prestupleniye i nakazaniye

• suc ve ceza..
  
  konuya sucun tanimindan girelim, bakalim neler cikacak.. tdk ya gore suc; torelere, ahlak kurallarina ve yasalara aykiri davranis olarak aciklanmis.. yasalar da toplumsal mukavele sonucu olustuguna gore suc icin toplumun genel kurallarina aykiri durum ifadesini kullanabiliriz.. zaten, ayni eylemlerin bazi ulkelerde suc sayilip bazilarinda sayilmamasi da bunu gosteriyor.. hicbir deger yargilari olmayan, can guvenligini onemsemeyen toplumlarda yada ''doga durumu''nda suctan soz edemeyiz..varolusun lutuflarin en buyugu olduguna inanarak, varolusun-yasamin keyfini cikaranlari oldurmenin, bir suc olduguna inaniyoruz..
  
  eger suc kavramini bu sekilde degerlendirirsek suclunun da bir sekilde toplumsal ilgisinin kaybetmis kisilerden olustugunu goruruz.. entrylerimizi basindan beri takip edenler bu gorusun alfred adler/#24323103 orjinli oldugunu anlamislardir.. asil sorun onlarda toplumsal ilginin yeterli duzeyde olmayisidir.. herhangi bir sucu isleyebilmek icin suclunun kendini o suca yoneltmesi gerekir.. sucu islemesi ve amacini yerine getirebilmesi icin zihnen ve duygusal olarak sahip oldugu toplumsal ilgiyi yenmelidir.. suc yoluna sapabilmesi icin once toplumsal ilgisinden kurtulmasi sarttir.. bu noktada raskolnikova gecersek onunda cinayetten once toplumsal ilgisinin kayboldugunu gorebiliriz.. yasadigi daracik,basik, ic karartan, izbe odasi cinayet fikrinin filizlenmesine neden olmustur..alcak tavanli dar odalar insanin aklini da ruhunu da daraltir.. zaten surekli dusler gorur raskolnikov, gercege cok yakin olan, hastalikli, onu altust eden, iyice bozulmus organizmasi uzerinde derin izler birakan dusler..
  
  raskolnikov yataktan cikmadan iki ay boyunca ben bu suçu isleyebilir miyim buna cesaretim var mi diye sorar durur kendisine.. toplumsal ilgisini oldurmek icin kurbaninin parasiyla ne karar yararli seyler yapabilecegini gozunde canlandirir.. ama bu ona yetmez, iki ayin sonunda kendisine ben bir napoleon muyum yoksa bir surungen mi diye sorar, artik silahlanmistir.. kendisine bir karsilastirma secmistir, bu bir metafordur.. aslinda ne napolyondur ne de surungen.. ama onun bu iki secenegi begenmesi kendine amac edindigi suctan vazgecmemek icindir..dedigini yapabilmesini kolaylastiran sey, bu tepkinin dogmasidir..yukarida bir cok kisi kendisini napoleon olarak gordugu icin cinayeti isledigini ve cinayet sonrasi napoleon olmadigini anladigini belirtmis ancak raskolnikov, napoleon olmadigini basindan beri anlayabilecek kadar zeki biridir.. zaten raskolnikova gore ''degil buyuk insanlar, toplumda az cok suruden ayrilan, yani soyleyecek cok kucukte olsa birseyi olanlarin tumu yaradilislari geregi kesinlikle birer suclu olmak zorundadir..'' peki neden oldurmustur bir napoleon olmadiginin farkindayken, oldurmustur cunku en azindan yurekli olmak istemistir, kardesi raskolnikov icin hayatini/gelecegini ortaya koyarken o bir ‘bit’i bile oldurmeye yureginin yetmemesini kabul etmek istememistir..
  
  sonyaya itiraf ederken soyle der: ‘’onca gun napoleon’un kendine boyle sorular sorup sormadigini dusundukten sonra anladim napoleon olmadigimi, bu sacmaligin tum izdirabini cektim ben sonya! uzerimden silkip atmak istedim tumunu.. amacimi bir nedene baglamadan, kendim icin yalnizca kendim icin oldurmek istedim.. basbayagi oldurdum iste, kendim icin, yalnizca kendim icin oldurdum.. onemli olan ondan gelecek para degildi benim icin, onemli olan siniri asmaya yetecek gucum olup olmadigini gorebilmekti.. iktidar ancak onu egilip alma yurekliligini gosterenindir, bende bu yureklilik var miydi bunu gormeliydim..’’
  
  toplumsal ilgisini artik tuketmistir.. ama sucu isledikten sonra toplumsal ilgisi geri doner, cunku kullanmis oldugu metafor artik isine yarayacak durumda degildir.. ayni sey tum suclularda olur.. katiller cogunlukla, oldurdukleri kisilerin neden onemsendigini anlamazlar, onun gibi mlyonlarca insan var neden onemsiyorlar diye dusunurler.. para calmis kisilerin genelde 'o adamin dunya kadar parasi var o para ne diye bos beklesin' seklinde fikirleri vardir..
  
  suclular karsisindaki kurbanlarini cok kucuk gorurler.. onlarda toplumsal ilgi bulunmadigi icin olmadik seylere yonelirler, cunku sahip olduklari sey ozel , kisisel zekadir; sagduyu degildir.. oysa insan neslini birbirine baglayan sey sagduyudur.. toplumsal ilgi onun kendisini aldatmasini engeller, eger kendini aldatmiyorsa baskasini aldatmayi da istemeyecektir..
  
  kendini iyi yada kotu bir sey yapmaya yoneltme yetenegi her insanda vardir.. dusunce ve hayallerinde duygular gelistirme yetenegi, girisimlere ve davranislara hiz kazandirir.. aşk/#24277555 duygusuda bu sekildedir.. hadi ertugrul ozkok'un kulaklarini cinlatalim ve itiraf edelim, kimin elinde sayisal lotoda cikan sayilari belirleme firsati varken degerlendirmez ki.. kacimiz otellerden havlu, küllük asirmayi dusunmemistir ki.. cinayetin bunlardan bir farki yoktur onemli olan yapacaklarimiz icin kendimizde bir hak gormektir..
  
  peki neden sonyayi secmistir sucunu itiraf etmek icin.. cunku onda kardesini gormustur, annesi, agabeyi icin kendi hayatini hice sayan ‘’yalnizca sunu soylemek icin geldim sana, birgun gerekli olursam sana, ya da, yasamimi senin icin vermem gerekirse, ya da.. seslen bana, hemen gelecegim.. hoscakal abi!’’ diyebilen avdotya romanovna raskolnikova/#24359325yi gormustur.. bana gore butun romanin mihenk tasidir dunya.. uysal, yumusak, tatli bakisli, sevimli insanlarin simgesidir.. bu insanlarin nicin aglamadiklarini, nicin inlemediklerini, herseylerini verdikleri halde nicin ictenlikle insanlarin yuzune tatli tatli bakabildiklerine anlam veremez raskolnikov.. sonyanin ayaklarina kapanirkende aslinda insanoglunun cektikleri acilarin onunde yere kapanir.. (ah jesus christ)
  
  bu noktada yeniden toplumsal ilgiyi kazanmaya baslamistir.. adlere gore insanin guvenliginin ve yazgisinin en yuksek duzeye varabilmesi, cocuga, toplumun bir uyesi oldugunun, diger uyelerle birlikte calisacaginin, butunun bir parcasi oldugunun hissettirilmesine baglidir.. raskolnikov'un sonunda mutlu olmaya baslamasi, sonyanin onu sevmesi, birlikte bir yasam kuracaklari fikri uzerine olmustur.. artik o da toplumun bir uyesidir..
  
  öle.