beş vakit namaz

• efendim adamın tekiyle şeytan arasında şöyle bi konuşma geçtiği rivayet olunur:
  bi gün şeytan bi bi-namaza rastlamış ve artık iblisliği miblisliği bi kenara atıp ağzından şu hak sözleri kaçırmış
  "yahu arkadaş!(dikkat edilirse adam direkt kanka durumuna sokuluyor)ben hazret-i adem'e bir kerecik secde ile emrolunmuştum.secde etmediğim için dergah-ı tealadan kovuldum.sense günde beş vakit bunca secdeyle emrolunmuşsun da bi kere olsun alnın eğilmiyor
  acaba senin halin nolacak?!
  bunun arkasından muhahahahaaa iyi giderdi ama kayıtlarda öyle bir bulguya rastlanmadı
• 1- sabah namazı
  2- öğle namazı
  3- ikindi namazı
  4- akşam namazı
  5- yatsı namazı
  
  şeklinde sıralanabilecek namazlar. bir gün polis falan sorar yakalayıp, aklınızda olsun.
  şunlarda benden bonus olsun, buralardan da soru gelebilir, duymadım demeyin:
  
  1- teheccüd namazı (gece namazı)
  2- işrak namazı
  3- duhâ namazı (kuşluk)
  4- evvabin namazı
  5- abdest şükür namazı
  6- tahiyyetü'l mescid namazı
  7- yolculuk namazı
  8- küsûf ve husuf namazı
  9- şükür namazı
  10- tesbih namazı
  11- istihâre namazı
  12- tevbe namazı
  13- hâcet namazı
  14- zelzele namazı
  15- bayram namazı
  16- cenaze namazı
  
  (bkz: öğle namazının kaç rekat olduğunu soran polis)
  (bkz: beş vakit namaz kılmak)
• "imanın şartları"ndan biri. bir gün içinde başarılı şekilde tamamlanması gereken namaz sayısını belirtir.
• beş vakit namaz, sabah, öğlen, ikindi, akşam ve vitri vacip ile birlikte yatsı namazlarıdır.
  peygamber efendimiz vefat etmeden önce son sözleri ile namaz, namaz,namaz demesi, müslümanlar için beş vakit namaz kılmanın gereğini ve de önemini göstermiştir.
  
  cenâb-ı hak buyuruyor:
  bismillahirrahmanirrahim
  
  “muhakkak namaz, mü’minler üzerine vakitlenmiş olarak farzdır.” (nisâ, 103)
  
  rasûlullah (sav) efendimiz buyurdular:
  
  “namaz, gözümün nûrudur.” (nesâî, ahmed bin hanbel)
  
  rasûlullâh (sav), ashâb-ı kirâma beş vakit namazın ehemmiyet ve muhtevâsını îzâh için şu suâli sordu:
  
  “–ne dersiniz? birinizin kapısının önünde bir nehir olsa da, o kimse her gün bu nehirde beş defa yıkansa, kirinden bir şey kalır mı?”
  
  sahâbîler:
  
  “–o kimsenin kirinden hiçbir şey kalmaz.” deyince rasûl-i ekrem (sav):
  
  “–beş vakit namaz da işte bunun gibidir. allâh beş vakit namazla günahları silip yok eder.” buyurdu. (buhârî, mevâkît, 6)
  
  ey rabbimiz! bizleri ihlas ve huşu ile namaza devam edenlerden kıl! âmin!
• her ne kadar 5 sayısına yalnızca rivayetler yoluyla ulaşıldığı iddia edilse de kuran'da olan sayıdır. bu sonuca ulaşmak için isra 78 ve hud 114 ayetlerini birlikte okumak ve biracık arapça bilmek yeterlidir.
  
  önce namazın vakitli bir ibadet olduğunu görelim.
  
  namazı kıldınız mı, gerek ayakta, gerek otururken ve gerek yanlarınız üzerinde hep allah’ı anın. güvene kavuştunuz mu namazı tam olarak kılın. çünkü namaz, mü’minlere belirli vakitlere bağlı olarak farz kılınmıştır. (nisa 4/103)
  
  "namazı güneşin zevalinden (sarkmasından) gecenin ğasakına (karanlığına) kadar, bir de şafak ışıklarının kümeleştiği sırada (fecrin kuranında) tam kıl. şafak ışıklarının kümeleşmesine şahit olunur (gözle görünür)" (isra 78)
  
  buradan anlaşıldığı üzere günün ilk namazı güneşin tam tepeden batıya doğru sarkması ile başlar. çünkü güneşin tüm hareketleri dikkate alındığında sarkma olarak tabir edilecek tek yer tam tepeden batıya doğru meyletmesidir. yani bu durumda günün ilk namazı öğlen namazı olacaktır. zaten buhari'deki namaz vakitleri bölümüne bakılırsa ilk başlığın öğlen namazı olması da bu sonucun doğruluğu teyit etmektedir.
  
  demek ki namazlar güneşin batıya meyletmesinden başlanıp gecenin karanlığı çökene kadar kılınmalı, bir tanesi de gece karalığı bitip şafak ışıkları kümeleştiği sırada kılmamız gerekiyor. bu kümeleşme gözle görülebilen bir şey olmalıdır. bu tarif sabah namazının vaktine uymaktadır. böylelikle günün son namazının sabah namazı olduğu sonucuna varılabilir.
  
  "gündüzün iki tarafında ve gecenin gündüze yakın vakitlerinde o namazı kıl. çünkü iyilikler kötülükleri giderir. bu öğüt alanlar için bir öğüttür. (hud 114).
  
  burada birazcık arapça gramer bilgisi vermek gerekiyor. arapçada çoğul iki şekildedir. biri tesniye babıdır, iki anlamına gelir. diğeri ise cemi babıdır en az üç anlamına gelir. ayette geçen tarafeyni kelimesi taraf kelimesinin tesniye babıdır, yani iki taraf anlamına gelir. etraf ise tarafın cemi babıdır ve en az üç taraf anlamına gelir. etraf kelimesinden anlaşılabileceği gibi taraf kelimesi bir şeyin uçlarını ifade etmek zorunda değildir, herhangi bir yeri o şeyin bir tarafıdır.
  
  bu durumda gündüzün içerisinde iki yerde namaz kılmamız gerekiyor. günün ilk namazının güneşin batıya sarkmasıyla kılınabileceğini görmüştük. buradan hareketle güneş batana kadar kılınacak iki namaz; öğlen ve ikindi namazlarıdır.
  
  gecenin gündüze yakın kısımları derken zülefen kelimesi cemidir yani gecenin gündüze yakın kısımlarında en az 3 namaz kılınmalıdır. emir bildiren ayetlerde sınır belirtmesi sebebiyle en azıyla amel edilir. dolayısıyla gecenin gündüze yakın kısımlarında 3 namaz kılınmalıdır. saatin olmadığı bir dönemde gecenin gündüze yakınlığını nasıl ölçeceğimiz sorusu akla gelebilir. bunun için de başka ayetten yardım alalım.
  
  "bu böyle. çünkü allah, geceyi gündüzün içine sokar, gündüzü de gecenin içine sokar. şüphesiz ki allah hakkıyla işiten, hakkıyla görendir." (hac 61)
  
  "o, karanlığı yarıp sabahı çıkarandır. geceyi dinlenme zamanı, güneşi ve ayı da ince birer hesap ölçüsü kıldı. bütün bunlar mutlak güç sahibinin, hakkıyla bilenin takdiridir (ölçüp biçmesidir)." (enam 96)
  
  demek ki gece ile gündüz birbirinin içine girebilen şeylerdir. yani birbirinden ayrık değil, birbiriyle kesişerek dönüşen bir yapıdadır. sabah, karanlığı yarıp çıkar (bu anlatım isra 78'deki şafak ışıklarının kümeleşmesi ile birleştirilerek sabah namazının vakti kolayca tayin edilebilir.) ve güneş bir hesap aracıdır. buradan hareketle şu sonuca varabiliriz, gecenin gündüze yakın vakitleri, gece ile gündüzün iç içe geçtiği vakitlerdir.
  
  gecenin gündüze yakın vakitlerinde 3 namaz kılınacaksa, biri gece, gündüze dönerken şafak ışıklarının toplandığı vakitte kılınacak olan sabah namazıdır. diğer ikisi de gündüz geceye dönerken kılınmalıdır. bunlar da akşam ve yatsı vakitleridir.
  
  akla şu sorular gelebilir:
  
  soru: ikindi ve yatsı namazlarının başlangıç saatlerini nasıl tayin ediyoruz?
  
  bu iki namazın başlangıç vakitlerinin tayini için kuran'da ayet yoktur. muhammed a.s.'ın da uygulamalarında bu konularda farklı uygulamaları olduğu görülmektedir. bu vakitlerin tayininde genellikle cibril hadisi gibi rivayetler dikkate alınır.
  
  soru: hangi namazlar cem edilebilir (birleştirilebilir)? bu kuran'da var mı?
  
  ikindi ve yatsı vakitlerinin tayini içtihadi olduğu ve isra 78 ve hud 144'te belirtilen çerçevede bu iki namazın vakti için bir esneklik yer aldığı için öğlen ile ikindi, akşam ile yatsı namazları birleştirilebilir. nitekim muhammed a.s.'ın bu ikisini birleştirdiğine dair rivayetler mevcuttur.
  
  soru: yatsı namazının son vakti sabah namazına kadar değil miydi?
  
  son 200 yıllık hanefi öğretisine göre evet ama kuran'a ve sünnete göre hayır.
  yatsının son vakti, güneş ışıklarının ufku tamamen terk etmesine kadardır. bunu gözlemlemek için şu yöntem izlenebilir. eğer batı ufku ile doğu ufku aynı siyah tonuna ulaşmışsa en zayıf ışıklar da terk etmiş demektir. eğer şehir ışıklarının olmadığı bir yerdeyseniz, gökteki en zayıf yıldızları görebilir olduğunuzda en zayıf güneş ışıkları da terk etmiştir demektir. bu vakit astronomik tan olan -18 derece olarak ölçülmektedir.
  
  bu konuda şu hadise de yer verelim.
  "müslümanlar o sırada yatsı namazını, kırmızılığın kaybolmasından gecenin ilk üçte birine kadar olan vakit içinde kılarlardı." (buhari mevakitu's-salat 24)
  
  burada geçen ilk üçte biri ifadesi kuran'da geçen bir ifadedir. geceyi 1-alaca karanlık, 2-zifiri karanlık (gecenin ğasakı) ve 3- alaca karanlık (fecrin kuranı) olarak 3'e bölebiliriz. zifiri karanlık kısmı (2 nolu kısım) gecenin en uzun kısmıdır ve gecenin yarısı olarak ifade edilir. bu sonuçlara erişmek için bakılabilecek örnek ayetler müzzemmil 20, nur 58, müzzemmil 1-2-3-4)
  
  soru: nafile namazların vakitleri kuran'da var mı?
  
  bu hükmü çıkarmdan evvel tesbih kavramını kuran'dan öğrenmemiz gerekiyor. tesbih ifadesinin kılınması zorunlu olmayan namaza karşılık geldiği sonucu da kuran’dan çıkartılıyor. nafile namaz vakitlerini tayin için başvurulacak ayetler şunlar:
  
  "öyle ise akşama girdiğinizde, sabaha kavuştuğunuzda, allah’ı tespih edin. göklerde ve yerde hamd o’na mahsustur. gündüzün sonunda ve öğle vaktine girdiğinizde allah’ı tespih edin." (rum 30/17-18)
  
  "o hâlde, onların söylediklerine sabret. güneşin doğuşundan önce, batışından önce ve gece vakitlerinin bir kısmında rabbini hamd ile tespih et. gündüzün bölümlerinde/ taraflarında da tespih et ki hoşnut olasın." (ta ha 20/130)
  
  burada vakitleri ile birlikte 7 vakit nafile namaz söz konusudur. vakitlere dikkat ettiğimizde 5 vakit namaz ile kılınan sünnetlere ek, gece (vitr bir gece namazıdır) ve kuşluk namazları kuranda tavsiye edilen nafile namazlardır. hadis rivayetleri de bu vardığımız sonucu doğrulamaktadır.
  
  soru: cuma namazı neden öğle vaktinde, bayram namazı neden sabah kerahat çıktıktan sonra kılınır?
  
  ey inanıp güvenenler! cuma günü namaz için çağrı yapıldığında alış verişi bırakın; allah’ın zikrine koşun. bilseniz bu sizin için daha hayırlıdır. namaz bitince artık yeryüzüne dağılın ve allah'ın lütfundan isteyin. allah'ı çok zikredin; umulur ki kurtuluşa erersiniz. (cuma 62/9-10)
  
  günün ilk farz namazı öğlen namazı olduğu için ve yukarıdaki ayet de gündüz alışveriş yapılan bir vakitte namaza çağrılmadan bahsettiği için cuma namazı öğlen vaktinde kılınır.
  
  bayram namazlarını ayıran en önemli özellik tekbirlerdir. onlar allah’ın emridir. çünkü ramazan ve kurban ile ilgili âyetlerde şu sözler yer alır:
  
  (bir önceki ayet oruçtan bahseder)"bu da sayıyı tamamlamanız ve hidayete ulaştırmasına karşılık allah’ı yüceltmeniz (tekbir) ve şükretmeniz içindir” (bakara 2/185). (bir önceki ayet kurbandan bahseder) "böylece onları sizin hizmetinize verdi ki, size doğru yolu gösterdiğinden dolayı allah’ı büyük tanıyasınız. iyilik edenleri müjdele” (hac 22/37).
  
  buradan çıkartılacak sonuç bayram gününe girildiğinde tekbirlerin getirilmesi gerektiğidir. peki gün ne zaman girer? bir önceki günün son namazının vakti çıkınca diyebiliriz. aşağıdaki ayetten de anlıyoruz gündüz geceden önce gelir, günün de gündüz ile başlaması gerekir. bu yüzden bayram namazı, bayram gününde namaz kılınabilecek ilk vakitte kılınır.
  
  "güneş ay’ı yakalayamaz gece gündüzü geçemez. her biri farklı bir yörüngede yüzer."(yasin 36/40)
• kitaplardan, çevremizde konu hakkında bilen kişilerden öğrendiğimiz kadarıyla;
  peygamber miraca çıktığında, 50 rekat namazla hediyelendirildi.
  bunun üzerine allah'tan 3 şey istedi; (sırası var mı bilmiyorum)
  a- tüm ümmetim cennete girsin,
  b- ümmetimin ayıpları yüzüne vurulmasın
  c- namaz 50 rekat olmasın, ümmetime zor gelir
  allah'tan gelen cevap şöyleydi;
  a- tüm ümmetin cennete giremeyecek (emirlerimi yerine getirenlere haksızlık olur teziyle).
  b- ümmetinin ayıplarını yüzüne vurmayacağım ama sonuna da bırakmayacağım
  c- namaz 5 vakite insin.
  
  buna göre namazın 5 vakit oluşu ya da her namazdan önce abdest almanın zorunluğu (ki eğer abdest bozulmadıysa önceki namazdan kalma da olsa geçerlidir) ya da tembel kavimlere spor amacıyla gönderildiğini ifade eden tezler çürümektedir, çünkü islamiyet tüm alemlere gelmiştir, peygamber de ümmetim derken sadece arapları kastetmemiştir.
  (arap kavmine gelişinin tek nedeni o dönemde en yozlaşmış kavimdi ve din başka bir kavime gelseydi 'bize gelmedi ki, biz o dili bilmiyoruz ki, biz anlamıyoruz ki" diyemesinler diye özellikle en yozlaşmış olan kavime gelmiştir. zaten anlayana, kuran'ın dili de arapça değil, rab'çadır.)
• uzerinde cok tartısılan bi konudur zira kuranda farz olan namaz uc vakitdir derler.mesala ikindiyi farz olmadıgı halde hz muhammed cemaatla kıldıgı icin,bazı namazlarıda sadece kendi basına kıldıgı icin kendisi oldukten sonra cıkan farz sunnet tartısmalarında,din alimleri kendisinin cemaatla kıldıgı namazları farz ,digerlerinide sunnet kabul etmislerdir.gunumuzde tamamını kılan kisi sayısı cok azdır(yaslılar haricinde) herhalde.hakkında anlatan hikayelerden biride seytanla,bi din aliminin konusmasıdır din alimi seytanı sen 40 gun bes vakit namaz kıl bak bi daha bırakabiliyomusun der.seytanda sende bi kere kılma bak bi daha baslıyabilirmisin der.harbidende gariptir ya tam yada hicdir genelde bu bes vakit namaz kılma olayı.
• benim çukur çeylen köylülerim, onların da çoğu yarı dinsizdir ama dindar olanları vakit namazlarını sınıflama içinde anacaklarında halka namaz derlerdi. bu muhtemelen tüm müslümanların kabe çevresinde halka/çember olduklarını bilmeyi gerektirdiğinden orta eskilikte molla, medrese bilgisi istiyor. ve bilgi cenaze namazı için dikdik namaz, cuma namazı için hafta namaz adlandırmalarıyla mini bir sınıflama özelliği gösterdiğinden ek olarak yerellik ve türkçelik/türkçecilik niteliği de taşıyor. muhtemelen oluşum zamanlarını 1940lar öncesinde, belki cumhuriyet öncesi medreselerde aramak gerek. belki ufak tekkelerde. acaba başlıca namazlardan sayılması gereken bayram namazlarını adlandıracak, özetleyecek bir şey bulamadılar mı, bulundu da o kadar akılda kalıcı olmadığından silindi gitti mi? şu kaderin cilvesine bakın, oğlu ateist eğilimli olacak olan babam, molla amcasından veya başka kanallardan aldığı bu bilginin bana geçmesinde zincir baklası/halkası olmayı üstlenecekmiş. google ve internet kaynaklarında rastlamadığıma göre benim aktardığım da kendine göre değerli bir kültür unsuru. yalnız başka hiçbir yerde yoktur denmemeli, oldukça rafine ve özet olan bu bilginin başka alıcıları ve kayıtçıları olmuş olmalı.
  
  aynı yöre insanlarından mizahi namaz tarifi: ak taş kara taş kellem yere düş.
• günde bes kere ibadet etmeyi kasteden cümle.
  kendine müslüman diyen biri günde bes kere ibadet etmek zorundadır.
  (bkz: farz)
• #141709403 siz hadis dininin artıklarına göre kur'an'ı anlıyorsunuz.
  hiçbir bilginiz olmasa, elinize alıp kur'an'ı okusanız, asla ama asla ikindi diye bir şeyi çıkaramazsınız.
  kur'an'da tesbih kelimesini salata nasıl çevirirsiniz ? allah dileseydi bunu söylemez miydi ?
  o halde ne için atandan gördüğün ibadetleri kur'an'a, allahın emirlerine yansıtıp kur'an'ı çarpıtıyorsun ?
  kur'an'da müsait olmadığın anlarda kapı çalınıp öyle girilsin denir. orada üç vakit belirtir. sabah salatından önce, öğlen dinlenmeye çekilip üstünüzü çıkardığınızda, akşam salatından sonra müsade alsınlar ayeti yok mu ?
  haşa allah diyemedi mi öğle salatını ?
  insanlar ne için öğlen eve gidiyormuş ayete göre ?
  salat için mi dinlenmek için mi ? ayet ne diyor sana?
  kur'an apaçıktır. ona atanızdan gördüğünüz allah adına atılmış yalanları uydurmaya kalkarsanız ortada kalırsınız.
  kur'an'da gün vakitleri olarak yalnızca sabah salatı ve akşam salatı geçer. ve bunu en ince ayrıntısına kadar da anlatır.
  sizin öğle,ikindi,yatsı namazlarınız ne zaman başlıyor ? kur'an tek bir bilgi veriyor mu ? vermiyor.
  hiç mi korkmuyorsunuz allah adına yasalar uydurmaktan ?