jürgen klopp

• "makul imkanlar cercevesinde" sifirdan takim kurma veya yoktan takim var etme hususunda futbol tarihinin en mustesna teknik adamlari arasindaki yerini almistir...
  
  tirnak icindeki ifadeye tekrar tekrar donup bakmak lazim... zira bu adamin alametifarikasi bu ve ileride de futbol tarihcileri belki de en cok bu noktanin altini cizecek...
  
  tersten gidelim... ornegin 2004'te jose mourinho chelsea'nin basina gectiginde henuz arap sermayesi avrupa futboluna ciddi bir agirlik koymamisti... zaten birtakim cok uluslu sirketlerin gidip futbol kulupleri satin almalari da yaygin bir pratik degildi... oligark olarak roman abramovic on plandaydi ve cildirmiscasina para harcayan da bir tek oydu... haliyle abramovic, mourinho'nun chelsea'de adeta sifirdan bir takim kurmasina olanak taniyacak kadar acik cek verdi portekizliye... mourinho da dogruya dogru, tas gibi bir ekip yaratti bu isin sonunda ama o kadro, o donemin en pahali kadrosu olsa da bir sampiyonlar ligi finali goremedi...
  
  yahut josep guardiola'ya bakalim... abu dhabi sermayesinin agirligini koymasi ve pep'in de manchester city'ye gelmesinden sonra dunya kadar transfer harcamasi yapildi... premier lig'de acik ara iki sampiyonluk da kazanildi ama sampiyonlar ligi'nde finale gelinemedi...
  
  benim boyle makul imkanlar cercevesinde yoktan takim var etme soz konusu oldugunda evvela aklima iki iskoc gelir: matt busby ve jock stein...
  
  matt busby icin manchester united'i manchester united yapan adam desek abartmis olmayiz herhalde... ii. dunya savasi sonrasinda basina gectigi united, o esnada siradan bir takimken roger byrne, david pegg, eddie colman, bill foulkes, dennis viollet, jackie blanchflower ve tabii ki duncan edwards ve hatta bobby charlton gibi oyunculari altyapidan ustyapiya cikartarak ligde sampiyonluklar kazanmis, hatta avrupa'da bile zirveye gozunu dikmistir busby... lakin 6 şubat 1958 münih uçak kazası sonrasinda az once saydigimiz isimlerden byrne, pegg, colman ve edwards yasamini yitirirken blanchflower ise futbola donemeyecek olcude yaralanmisti... kendisi de kazadan yarali olarak kurtulan busby ise sagligina kavusur kavusmaz takimi yeniden olusturmaya baslayacak, george best gibi bir ismi scoutlarina henuz cocuk yasta belfast'ta kesfettirecek ve o kadro, faciadan sadece 10 yil sonra ingiltere'ye ilk sampiyon kulupler kupasi'ni getiren kadro olacakti...
  
  jock stein ise manchester united'in o sampiyonlugundan bir yil evvel, birlesik krallik'tan cikan ilk avrupa sampiyonunun, 1967 celtic'inin mimariydi... ustelik kendisi oyle bir kadro kurmustu ki benzer bir kadro muhendisligi basarisi bir daha ne goruldu ne duyuldu! 1967'de inter'e karsi 2-1 kazandiklari sampiyon kulupler kupasi finalinde sahaya cikan 11 celtic oyuncusundan bobby lennox haric geri kalan 10 oyuncu da celtic park stadi'na en fazla 10 mil (16 km) mesafede dogmuslardi... lennox'in dogdugu kasaba da zaten 30 mil otedeydi... oylesine yerli ve milli bir kadroydu yani! safkan iskoc olmalarini gectim hepsi ozbeoz glaswegian idi... tahmin edilecegi uzere de kadronun bir kismi celtic altyapisindan, geri kalan kismi da glasgow'un rangers haricindeki diger kuluplerinin altyapilarindan yetismeydi ve bu oyuncular bir araya getirilirken de oyle ciddi bir masrafa girilmemisti...
  
  bu ayrintilarin ardindan donup klopp'a baktigimizda da gecen sezon avrupa sampiyonu olan, bu sezon da 30 yillik lig sampiyonlugu hasretine nokta koymayi neredeyse zemheride garantileyen liverpool kadrosunun da gunumuz futbolunun mali sartlari goz onune alindiginda hayli makul bir cercevede olusturuldugu soylenebilir... bununla ilgili detaylara gecmeden onceyse klopp'un bunu ilk kez basarmadigini hatirlatmak icin donup bir de dortmund ornegini hatirlayalim isterseniz...
  
  klopp, 2013'te sampiyonlar ligi'nde final oynattigi dortmund'un basina 2008'de gecmisti... 2013'te sampiyonlar ligi finaline cikan dortmund 11'i, 2008'de klopp isbasi yaptigi esnada ne durumdaydi diyecek olursaniz:
  
  roman weidenfeller - alti yildir dortmund kadrosundaydi, bunun ilk yarisinda genelde yedek kaleciydi... bundesliga'nin siradan kalecilerinden biri olarak goruluyordu...
  
  lukasz piszczek - hertha berlin'de oynuyordu... 2010'da 25 yasindayken free transfer ile kadroya katildi...
  
  neven subotic - 2008'de klopp ile beraber mainz'dan geldi... geldiginde 19 yasindaydi ve mainz'a 4.5 milyon avro odenmisti...
  
  mats hummels - bayern altyapisindan yetismesine ragmen bayern'de a takim kadrosuna girme firsati bulamayinca dortmund'a kiralanmisti... klopp'un ilk sezonunun devre arasinda da 4 milyon avroya bonservisi alindi... o esnada 20 yasindaydi...
  
  marcel schmelzer - dortmund altyapisindan yetismisti... 20 yasindaydi...
  
  sven bender - 2009'da 1860 munih'ten 1.5 milyon avroya alindi... 20 yasinda gelecek vadeden bir oyuncuydu...
  
  ilkan gündoğan - 2009'da nurnberg'den 4 milyon avroya alindi... 19 yasinda gelecek vadeden bir oyuncuydu...
  
  jakub blaszczykowski - 2007'de 21 yasindayken dortmund onu wisla krakow'dan 3 milyon avroya almisti... klopp'tan onceki tek sezonunda takimin ilk on birine yerlestiyse de performans olarak vasati pek asamamisti...
  
  marco reus - klopp doneminin pahali denilebilecek tek transferiydi... 2012 yazinda m'gladbach'tan 17 milyon avroya alindi... o esnada 23 yasindaydi ve coktan bundesliga'da adindan en cok soz ettiren isimlerden biri olmustu...
  
  kevin grosskreutz - 2009 yazinda, 21 yasindayken rot weiss ahlen'den free transfer ile alindi...
  
  robert lewandowski - 2010 yazinda dortmund'a geldi... sari-siyahlilar bu transfer icin lech poznan kulubune 4.5 milyon avro odemisti... lewa henuz 22 yasindaydi... polonya ligi'nin son gol kraliydi belki ama daha milli takimda duzenli bir yere sahip degildi...
  
  soz konusu finalde oynamasa da o kadronun onemli bir parcasi olan mario götze'nin de 2009'da altyapidan a takima alindigini da belirtmeden gecmeyelim...
  
  velhasil klopp'un kurdugu o dortmund kadrosunun toplam maliyeti 38.5 milyon avroydu... bunun 3 milyonu da klopp oncesi kuba transferi icin harcanmisti... klopp'un harcadigi 35.5 milyonunsa neredeyse yariya yakini reus icin gozden cikarilmisti ki az once de degindigimiz uzere kendisi dortmund'a yildiz statusunde alinmis tek isimdi...
  
  bu kadroyla bayern dominasyonunun oldugu bir ligde ust uste iki sampiyonluk kazandi, yetmedi sampiyonlar ligi'nde de final gordu...
  
  simdi de klopp'un ekim 2015'te goreve geldigi liverpool'da yarattigi kadroya bakalim... elbette cok daha masrafli bir kadro bu ama alinan hicbir oyuncunun anfield'a geldigi esnada superstar statusunde olmadigini, bilakis bu isimlerin klopp'un kanatlari altina girdikten sonra yildizliga evrildigini de pesinen belirtelim... yine kaleden en ileriye dogru siralayacak olursak:
  
  alisson - klopp liverpool'da goreve geldiginde alisson da daha internacional'de yeni yeni kaleyi devralmisti... 2017-18 sezonunda roma formasiyla avrupa'ya geldi... muthis bir sezon gecirdi... liverpool da ayni sezon karius faciasini yasayinca alisson'u almak icin hayli bonkor davranmaktan cekinmedi... 72.5 milyon avro odediler ona... "kaleci icin o kadar da harcanir mi" diyenler oldu ama birkac hafta sonra chelsea de kepa icin 80 milyon avroluk masrafa girdi... kaldi ki alisson, sonrasindaki performansiyla da herkesi susturdu...
  
  adrian - alisson'un yedegi olmasi icin bu sezon basinda west ham'dan free transfer ile geldi... alisson'un olmadigi donemde, ozellikle super kupa finalinde, gayet de uzerine duseni yapti...
  
  trent alexander-arnold - 2016'da altyapidan a takima cikarildi...su an henuz 21 yasinda ama cogu kisiye gore simdiden dunyada mevkisinin en iyisi...
  
  joe gomez - klopp gelmeden birkac ay evvel 5 milyon avro civarinda bir paraya charlton'dan alinmisti... o zaman 18 yasindaydi ve gelecegi cok parlak bir savunma oyuncusu olarak goruluyordu... klopp imzayi attiktan sadece birkac gun sonraysa cok ciddi bir asil sakatligi gecirdi ve uzun sure topa dokunamadi...
  
  joel matip - 2016'da schalke'den free transfer ile geldi... bundesliga'da kalburustu savunmacilardan biriydi ama kac kisi onun sampiyonlar ligi'ni kazanan bir takimda kendisine yer bulacagini tahmin edebilirdi ki?
  
  virgil van dijk - ocak 2018 transfer doneminde 75 milyon pound (yaklasik 85 milyon avro) karsiliginda southampton'dan alindi... southampton'aysa 2015 yazinda celtic'ten gelmisti... 1991 dogumlu oldugu dusunuldugunde aslinda 27 yasina kadar cok ust duzey kuluplerde oynamamis bir oyuncunun bir anda dunyanin en pahali defans oyuncusu olmasi futbol kamuoyunda bir hayli yadirganmisti... ancak iki yil evvel bu transfer hamlesini yadirgayanlarin bile neredeyse hepsi su an van dijk'i dunyanin en iyi savunmacisi olarak gosteriyor...
  
  dejan lovren - liverpool kadrosunun en cok karikaturize edilen isimlerinden biri olan lovren, 2014'te, yani klopp'tan once, southampton'dan inanmasi guc belki ama 25 milyon avroya alinmisti... kendisi de o zaman 25 yasindaydi...
  
  andrew robertson - 2017 yazinda, 23 yasindayken 9 milyon avroya hull city'den alindi... o esnada cogu kisi adini bile pek duymamisti, gunumuzdeyse en iyi birkac sol bekten biri...
  
  jordan henderson - kadroda klopp'tan eski olan birkac isimden biri... 2011'de sunderland'den 18 milyon avroya alinmisti... o zaman 21 yasindaydi...
  
  fabinho - 2018 yazinda monaco'dan 45 milyon avroya alindi... monaco'ya gelisiyse kendisini genc yasta alan real madrid'de forma sansi bulamamasi uzerine olmustu... monaco'nun sampiyonlar ligi yari finali basarisi icinde yer bulmasinin ardindansa hayli dikkat cekici bir isim haline gelmisti...
  
  georginio wijnaldum - temmuz 2016'da 27.5 milyon avroya newcastle'dan transfer edildi... gelmeden evvel premier lig'de rustunu ispat etmisti belki ama yildiz statusunde bir oyuncu da sayilmazdi...
  
  naby keita - 2018-2019 sezonuna girilirken rb leipzig'den 60 milyon avroya alindi... o esnada 23 yasindaydi ve mevkisinde en potansiyelli oyunculardan biri olarak goruluyordu ancak henuz cok fazla sey ispatlamis da degildi...
  
  james milner - o da klopp'tan evvel takima gelenlerden... 2015 yazinda manchester city'den free transfer ile alinmisti... o zaman 29 yasindaydi...
  
  alex oxlade-chamberlain - arsenal'da alti sezon gecirmesi sonrasinda agustos 2017'de, 24 yasinda anfield'a geldi... bu transfer icin arsenal'a 38 milyon avro odendi... arsenal onu ilk aldiginda jenerasyonunun baslica yildizlarindan biri olacagi dusunuluyordu... o potansiyele ulamasadigina kanaat getirilince liverpool'a satilmasinda bir sorun gorulmemisti...
  
  xherdan shaqiri - 2018 yazinda, kadroda alternatif bir isim olmasi icin yaklasik 15 milyon avroya stoke city'den alindi... o esnada 27 yasindaydi...
  
  divock origi - ilginctir o da klopp'tan eski olan tayfaya mensup... 2014 yazinda 12.5 milyon avroya lille'den alindigindan daha 19 yasindaydi... (her ne kadar ardindan bir yil daha kiralik olarak lille'de oynadiysa da)
  
  roberto firmino - 2015 yazinda, yani klopp'tan birkac ay evvel anfield'a geldi... hoffenheim'dan 41 milyon avroya... 24 yasindaydi, iyi bir oyuncu olduguna suphe yoktu ama birkac yil icinde dunyanin en iyi forvet uclusunun bir parcasi haline gelebilecegini iddia etmek de kolay degildi...
  
  sadio mane - o da firmino'dan bir yil sonra, yine 41 milyon avroya ve yine 24 yasindayken southampton'dan alindi... iki yil gecirdigi southampton'da premier lig'in etkili kanat oyuncularindan biri olmustu... oncesindeyse iki yil salzburg gecmisi vardi... gunumuzdeyse artik en iyi birkac acik oyuncusundan biri konumunda...
  
  muhammed salah - 2017 yazinda, 25 yasindayken 42 milyon avro karsiliginda roma'dan transfer edildi... oncesinde roma ve fiorentina'da cok iyi 2.5 sezon gecirmisti ama ondan da evvel chelsea'de dikis tutturamamisti... o noktadan gelip premier lig'de 30 gol barajini asarak gol krali olabilecek bir oyuncuya, hatta hatta messi ve ronaldo'dan sonra ucuncu sirada bahsi gececek bir oyuncuya evrilmesi de yine klopp'un ona nasil dokundugunun bir gostergesiydi...
  
  burada saydigimiz 19 oyuncu icin liverpool'un kasasindan cikan toplam bedel 536 milyon civari... bunun 101 milyonu klopp'tan evvel harcanmis... yani klopp 4.5 senede yaklasik 435 milyonluk harcama yapmis... (bunun da neredeyse yuzde 40'i van dijk ile alisson'a gitmis zaten) ancak 2013'te 13 milyona alinan philippe coutinho'nun 2018'de 145 milyon avroya satilmasi goz onune alindiginda net harcama miktari cok daha az...
  
  hatta premier lig'e yeni yukselen ve su anda kumede kalma mucadelesi veren aston villa'nin bu sezon 150 milyon avro net transfer harcamasi yaptigi, keza gecen sezon premier lig'e yukseldigi gibi gerisin geriye kume dusen fulham'in da bir yila 110 milyon avroluk net harcama sikistirdigi dusunuldugunde klopp'un yaptigi is cok daha degerli, cok daha anlamli bir hal aliyor...