• hinduizme ait mitler.
  • sanskritçe'de yaşlı, eski ve kadim gibi anlamlara gelen sözcük ve aynı zamanda dünyanın yaratılışından eski tanrıların ve kralların yaşantılarına değin pek çok konuya değinen antik hindistan mit ve efsanelerinden oluşan metinlere verilen isim.

    ramayana ve mahabhrata gibi meşhur hint destanlarına nazaran daha sade bir dille yazıya döküldüğü bilinen puranalar, 18'i büyük (maha purana) ve 18'i de küçük (upa purana) olmak üzere toplam 36 adettir. maha ve upa, yani büyük ve küçük ayrımı ise eserlerin içerisinde aktarılan hikayelerin, efsanelerin, şecerelerin ve olayların toplum tarafından daha iyi ve ayrıntılı bilinmesi üzerinden kurgulanmıştır ve birkaç istisnayı bir kenara bırakacak olursak, upa puranaların daha fazla mistik, mitolojik ve sürreal ögeler içerdiğini rahatlıkla belirtebiliriz.

    hint altkıtası'nda m.ö. 2'nci asır ilâ m.s. 11'inci asır arasında yaşayan halklar, bu halkların sahip olduğu inanışlar, dünyanın en kozmopolit coğrafyalarından birinde asırlara yayılan türlü türlü gelenekler ve daha nicesini puranalardan öğrenmek mümkündür. purana anlatıları, zaman zaman barındırdığı mitolojik ögeleri gereğinden çok ama çok abartarak aktarsa da kesinlikle hindistan'a ve bölgenin kadim kültürüne ilgi duyan tarih meraklıları için araştırılmaya değer bir metinler silsilesidir.

    son bir not da ekleyerek bitireyim; ülkemizin sayılı hindologlarından profesör korhan kaya'nın derlemesine göre, maha puranalardan yedincisi olan markandeya'da akhun devleti* hakkında birkaç kelâm geçmekte ve böylece bir hindu puranası içerisinde türkler'den söz edilmektedir. kaya'ya göre, indus'un en büyük kollarından birisi olan satlec ırmağı'nın kuzeyinde yerleşik bu türkî kavimin yaşamakta olduğu coğrafyaya "hun vadisi" adı bu purana'da verilmiş olup bölgede yaşamakta olan akhunlar'a da "hundeş" olarak hitap edilmektedir.
hesabın var mı? giriş yap