ispoved

• tolstoy'un günah çıkardığı bu yapıt, gençlikte bi türlü aklı başına gelemeyenler için bir rehber niteliğindedir. kendi dönemindeki yazarların arasındaki ilişkiyi referans alarak, içinde bulunduğu ortamı samimi bir şekilde anlatmıştır. artık üzerinden yıllar geçtiği ve öleceğini hissettiği için yazarken rahattır. bunu da eklemeden geçmez.
  
  tolstoy'un zamanında yazarlar, karşıt görüşlerde ya da farklı dünyalarda olduğu için sürekli birbirleriyle tartışıp, yıkıcı eleştiri yapıyorlarmış. mottoları da aynen şöyleymiş: ilerleme yolunda yaşa ve sorgulamaktan öteye geçme, kendini mükemmel yapmaya çalış ve çalışmaya inan!
  
  tolstoy, yazarların arasındaki tartışmaları doğuran fikirlerin birbirinden bu kadar farklı olabilmesine hayret etmiş, en önemli olanın bu farklılığın nereden kaynalandığını bulmak olduğunu, bu kitabı yazdığı zamanlarda düşünmüş.
  buna rağmen o dönem içinde tolstoy'da bu tartışmanın içinde saldıran ve savunan taraflarda bulunmuş. asıl dertlerinin çözüm üretmek değil, kendi bulundukları alanı sonuna kadar, ne pahasına olursa olsun korumak olduğunu da eklemiş.
  "eğer gerçekten ilerlemek isteseydik tartışacağımıza, şimdiye kadar varolanın üstünde bir durum yaratırdık." tolstoy bu konuyu insanlığın kaderi gibi aktarır. bu farkındalığı ancak yaşlılıkta elde edebileceğimizi ifade eder.