• yağ asitlerinin biyosentezi:

    yağ asidi sentezi insanda karaciğer başta olmak üzere, böbrek, beyin, ac, meme bezi ve yağ dokusu gibi bir çok dokuda oluşabilir.

    sentezde ana yapı taşı, karbonhidrat ve protein katabolizmalarından gelen asetil koa’lar olup son ürün 16 karbonlu palmitattır.

    sentez yolunda ayrıca nadph, atp, mn, biotin ve hco3 (co2 kaynağı olarak) kullanılır.

    yağ asidi sentezi sitozolde gerçekleştirilir.
    yemek yedim ve insülin hakimiyetindeyim.kc.'de hızla glikoliz olur ve ach-coa'lar artar.bu da fazla sayıda nadh ve atp üretimine sebep olur.böylece izositrat dehidrogenaz başta olmak üzere allosterik enzimler inhibe olurlar.sitrat artar ve fışkıra fışkıra sitozole taşar.bu sitrat pfk-1'i de inhibe eder.(glikolizin esas düzenleyici enz.olan fosfofruktokinaz-1)ve hc içinde glu-6-p artar.bu da önce glikojen sentazla glikojen sentezine girer.ve 2. olarak da glu-6-p hekzos monofosfat yoluna girer.ve nadph artar.

    sitrat daha sonra sitrat liyazla yıkılır ve oksaloasetat ve ach-coa ortaya çıkar.

    ach-coa da ach-coa karboksilaz ile malonil-koa'ya döner.işte bu enzim y.a biyosentezinin allosterik düzenleyici enzimidir.sitrat bu enzimin bilinen en güçlü allosterik aktivatörüdür.

    bu oksaloaseetat ta malat dehidrogenaz ile malat'a döner.ve böylece mitokondri membranını geçer.ayrıca malik enzim yardımıyla da hem nadph üretir hem de pirüvat'a döner.

    asetil-koa karboksilaz, yapısındaki bir lizin amino asidinin amino grubuna kovalent bağlı bir biotini prostetik grup olarak içerir.

    biyotin co2 taşıyıcısı olarak hizmet eder.

    asetil-koa karboksilaz yağ asidi sentezinin düzenleyici enzimidir.bütün karboksilazlar aynıdır c kaynağı olarak co2'yi kullanırlar ve ürünü bir c artırırlar.

    malonil koa oluştuktan sonra yağ asidi sentezi bir çoklu enzim kompleksi olan

    “yağ asidi sentaz enzimi”

    ile gerçekleşir.
    acp (açil taşımaktan sorumludur ve 4’-fosfopantotein şeklinde pantoteik asit içerir.) de yağ asidi sentaz kompleksine dahildir.

    b5 vitamini(pantoteik asit) ya koa içinde bulunur yada acp içinde.

    7 parçadan oluşan iki enzim birbirlerine ters dururlar.enzim dimeriktir.
  • acp (açil taşımaktan sorumludur ve 4’-fosfopantotein şeklinde pantoteik asit içerir.) de yağ asidi sentaz kompleksine dahildir.

    b5 vitamini(pantoteik asit) ya koa içinde bulunur yada acp içinde.

    7 parçadan oluşan iki enzim birbirlerine ters dururlar.enzim dimeriktir.

    acp 4-fosfopantotein'e serin a.a'i üzerinden bağlanır.böyle bağlantılarda kesin bir hidroksilli a.a olur.(serin,tronin,tirozin).eğer şıklarda hidroksilli a.a yoksa cevap lizin' dir.

    işte y.a sentaz da malonil-coa ve ach-coa birleştirilir.ve malonil-coa'nın bit c'unu co2 olarak atılır.ve 2 nadph tüketilir.ve 4 c'lu bir y.a sentezlenir.sonra buna bir malonil-coa daha eklenir ve bir co2 salınır.ve 2 nadph yine harcarız ve 6 c'lu bir y.a yaparız.işte 7 kere bu döngünün tekrarlanması ile 16 c'lu palmitat sentezleriz.ve tio-esteraz aktivitesi ile palmitatı ayırırız.burada 7 döngüde 14 nadph harcarız.

    işte bu 14 çift elektron için yüksek enerji sağlarlar.

    açil-koa sentetaz ile bir koa takılır.ve palmitoil-koa elde edilir.16 c'lu palmitatın tüm c'ları ach-coa'dan gelir.

    yağ asidi zincirleri, açil gruplarına iki karbonlu birimler eklenerek uzatılır.

    mitokondri ve er (daha aktif çalışır) uzatıcı sistemler içerir.

    uzatma işlemi için iki karbonlu birimler mitokondride asetil-koa’dan, er’da ise malonil-koa’dan sağlanır.
    mikrozomal yağ asidi elongaz sistemi ile katalizlenen bir tepkimede nadph’ı indirgen, malonil-koa’yı da asetil vericisi olarak kullanarak iki karbon fazlasına sahip bir açil-koa türevi sentezlenir.

    bu sistemler kullanılarak 18-24 karbon taşıyan uzun zincirli doymuş yağ asitleri sentezlenebilir.
    der’de bulunan
    yağ asidi açil-koa desatüraz,
    sitokrom b5 redüktaz
    sitokrom b5
    yağ asitlerine nadph kullanarak çift bağ yerleştirir (monooksijenaz sistemi enzimleridir).

    hem desatürasyon hem de zincir uzatılması açlıkta, glukagon ve adrenalin hakimiyetinde ve tip ı dm gibi insülin yokluğunda büyük ölçüde azalır.
  • 1 palmitat'dan karaciğerde yaklaşık 106 atp elde edilir.
  • palmitik asidin tuzu ya da esteri.
hesabın var mı? giriş yap