kumanlar

• çok ilginç bir topluluktur.
  doğudan batıya göçen hemen her kavim gibi çok iyi savaşçıdırlar.
  hafif atlı oldukları için ağır zırhlı batılıları deli ederler savaş alanında.
  ukrayna steplerinden balkanlar'a, aktif oldukları 1100'lü yıllardan 1200'lerin sonlarına kadar,
  kimin tarafında yoğun olarak yer aldılarsa, savaşı o taraf kazanmıştır genellikle.
  bu arada genellikle vlah-bulgar-kuman birliği söz konusudur o yıllarda
  ve bizans'a karşı savaşırlar ekseriyetle.
  ama bunu istisnaları da yok değildir,
  bazı kumanlar da iyi bir ücret karşılığında bizans ordusunda da yer alırlardı.
  
  peki nedir onları ilginç yapan:
  bu türk boyu, yılın üç mevsimi nerede savaş varsa katılır,
  ama yaz ayı geldiğinde asla savaşmazdı.
  mayıs ayı ile birlikte balkanlar'ın sıcaklarında kalmak istemez,
  hop, tuna'nın kuzeyine, yaylalarına çıkarlardı.
  hiç bir kuvvet, onları yaz aylarında çalıştıramazdı.
  bu açıdan acayip net bir karakter sergiledikelrini söylemek mümkün.
  ayrıca, türk öğretmenlerin kuman kökenli olduğunu düşünüyorum.
• türk kökenli oldukları pek su götürmez gibi. ukrayna kumanlarına ait 13. yüzyıl dua metinleri (hristiyanlık dahilinde):
  
  http://www.christusrex.org/…w1/pater/jpn-cuman.html
  
  türk latin alfabesinin seslerine göre transkripsiyon yapıldığında türki dillerdeki (özellikle fonetik) varyasyonlara aşina biri bu metindeki kumanca'nın %60'ını direk anlar. kelimelerle ilgili 200 - 300 birimlik bir listesi olsa bu oran %80-90 olur.
  
  yedek link:
  
  https://ibb.co/vq2fp8w
• bizans döneminde yerleşik hıristiyan türkler olarak anadolu'da yaşayan bu halkın en önemli özelliklerinden birisi de hıristiyan olmaları ve osmanlı'da olduğu gibi diğer türk soylu halkların aksine arapça-farsça isimler yerine öztürkçe isimler kullanmalarıdır...
• "sarı saka" olarakta tanımlanan türk boyu. mustafa kemal atatürk'ün kuman türkü olduğu söylenmektedir.
• kendilerine sorsan kuman, kıpçaklara sorsan kıpçak, gavura sorsan zaten "did you mean taataa"dır.
  
  aslında kıpçaklar sözcüğünden en ufak bir farkı olmamasına rağmen ısrarla kuman olduğunu söyleyen kişileri tanımlamak için olsa olsa batı kıpçakları diyebiliriz.
  
  "atamız kim köktesing.
  algışlı bolsun sening atıng, kelsin sening hanlığıng, bolsun sening tilemeking, neçikkim kökte, alay da yerde.
  kündeki ötmegimizni bizge bugün bergil.
  dağı yazuklarımıznı bizge boşatkıl, neçik biz boşatırbiz bizge yaman etkenlerge.
  dağı yekning sınamakına bizni kurmağıl.
  basa barça yamandan bizni kutharğıl. kıpçak kuman tatar diye bizni ayırgan ibneleri kahr-u perişan eyle^*
  
  alaş!"
  
  şu yakarıyı google'da aratınca çıkan ilk linkin nalet olasıca bir türkmen delisine^* ait olması da ne fena tesadüf.
• adlarının mana ve menşei ile kavmî terkipleri yıllardır münakaşa edilegelmekte olan kumanlar kaynaklarda başka başka isimler altında zikredilmişlerdir. bu bakımdan bozkırlı türk toplulukları arasında istisna teşkil ederler. ruslar, almanlar, diğer batılılar ve ermeniler tarafından verilen isimler aslında renk (sarı, sarımsı, açık sarı, saman sarısı) ifade eder. adlarının ilk defa geçtiği rus kronikinde (1055-1056'lardan hatıra) türkmen, peçenek ve tork (uz)'larla aynı cinsten olduklan belirtilen kumanlar anlaşıldığına göre buralarda, daha ziyade dış görünüşleri ile tanıtılmak istenmiştir. gerçekten doğulu, batılı bütün kaynaklar kumanların, kumral saçlı sarışın olduklarında fikir birliği halindedirler. kuman ve kun adlarının türk lehçelerinde de "sarımtrak", "solgun" manasına geldiği bildirilmektedir.
• yanılmıyorsam rus ve ukraynalıların polovets olarak bahsettiği ve rus igor destanında da sözü edilen türk boyudur. güzel müzikleri ve dansları vardır.
  http://www.youtube.com/watch?v=yfhphlmp5bs
• kıpçakların batı kolunu oluşturan büyük bir kabiledir. xi. yüzyıl'da
  balkanlara gelerek peçenekleri dağıttılar. slavlar'ın balkanlara inişlerini engellediler.
  xiii. yüzyıl'da macarlarla ilişki kurarak hıristiyan-katolik inanışını
  benimsediler. bir süre sonra da moğol egemenliğine girerek dağıldılar.
• kadınları en güzel, erkekleri en yakışıklı türk boyudur. bundan dolayıdır ki özellikle bulgar ve roman hanedanlıkları olmak üzere macar, sırp, ukrayna ve rus hanedanlıklarında kuman asıllı bir çok zevat vardır. ayrıca yöneticilik konusunda da doğuştan gelen bir yetenekleri var gibi. delhi türk sultanlığının kurucusu kutbittin aybek kumandır (hindistan nere, doğu avrupa nere, ilginç). mısır'daki memlük devletinin de ard arda iki sultanı baybars ve kutuz da kuman-kıpçak kökenlidir.
• (bkz: codex cumanicus/@ay hatun)