fifa 21

• futbol oyunu.
  
  oyuna bir arcade oyun olarak bakarsanız hiçbir sorun yok. oyunda temaşa üst düzeyde. eğlenceli enstantaneler, hareketler, mücadeleler 10 numara. oyunun arcade yönüne bir şey diyemem. amaç buysa harika bir oyun.
  
  fakat bir futbol similasyonu olduğunu iddia edecekseniz sınıfta kalırsınız. kendimi bu konuda nasıl yetkilendirdiğimi de şöyle anlatayım. ülkenin en önde gelen alt yapı takımlarından birinin alt yapısında antrenörüm(yaş gruplarını çalıştırıyorum ve 5 sene analiz departmanında çalıştım). fifa’nın bütün serilerini oynarım. football manager serilerini de 00-01den beri günlerimi vererek oynamışlığım vardır. kendim de bizzat belirli düzeylerde futbol oynadım. kısacası futbolun “gerçek” doğasına dair hem entelektüel düzeyde(spor yöneticiliği doktorası yapıyorum) hem de yaşamış biri olarak fikir yürütecek kadar sezgime güvenirim. (fifa’nın oyun serilerini çocuklara görsel malzeme olarak kullanmışlığım vardır. çok da faydasını gördüler)
  
  fifa 21’in en temel unsurlarından birisi hız. hızlı oyuncular futbolda her zaman kıymetlidir. fakat sadece hız hiçbir şeyi belirlemez. hızla birlikte top sürme becerisi, koşuyu doğru yapma, top kontrolü, topa dokunma sıklığı gibi bir çok faktör söz konusudur. fakat 21 şu haliyle birçok unsuru göz ardı ediyor. hızla birçok problem çözülüyor. hızı 94 olan bir oyuncu top tekniği zayıf olsa da ilk dokunuşta topu mükemmel bir biçimde önüne alıyor mesela. aldığı topu da mükemmel sonlandırıyor. futbolun gerçekliğinde bu tip özellikle çok elit düzeyde çok az futbolcu da birleşir, zaten dünyanın en pahalı futbolcuları da bunlar olurlar genelde. fakat oyunda böyle bir durum söz konusu değil(tabi ki belirli bir düzeyde farklar var ama yeterli değil). hız gerçeğini göz ardı etmeden “top tekniğini” daha dengeli bir hale getirirlerse bu işi çözerler. ama şu anda gerçeklikten çok uzak.
  
  ikinci olarak bu sene yan ortalardan ve kornerlerden gelen gol yüzdesi inanılmaz arttırılmış. hemen hemen her maçta bir korner golü attım ya da yedim. ortalardan gelen goller de keza aynı şekilde. birincisi futbolda artık yan ortalardan ve gollerden çok az gol olur. bu yüzden kanatları kullanmak gibi taktikler durumsaldır ya da oyunu genişletmek için uygulanır. artık kornerleri gol yüzdesi çok düşük diye kısa kullanıp sete dönerek oyun kurmayı deneyen takımlar var. hızlı dikine oyun ve kısa pasa dayalı oyun en geçerli sistemler. çünkü kanatlardan orta yaparak gol atmaya çalışmanın verimsizliği istatistik yardımıyla analiz edildi ve “iyi orta gol getirir” mitinden vazgeçildi.
  
  oyun sırf eğlenceli olsun diye bu yüzdelerle oynamak futbolun gerçek doğasını bozmak pahasına yapılıyor. en “düz” oyuncu bile harika ortalar yapıyor, iyi bir ortacıdan farkı çok az. en kısa, hayatında kafa golü olmayan adam bile jardel gibi kafa plase bırakabiliyor. örneğin doğru şartlarda doğru bir teknikle kafa golü yine olabilir ama hazard’la mendy’nin yaptığı ortayla kafa golü atmanın yüzdesi biraz düşürülebilir.
  
  oyunun diğer serilerinde, özellikle taktiksel savunmanın gelmesiyle birlikte savunma yapmak gerçekten bir uzmanlık işi haline geldi ve bu yönüyle gerçekliğe çok yaklaştı. iyi bir savunmacıysanız, takım savunmasını blok halinde yapıyor ve doğru yerde durarak hamleyi doğru yerde yapıyorsanız gol yeme yüzdeniz azalıyordu daha önceki oyunlarda. fakat 21’de maalesef böyle bir şey mümkün değil. hıza ve skill’lere karşı çok çaresizsiniz. kuvvet, pozisyon alma, bacak uzunluğu, sertlik gibi temel savunma becerilerinin önemi çok düşük. tabi ki insigne oda sıcaklığında varane’i kolaylıkla hızıyla geçebilir fakat saha şartlarında varane insigne’yi sırtına alıp, ona nefes aldırmadan maçı da öyle bitirebilir. ikisi arasındaki dengeyi kuramamışlar.
  
  agile dribbling güzel bir yenilik. fakat futbolda bu beceriyi çok hızlı ve verimli bir biçimde kullanan çok az oyuncu var. oyunda ise ortalama bir hız ve teknik beceri yeterli oluyor. bunun önüne yıldız sistemini düzelterek geçebilirler.
  
  son olarak momentum olayı. oyun buna neden gereksinim duymuş anlamak mümkün değil benim için. zaten maçlarda, belirli durumlarda oynayan kişi geriliyor, strese giriyor, hataya yatkın oluyor. 2-0 öndeyken 2-1 olunca maç, paniklediğim çok olmuştur. zaten doğal olarak bir momentum doğuyor. bir “dış müdahaleye” gerek yok.
  
  oyunla ilgili birçok gözlemim var. zaman buldukça yazacağım. zaten yukarıda da yazılmış oyun güncellemelerle kendine gelecektir. ama oyunu tasarlayanların zihin dünyası, hedef kitleye yönelik hamleleri beni korkutuyor.