sofist

• "sofist terimi, çıkış noktası olarak zeki ve yetenekli kişi anlamına gelmektedir. ancak zaman içinde bu sözcük, genç insanları politik yaşama hazırlama, düşünme ve konuşma sanatını öğretme karşılığında para alan, sürekli olarak seyahat eden profesyonel öğretmenler için kullanılmaya başlanmıştır. sofist ismi, yavaş yavaş bir ayıplama terimine dönüşecektir. bunun bir nedeni sofistlerin yaptıklarının karşılığı olarak para almaları, diğer nedeni de bazı sofistlerin köktencilik (bkz: radicalism) düşüncelerine sahip olmalarıdır. sofistler, heyecanla kendilerini seçtikleri işe adamışlardır. platon'dan öğrendiğimize göre protagoras, "eğer benimle işbirliği içinde olursanız, şimdi olduğundan daha iyi bir insana dönüşürsünüz" diyerek kendine öğrenci toplamaktadır. sokrates'in "bu nasıl olacak?" sorusuna karşılık protagoras şöyle yanıt verir: "eğer bana gelirse, öğrenmek için geldiği şeyleri öğrenebilecektir. o, evini en iyi şekilde nasıl düzenleyebileceğini öğrenir, konuşmayı ve devlet işlerini nasıl idare edebileceğini öğrenir." bir gencin kariyer elde edebilmesi için diyalektik gramer, retorik ve hitabet sanatlarında yetkinliğe ulaşması gerekmektedir. sofistlerin ele aldıkları konuların, pratik sonuçlar açısından çok önemli olmadığı düşünülebilir ancak onlar dinsel kuramsal araştırmaların yeni alanlarındaki toprağın çatlamasına yol açacaktır. ayrıca dikkatlerini ahlaksal ve politik sorunlar üzerine de yoğunlaştırırlar. bu, devletin törebilim ve kuram açısından gitgide daha dizgesel bir şekilde şiddetle karşı karşıya gelmesine yol açacaktır. eski dönemlerin ahlak düşüncesinin yerini ne pahasına olursa olsun başarılı olma isteği almıştır. bu duruma gelinmesinde, sofistlerin de büyük bir etkisi bulunmaktadır. onlar öğrencilerine rakiplerini nasıl altebileceklerini öğretmektedirler. iyi niyet, yerini kötülüğe bırakmaktadır. bunun sonucu olarak da, "sofizm" ve "sofistlik" sözcükleri anlam kaymasına uğrayarak, artık kötü bir anlamda kullanılmaya başlanmıştır."
  (frank thilly, yunan ve ortaçağ felsefesi, sf:84)