robinson crusoe

• cocuklugumuzda konunun tamami acemi bir kasap gibi kesilip bicilmis ve "zararsiz" hale getirilmis kalin karton kapakli versiyonunu okudugumuz icin sevdigimiz ama aslinda tam manasiyla dallama bir adam olan robinson crusoe'nin maceralarini anlatan kitap.
  
  evet robinson cruose denen herif tam manasiyla dallama, dümbük ve hatta hödüktur. kitabin orjinal halinde hem hristiyanlık propagandasini, hem beyaz adamin neden efendi/sahip olmaya hakki oldugunu en ufak bir sorguya girismeden anlatir yazar olacak itoğluit.
  
  cuma adini verdigi yerliye ilk ogrettigi sey kendisine efendi demesidir, sonra ona "igrenc vahsi adetler"den kurtarip hristiyanligi ogretir. ve bunu sorgulama geregi bile duymaz. ona gore yerliler "vahsi ve asagilik mahluklar"dir, onlari oldurmek bir bocegi oldurmek gibidir, sorgulamaya gerek yoktur.
  
  kitap boyunca "tanriyi kaybetmistim ve simdi onu bulup felaha erdim" seklinde misyonerlik yapar yazar robinson'un dilinden. hayir yapsin tabii de bunu o kadar igrenc ve kucumseyici sekilde yapar ki okurken tiksinmemek mumkun degildir.
  
  ayrica genel olarak kapitalizm/emperyalizm basucu eseri olarak adlandirilir ama aslinda daha genel olarak "insanın kullanım klavuzu" demek daha dogrudur. cunku insanin dogasindaki bencillik ve vurdum duymazligi, herseyi kendine gore yeniden dizayn etmesini son derece acikca betimler(yazar olacak okuzun amaci o degildir gerci ama).
  
  hani the matrix'deki "insanoğlu virüstür" dusuncesi vardir ya, onun yuzyillar oncesinden gelen delili gibidir bu kitap. girdigi sartlara uyum saglayip adanin duzenine girmek yerine butun adanin sartlarini degistirip kendisine uygun hale getirir, ortaligin icine eder. bu haliyle direkt adaya giren hastalık gibidir robinson crusoe, yüzyıllar öncesinin küresel ısınması gibidir.
  
  bir de genel olarak baktiginizda cheat kodu girilmis oyun gibidir, yok bilmem kac fici barut buldum, bilmem kac tane tufek buldum, yok arac buldum gerec buldum diye habire biseyler bulur batan gemiden robinson denen eşşoğlueşek. boyle olunca olay "hayatta kalmak"tan cok "hayatta kalmak neye yarar eger insan tanriyi bulamamissa" geyigine doner.
  
  yazildigi tarih ile yargilamak gerekir desek de ayni tarihlerde hatta cok daha oncelerinde yazilmis pek cok akli basinda eser varken bu kendini begenmis, irkci, asagilik kitabi hos gormek pek de mumkun degildir.
  
  tabii butun bunlar cocuklugumuzda okudugumuz "zararsizlastirilmis" robinson crusoe ile hayallere dalip ıssız adaya düşme fantazisi kurdugumuz gercegini degistirmez. yine de bu kitabi yazan hiyaragasi yerine jules verne (bkz: jules verne/@lemre) kitaplari okumak daha iyidir.
  
  ayrica bu issiz ada fantazilerinden yola cikip issiz bir adaya gidip macera yasamak isteyen ergenin biri buyuk hastaliklar ve aclikla bogusup durmustur ve pisman olmustur;
  
  https://www.youtube.com/watch?v=-qsxyz3he3m
  
  o yuzden eger ki hala cocukluktan beri aklinizdan atamadiginiz bir ıssız adaya düşme fantazisi varsa icinizde, mutlaka ama mutlaka su oyunu oynayin; (bkz: stranded deep/@lemre)