sağlıklı beslenme

• saglikli beslenme konusunda cokca okuyorum son zamanlarda. kendi beslenme aliskanliklarimi duzeltmeye ve egzersizi daha duzenli hale getirmeye, kisacasi yasam tarzimi degistirmeye calisiyorum. bu surecte izledigim belgeselleri de paylasmak istedim. ozellikle sekeri birakma konusunda buyuk yardimlari oldu.
  
  (bkz: super size me) / 2004
  fiziksel olarak saglikli bir adamin 30 gun boyunca gunde 3 ogun mcdonald's menuleriyle beslenmeye baslamasini, bu surec boyunca gecirdigi fiziksel ve psikolojik degisimleri anlatan bir belgesel. seker tuketimine dogrudan deginmeden islenmis gidalarin, ozellikle de fast food tuketiminin zararlarina, asiri kilo ve obeziteye nasil katki yaptigina, vucutta cesitli rahatsizliklarin ortaya cikmasina nasil on ayak olduguna deginiliyor. yalnizca mcdonald's menuleriyle (ya da fast food ile) beslenmenin yalnizca birkac hafta icinde bile yuksek kilo artisina ve karacigerde soruna yol actigini goruyoruz belgeselde. tum belgeselin sonunda adamin yasadigi saglik sorunlari ozetleniyor. soz gelimi, 30 gunde 83 kilodan 95 kiloya cikiyor ki bu surecte tum yediklerini hesaba katinca toplamda 13 kilo seker ve 5 kilo yag tukettigi ortaya cikiyor.
  
  (bkz: fed up) / 2014
  gida endustrisi, medya ve iktidar iliskini anlatan, beslenme aliskanliklarimizin reklamlar yoluyla cocukluktan itibaren nasil bicimlendirildigini aciklayan bir belgesel. tukettigimiz islenmis gidalarin, ozellikle de sekerin biyolojik etkileri de aciklaniyor ama, beslenme ve spor aliskanliklari daha toplumsal ve psikolojik acidan ele aliniyor daha cok. bebeklikten itibaren icinde seker olan mamalarla beslenmeye baslayan cocuklarin her turlu islenmis gidaya reklamlar araciligiyla alistirilip sekere nasil bagimli hale getirildikleri ve obezite gelistirdikleri anlatiliyor.
  
  (bkz: that sugar film) / 2015
  sekerin nasil her yiyecegin icinde gizlendigini, sizin fark etmeden bu sekeri tukettiginizi ve sekerin yikici sonuclarini anlatan cok carpici bir belgesel. ozellikle sekerin bedeniniz uzerindeki etkilerini, duygu durumunuza nasil olumsuz etkiledigini anlatmasi acisindan bilgilendirici. belgesel de gayet dengeli ve saglikli beslenen avustralyali bir adamin 60 gun boyunca saglikli etiketiyle piyasaya surulen islenmis gidalari tuketmeye baslamasini konu aliyor. adam bu 60 gun boyunca ortalama bir avustralyali'nin bir gunde aldigi 40 cay kasigi sekeri soz konusu yiyeceklerden almaya basliyor ve onun yasadigi bedensel ve psikolojik degisimleri goruyoruz.
  
  ---------
  bu 3 belgeseli art arda izlemenizi kesinlikle oneriyorum. that sugar film isin fizyolojik yonune, fed up toplumsal yonune, super size me ise psikolojik yonune agirlik vermis. yani verilen bilgiler birbiriyle iliskili ve birbirini cok guzel bicimde tamamliyor. beslenme ve spor aliskanliklarinin nasil bir ayrilmaz bir butun oldugunu, beslenme aliskanliklarinin daha cocukluktan itibaren kazanilmasi gerektigini, ancak ailelerin de bu konuda yeterince bilincli olmadiklarini, bilincli olsalar bile cocuklarin medyadan fazlasiyla etkilendiklerini ve kucuk yastan itibaren bagimli hale getirilerek sagliklarindan edildigini cok rahat bicimde anliyorsunuz izledikten sonra.
  
  son yillarda turkiye'de insanlarda fazla kilo ve obezite sorunu artmis durumda. 2010 verilerine gore toplumumuzun % 36'si obez sinifina giriyor. kadinlarin ortalama vucut kitle indeksi 28.02, erkeklerin ise 26.24 olmus durumda (kaynak) (normal aralik 18.5-24.9, olmasi gerekenden kilolu sayilan aralik 25-29.9, obez ise 30 ve ustu). obezitenin kisisel bir sorun olmaktan cikip toplumsal bir sorun haline geldigini fark ettim. hemen her besinin icinde seker varken ve gittikce artarken bu sorun nasil cozulecek bilmiyorum. durum gercekten kaygi verici.