faşizm

• italyanca demet haline gelmis cubuklara verilen isim olan fascio dan tureyen bu kelime musolini nin aymazlara ayar vermek icin baslattigi hareketin adi olmustur. fasizm bir kitle hareketidir ve bu hareketin basinda her zaman otoritesi ile one cikan bir kisi vardir. elestirel, sorgulayan dusunme bicimi elden geldigince yok edilir. fasist hareketlerin ilk hedef aldigi insanlar hep toplumun onde gelen entellektuelleridir. nazi almanyasinda bile yahudilerden once hitler'e karsi cikan alman entellektuelleri toplama kamplarina konmustur. buna buyuk halk kitlelerinin hayir diyememesinin sebebi de yumurtanin mi tavuktan tavugun mu yumurtadan ciktigi sorusunun cevabi kadar asikardir ancak. hayir sozcugunu insanlarin beyninden silme hareketi olarak gorebiliriz belki de fasizmi. otoriteye kendini birakma, kisisel sorumluluklardan ve vicdandan acimasiz kanunlar vasitasiyla siyrilma ve en sonunda sormayan, sorgulamayan kitlelere donusturur fasizm toplumlari. ana yemek olarak propaganda yapar guvecte, tatli olarak da 'orta yerde sallandirir bir kac kisi'.
  benim icin asil soru sudur: bu insanlarin bir araya gelmezsek bizi kirarlar (yukardaki ince odun cubuklarini hatirlayin), yok ederler, o zaman biz dusmana karsi bir olmaliyiz hikayesini nasil sattiigidir hareketin en basta. durdugunuz yere bakin? israil'e -ki en acikli ornegidir- bakin. etrafiniza bir bakin. cevabi bulunca bana soyleyin.
  bir gruptan nefretin kendinden nefretin en sapkin hali olmadigina beni inandirin.
  bir de hannah arendt in kendisini yahudileri yeterince sevmemekle itham eden gershom scholem e yazdigi (eichmann in jerusalem kitabi ile ilgili) su sozlerini dusunun:
  
  "you are quite right -i am not moved by any 'love' of this sort, and for two reasons: i have never in my life 'loved' any people or collective- neither the german people, nor the french, nor the american, nor the working class or anything of that sort. i indeed love 'only' my friends and the only kind of love i know and believe is the love of persons. secondly, this 'love of jews' would appear to me, since i am myself jewish, as something rather suspect. i cannot love myself or anything which i know is part and parcel of my own person"
  hannah arendt, temmuz 1963.