meşruti monarşi

• ingiliz kraliyet ailesinin hayatını kurtarmış yönetim şekli.
  aslında anayasal monarşi olarak tanımlansa insanların kafasında daha iyi oturacak devlet organizasyonu.
  
  normal monarşilerde başta bir monark (kral, sultan, padişah, han adına ne derseniz...) bulunur. bu monarkın yetkilerinin ilahi olduğuna inanılır ve ancak ölünce ahirette hesabını verir. bu yüzden yetkilerinin sonu olmaz.
  
  anayasal monarşide ise monark daha dünyevidir. yetkilerini anayasadan alır. bu yetkileri uygularken farklı kurumlar tarafından denetlenir.
  
  hatta yasama & yürütme & yargı gibi yetkilerini farklı kurumlara "kendi adına uygulamaları" için devreder, vekalet verir. mesela ingiltere başbakanı kral / kraliçe adına hükümeti kurmakla görevlidir. burada "kraliçe adına" detayı önemli.
  
  işte 17, 18, 19 hatta 20. yüzyılın başlarında mutlak monarşiler yetkilerini kimseye vermemek uğruna bir bir devrilirken, ingiltere'de monark yetkilerini gönüllü (ya da gönülsüz) olarak avam kamarasıyla paylaşma yoluna gitti.
  
  bizim tarihimizde de "meşrutiyetin ilanı" olarak bilinen ilk anayasal monarşi denemesi sadece iki yıl sürmüştür. bu da osmanlı monarkının öngörülerinin ne kadar daraldığının göstergesi. ikinci deneme ise 1902'den 1920'ye kadar sürdü. haliyle demokrasi kültürünün oturmasında sadece ufak ölçüde bir etkisi oldu.