yaratılmışların en şereflisi insandır

• bakara 30. (ey resûlüm!) hani rabbin meleklere: “ben, yeryüzünde (hükümlerimi yerine getirecek) bir halife (yetki ve yöneticiliğe elverişli insan)[15] yaratacağım.” demişti. (melekler de: “yâ rab!) biz seni hamd (övgü) ile yüceltip ve seni bütün noksanlıklardan tenzih edip ulularken, orada (senin emirlerini tutmayıp) bozgunculuk çıkaracak ve kan akıtacak birisini mi yaratacaksın?” dediler.[16] (allah da): “şüphesiz ben sizin bilmediğiniz şeyleri bilirim.” dedi.
  
  işte gerçek bu. insan yaratılmışların en şereflisi de olur, en şerefsizi de. çünkü o halifedir. onun diğer yaratılmışlara gücü yeter. bu gücü nasıl kullandığı da, bu dünyadaki sınavıdır.
  
  1. iblise secde emrini veren yaratıcısıdır. iblis yaratıcısına isyan eder. mesele insana secde edip etmemesi değil, allah'ın emrini yerine getirip getirmemesidir.
  
  2. iblis cennetten kovulur. cennetten çıkartılırken vesvesesini cennetin kapı bekçilerine bırakır ve çıkar. adem'e ve havva'ya bu vesveseyi ulaştıran iblis değil, kapı bekçileridir. o bekçiler de dünyada sürünmekle cezalandırılırlar
  
  3. iblis sonsuza kadar yaşama izni istedi ve allah bu izni ona verdi. allah'ın iblisi görevlendirmesi gibi bir şey söz konusu değil. bu andan sonra artık iblis, şeytan olarak anılır.
  
  4. bu da benden olsun.
  sad 82-83. (iblis) dedi: “senin yüceliğine andolsun ki ihlaslı (sana gönülden bağlı) ve itaatli kulların hariç, o (insan)ların hepsini mutlaka azdıracağım.”
  şeytanın insana müdahale hakkı yoktur. insan şeytana uymadığı sürece şeytanın bir etkisi olmaz. ne zamanki insan yoldan çıkar ve girdiği yanlış yolda kendisine arkadaş ararsa, şeytan onun en iyi arkadaşı olur.