ran

• ran, akira kurosava'nin deneyiminin, ustaliginin, hatta ressamliginin etkisi ve katkisiyla gorsellik yani bir kenara, (yine) bir metaforlar cumbusudur. gozume ilisen, anladigimi sandigim birkaci sunlar:
  
  --- yer yer spoiler ---
  
  • ilk goze carpanlar arasinda buyuk ogul taro'nun flamasinda gunes amblemi varken, ortanca ogul jiro'nun hilal evresinde ay flamasina ve kucuk ogul saburo'nunsa sondordun evresindeki ay flamasina sahip olmasi gosterilebilir. taro, ic kaleyi ve hukumdarligin dumenini eline alan olarak gunes iken, kardesler aydir. burada hidetora'nin dunyayi temsil ettigini dusunuyorum: hukumran iken gunes kendi, gidisat iyi idi; fakat ne zaman ki taro'ya devretti kontrolu, ayaklari dunya topragina basti ve alemin somut pisliginin icine daldi. ihanete ugradi, kovuldu, delirdi.
  
  • hidetora'nin delirmesinden bahsetmisken, hemen fark edilen ikinci bir durum var: hidetora'nin algisi, bakisi. once gozlerini oydurdugu tsurumaru'nun kulubesine muhtac olurlar, sefalet ve vicdan azabi diz boyu. sonra yanmis yikilmis bir kale harabesini mesken edinirler ki kullanilan renkler mekanin vahametini yeterinden iyi resmederler. hidetora efendi ne zaman kendine gelir gibi olup etrafina baksa yok "hicbir yerin ortasindayim", yok "cehennemde miyim?" der, sorunur. huzursuzlugu gec, kasavet yukludur efendi. oysa saburo'yla ilk gorustukleri sahneyi hatirlayin: mezarinda yattigini sanan hidetora, saburo'ya "gokyuzu ne guzel degil mi?.. baska bir dunya olmali bu. cennette miyim?" diye sorar.
  
  • az onceki baba-ogul kavusma sahnesi zihinde canlandiysa saburo'nun gok mavisi kiyafeti de peyda olmustur. ucuncu bir nokta: kardeslerin sancak renkleri. taro ve jiro atesin renkleri olan sari ve kirmiziyi kusanirken saburo'nun sancagi gok rengi, gok mavidir. iki buyuk kardesin ne kadar atesle hasir nesir oldugunu gordugumuz gibi, etkin olduklari durum ve mekanlarda habire cehennem gondermesini yapildigini da gorduk hep beraber. oysa cenneti simgeleyen saburo gok rengi sancagi ve kiyafetiyle gogu, yukariyi, huzuru isaret eder.
  
  --- yer yer spoiler ---
  
  ikinci, ucuncu izlemelerde daha ne cikacak kim bilir...