the razor's edge

• bir somerset maugham romanı. ingiliz yazarın olgunluk yıllarında yazdıgı, çokça olduğu üzere, okurlar tarafından beğenilen ama eleştirmenler tarafından burun kıvırılan bir eser. zaten somerset maugham ın hiç bir zaman edebiyatın en büyüklerinden sayılmamasının sebebi de okuyucuya cazip ama eleştirmenlere tu kaka gelen tarzı.
  
  şeytanın kurbanlarında somerset maugham iki savaş arası arupa ve amerikasındaki üst ve üst-orta sınıfların yaşamlarındaki hikayelere odaklanır. birinci dünya savaşının travmatik etkilerinin bir yandan kimilerini soul searchinge iterken avrupalı eliti dertlerini unuttukları bir rivieara hayatına yönlendirdiğini , ardından gelen ekonomik buhranın ise tam eski gamsızlıgına dönen sınıfları nasıl hırpaladığını pek renkli bir anlatımla iletir okuyucuya. kendi zamanla terkettiği aristokratik altyapısının da verdiği rahatlıkla fazla hırpalayıcı olmadan avrupa ve amerika elitini inceden inceden ama derinden yerer. ve karakterleri canlı ve keskin olmasına ragmen asla gereginden fazla karikatürize edilmiş değildir. (fazla karikatürkeştirme örnekleri için bakınız elif şafak ve özellikle amerikalı karakterleri)
  
  maugham'ın benim arada sırada paul auster a benzettiğim bir özelliği genelde kendisini hikayelerin içine katması ve birinci tekil kişiyle anlatması hikayelerini. maugham ı özel yapan ise çoğu zaman bu hikayeye dahil olma işini oldukça kenardan kenardan, aksiyonun içine fazlaca girmeden yapması. şeytanın kurbanları nda da mauhgam anlatıcı olarak hem templeton karakterinin hem de amerikalı karakterlerin (larry, gray, sophie, isabel) hayatlarına girip çıkıp durur ama asla fazla merkezi bir yerde olmaz. benim ideal budugum bir pozisyondan seyreder maçı.
  
  fransız riviearasından chicago ya, new york tan hindistanda, almanya ve belçika kırsallarına kadar uzanan oykuler hep bir sekilde anlatıcı olan maughama ulasır ve maugham da bize bunları kendi kulağıyla duyarken aktararak sanki aracılık etmiyormus da biz kendimiz şahit oluveriyormuşuz gibi hisettirir. tahmin ederim, kritiklerden zayıf not almasına ragmen her kesimden okuyucunun, maughamın zaman zaman zorlayıcı olan diline ragmen, bu kitaba bayılmasının sebebi işte tam da bu kendini içinde hissedivermektir.
  
  efendim eğer 20 yy romanı okumak hoşunuza giderse, maugham edebiyat dunyasıdaki genel yerine kıyasla bence okunması gereken örneklerden birisidr ve şeytanın kurbanları da maugham okumaya başlamak için fena bir yer değil, geç dönem eserlerinden olsa da.