thomas szasz

• felsefi sohbetlerde, karşılıklı beyin fırtınalarında konunun bir yerinde mutlaka geldiğimiz kime göre neye göre fikrinin vücut bulmuş hali. asıl sorguladığı, birilerinin akıl hastası ya da sapkın olduğuna kim, neye göre karar veriyor? normaldışı yani anormal olmayı belirleyen kıstaslar toplumsal kurallarla ne kadar bağlantılı?
  
  birisini zihinsel olarak hasta diye nitelendirmek tıbbı bir karar değil ona göre. aksine, bu kişileri toplumdan dışlamak ve ahlaki ölçütlerden çıkarmak için verilen sosyal bir karar. bu yüzden de insanların, hasta olarak nitelendirilen kişilere suçlulara gösterilenden bile daha az saygı duyduklarını savunmuştur.
  
  peki düşünceleri ne derece doğru? konu psikologlar ve psikiyatristler arasında hala oldukça tartışmalı olsa da, görüşü komple reddetmek pek olası değil. eşcinselliğin zihinsel hastalık kategorisinden 1973 yılında çıkartıldığı düşünüldüğünde, zihinsel hastalıkların belirlenmesinde toplumsal kuralların ne kadar göz önüne alındığını görebiliyoruz.
  
  benzer şekillerde, eski çağlarda delilik veya zihinsel hastalıklar şeytanın bedeni ele geçirmesi olarak tanımlanıyordu. bir şekilde çevre hasta olduğuna inandığı insanları dışlıyor, karantinaya alıyordu. elbette günümüzde geçerliliği olmayan düşünceler. fakat önemli olan akıl hastalarının ne kadarının gerçekten akıl hastası olduğu konusundaki belirleyiciler.