the last don ^*

• mario puzo'nun yine mafia üzerine bir kitabi (bkz: godfather) don domenico clericuzo'nun ailesinin yasallaşmasini istemesi ve bu süreçte gelişen olaylar, kesilen gırtlakları anlatır...
• 1997 yapımı film. aslında tv dizisi için çekilmiş olduğundan 258 dakika sürüyor. mario puzonun aynı adlı romanından uyarlanmış. sloganı ise:
  power isn't everything... it's the only thing.
• gercek babalarin artik pek kalmadigi gunumuzde sonuncusunun babalik kurumunu ayakta tutmak icin gosterdigi cabayi boylesi ozlu bir baslikla okuyucuya ulastirabilme becerisi gosterdiginden yazari mario puzoya tesekkur edilesi yapit.
• dale don dale şarkısının yazarı don omar'ın albümü. ne gerek vardı, zaten baydı bi şarkıyla yazın içine etti..
• mario puzo'nun bir romanı. türkçeye "son baba" şeklinde çevrildi.
  
  clericuzio ailesinin merkezde olduğu bir mafya dünyasının anlatıldığı romanda olaylar 1965 ile 1990'lar arasında geçiyor. the godfather'ın bir kopyası gibiyse de bu romanın devamı gibi değerlendirilmeli daha ziyade. hatta the godfather'ın daha iyi sindirilmesi için yararlı olabilecek bir eser de denebilir. o yüzden kafanızı mario puzo'nun fırsatı paraya dönüştürme kurnazlığı yaptığı gibi tahlillerle meşgul etmeyin.
  
  romanda ilginç olan husus şu ki ailenin reisi don clericuzio merkezde değil. esas karakterler caporegimeler (özellikle pippi de lena) ve üçüncü kuşak gençler.
  
  çok bilinen bir eser olmadığı için fazla ayrıntı vermiyorum.
  
  tv dizisi olarak da çekilmiştir.
  
  önce okuyunuz.
  
  gelelim uyarlamaya. televizyon için çekilen dizi/filmin oyunculuk seçimleri de oyunculukları da felakete yakın bir başarısızlık örneği kanımca. tabii aynı zamanda en büyük şanssızlığı, kendisine nal toplatan "the godfather" gibi bir örnekle birlikte anılmaya mahkum ve mecbur olması. kısaca, olmamış diyoruz.
  
  en genel değerlendirmem öncelikle şu ki canlandırmalar doğallıktan son derece uzak. hollywoodvari bir rol kesmecilik filme baştan sona hakim. yan yan gülüşler, poz atmalar, abartılı ve hatta yeri geldiğinde alakasız jestler; bunlar kitaptaki dokuyu fazlasıyla zedeliyor. yerine oturanlar pippi de lena, koca tim ve lia vazzi olmuş. dante diye koydukları herif kısa boylu olması gerekirken, maşallah ne cross'tan ne de losey'den aşağı kalır endamı var.
  
  losey demişken; kitapta tom selleck-michael madsen karışımı kılıklı biri yaratılmışken, filmdeki dedektif losey iki numara büyük elbiselerinin içinde adeta blumiadan muzdarip bir adam. halbuki kitaba göre bunların, dante'yle losey'nin, yan yana geldiklerinde boyları farklı komik bir ikili olmaları gerekiyor.
  
  kitabın ana çizgisi, mafianın -daha sonra sopranos'da geliştirilecek olan- dünyasallığı ve sıradan hayatın dokusundan ayrılmayan yapısı. söz gelimi don domenico clericuzio karakteri, vito corleone'den daha hastalıklı, dişleri olmadığı için parmesan peyniriyle sebze çorbası tüketebilen, biz ölümlülerin katına daha yakın birisi olarak tasarlanmış. peki sen bu don domenico'yu alır da kırkpınar yiğidine oynatırsan kalır mı ruhu o kitabın? kalmaz. losey'e tanımadığın ayrıcalığı ona niye bahşediyorsun?!
  
  ve en sona sakladığım sözüm: losey'nin ortağı nasıl zenci olur yahu nasıl? bu nasıl bir mantıktır, nasıl bir uyarlamadır?
• (bkz: the godfather)'i sadece film olarak degil kitap olarak da sevenlerin gonul rahatligiyla alip okuyarak keyifli dakikalar gecirebilecekleri (bkz: the last don) adli (bkz: mario puzo) eserinin turkce baskisinin adi.
• godfather'dan sonra yeni bir baba kitabı yazılacaksa, bunu yine mario puzo yapabilirdi. sadece bir kitap değil, aynı zamanda planlama, uygulama, şans, strateji, telle adam boğma gibi iş yaşamında size çokça faydası olacak bir rehber...
  
  özellikle puzo'nun "baba" ve "aptallar erken ölür" kitaplarını okuduktan sonra, puro ve sek viskiyle okunması tavsiye edilir. keza ilk iki kitaptaki evrende geçiyor olaylar.
  
  sicilyalıların omerta (suskunluk yemini) kuralına bağlı olduğumdan şimdilik sadece bu kadar yazabiliyorum.
• mario puzo'nun bende 1997 basımı olan kitabın adı
• baba romanında, son baba ve sicilyalı hikayelerindekilerden daha farklı bir "don" portresi çizmiş mario puzo.
  
  baba'nın don vito corleone'si ile sicilyalı'nın don vito corleone'si neredeyse farklı kişiler gibi. sicilyalı'nın don corleone'si daha acımasız, daha gerçekçi ve ait oldukları o illegal dünyaya daha uygun bir karakterde. hikayedeki yeri belki bir paragraftan biraz fazla sadece ama yazar bu mesajı başarıyla vermiş o kısacık mesajda.
  
  son baba'nın don clericuzio'su da işte böyle bir karakter. hasta, yaşlı, katılaşmış hatta kemikleşmiş bir kötücüllüğü ve insani yönü, duyguları ve pişmanlıkları var.
  
  baba'nın don vito corleone'si ise bütün bunlara sahip olmasına rağmen daha toz pembe, daha romantik ve sanki farklı bir dünyaya aitmiş gibi bir karakter.
  
  başta kitap, baba hikayesinin alternatif evrende alternatif bir devamı gibi gelmişti. hikayeyi okudukça, karakterlerin geçmişlerini ve düşünce yapılarını anladıkça böyle değil de, sanki gerçek dünyada bir "baba" nasıl yazılabilire cevap aramış mario puzo.
  
  bütün bunlar hikaye olarak değil tabi, son baba'nın hikayesi klasik bir mario puzo hikayesi.
  olay örgüsü, kurgu, anlatımdaki detaylar, betimlemeler vs. neredeyse bütün romanlarında benzer.
  
  çok popüler bir kitap değil son baba ama baba'yı sevenler, mario puzo'yu sevenler için en azından güzel bir alternatif.