sinir sistemini bu şekilde çalıştıracak uyaranlardan uzak durmaya çalışarak ve alarm durumunun yarattığı semptomları gidermeye çalışarak, vücudu tekrar normal tepki verecek noktaya getirmeye uğraşıyor. bir süre sonra ayılmadan bayılmadan taşikardi yaşamadan eskisi gibi koşan, hareketlenen insanlar var. danıştığınız uzman bilirse size bir tablo çizebilir; o yüzden ne kadar doktor şundan haberdar olur, araştırırsa o kadar iyi. )
  
  aslında yazacak daha çok şey var ancak şimdilik girizgah yapmak istedim. şüphesi olanlar youtube ve ingilizce kaynaklardan da kardiyoloji uzmanlarının kaynaklarını okuyabilir ve videosunu izleyebilir. yaygın bilinmediği için ne kadar çok uzman duyarsa o kadar iyi.
• formata aykırı olacak ama kardeşim manyak misiniz nesiniz? prof. virologlar çözememiş herkesin bir öngörüsü, büyük resmi, komplo teorisi var. ama bilgi nerede? bilgi yok.
  
  kime sorsan hastaneye giden ölüyor diyor. bre aptallar zaten ağır hasta olmayanı hastaneye yatirmiyorlar, gerek de yok zaten evde daha kolay atlatırsın, hem de hastanedeki virüs yükünü arttirmazsin.
  
  ilaç kullanmayın yazdınız sağa sola. daha geçen gün arkadaşımın kardeşi hastaneye test yaptırmaya bile gitmedi, evde atlatirim dedi, evinde öldü. kronik rahatsızlığı yoktu .
  
  bilgi yok, fikir çok.
• aralık kasımdan kötü geçecek. hastanelerde yer kalmadı. düşen kalkamaz artık.
• perşembe günü hayat eve sigar uygulamasına bir göz atayim dedim ve son 14 günde riskli bir kişiyle temasli olduğumu gördüm. salgın basladigindan bu yana işe sürekli arabamla gidiyorum ve ofiste hickimseyle temas etmemem gibi bir lüksüm vardi. bu sayede bugüne kadar uzak kalmayı basarabildim. fakat bu temasli nerden nasil buldu beni çözemedim. tek ihtimal eve erzak alışverişi yaparken markette birisiyle temasim olabilir başka bir ihtimal yok. neyse efendim cuma günü test yaptırdık negatif çıktı onun rahatlığıyla eve geldik tabi ama bugün itibariyle düzenli ve anlamsız öksürük başladı. sabah tekrar doktora gideceğim. test sonuçlarının güvenilirliği zaten düşük olduğu icin film tomografi olaylarıyla durumu netlestirecegiz.
• beyinde hasar bırakabilen hastalık. başlık altında algılarım yavaşladı diyen yazar arkadaşlar gördüm de, geçenlerde çıkan bir haberi paylaşmak istedim. araştırmaya göre bazı hastalarda iq düşüklüğüne sebebiyet veriyormuş kendileri.
• filyasyon ekibinin çalışma mantığını çözemediğim hastalık, konu ile ilgili bilgisi olan ya da bizzat ekipte görev alan varsa sorum şudur; bugün kuzinimin pozitif olduğunu öğrendik, grip benzeri belirtiler ile öksürük ve ateş olmadan şimdilik hastalık devam ediyor. birkaç gün önce kendisi ile görüştük, eşinden yeni boşandı mecburen yüz yüze görüştük ve yaklaşık 1 saat kadar oturduk. pozitif çıktıktan sonra sadece telefonla arayıp 1. derece yakınlarının isimlerini almışlar, akşam üzeri de filyasyon ekibi gelip sağlık durumunu sormuş ve başkası ile temaslı olup olmadığı hakkında tek bir soru sormadan alıp başlarını gitmişler. normal uygulama bu mudur, yoksa anormal bir durum mu var?
• hala algı operasyonu olduğunu düşünenler var şaka gibi gerçekten de. evet tabi eskiden de 50-55 yaşında dağ gibi adamlar virüsten, gripten giderdi bu çok normaldi(!) evet algı oyunları hepsii. başa gelmeyince konuşmak çok kolay ya.
• 2020 yılının tamamını etkilemiş cebimizdeki paradan tutun ileriye dönük yaptığımız planların hepsini erteletmiş veya iptal ettirmiş olan hastalık veya diğer adı ile çin virüsü.
  çin adlı lanet olası ülkenin önüne gelen her canlıyı yiyelim adlı yemek kültürü sayesinde bütün dünyaya çin üzerinden yayılmıştır. yüce yaradandan dileğim bir an önce bitmesi ve eski hayatımıza dönmektir.