the tramp and the dictator

• ingiliz kevin brownlow ile alman ekürisi michael kloft'un 2002'de çektikleri charlie chaplin belgeseli.
  
  chaplin'in the great dictator'ü çekerken ve çektikten sonra gelişen olayları konu alan belgesel; ray bradbury, sidney lumet, sydney chaplin, walter bernstein gibi tanıklıklarla yapılan röportajlar çerçevesinde, bolca görsel materyal ve haber filmi kullanılarak kotarılmış.
  
  chaplin'in, adolf hitler için "şimdiye dek dünyaya gelen en büyük oyuncu" dediğini bu sayede öğrendim.
  
  the great dictator'ü çekerek dönemine göre oldukça cesaret isteyen bir işe kalkışarak büyük bir hiciv başyapıtı yaratan chaplin, "yahudilerin çektiği acıları derinlemesine bilseydim, bu filmi çekemezdim." demiş. sanırım doğru bir söz. o zaman ortaya bambaşka bir film çıkardı. ya da stanley kubrick (bilenler bilir: yahudi katliamını anlatan bir film çekmek istedi, ama asla başaramadı) gibi o da böyle bir filmi asla çekemezdi.
  
  sözün özü muhteşem argümanlarla dolu bir dokümanter.