devlet arşivleri

• bu kurumun, web sayfasinin yayinlar bolumunde, osmanli yayinlari ile ilgili alanda ulasilabilecek bolumlerden biri de gokkubbe altinda birlikte yasamak baslikli, osmanli zamanindaki kulturler / dinler / milletler arasi birlikteligi gosteren kisimdir.
  http://www.devletarsivleri.gov.tr/…001_gokkubbe.htm
  
  yalniz anlamadigim su, mesela sultan abdulaziz doneminde bagimsiz bir bulgar eksarhligi kurulmasiyla ilgili fermani da bu bolume koymuslar. butun her seyden soyutlanmis sekilde ferman okundugunda hakikaten de, sanki padisahin bulgar tebasinin dini gerekliliklerini diledikleri gibi yerine getirebilmelerine yonelik hazirlanmis gibi.
  
  oysa, bu eksarhlik, osmanli ortodokslarinin fener rum patrikhanesi'ne olan bagini azaltmak ve rus patrikhanesinin etkinligini artirmak amaciyla kurulmus, dini ozgurluklerden cok, ulke icislerine karismayi hedefleyen, panislavizmi yayici, siyasi bir zorlama sonucunda kurulmustur.
  
  dolayisiyla da bu ferman aslen birlikte yasamayi pekistiren olumlu bir atilim degil, aksine rus baskisina karsi bir boyun egisin aci bir belgesidir.
  
  devlet arsivleri gibi, bu meseleleri en iyi kavramis kisilerden olusmasi gereken bir kurulun, bu tip durumlari daha dengeli degerlendirmesi gerekir.