maymunkeş abdülkerim efendi

• osmanlı imparatorluğunda sultan 3. murad devrinde halk arasında özellikle varlıklı kesimde maymun besleme modası yaygınlaşmıştı. mağribin (kuzey afrika toprakları) osmanlı hakimiyetine girmesi ile birlikte bu yörelerden istanbula süs hayvanı olarak kullanılmak üzere büyük miktarlarda maymun ve papağan getirilir olmuştu.
  eskiden açık denizde gemi direkleri üzerinde korsan gözetleme işini eğitimli maymunlar yapardı. maymunlar ufukta bir gemi gördüklerinde çığlıklar atar gemicilere haber verirdi. gemiciler de muhtemel korsan saldırısına karşı önceden hazırlıklı olurdu.
  padişah 3. murat’ın hocası abdülkerim efendi oldukça dindar, asabi, her aklına geleni yapan ve padişah üzerinde etkili olan biriydi. abdülkerim efendi bir gün okuduğu kitapta “maymun fuhşa alet olur” satırlarına rastlar. bir hışımla etrafına halkı toplayıp soluğu azapkapı’daki maymuncu dükkanlarında alır. dükkanlarda bulunan ne kadar maymun varsa hepsini yakalatıp ağaçlara astırır… tarihçiler hicri 999 yılında istanbul meydanlarındaki büyük ağaçları, dallarında salkım saçak asılı maymunlara bakarak meyvesini maymun olarak vermiş ağaçlara benzetmişler. iri maymunlar için özel idam sehpaları kurularak cesetleri halka teşhir ediliyormuş. abdülkerim efendi, semt semt dolaşarak, idam edilecek maymunların iplerini kendi eliyle çeker ve bundan zevk alırmış. halk o günden sonra abdülkerim efendi’ye “maymunkeş” lakabı takar…
  abdülkerim efendi öldüğü zaman cenazesine istanbul`un bütün maymun tacirleri ve maymun terbiyecileri katılmış, galata meyhanelerinde sarhoş olup bir hafta süren şenlikler yapmışlar.
  
  kaynak: reşat ekrem koçu “tarihimizde garip vakalar”