mesudi

• sekizinci nesil yazar.
• arap coğrafyacı. aynı zamanda arapların herodot'u.
• "hazar sözlüğü" kitabının müslüman kaynaklarında geçen düşavcısıdır. ölümsüzlüğün sırrına ermek üzereyken sır dolu ölümü (?), sonunu belirsiz yapar.
• avrupalilar için;
  
  “onlarda sıcak tabiattan hiç eser yoktur, vücutları iriyarı, mizaçları kaba, davranışları haşin, anlayışları kıt ve dilleri ağırdır. (…) kuzeye gidildikçe daha ahmak, kaba ve yabani oluyorlar.”
  
  demiş ünlü arap coğrafyacı. (10. yy)
• mürûcü’?-?eheb adlı eseriyle tanınan tarih ve coğrafya âlimi, seyyah.
  
  mes‘ûdî birçok hususta yüzeysel kaldığı, konudan konuya geçtiği, bunun eserlerini sistematik olmaktan uzaklaştırdığı, çeşitli efsanelere yer verdiği, savaşlardaki asker sayıları için abartılı rakamlar zikrettiği söylenerek eleştirilmiştir. meselâ bazı konuları açıklarken mes‘ûdî’nin rivayetlerine dayandığı görülen ibn haldûn, onun sînâ çölünde hz. mûsa’nın etrafında isrâiloğulları’ndan 600.000 kişilik bir ordu bulunduğuna, iskenderiye şehrini kuran büyük iskender’e deniz hayvanlarının engel olduğuna (mukaddime, ı, 209), roma’daki sığırcık kuşu heykeline ve mağrib’de bütün binaları bakırdan olan medînetünnühâs adlı şehir bulunduğuna dair rivayetlerini tenkit etmekte (a.g.e., ı, 256) ve ehil olup olmadığına bakmaksızın muhatabından ne duyduysa naklettiğini söylemektedir. bununla birlikte mes‘ûdî’nin eleştirildiği bazı noktaların diğer ortaçağ tarih ve coğrafya kitaplarında da görülebileceği unutulmamalıdır. ayrıca onun bir gözlemci olarak gördüklerini ve duyduklarını aktarmakla yetindiği düşünülebilir.
  
  (bkz: ben öteki ve ötesi)
  
  kaynak