ahmet cevat

• çırpınırdı karadeniz isimli meşhur şiirin ve azerbaycan milli marşının yazarı olan azeri şair.
  
  (1892-1937)
• katil stalin tarafından, pantürkist olduğu gerekçesiyle öldürtülen büyük türk şair ve mücadele adamı.
  
  "soranlara anlatayım
  ben bu yurdun nesiyem
  ben çiğnenen bir ülkenin
  hak bağıran sesiyem"
• "soranlara ben bu yurdun; anlatayım nesiyim:
  ben çiğnenen bir ülkenin hak bağıran sesiyim"
• azerbaycanlı şair. ahmed cevad, azerbaycan ulusal marşı'nın sözlerini ve kafkas islam ordusu zamanında "çırpınırdı karadeniz" şiirini yazmıştır. stalin'in büyük temizlik adıyla toplumda geniş yankı bulan tasfiye hareketi sonucunda, "karşı-devrimci" olarak suçlanıp idam cezasına çarptırılmış ve 1937 yılında idam edilmiştir.
• türk ordusu'na şöyle seslenendir:
  
  "ey şanlı ülkenin şanlı ordusu;
  unutma kafkas'a geldiğin günü!
  gelirken kovmaya turan’dan rus'u,
  ayağını karadeniz öptü mü?
  
  ilk atarken eski burca adımı,
  kars kalesi selam topu attı mı?
  sen yaparken orada zafer şenliği,
  mağlup düşman kaşlarını çattı mı?"
• bakü’ye gelmişiz selam vermeye,
  ey han sarayını tutan ingiliz!
  giderken kabe’ye hacı kervanı,
  hacılar yoluna çıkan ingiliz!
  
  damağında çanakkale ağısı,
  sen misin türk ellerinin yağısı?
  islam dünyasının ölüm çalgısı,
  ölüm ninnisiyle yakan ingiliz!
  
  sarıp hindistan’ın cansız kolunu,
  geldin bağlamaya turan yolunu.
  aldatıp her yerde tanrı kulunu,
  insanları ucuz satan ingiliz!
  
  bak, yine karşında göğsümü açtım,
  bakü dağlarına al bayrak sançtım.
  sen meydan okudun, geldim, ulaştım,
  mert değil meydandan kaçan ingiliz!
  
  sen bağla her yolu, süngüm tez açar,
  üç ayda gelenler, üç günde kaçar.
  zannetme kurşunum havaya uçar,
  türk’tür bu kurşunu atan ingiliz!
  
  o hain gözünü diktiğin eller,
  benim nişanlımdır, türküler söyler.
  göz dikme tahtıma, bak, elim titrer,
  düşecek tahtına talan ingiliz!
  
  ahmed cevad - 12 temmuz 1918
• kısacık hayatında ölümsüz eserler bırakan azerbaycanlı istiklal şairi. 5 mayıs 1892'de doğan büyük şair, 13 ekim 1937'de ruslar tarafından kurşuna dizilerek şehit edildi. kendisi balkan savaşlarında türk ordusu saflarında savaşmış, anadolu'da rus işgali ve ermeni mezalimi yaşayan bölgelere bakü müslüman cemiyet-i hayriyesi aracılığıyla yardım organizasyonları düzenlemiştir.
• fatih özcan'ın bozdoğan'da belirttiğine göre kafkas islam ordusu komutanı ve bakü fatihi nuri paşa'nın gence'ye varışı sebebiyle şu şiiri yazan millî şair.
  
  ey esger
  
  dağa, daşa sancağını öpdürüb
  duman kimi bu dağları bürüdün!
  denizlere salam resmi yapdırıb
  göylerdeki bulud kimi yürüdün!
  
  yürü, yürü batan günün izine.
  gülümseyir doğan güneş yüzüne!
  
  ey türk, senin hansı dinde oldugun
  minareye buyur, bize söylesin!
  eşitmeyen gulaglara sesini
  esen yele buyur, heber eylesin!
  
  yürü, yürü batan günün izine.
  gülümseyir doğan güneş yüzüne!
  
  şu garşıkı duman çıhan bacadan
  sen gelmeden iniltiler çıhardı.
  gecikseydin mezlumların feryadı
  yeri, göyü, kâinatı yahardı!
  
  yürü, yürü batan günün izine.
  gülümseyir doğan güneş yüzüne!
  
  (1918)
  
  (bkz: türk beklenendir)
• doğum yıldönümüdür bugün. ruhun şad olsun büyük şair. gardaş kömeğine yazdığın destanlar bütün turan ellerde yankılanır.
• azerbaycan milli marşının yazaridir. ayni zamanda nuri paşanın azerbaycan'a gelmesi üzerine çırpınırdın karadeniz gibi bir şaheser ortaya koymuştur. bunun haricinden bismillah adlı siiri türkiye'de çok bilinmese de azerbaycanda çok sevilir.