ankara savaşı

• 15 saat kadar sürmüş savaş bir imparatorluğun yıkılmasına sebep olmuştur.
• fillerden ziyade osmanlı ordusunun sol kanadını oluşturan anadolu birliklerinin ihaneti sonucu kaybedilmiş bir savaştır, eski anadolu beyliklerinin askerleri ve bir moğol kolu olan karatatarlar taraf değiştirince anadolu kuvvetleri dağılmıştır, koskoca osmanlı ordusunda ayakta kalan son birlik sağ kanattaki 60000 kişilik sırp ordusudur, sırp prensinin kendisini savaş alanından kaçırma önerisini reddeden yıldırım etrafında son bir savunma yapan 10000 yeniçeri katledildikten sonra esir edilmiştir..
• bu savasta alinan yenilgi osmanli'yi 50 sene geriye goturmus, istanbul'un fethini geciktirmistir.
• sözkonusu savaşın çıkış nedeni iki hükümdar arasında vuku bulan ciddi anlamda bir söz dalaşıdır. timur'dan kaçan beylerin yıldırım'ı, yıldırım'dan öc almak isteyen beylerin ise timur'u gaza getirdikleri de iddia edilir bu aşamada. savaşın başlaması ve türk tarihinde bunca önemli olmasındaki asıl neden ise atlanır biraz. söz konusu savaştan önce osmanlı balkanlarda ciddi bir hakimiyet kurmuştur. osmanlı daha birkaç yıl önce kosova çimlerine gömdüğü sırplarla kardeş olmuş balkanlardaki hakimiyetini bir başka boyuta taşımıştır. hatta yıldırım'ın eşlerinden biri bizzat sırp prensinin kız kardeşidir. balkanlar üzerinden avrupa'ya ve hatta istanbul'a ilerlemek isteyen yıldırım anadolu'yu ihmal ettiğine kanaat etmiş ve anadolu birliğini sağlamaya niyetlenmiştir. o güne kadar balkanlara yapılan akınlarda en önde savaşan gaziler türk unsurlarına karşı savaşmayı reddedince de yıldırım hristiyan sırpları kullanarak anadolu seferlerine girişmiştir. hristiyanları kullanıp müslümanları kırdıran yıldırım'ı türk beyleri affetmemiş ilk fırsatta, ki bu fırsat ankara'da çıkmıştır, yıldırım'ı terk etmişlerdir. ordusunun üçte birini yitiren yıldırım savaşı bitirecek tek yolun timur'u öldürmek olacağını düşünerek saldırmış ancak esir düşmüştür. yıldırım'ı kurtarmak için kayınbiraderi sırp prensi karşı saldırıya geçmiş ancak yıldırım'ı kurtaramamıştır. sözkonusu prens'in sonradan tahtı devralacak çelebiye "türkler bize ihanet etti yurdumuza dönelim" dediği de rivayet edilir. nitekim osmanlı anadolu'daki tüm topraklarını yitirirken balkanlarda bir taş parçası dahi yitirilmemiştir. bundan sonra da türk unsurlara güven sarsılmış ve yönetimde daha az yer almışlardır.
• çankırı'dan ankara'ya akyurt üzerinden değil de çubuk - esenboğa tarafından dönecek olursanız savaşın yapıldığı yeri tepeden çok rahat görebilirsiniz. meydan savaşı için ankara'da kızılay meydanı'ndan sonra en düzgün yer burasıdır herhalde. biçilmiş kaftandır yani.
  
  bu arada savaştan sonra yıldırım beyazıt'ı esir alan timur'un eziyet etmek yerine misafir gibi davrandığı söylenir. hatta rivayet olunur ki bir gün yıldırım'ı karşısına alıp :
  
  " ee beyazıd. koca dünya kala kala senin gibi bir körle, benim gibi bi topala mı kaldı şimdi"
  
  demiştir. bildiğiniz gibi timur'un bir ayağı aksamaktadır ve aksak timur diye anılır, yıldırım beyazıt'ın ise tek gözü kör olduğu söylenir.
  
  ancak yukarıda anlatılanların bazıları tarihçilerin uydurması da olabilir, bilemiyoruz tabi. "siktir lan rakı da içmişler mi bari" diye düşünmeyin.
• esenboğa bölgesi ankara geneline göre ağaçlık bir bölgedir. savaş bu yörede ceryan eder. ağaçlardan yararlanan timur fillerini son ana kadar gizler. bu filler bir yandan çok ürkütücü gelmiştir bir yandan da çok heyecan vermiştir her türlü et barındıran canlıyı yemek isteyen türk savaşçılarına.
• savaştan sonra yıldırım bayezid ile timurlenk arasındaki hikayeler avrupada öylesine meşhur olmuştur ki; savaş 333 yıl sonra bile antonio vivaldi'ye konuyu işleyen hikayenin üzerine bir opera besteletmiştir (bkz: bajazet).
  
  benzer bir şekilde yine bu konuyu işleyen george frederic handel'in de tamerlano adlı bir operası vardır.
• üzerine çok söylem geliştirilmiş, hatta kimilerine göre osmanlı'ya ders olmuş savaştır.
  benim en çok üzerinde durduğum, ve bir çok entiride çeşitli sebeplerle referans gösterdiğim ibretlik vaka ise; bu savaş esnasında timur'un fillerinin ankara'nın muhtelif bölgelerinden öyle geçmiş olmaları ki, oralarda günümüzde bile yeşillik bitmiyor olmasıdır.
  tabi ki anlıyorum; osmanlı'nın bu savaş sonrasında fetret devri 'ni yaşamasıyla kısa vadede kaybetmiş, ama ardından yükselişe geçerek üç kıtaya hükmetmiş, pax ottomana 'yı insanlığa sunmuştur kabül ama yine de şunu söyleyemeyiz; "kısa vadede kaybetmişse de, uzun vadede kazanan osmanlı oldu." bunu diyemeyiz.
  bu şuna benzer; birinci dünya savaşı sonunda yurdumuz bilmem kaç millet tarafından çevrelendi, kuşatıldı, paylaşıldı. kimi köylerimiz talan edildi, ermeni, rum çeteciler köylerimizi bastı, insanlarımızı katletti ama sonunda kazanan biz olduk, bakın yeni bir cumhuriyet kurduk, diyemeyiz. yeni bir cumhuriyet kuruşumuz, ayrı sosyal, siyasi sebeplerle ve direncimiz ve ortak bilincimizle açıklanabilir. ankara savaşı 'ndaki mağlubiyet ise, osmanlı'nın belki de başka türlü ilerleyişini durdurmuştur, yükselişiyle bir alakası yoktur, en kaba tabirle; olmasa daha iyi olurdu, dyebilirim.
  
  az evvel elime geçen bir kaynakta şöyle anlatılıyor, (kaynak bir kere güvensiz, isim verilmemiş, bir internet sitesinden indirdiğim 'osmanlı padişahları' diye bir dosya)
  
  "yıldırım bayezid'in 1398'de karaman ve 1399'da dulkadirli topraklarına girmesinden sonra topraklarını kaybeden anadolu beyleri bu sırada hindistan seferinden dönen timur'a sığınarak, onu osmanlı sultanına karşı kışkırttılar. bu arada timur'dan kaçan karakoyunlu ve cezayir beyleri de yıldırım bayezid'i timur'a karşı tahrik ediyorlardı. bu tahrikler ve timur'un osmanlılara ait sivas'ı alması neticesinde iki büyük türk hakanını ankara'da karşı karşıya getirdi. çubuk ovasında yapılan ve çok şiddetli geçen muharebe sonunda osmanlı ordusu, mağlubiyete uğrarken, yıldırım bayezid de esir düştü (28 temmuz 1402). esaret zilletini çekemeyen yıldırım bayezid han yedi ay sonra kederinden ve nefes darlığından kırk dört yaşında vefat etti (1403). timur han ölüm haberini alınca: "yazık oldu, büyük bir mücahidi kaybettik." demekten kendini alamadı."
• sırplardan nefret ettiğini söyleyen gerizekalı ırkçıların tekrar tekrar araştırması gereken savaştır.
• azap ortakların da sebebini gelişimini yıldırım bayezidın artisligini timurun kurnazlıgını uzun uzun anlatmıstır