çemişgezek

• eskiden elazığa bağlı olan şimdilerde tunceli iline bağlı ilçe...
• güziide bir ilcemiz, ama sakinleri gendi illerini bir küfür olarak kullanınca (ulan seni gidi cemiskezekliii!) sakinliklerini yitiriyolar, kiziyolar, bana kizmislardi yaani...
• terorle asker arasinda kaldıktan sonra bir sekilde bosaltilan zavalli memleketim.
• bi zamanlar adıyla hard rock cafe tshirtleri basılmış kasaba.
• keban baraj gölü'nün ardında kendisine yapıştırılan "sürgün yeri" yaftasına ya da hakkında yapılan esprilere gözünü kapayarak varlığını sürdüren çemişgezek gerçekte o kadar da uzak değil.
  http://www.nationalgeographic.com.tr/…&yil=04&ay=01
• tunceli ili sınırlarına gezi düzenleme isteğimi arttıran ilçe...
• nami dort diyari almis, insanlarustu fizik ogretmeni dehset neset'in "sen hic cemisgezek'e gittin mi?" seklinde yanlis cevap verdin e aptal cocugum anlamina gelen cumlesindeki yer ibaresi...
• idari olarak tunceli'ye bağlı olan ancak tunceliyle arasında ulaşım zorluğu^* bulunmasından ötürü fiili olarak elazığ'a bağlı ilçe.
  
  çemişgezek'in giriş tabelasında nüfusunun 3255 olduğunu belirten bir tabela durdu senelerce, sonra yenilenen tabelada 3400'lere çıkartmalarına karşın nüfusu halk tarafından kabul edilen gerçek nüfusun giderek azaldığı yönündedir.
  
  çemişgezek'e ulaşım pek de zor değildir. istanbul'dan her çarşamba ve cumartesi, tarlabaşı ömer hayyam köprüsünün altından otobüs kalkmaktadır^*. diğer şehirlerden çemişgezek'e ulaşmak için ise önce elazığ'a gitmek, elazığ'da otobüsten inip, çemişgezek garajı nerdedir? diye sormak icab eder. çemişgezek garajı olarak adlandırılan yazıhaneden bilet alındıktan sonra, minibüs bekleyen çemişgezekli'lerle sohbete başlayabilirsiniz. minibüs ücretine keban baraj gölünün ferbotla geçilmesi dahildir. baraj gölü mavi ve dingindir. doğal bir göl kıyısı olmayan bir bölgede bulunan bir göl başka bir yerde hissedilmeyen bir koku ve his çağrıştırır. belki ben biraz da memlekete yaklaşma hissi almışımdır, ondan. gölün çemişgezek tarafında kalan kıyısına kayıkbaşı adı verilir. zamanında adı kayıkbaşı olan bu yörenin ismi halk arasında sürekli söylenegelmiş ama herhangi bir değişikliğe uğramamıştır.
  
  yaklaşık 60 km karayolu ve 20 dakikalık bir feribot seyahatinden sonra çemişgezek'e varılır. ilçeye gelmeden yolun aşağısında görünen çok katlı bina bir yatılı bölge okuludur ya da bir doğu anadolu gerçeğidir.
  
  çemişgezek'in ilginç bir özelliği, karayolunun devamının olmamasıdır. yani çemişgezek'e gidebilmek için bir insanın çemişgezek'e gitmek istemesi gerekir. başka bir yere giderken çemişgezek'ten geçmek mümkün değildir.
  
  çemişgezek'in tek benzincisinin yanından geçerek ilçe merkezi sınırlarına girmiş olursunuz. bu sırada yolun sağında görülen mahalle, çok açıkça da görülebileceği gibi çukur bir bölgede konumlanmıştır ve adı bu yüzden çukur mahalledir. yolun karşısında yukarıya doğru yerleşik mahalle ise kale mahallesi olarak adlandırılır. 1995 yılında çemişgezek'te vuku bulan ve yüzlerce evi kül eden yangın en çok bu mahalleyi etkilemiştir.
  
  çemişgezek'in belli başlı diğer mahalleleri hollik, merkez mahallesi, tepebaşıdır.
  
  kırk civarında köyü olanm ilçenin belli başlı köyleri sinsor, sığnek, vasgovan, komer, birehi, setirge, sisne, vartenik dir. çoğunlukla ermeice kökenli bu köy isimleri 90'lı yıllarda türkçeleştirilmiş, vişneli, erkalkan, payamdüzü, demirbük gibi isimler verilmiştir. halk arasında eski köy isimlerinin kullanımı çok yaygındır.
  
  50 civarında dükkandan oluşan bir de çarşısı vardır çemişgezek'in. birbiriyle kesişen üç dar sokak ve bir meydandan oluşur. dükkanlar ufaktır ancak dükkanların içinden 1960 basımlı kitaplardan, çok eski plastik oyuncaklara, yıllanmış aspiratörlere, farklı boyutlarda orak, tırpan vb. tarım aletlerine insanı büyüleyen malzemeler çıkabilir.
  bakkallar aynı zamanda manavlık yapar.
  
  ilçenin en güzel yeri, yazın hafta sonları insanların sıkça gittiği tağar çayının kıyısıdır. kıyısında genellikle kavaklıklar ya da dutluklar bulunan bu çayın küçük kumluk, büyük kumluk, hacimi, hapişki, bendin isimleri verilen, çay yatağının genişleyerek yüzmeye olanak tanıdığı noktalarında yüzüle de bilir. çayın diğer kısımları genellikle sığdır ancak debisi yüksek olduğu için yüzmek mümkün değildir.
  
  çemişgezek'e özgü olan bir yieyecek duttur. yöre insanı duta tut der. sınai bir değeri olmamasına karşın ilçede her bahçede dut ağaçları bulunur. türkiye'nin birçok yerinde satılan dutun kalitesini anlatmak için çemişgezek'in bir köyü olan ulukale dutu adı verilir. (diyarbakır karpuzu hesabı)
  angu dutu, horum dutu gibi çeşitleri olan dut toplamak için, ağaçların altına savan adı verilen büyük çuval bezleri gerilir ve ağaçlar sallanır. toplanan dut taze yenebilir, kurutulabilir, pekmez ya da pestil yapılabilir. bir de pestil yapmak amaçlı kaynatılan dutun kurutmadan puding usulü yemek mümkündür. oldukça lezzetli olan bu yiyeceğe malez denir.
  
  horum dutu adı verilen bir çeşit karadut da çemişgezek'e özgüdür. karadut ya da konvensiyonel dut gibi ağaçtan kolay kopmayan horum dutu karaduttan daha mayhoş ve lezzetli bir tada sahiptir. batı bölgesinde gördüğüm tek horum dutu ağacı, didim mavişehir vet-tur sitesinde, parkın yanındaki bakkalın tam karşısındaydı.
  
  çayın bulunduğu vadinin etrafında yükse tepeler vardır. bu tepelerden birisine oyulmuş indelikleri ilk çağda insanların yaşadığı bir mağaralar serisidir. çayın karşı yamacına kurulmuş şehirden de çok güzel görünen in delikleri, mağara yapısı, yerleşim yerleri, merdivenleri ile ilk çağdan bugüne kalan ilginç bir tarihi eserdir. bu mağaralara çayın kıyısından tırmanmak yaklaşık yarım saat sürecektir. bu tırmanışın yazın yapılması durumunda kesinlikle yılanlarla karşılaşılır. yılanlar genelde ufak ve zararsızdır.
  mağaralardan birisinin içinde, çay seviyesinden 100-150 metre yüksekte olmasına rağmen kapalı, havuzumsu bir bölge vardır. bu havuzun içinde de yılanla karşılaşılabilir.
  
  ilçede çeşitli selçuklu eserleri (cami- kapı - türbe) görmek de mümkündür.
  
  ilçe insanı genelde tutucu olmakla beraber, diğer insanlarla iyi ilişkileri kurar. yaşlı kadınların çoğu çocukluklarından gelen bir alışkanlıkla kara çarşaf giyerler. ama son seçim dışında mnp, msp, rp, fp, sp, akp geleneğinin ilçede seçim başarısı yoktur.
  
  bölgede silahlı çatışmaların yoğun olduğu yıllara dair pek çok ilginç, trajik anı mevcuttur. insanlardan dinlemek mümkündür....
  
  bir de, son olarak, olur da giden birisi olursa çarşıdaki kahvelerden herhangi birisinde, üzerine kuran konula rahle ile aynı yapıda tasarlanmış, çemişgezek'e özgü taburelere otursun, asmaların altında vişne suyu içerek ezan sesi dinlesin....huzurun doğu kültüründeki yaşanışına güzel bir örnektir.
• ilk forum sayfası açılmış olan güzide ilçemiz...
  www.cemisgezek.zor.org
• bu ilçenin isminin kökeni bizans kralı ioannes tzimiskes'e dayanır. tarih kitaplarında okuduğumuz üzere ülkedeki bitmek tükenmek bilmeyen taht kavgaları, imparatorluğun müstakbel veliahtlarını korumayı zorunlu kılıyordu. bunun da en bilinen yolu, ulaşımın güç olduğu korunaklı bölgelere kaleler yapıp kral adayının burada gözlerden uzak tutmaktı.. velhasıl kral tzimiskes için yaptırılan kale dolayısıyla bu bölge tzimisca olarak geçmeye başladı ve değişimlerle bugüne dek geldi. ilçenin isminin üzerinde bu kadar muhabbetin dönmesi, ilçenin kaderiyle beraber düşünüldüğünde ayrıca bir talihsizlik olsa gerek..