su

• su; yaşam dediğimiz kriterin olmazsa olmazlarından biridir. dünyadaki yaşam için o kadar önemlidir ki, başka gezegenleri incelerken bile ilk olarak skalamıza önlerden girmektedir.
  
  hazır su hayatımızda bu kadar önemliyken, amerikan jeofizik birliği geçen ay yani, 15 haziran 2023'te şaşırtıcı bir duyuru yaptı. duyuruda, seul ulusal üniversitesi'nde ki bilim insanlarından olan ki-weon seo'un araştırmasına göre dünya'daki 8 milyar insan o kadar çok yeraltı suyu çıkarıp başka yerlere pompala ki dünyamızın dönme ekseninde fark edilebilir bir kayma sağladığımızı söyledi.
  
  1993'ten 2010'a kadar olan veriler ve iklim modelleri üzerinde yapılan çalışmalara göre yaklaşık 2.150 gigaton yeraltı suyunu pompaladığımızı tahmin eden ki-weon seo bunların başlıca tarım, madencilik veya evsel kullanım için yapıldığını dile getirirken, dünya'nın ağırlık merkezinde ki değişiminden dolayı hafif ama fark edilir bir kaymaya neden olduğunu. bu da, dünya'nın dönme kutbunun son yirmi yılda yaklaşık bir metre kadar kaymasına neden olduğunu dile getirdi.görsel-1
  
  peki neden bu olay bu kadar önemli, hemen kısaca açıklama getirelim.görsel-2
  ilk olarak günesin dünyaya çarpma açıları değişeceğinden dolayı, bu durum, mevsimlerin işleyişinden başlayarak hayatımızın neredeyse her yönünü değiştirebilir. gezegenin daha önce güneş gören bölümleri karanlığa gömülebilir veya her seferinde aylarca doğrudan güneş ışığına maruz kalabilir. bu durumda özellikle kuzey ve güney kutupları gibi yerlerde hava sıcaklıkları artacaktır. kutuplardaki sıcaklığın bu şekilde ikiye katlanması sonucu, kutup buzullar tamamen eriyerek, deniz seviyelerinin yaklaşık 7 metre kadar yükselebileceği ve dünyadaki kıyı kentleri sular altında kalacaktır.
  
  ayrıca denizlerde de sıcaklık artacağından hem deniz yaşamı olumsuz etkilenecek hem de daha güçlü kasırgalara ve tropik fırtınalara yol açacaktır. bu hem hayvanları hem de bitki örtüsünde bozulmalara yol açacaktır.
  
  hatta magma tabakasındaki dönüş açısı da değişebileceğinden dolayı plaka hareketlerini de etkileyebileceği düşünülmektedir.
  
  kaynak ve ileri okumalar için:1,2,3