4 entry daha
  • mpemba etkisine göre sıcak su, kısmen daha soğuk olan sudan erken donuyor. bu kısmı bilen bilir bilmeyen öğrenir.*

    ne kadar sıcak, ne kadar soğuk kısmı tartışılır gerçi. ama 11 derecedeki su 10 derecedekinden daha hızlı donuyorsa bile bu mesele ciddi bir meseledir ve açıklanması gerekir.

    benim bununla ilgili bir fikrim var. duşta, suyun ne kadar mükemmel bir şey olduğunu düşünürken geldi aklıma. bilimsel dayanağım, referansım yok. hatta bir yerlerde mpemba etkisinin yalan olduğuna dair bir şeyler yazılıp çizildiyse ondan bile haberim yok. duştan çıkmış, bornozla oturan adamım dinleyin işte:

    sıcaklık dediğimiz kavramın moleküllerin ortalama hızı olduğunu ve soğumanın da bu hızın düşmesi demek olduğunu biliyoruz. yani bir bardak suyu buzdolabına koyduğumuzda buz dolabının içindeki yavaş(soğuk) hava molekülleri ile bizim bardaktaki su molekülleri çarpışarak hız(sıcaklık) alışverişlerinde bulunuyorlar. bu durum, su moleküllerinin tamamının hızı(sıcaklığı) buzdolabının içindekiyle aynı oluncaya kadar devam eder. ısı alışverişini parçacıkların çarpışarak birbirlerinde hız değişimleri yapması olarak tanımlayabiliriz sanırım. burada bir sıkıntımız var mı? sanırım hayır.

    bu durumda sıcak suyun, soğuk sudan daha hızlı soğumasını ve donmasını çarpışmalar sonucu oluşan ivmelenmelere bağlayabilir miyiz diye düşünüyorum ben. yani bizim su bardağının temas yüzeyindeki sıcak(hızlı) bir su molekülü temas yüzeyinde soğuk(yavaş) halde olan bir hava molekülüne "küüüüüt" diye çarpıp bir de geri dönerek bardak içerisindeki başka bir su molekülüne çarpıp onu da yavaşlatıyor olabilir. aynı durum içinde kısmen daha soğuk su barındıran örnek için de geçerlidir ama momentum açısından kıyasladığımızda sıcak su moleküllerinin yaşadığı momentum kaybı, dolayısıyla ivmesi negatif yönde daha yüksek olacaktır.

    buradan hareketle; total hızlara ve bu hızları azaltacak negatif ivme büyüklüklerine baktığımızda sıcak suyun negatif ivmesi, soğuk suyun negatif ivmesinden daha fazla.

    bunu şöyle örnekleyelim:
    80 km/s hızla giden bir araba 20 km/s^2 ivme ile yavaşladığında; 60 km/s hızla gidip 10 km/s^2 hızla giden bir arabadan daha hızlı yavaşlayacaktır.

    işte mpemba etkisinde de durum benzer ama tam olarak aynı değil gibi bence. zira mpemba'da ivmeler bir miktar değişken.

    sıcak su ve soğuk su buzdolabına konduğunda ikisi de değişken ivmeyle soğumaya başlıyor. sıcak suyun ivmesi daha güçlü ve aynı sıcaklığa gelmeleri durumunda dahi ivmeler eşitlenmeden soğuma devam ediyor. bu durumda sıcak su daha erken 0 dereceye ulaşıyor ve daha önce donmaya başlıyor.
4 entry daha
hesabın var mı? giriş yap