the da vinci code

• cok uzun zaman boyunca fragmanlari ile yetinip, fragmanlardaki the two towers requiem muzigi ile cosmus, "anam anam anam! geliyo lan geliyo!" nidalari esliginde bir cok insanin kafasini yemis bir insan olarak gidip gordugum film (tanim kismi).
  
  oncelikle tarafsiz ve bok atma amaci gudmeyen bir insan olarak soyleyebilecegim ilk sey, kitabinin cok daha basarili oldugudur. bir cok insan tarafindan soylenen "gordugum en iyi roman/kitap uyarlamasi" seklinde ifadeler kanimca gercegi yansitmamaktadir. ozellikle altini cizmek isterim, kotu demiyorum; fakat en iyi degildir. eger ki kitap veya roman uyarlamasindan bahsediyorsak bir lord of the rings triology ya da en basitinden of mice and men^* gosterilebilir. kitaptan biraz ve baya bagimsiz giden bir film olmus aslinda the da vinci code. tumu ile kitaba bagli kalmamasi, yuzuklerin efendisi'ndeki gibi surprizler yasatmis olsa bile, bir cok seyin yuzeysel olarak gecilmesi, kitabin tadini vermemis diyor ve spoilerli kismina geciyorum ;
  
  --- spoiler ---
  
  oncelikle 150 ya da 170 dakika gibi bir sureye sahip olan film gercekten uzun bir film. fakat baslandiginda bir gunde bitirilen bir kitabin yaninda film sonuk kalmis. bunun sebebi zaten dan brown'in kitabi sinematik bir sekilde yazmasindan kaynaklanabilir, bilmiyorum; fakat kitabi okurken zaten herseyi gozunuzun onunde canlandirabilip, bir sekilde filmi zihninizde cekebiliyorsunuz. tabi durum boyle olunca kisinin zihnindeki film, beklentiyi yuksek tutmakta; dolayisi ile buyuk beklenti cogunluk ile hayalkirikligig yaratmaktadir.
  
  fakat onemli olan nokta aslinda buyuk beklenti ile gidip, hayalkirikligi ile cikmak degildir. bilmiyorum, belki sadece bana oyle geldi, fakat film asiri derecede hizli ilerlemekte. insanlarin cozmek icin kicini basini yirttigi anagramlari, bulmacalari; filmde insanlar bir dakikada cozuyor, kitapta 200 sayfada anlatilan olay; filmin ilk 30 dakikasinda anlatiliyor. simdi bir cok insan diyebilir ki "lan dallama, herseyi ayrintili cekip 4 saat film mi yapsinlar? dürzü!". sapina kadar haklidirlar. fakat benim burda demek istedigim olay bu degildir. kitapta olup filmde olmayan cok sey var, bunlar bir gercek. zaten herseyin olmasini da bekleyemez kimse. yoksa gercekten dürzü konumuna duserim. lakin filmde gosterilmek icin kitaptan secilenler ile cikartilanlari karsilastirdiginda kisi cikartilan seylerin icinde aslinda son derece onemli, "aha lan boyleymis!" diyecegimiz seylerin oldugunu gormekte. misal bir kac ornek verelim ;
  
  1 - zürih bankasi müdürü olan kisi (adini hatirlayamayacagim) nin arac ile kacirdigi langdon ve nevou karakterlerine silah cekmesi mevzuu var ki super onemli. kitabi okumamis bir insan olsam "lan bu herif manyak mi?" derim. ki okumus olmama ragmen dedim. aslen bunun sebebi, kitapta bahsedildigi uzere; banka muduru ile olen muze mudurunun cok yakin kanka olmasi ve onun hesabinda/kasasinda bulunan seyin, televizyonda aranan iki kisi tarafindan alinmasidir. adam o kadar kankadir ki muze muduru ile; kasadan alinan seyin katil olarak aranan iki kisi tarafindan alindigini gorunce "birakin lan ibişler ! 500 yildir koruyoruz, iki capulcuya mi yar edecez?" modunda silahina sarilmistir. fakat bunu filmde gorememekte ve banka müdürüne tarikat uyesi, hirsiz, deli tadinda yakistirmalar yapmaktayizdir.
  
  2 - psikopos ile ogretmen arasindaki bag yeterince anlatilmamistir. psikopos'un neden onla is birligi yaptigi, ne cikari olacagi vesaire anlatilmamis; bu isin pesinde kosarken yasadigi psikolojik, manevi ve maddi cokuntu yansitilmamistir. ozellikle ucak pilotuna geri donmesi icin psikoposluk yuzugunu vermesinin uzerinde olusturdugu etkinin anlatilmamasi cok onemli bir ayrintidir kanimca.
  
  3 - langdon'in duz vites araba kullanamamasi ayrintisi vardir ki bu baya olay yasatmistir kitapta. filmde bu ayrinti da atlanmis, onun yerine hizli abla tatou ile days of thunder tadinda bir kac sahne cekilmistir.
  
  tahminimce daha fazla cogaltmaya gerek yok bunlari. lakin onemli ayrintilar ve atlanmislar. "peki amina koyim bu filmin hic mi iyi yani yok?" diyenler icin ise flashbackler gercekten cok basarili olmus diyebilirim. yerinde ve kararinda kullanilan flashbackler, izleyici uzerinde muhtesem bir etki birakiyor, tadindan yenmiyor. ozellikle nevou'un ailesinin nasil bir araba kazasi yaptigini gordugumuz sahnenin etkisinden sahsen uzun bir sure cikamadim ben. bir de ucuncu bir basrol oyuncusu olan paris var ki, gercekten tadindan yenmiyor. ozellikle filmin son sahnesinde; louvre'daki piramit'te gecen kisimda; cekimler o kadar basarilidir ki sirf o sahne icin bile film tekrar izlenebilir. arka fondaki dizeler ile senkronize giden goruntuler insani bir anda paris semalarina goturur; magdalenali meryem ile piramit'in altindan yildizlari izletir.
  
  ha bir de bonus olarak; ben bu filmde tom hanks'in az da olsa turkluk tasidigini gordum. nevou'nun ailesi bu arkadaslar bodrum katindan cikarken bir anda etraflarini sardiklarinda, hatunu arkaya atip, cuneyt arkin tadinda bir one atlamasi vardir ki; "gerekirse dayak yerim ama en az 3 5 inizi alirim" mesaji vermektedir. hatta bir rivayete gore tom hanks orda "who are you?" yerine "nolüyo len?" diyecekmis, fakat daha sonra yonetmen tarafindan degistirilmis.
  --- spoiler ---
  
  akağbinde, soylece bir dusunup, kabacana bir yorum yapmak gerekirse; sahsi kanim yapilmis en iyi kitap/roman uyarlamasi olmadigidir. sahsen bu ödülü gary sinise ve john malkovich'li bir fareler ve insanlar'a vermeyi tercih ederim. fakat bu kötü oldugu anlamina gelmez. sadece "kitabinin yerini tutmuyor" diyebiliyor ve "kitabini okumadim ama filmine gidicem" diyelere "once kitabini okuyun, zaten filmle ayni surede bitirirsiniz" diyorum ben burdan. ha bunun disinda yazilan, soylenen, bidi bidi, her turlu dusunceye," en iyi film abi" diyenlere de saygi duyarim.
  
  bir de bunun muziklerinin tadindan gecilmiyor. super bir soundtrack'i var. onu anladim ben.
  
  not : bir de bakarsiniz bir extended version dvd cikartirlar bu adamlar; benim bu yazdigim "su bu o anlatilmamis" dedigim hersey aslinda orda vardir; dvd extras'a da "götüne girsin polifonik osuruk." diye not duserler; iste o zaman hayat bayram olur.