dünyada insandan başka zeki yaşam formu olmaması

• "zekâ" derken neyi kast ettiğinize göre değişir..
  
  mekanizmaların (pim, vida, somun, menteşe, çark, kasnak..vb.) çalışma şekline aşina olan hayvanların, o an spontan bir şekilde üretilen ve önceden ezberletilmemiş karmaşık mekanik problemleri çözdüğünü görmek benim için bir zekâ göstergesidir meselâ.. çok ve çeşitli hayvanlar gördüm bunu yapabilen..
  
  sosyal ilişkiler ve iletişim kurma becerileri açısından bir farkımız olduğunu düşünüp bunu zekâ ile bağdaştıranlar varsa, koloni halinde yaşayan hayvanların (örneğin kargaların) hayatlarını araştırmaları faydalı olacaktır.. bu konuda ufkumu 8-10 katına çıkaran hz. süleyman'ın yüzüğü isimli kitabı önerebilirim..
  
  alet yapabiliyor olmayı bizi diğer hayvanlardan daha önemli kıldığını düşünenler bunu bir daha dile getirmesinler lütfen.. hangi çağda yaşıyoruz..? elinizin altında internet var, televizyonlarda istemediğiniz kadar çok belgesel var alet yapıp (evet yapıp, sadece doğada bulduğu şekliyle kullanmıyor, şeklini değiştiriyor, bu ne anlama gelir bir düşünün) kullanan sayısız tür hayvanla ilgili bilgi ve doküman var..
  
  yani, emin olun lâfı uzatırım.. ama biliyorum sıkılırsınız, zira iki paragraftan sonrasını ve 5 satırdan kalın herhangi bir paragrafı külfet olarak görüyoruz bu ara.. o yüzden aydın havası kabilinden özetleyelim:
  
  dünyada insandan başka ve muhtelif seviye ve biçimlerde zekâya sahip binlerce organizma var.. bunların bazıları bizim "zekâ" derken kast ettiğimiz insansı davranışları sergilerken, bazılarının zekâ'larının işaret ettiği anlamları henüz çözebilmiş değiliz.. yani, yine yeni yeniden bilmediğimiz ve anlamadığımız konularda ahkâm kesiyoruz.. insan olmanın büyük çaresizliği de bu sanırım; kendimiz dışındaki bitki, hayvan, virüs, bakteri, kafadan bacaklı ve sair tüm varlıktan farkımızı anlamıyor, anladığımızı iddia etmektense çekinmiyoruz..
  
  ---
  "yetmez" diyenler için aşağıdaki entri ve ona bağlı bazı başlıklar bir şeyler anlatmaya devam edebilir:
  
  (bkz: hayvanlara insanmış gibi davranan kişi/#36349319)