capitolium

• roma nın etrüsklü yöneticilerinin regia dan ayrılıp, koca bir kale kurdukları tepe. ve capitolium ile palatium arasına da bu yöneticilerin taraftarları yerleşmişlerdir.
  
  (bkz: vicus tuscus)
• capitolino olarak da bilinen roma kentindeki ünlü tepe. aynı ada sahip birçok sanat galerisinden oluşan müze kompleksi de bu tepede yer alır.
  
  roma döneminde bronz üzerine yazılmış eserlerin kopyaları capitolium’da biriktirilirdi.
  
  romalılar tapındıkları üç büyük tanrı olan jüpiter,iunon ve minerva’nın insan görüntüsü altındaki heykelleri yine bu tepede yer almıştır.
• (bkz: collis capitolinus)
  roma'da italyanca "musei capitolini" diye anılan 3 binadan oluşan müzeler kompleksine ev sahipliği yapan tepe. roma kentinin meşhur 7 tepesinden birisidir.
  
  burada capitoline müzeleri ve piazza del campidoglio, palazzo senatorio, palazzo dei conservatori, palazzo nuovo, tabularium, aedes tensarum görülebilir. santa maria in aracoeli kilisesine de ev sahipliği yapan bu tepede antik zamanlarda jüpiter tapınağı, veiovis tapınağı, ludi capitolini ve aedes tensarum varmış.
  
  ayrıca statua colossale di costantino ı denilen birinci konstantin'in devasa heykeli de bu tepede bulunmuş.
• roma'nın en ünlü tepesi. şehrin koruyucusu olan jüpiter capitolinus'un tapınağı bu tepeye kurulmuştu. capitolinus tepesine bazen tarpeia tepesi de denir. ortası büyük bir çukurla birbirinden ayrılmış iki dokutan oluşur. eskiçağda roma'nın başlıca tanrısı saturnus'un adıyla anılırdı. etrüsk hakimiyeti jüpiter, juno, minerva tanrılarını roma'da tanıtınca, iki doruktan birinin üstünde bu üç tanrı adına bir tapınak yapıldı. burada ardı ardına tapınaklar kuruldu. kimi yandı ve daha sonra yeniden yapıldı. sonucusu titus ve domitianus'un eseridir. burada değerli eşya ile ganimet teşhir edilirdi. arocoeli kilisenin yapıldığı öteki dorukta darphane de bulunuyordu. burası juno moneta tapınağıyla birlikte bir kale gibiydi. iki intermontium arasında şimdiki campidoglio alanı bulunmaktadır. efsaneye göre romulus dört yanı duvarla çevrili bu yere yerleşmişti. yakınlarda tapeia kayalığı vardı. intermontium'da foruma doğru bugün bile sağlam temelleriyle dikkati çeken arşiv binası bulunuyordu. tepenin yamacında yer altında eski tulianum hapishanesi vardı.
  
  capitolinus üçlüsünün yanı sıra değişik çağlara ait çeşitli nitelikte sayısız anıt vardı. jupiter custos, fides, mars, ultor, venus, uricina tapınakları. yardımseverler evi. julia jupiter soter, isis ve serapis sunakları. romulus'un efsanevi kulübesi. capitolium kurdu ve ikizler toplu heykeli. kahramanların, büyük adamların veimparatorların heykelleri. imparatorluk çağının başlarında augustus, capitolium tepesindeki düzlüğe üst üste yığılan anıtların yapımını sınırlandırdı. bu anıtlardan günümüze kalanlar çok azdır.
• m.ö 390 yılında galyalılar tarafından roma yağmalanırken direnmiş olan surların etrafındaki tepe. roma halkını kendini kurtaran kısmı buraya sığınıyor ve direniş başlıyor. uzun süren direniş sırasında sanayii tipi arbalet dediğimiz ballistaların kirişi tükeniyor kullana kullana. sonra romalı ablalar saçlarını dibinden kesip eşlerine veriyor, kiriş yerine kullanılan saçlarla romalılar galya kuşatmasını atlatıyorlar. işte o gün bugün güçlü ve cesur saç parolasıyla yaşayan romalı ablalar keratinli saç bakım şampuan ve kremlerine yöneliyorlar.