gözbebeği

• aslında varolmayan, ama olmayan varlığıyla da gözün görmeyle ilgili en önemli kısımlarından olan yuvarlak hiçlik.
  
  gözün güzelliğinin renk vurgusuyla ön plana çıkarıldığı:
  "zeytin gözlüm sana meylim nedendir..."
  "yeşil gözlerinde sevda, yeşil gözlerinde bela..."
  "mavi mavi masmavi, gözleri boncuk mavi..."
  "senin en güzel yerin, kahverengi gözlerin..."
  "kara kaş altında ela göz olsam..."
  "bir yar sevdim albino, evet evet kalbin o..." gibi onlarca şarkı-türküde ve şiirde bahsi geçen; aslında gözün iris adı verilen kısmıdır. melanin adı verilen koyu renkli pigmenti içerme oranına göre, irisin rengi kişiden kişiye değişir. ne kadar çok pigment varsa, siyaha o kadar yakın olur göz rengi. albinolarda hiç pigment bulunmadığı için, bölgedeki kan damarlarının yoğun desteğiyle kırmızımtrak görünür.
  işte, çoğu canlıda -ufak sapmalarla- daire şeklinde olan irisin ortasında bir delik vardır ki, biz buna göz bebeği diyoruz.
  yani, gözün renkli kısmı olan irisi şeklen bir cd'ye benzetecek olursak, bu cd'nin ortasındaki delik göz bebeğidir.
  yani, göz bebeği hiçliktir.
  ama görmemizi sağlayan mekanizma da bu hiçliğe borçludur çalışmasını.
  gözün görmede öncelikli rol oynayan kısımlarının en dışta olanı, kornea adı verilen şeffaf tabakadır. yani; gözümüzün dıştan elle dokunabildiğimiz kısmı, kontakt lenslerin kontakt halinde olduğu saydam dokudur kornea. bunun altında, içeride "ön kamara" adı verilen ve saydam bir sıvı içeren boşluk bulunur. işte hemen bu boşluğun arkatarafında göz bebeği yer alır ve bu boşluğun gözün iç kısmına bağlanmasını sağlar. göz bebeğinin gerisinde de arka kamara, başka saydam sıvılar ve göz merceği (lens cristallina) bulunur. tüm bu saydam tabakalar, göze gelen ışığın çeşitli kırılmalar sonrasında retinaya kadar ulaşmasını sağlar.