louis bleriot

• 1909 yilinda ucak ile mans denizini gecen ilk insan.
• 25 temmuz günü bir tarladan havalanmıştır 37 dakika sonra engebeli bir piste inerken uçağın pervanesi kırılmış ve iniş takımları hasar görmüştür.
• fransızdır.
• manş denizi'ni uçarak geçme organizasyonu daily mail gazetesi sahibi lord northcliffe tarafından düzenlenmiş ve başarılı uçuştan sonra londra'da bleriot için büyük bir kutlama gerçekleştirilmiştir. ödül olarak bleriot tamı tamına 1000 pound almıştır.
• fransa'dan ingiltere'ye uçarak geçmesiyle uluslararası havacılığa ilişkin yasaların doğmasına neden olan çılgın pilot.
  
  blériot'un tarihe geçen uçuşunun ardından ingiltere, 1911'de parlamentodan geçen "aerial navigation act" ile - belirli koşullarda girilebilecek birkaç giriş kapısı hariç olmak üzere- kıyılarını hava seferlerine kapatma ihtiyacı hissetmiştir.
• manş denizini geçerken kullandığı uçak için; bleriot xi.
  
  kendisi 1 ağustos 1936 tarihinde vefat etmiş, ölümü üzerine hotel des invalides'de askeri tören düzenlenmiştir. kabri versailles yakınlarındaki gonards mezarlığındadır.
• 25 temmuz 1909'da bleriot xi tipi tayyaresiyle fransa'dan havalanıp manş denizi'ni geçerek ingiltere'ye inmeyi başaran fransız tayyareci.
  
  yaklaşık 37 dakika süren uçuşunu pusula olmadan görerek şartlarda yapmaya çalışmış, bir ara bulut içine girmiş, daha sonra buluttan çıkıp rüzgarın sürüklemesi nedeniyle planladığı iniş yerinin biraz doğusuna dover şatosu yakınlarına inmeyi başarmıştır. ilk uçaklarda fren olmadığı için pilotlar motoru durdurarak iniş yapıyordu. hava rüzgarlı olduğu için bleriot'nun tayyaresi inişte biraz kırıma uğrar. uçuşa şahitlik etmek üzere bulunan aero club yetkilisinin kırıma uğrayan pervaneden aldığı parça.
  
  ingiltere'de iniş yaptığı yere yapılan anıt.** bleriot xi tayyaresi bugün paris'te bir müzede sergilenmektedir.
  
  tayyaresi 25 beygir gücündeki bir motorun güç verdiği monoplane yani tek kanatlı bir tayyaredir. o devrin tayyareleri çoğunlukla biplane yani üst üste iki kanat yüzeyi olan tayyarelerdir. bleriot, yenilikçi bir tayyare tasarımcısıdır. bugün de kullandığımız el ile kumanda edilen lövye ve ayak pedallarıyla kumanda edilen istikamet dümeni^*sistemini ilk kullanan kişidir.
  
  tarihi uçuşunun 20. yılında ingiltere'yi tekrar ziyaret eder, bu sefer kullandığı uçak bleriot 127 model çift motorlu bir uçaktır.
  
  ilk motorlu uçuşun üzerinden yaklaşık altı yıl sonra böyle bir uçuşun başarılması havacılık için çok büyük bir sıçramadır. artık tayyarelerin devri başlamıştır. bleriot'nun uçuşu dünya çapında ses getirir. kendi adını taşıyan tayyare fabrikası dünyanın önde gelen tayyare üreticilerinden biri olmuştur.
  
  osmanlılar da bleriot'nun başarılarından haberdardır ve tayyareler ile ilgilenmektedir. hareket ordusu'nun komutanı, daha sonra sadrazamlık ve harbiye nazırlığı yapacak olan mahmut şevket paşa, bleriot'yu gösteri uçuşu yapmak üzere payitahta davet eder. bleriot istanbul'a gelir ve 10 aralık 1909'da tayyaresi beyoğlu'nda halkın ziyaretine açılır. ertesi gün yapacağı hava gösterisi için gazetelere ilan verir.
  
  louis bleriot 11 aralık 1909 günü taksim talimhane'den tayyaresi ile havalanır. havada şiddetli rüzgar vardır, o zamanki adı tatavla olan kurtuluş semtinde bir rum marangozun evinin çatısına düşer. tayyaresi tamamen parçalanırken bleriot elinden ve bacaklarından yaralanır. fransız hastanesi'ne kaldırılır ve üç hafta hastanede tedavi görür. 12 aralık 1909'da padişah sultan reşat ve mahmut şevket paşa fransız tayyareciyi hastanede ziyaret ederler.
  
  bleriot'nun gösteri uçuşunu izleyenler arasında harbiye nezareti'nde görevli bir subay heyeti de vardır. bu heyet bir rapor hazırlar ve tayyarelerin önemini, yakında savaşta kullanılmaya başlanabileceğini belirterek osmanlılar'ın tayyareciliği teşvik etmesi gerektiğini savunur. bu rapor, türk havacılığının kurulmasına önayak olacaktır. harbiye nazırı mahmut şevket paşa'nın görevlendirdiği komisyon, ilk tayyarelerin alınması ve fransa'ya pilotaj eğitimi için ilk türk tayyarecilerinin gönderilmesi kararını alarak türk havacılığını başlatmıştır.
  
  edit: link.
• hüseyin rahmi gürpınar'ın kuyruklu yıldız altında bir izdivaç adlı eserinin osmanlıca aslından notlarla yayına hazırlayan fatih altuğun dipnotu:
  ''manş denizi'ni uçakla geçen ilk pilot olan louis bleriot, 12 aralık 1909'da taksim meydanı'ndan başlayarak bir uçuş gösterisine girişir ancak şiddetli rüzgar nedeniyle tatavla'daki iki eve çarparak ters dönüp yere çakılır.''
  sahife 119
  iletişim yayınları