psarantonis
-
asıl adı antonis xilouris olan giritli müzisyen. nikos xilouris'in kardeşi olmasının yanı sıra geleneksel girit müziğinin yaşayan en büyük temsilcilerindendir. sahnede tok sesiyle kendinden geçerek "lira"* çalışını izlemek unutulmayacak bir deneyimdir. tarzı ve müziği girit kültürünün kısa bir özetidir. giriş niteliğinde:
http://youtube.com/watch?v=89ngooew07g *
http://youtube.com/watch?v=uzzpsj_gbku * -
6 eylül 1942'de girit'in anogia isimli daglik köyünde dogan psarantonis (okunusu psarandonis) lakabini dedesinden almis. dedesinin zamaninda anogia köyünün yakinlarinda bir türk köyü varmis. zaman zaman türkler köye gelip hirsizlik yaparlarmis. dedesi de çok hizli kostugu için türkleri geçip önlerini kesermis. türkler de dedesi için 'bu adama dikkat etmeli, balik gibi yakaliyor bizi' demisler. bu yüzden psarantonis, yani 'balikçi' lakabi takilmis dedesine.
9 yasinda lyra çalmaya baslayan psarantonis 13 yaslarinda tesadüfen bir köydügünde çalip sarki söylerken kesfedilmis. yasadigi yerde köylülerin çogu çobanmis, fakat müzige çok deger verildigi için hemen herkes bir enstrüman çalarmis. psarantonis'in iki kardesi de müzisyendi, 6 çocugunun üçü ise müzikle ugrasmaktadir.
bir çok ülkede taninan saygin bir müzisyen olmakla birlikte, girit'te hala ara sira dügünlerde ve köy senliklerinde çaliyor. doga insani oldugunu ileri sürüyor, bestelerini yaparken girit'in dogasindan esinlendigini söylüyor. zaten hemen her sarkida köyünün üzerinde bulundugu ida dagindan bahseder. çok özel bir tarza sahip olan psarantonis’in baska bir özelligi ise bir sarkiyi asla ayni sekilde çalip söylememesi. sarkilarinda ruh halinin belirledigi dogaçlamalara sikça rastlanir.
diskografi:
1973: kritikí xastería
1976: i mákhi tis krítis
1976: piyés
1978: saïtémata
1982: anastorímata
1983: oi rízes mou
1985: ektós eaftoú
1986: na kámo thélo tarakhí
1989: ta merákia tou psarantóni
1990: apó phlóyes i kríti zosméni
1991: 30 khrónia psarantónis
1991: mathímata patridognosías
1991: o yios tou psiloríti - son of psiloritis
1994: palió krasí 'nai i sképsi mou - my thoughts are like old wine
1995: mousikí anixi
1996: apó kardiás - de profundis
1997: cretan music - the way of psarantonis
1998: nogó - i reckon reflexions
1999: idaíon ándron - idaion antron
2000: tésseris drómi yia ton erotókrito
2000: leóntios makhairás - khronikó tis kíprou (mousikí psarantónis)
2000: khaïnides - o xipólitos príngipas
2001: níkos kipourgos - ta mistiká tou kípou
2002: rizitika
2002: papá-stephanís o níkas - agrími kai koráso
2007: psarantonis & vasílis skoulás - ánthi tou khrónou
2007: na 'khen i thálassa vouná - had the sea mountains
2008: antártes ton vounón - mountain rebels
2009: ekiá pou thélo
ilgilenenler için:
http://www.psarantonis.com/ -
bir arkadaşımın önerisiyle ilk kez geçen hafta dinlediğim, kendisini bilmeden geçen zamanıma yanmama sebep olan müzisyen. ses tonu ve sesini kullanışı çok hoşuma gitti. şarkılarının ritimlerini de beğendim.
-
"http://www.youtube.com/…v=iauqftdluiu&feature=share" işbu icrasıyla "bir böcek yürüyordu boynumdan içeri , burnum mu kanıyordu ağlıyor muydum"u derince hissettirendir.
-
bu girit'in delisini en iyi anlayanlardan biri, avustralya'nın delisi (bad seed) warren ellis'tir.
öyle ki adamı tutup girit'ten avustralya'lara festivallere sürükleyen de ta kendisidir:
http://www.youtube.com/watch?v=0oubpev5jam -
lyra icrasi bazi bazi kulagi tirmalasa da kesinlikle en ozgun, en ilginç girit halk muzisyenidir.
bazen sakin ve bugulu bir sesle sarkisini icra ederken birden yuksek sesle derin bir aoohxww çeker (evet oyle bir sey) yer gok inler.
lakin bu amacayla iletisim kurmak neredeyse imkansiz. huysuz ihtiyar veya bunak gibi davranip aniden siktiri çeker... -
-
allta linkini verdigim youtube videosunda sarki söyleyis tarzi ve sarki söylerken yaptigi mimik ve el hareketleri (bkz: cem karaca)'yi andirir.
https://www.youtube.com/watch?v=q7fk0scp9h4 -
yasayan homeros dede. mitolojideki hikayeleri anlattigi tonla sarkisi var ki, antik yunan gelenegi yazili hale gelmeden once elinde liri ve diger telli calgilari olan ozanlarin hikayeleri-efsaneleri bu sekilde hayatta tuttugu dusunulur. yunan'in yerinde olsam bu adama gozum gibi bakardim.
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap