*

  • a^n+b^n=c^n seklinde bir ifadenin n>2 ve a,b,c,n birer tam sayi olmak uzere gecerli olamayacagini ispat etmis ve fakat yanginda butun calismalari ve kendisi kaybolmus saygideger bir matematikcidir fermat. gecen yillarda anca cozduler bunu da nobel odulu falan aldi bir grup bilimadami. (bkz: bir grup bilimadami)
  • x^n+y^n=z^n (n>2) olmak uzere her n degeri icin (x,y,z) degerleri bulunamaz diyen teorem. 93 yilinda ispat edildiydi yannis hatirlamiyorsam
  • fermat teoremi fermat'in cozdugu ve fakat evinin yanmasi ve kendisinin olmesiyle sonuclanan kaza sonucu cevabi uzun yillar bulunamayan bir teoremdir. bu baglamda kendisinin de muhtemel son teoremidir, eger yanarken aklina baska bisey gelmediyse..
  • ispatiyla teoremin kendisi arasinda fark vardir.
    ornek bir ispat icin
    (bkz: diferensiyel denklem) (bkz: ayni entryi 3 kere duzeltmek)
  • ingiliz matematikçi andrew wiles ve ögrencisi (bkz: cekirge) richard taylor tarafindan 1995'te ispatlanmis teorem. matematik dalinda nobel ödülü verilmediginden alamadilar nobel falan. (bkz: nobel matematik odulu)
  • shimura-taniyama konjektürü ile bağlantısı olduğunun ispatlanmasından sonra(ken ribet diye bir herif bulmus baglantiyi) gaza gelen andrew wiles isimli ingiliz matematikçinin 8 yıl başka hiçbir şey ile uğraşmadan kasması sonucu "fermatin son konjektürü" artık "fermatin son teoremi" olarak anılmaktadır. ispat yaklaşık 150 sayfa olduğu için ve 20yy matematiğinin çok önemli teorilerini içerdiği için kimse artık fermat denen adamın bu konjektürü ispatladığına inanmıyor. şahsen ben ispatı anlayan birine rastlamadım. '93 yılında yayınlanan ilk ispattaki ufak bir problemi anlamak için(yani çözmek için değil sadece anlamak için:) bile 2-3 ay uğraşmak gerekiyormuş şeklinde geyikler de dönmekte. gerçi ben eliptik eğrileri kullanmadan basit bir şekilde ispatlanabileceğine inanalardanım o ayrı.
  • cisimlerin son hızı düşüş pozisyonuyla ilintilidir
    (kendisi üzerinde bizzat denedi ve son teoremi oldu rahmetlinin)
  • fermat'nin "bir tamsayi kenarli dik ucgenin alani tam kare olamaz" ispatiyla bu teorem icin geriye asal n'ler durumu kalmis sadece.. ayrica fermat'nin ilerki zamanlarinda bu teoremin n=3, n=4 spesifik durumlariyla ugrasmis olmasi genel teoremi ispatlamis olma olasiligindan sogutmustur insanlari.. yalniz fermat ne kadar saygin bir matematikcidir ki ortalikta bir ispat olmamasina ragmen bu bir "teorem" olarak gunumuze gelmistir..
    andrew wiles'in ispatiyla ilgili olarak basta puruzler vardi ama sonraki versiyonunda kimse bi hata bulmadi diye biliyorum.. yine de ispat cok kompleks oldugundan bundan suphe duyan insanlar var..
  • tarhine gore fermat kitabini yazdigi musvettedeki defter kagidi bittiginden bu teoremin kanidini defterde bitiremeyip birakmis ve daha sonra olmustur. yillarca matematik alemine de dert olmustur bu.
hesabın var mı? giriş yap